Ermənistanda seçkilərdən sonra bu ölkənin xarici siyasəti, xüsusən də Azərbaycanla münasibətlərinin necə olacağı böyük maraq doğurur. Hesab edilir ki, məhz bu münasibətlər Ermənistanın gələcəyini müəyyən edən əsas amil olacaq.
Məsələyə bu cəhətdən yanaşan Rusiyanın tanınmış siyasi xadimi Maksim Şevçenko qeyd edir ki, Ermənistan Azərbaycanla normal münasibətlər qurmasa, özünü yenə ciddi problemlərə düçar edəcək: “Reallıq ondan ibarətdir ki, ermənilər “Qarabağ klanı”na nifrət etdiklərini bütün dünyaya sübut etdilər. Azərbaycan torpaqlarının işğaldan azad edilməsindən sonra “Qarabağ klanı”nın Zəngilan qızılını qeyri-leqal istismar etməsi faktları bizə məlum oldu. Öyrəndik ki, uzun illər İran sərhədindən və işğal olunmuş Azərbaycan torpaqlarından qaçaqmalçılıq karvanları keçirmiş”. Onun sözlərinə görə, “Qarabağ klanı” bu işğal illəri ərzində milyonlara sahib oldu, erməni xalqı isə səfalət içində yaşadı: “Bütün bu illər ərzində Rusiya, Amerika və ya Fransadakı saraylarda əyləşən harınlamış erməni milyonçuları “onların millətinin Tiqran nəslindən olduğunu”, “böyük Ermənistanın müqəddəs torpaqları uğrunda ölmək lazım olduğunu” deyirdilər. Amma bu gün, nəhayət, biz ermənilərin əsl səsini eşitdik. Sadə ermənilərin bu səsi göz qabağındadır: “Biz müharibə istəmirik”, “Biz vətəndaş hüquqlarına riayət olunmasını istəyirik”, “Biz Avropa xalqları kimi yaşamaq istəyirik”. Vacib detalı anlamaq lazımdır ki, ermənilər Paşinyana deyil, müharibə istəyən “Qarabağ klanı”na qarşı səs veriblər. Bundan sonra əminəm ki, vaxt gələcək azərbaycanlılar, hətta İrəvanın mərkəzində belə rahat yaşaya biləcəklər”. Bu açıqlamalar fonunda, maraqlıdır ki, Ermənistanın "Qraparak" nəşri belə bir məlumat yayıb ki, yaxın vaxtlarda İrəvan və Moskva arasında Rusiya sülhməramlılarının Basarkeçərdə (Geqarkunik) Zod-Xəzinəvar ərazisində yerləşdirilməsinə dair razılıq əldə olunacaq. Bundan sonra Ermənistan hərbçiləri ön xətdən geri çəkiləcək.
Nəşr qeyd edir ki, danışıqların aparılması barədə faktı Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Artak Davtyan da təsdiqləyib. Qəzet mövzunu inkişaf etdirərək yazıb ki, Azərbaycan tərəfinin buna icazə verib-verməyəcəyinə gəlincə, Davtyan söhbətin Ermənistan ərazisindən getdiyini və burada Azərbaycandan soruşulacaq bir şey olmadığını qeyd edib: "Tərəflərlə danışıqlar aparılır, çünki ortada suallar var. Məqsəd bölmələri heç bir toqquşma olmadan sərhədə çəkməkdir". Nəşr həmçinin iddia edib ki, Nikol Paşinyan sentyabrda faktiki olaraq Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyacaq müqaviləni imzalayacaq: "Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan, çox güman ki, payızda - sentyabrda Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyan bir müqavilə imzalayacaq. Bu haqda məlumatlar var”. Erməni politoloq Arman Abovyan bu fonda qeyd edir ki, Azərbaycanla diplomatik münasibətlərin qurulması “artsax”ın tamamilə məhvi ilə razılaşmaya gətirib çıxaracaq: “Artıq ilk ehtiraslar azalıb, indi bizi nə gözləyir və nə edəcəyimizi dəqiqləşdirməliyik. Ya əlimizi-qolumuzu sallayıb, tüpürüb hər şeydən imtina edək və taleyin ümidinə buraxaq, ya da özümüzdə güc tapıb vətənimizi məhv edənlərə qarşı mübarizəni davam edək. Əslində ölkədə Ermənistanın bir türk əyalətinə çevrilməsinə və sistematik şəkildə məhv edilməsinə səs verən bir neçə yüz min insanın olması məni maraqlandırmır. Bu, onların seçimidir, lakin mən əksəriyyətin qərarı ilə boynumu xoşluqla türk qılınçının altına qoymayacağam. Beləliklə, bizi nə gözləyir: 1-Türklər və azərbaycanlılar planlı şəkildə “artsax respublikası”nın delegitimliyini təmin edəcəklər. 2-Türklər və azərbaycanlılar planlı şəkildə Ermənistan sərhədinin strateji nöqtələrində sərhəd yüksəkliklərini və ərazilərini işğal edəcək, ərazimizin daha dərinliyinə irəliləyəcəklər. 3-Paşinyan və onun dəstəsi yolların blokadadan çıxarılması ideyasını təbliğ edəcək, Azərbaycan və Türkiyəni Ermənistan ərazisindən birləşdirmək üçün pantürkist planlarını həyata keçirəcəklər. 4-Paşinyan və komandası Türkiyə və Azərbaycanla münasibətlərin normallaşmasına gedəcək.
Bunlar, guya “erməni soyqırımı” məsələsini araşdırmaq üçün türklərlə birlikdə tarixçilərdən ibarət ortaq bir komissiya ilə “soyqırım”məsələsinin tarixə qovuşması deməkdir. Bu da, öz növbəsində, bizim üçün prinsipial olan məsələni beynəlxalq birliyin siyasi gündəmindən çıxarır. Azərbaycanla diplomatik münasibətlərin qurulması “artsax”ın müstəqillik hüququndan imtina edilməsini nəzərdə tutur və bu da faktiki “artsax”ın tamamilə məhvi ilə razılaşmağa gətirib çıxaracaq. Bütün bunlar o demək deyil ki, türklər və azərbaycanlılar bizi sakit buraxacaqlar, əksinə, bu planlar həyata keçirildikdən sonra Ermənistanın cənub cinahı boyunca ərazilərini və gələcəkdə də ölkənin bütün ərazisini parçalamağa çalışacaqlar. İndi sual budur: bütün bunlara hazırıqmı? Laqeyd yanaşacağıq, yoxsa yenə də küçədən yüksək kabinetlərə qədər bütün mümkün yerlərdə buna qarşı mübarizə aparmaq üçün bu qədər iradəmiz olacaq...”
Samirə SƏFƏROVA
