Azərbaycan hərraclarında dollara tələbat kəskin şəkildə aşağı düşüb - səbəb...
Məlum olduğu kimi, iyunun 10-da Mərkəzi Bankda Dövlət Neft Fondunun iştirakı ilə növbəti valyuta hərracı keçirilib. Hərracda tələb 30,6 milyon ABŞ dolları təşkil edib və tam təmin edilib. Hərracda manatın ortaçəkili məzənnəsi 1,7000 səviyyəsində formalaşıb.
Mərkəzi Bankın yaydığı məlumatda qeyd olunur ki, bu ilin fevral ayından başlayaraq valyuta hərraclarında, eləcə də valyuta bazarının nağd və qeyri-nağd seqmentlərində tələb əhəmiyyətli azalmaqdadır. Belə ki, cari ilin II rübündə keçirilmiş 19 valyuta hərracının 18-də tələb təklifdən aşağı olub.
Maraqlıdır, dollar niyə satılmır? Dollara tələbatın azalmasının səbəbi nədir?
- “...bu, ölkədə iqtisadi aktivliyin, alıcılıq qabiliyyətinin zəifləməsini göstərir”
İqtisadçı Kamran Məmmədli bildirdi ki, dollar satışının azalması gözlənilən idi: “Bir ildən çoxdur ki, sərhədlər bağlıdır. Sərhədlərin bağlı olması dollar satışının azalmasına təsir edən amillərdən biridir. Nəzərə almaq lazımdır ki, pandemiyadan öncə, 2019-cu ildə 3 milyona yaxın Azərbaycan vətəndaşı xarici ölkələrə səfər etmişdi. Koronavirus infeksiyası yayılandan sonra, 2020-ci ilin mart ayından etibarən səfərlər dayandırıldı. Bu il də səfərlər tam açılmayıb. Ancaq təyyarə ilə səfərlərə icazə var. Buna da təzəlikcə icazə verilib. Bu səbəbdən də xarici valyutaya olan tələbat azalır”.
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, valyuta satışının azalması yaxşı hal deyil: "Bu, ölkədə iqtisadi aktivliyin, alıcılıq qabiliyyətinin zəifləməsini göstərir.
Həmçinin, xaricdən gətirilən məhsulların həcmi azalırsa, deməli tələbat azalır. Tələbat azalırsa, alıcılıq qabiliyyəti aşağı düşür. Yəni son bir il ərzində yerli istehsalda kəskin artım olmayıb. Ona görə deyə bilmərik ki, bunu yerli istehsal əvəz edib. İstehlak mallarının böyük bir hissəsi Çindən gətirilir. Çinlə ticarət əlaqələrinin zəifləməsi, xaricə gedən insanların sayının azalması da buna təsir edib. Ümumilikdə, koronavirus epidemiyası ilə əlaqədar dünyada turizm axını 30 faiz azalıb”.
Günel CƏLİLOVA
