Yayılan məlumatlara görə, Ermənistan katolikosu II Qaregin qanunsuz olaraq Qarabağa səfər edib, Xankəndidə, Xocalıda olub, hətta ermənilərlə heç bir əlaqəsi olmayan alban kilsəsinə də gedib. II Qareginin Azərbaycan ərazisinə qanunsuz səfər edəcəyi barədə bir neçə gün əvvəl məlumat yayılmışdı.
II Qareginin torpaqlarımıza qədəm basar-basmaz Kəlbəcərdə jurnalistlərimiz erməni terrorunun qurbanı oldular. Şərin və terrorun, şovinizmin açıq dəstəkçisi olan erməni katolikosun kim olduğu, nəyə xidmət etdiyi bizim kimi ruslara da, rus sülhməramlılarına da məlumdur. II Qaregin Laçın dəhlizindən keçib sülhməramlıların qoruması altında Qarabağa gəldi. Təbii ki, gələrkən də özü ilə yeni təxribat, terror, separatizm planları gətirdi.
Qeyd etdiyimiz kimi, erməni katolikosun qızışdırıcı, şovinist, millətçi olduğunu ruslar da yaxşı bilirlər. Sülhməramlılar bilə-bilə ki, Qaregin hələ indiyə qədər bir dəfə də olsun sülh və barışıq yolu tutmayıb, bu adamı Qarabağa buraxıblar.
II Qareginin Qarabağa, Azərbaycan torpaqlarına buraxılmasına çox təəssüf ki, QMİ tərəfindən də hər hansı bir rəsmi münasibət bildirilməyib.
Ekspertlər deyirlər ki, ermənilərin katolikosunun bütün fəaliyyəti illərdir Qarabağda gərginlik ocağını daha da alovlandırmaqdan ibarət olub, bu gün də o bu ziyanlı və təhlükəli mövqeyindən əl çəkmək istəmir, bu halda da Azərbaycan ərazisinə gəlib. Bu azmış kimi, erməni mediası yazır ki, Qaregin Qarabağda hərbçilərlə görüşüb, onlara “tövsiyə verib”.
“Katolikosun məqsədinin bölgəni qarışdırmaq, sülhə zərbə vurmaq, yaranmasına zərurət olan qarşılıqlı etimadı tamamilə zədələmək olduğunu...”
AVCİYA-nın vitse-prezidenti, siyasi şərhçi, professor Məhərrəm Zülfüqarlı “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, ermənilər tarixən dövləti, Vətəni olmayan toplumdur, tarix boyu bunları birləşdirən, bir araya gətirən erməni Qriqoryan kilsəsi olub. M.Zülfüqarlının sözlərinə görə, indi Ermənistanın yürütdüyü siyasət də zaman-zaman kilsə tərəfindən formalaşdırılıb və ermənilər-hayların Çar Rusiyası tərəfindən Azərbaycan ərazilərinə köçürülməsi də, 1836-cı ildə alban kiləsinin ləğv edilərək onun səlahiyyətlərinin erməni qriqoryan kilsəsinə verilməsi də erməni kilsəsinin siyasi qurum olduğunu bir daha sübut edir. Azərbaycana, qardaş Türkiyəyə, eləcə də digər ölkələrə və xalqlara qarşı məkrli niyyətlərin formalaşmasında kilsənin əsas rol oynadığını deyən M.Zülfüqarlı hesab edir ki, baş verən bütün təxribatların başında kilsə durur və Ermənistan hakimiyyəti ilə yanaşı, kilsə də məsuliyyət daşıyır. “Hələ sovet dövründə ermənilər kilsə vasitəsilə Azərbaycana qarşı təxribat aparırdılar. Bu, zaman-zaman belə olub. Biz görürük ki, həm Ermənistan silahlı qüvvələrində, həm də Qarabağdakı separatçıların terrorçu dəstələrində qulluq edən çoxlu sayda keşiş də var. Bu keşişlər istənilən vaxt “rahib”, istənilən zaman isə terrorçu olurlar.
II Qareginin Qarabağa qanunsuz səfər etməsi bilavasitə ziddiyyətlərin daha da kəskinləşməsinə, sülh və barış əvəzinə düşmənçiliyin artmasına xidmət etdi. Bu da gözlənilən idi. Qareginin indiyə qədər tutduğu separatçı, şərçi, şovinsist mövqe yenə də davam etdirilir və onun bizim ərazilərə səfəri də separatizmi alovlandırmağa hesablanıb”.
Qareginin həddən artıq təhlükəli olduğunu deyən M.Zülfüqarlının fikrincə, onun Qarabağa səfərinin özü ilə böyük təhlükə gətirə biləcəyini sülhməramlı adı ilə bölgəyə yerləşdirilənlər də yaxşı bilir, amma onlar bu təhlükənin Qarabağa girməsinə şərait yaradırlar: “Qareginin Qarabağa səfər etməsinə, ərazilərimizə rahatlıqla gəlməsinə rus sülhməramlılarının şərait yaratması gözlənilən idi, burada təəccüblü heç nə yoxdur. Çünki Çar Rusiyasından başlayan və indiyə qədər davam etdirilən siyasətdə ermənilər icraçı rol oynayıb, keşişlər də onun başında dayanıblar. Mənə elə gəlir ki, biz rus sülhməramlılarının bölgədəki fəaliyyəti ilə bağlı çox danışmırıq, onları çox qıcıqlandırmırıq. Ancaq biz bilməliyik ki, bütün bu təxribatlara şərait yaradan sülhməramlı adı ilə orada olan rus qoşunlarıdır. Yəni tarix boyu bunlar belə bir siyasət yeridiblər. II Qareginin Qarabağa səfərinin arxasında böyük təhlükələr gizləndiyi şübhəsizdir, rus sülhməramlıları buna yol verməli deyildi”.
M.Zülfüqarlı hesab edir ki, rus sülhməramlıları Azərbaycanda daha çox qalmaq üçün bu cür təxribatlara təkan verirlər ki, burada qala bilsinlər. Azərbaycan hökumətinin təmkinli siyasət yürütdüyünü deyən M.Zülfüqarlının bildirdiyinə görə, Azərbaycan rəhbərliyi bütün bunları çox yaxşı bilir, amma təmkinli davranmağa üstünlük verir.
M.Zülfüqarlının dediyinə görə, erməni katolikosun Qarabağa gəlişi separatçı dəstənin içində keşişlərə əlavə təlimatlar verməsinə hesablana bilər. Onun fikrincə, əslində, katolikosun niyyəti keşişlərin iştirakı ilə təxribat törədilməsinə nail olmaqdır. M.Zülfüqarlının sözlərinə görə, bu təxribatlardan sonra Azərbaycan antiterror əməliyyatı başlatsa, katolikos bütün dünyaya car çəkəcək ki, “Azərbaycan bizim keşişləri, din xadimlərini həbs edir, öldürür” və s. Xristian dünyası da onların müdafiəsinə qalxacaq. “Yəni katolikosun niyyəti tam ortadadır. Katolikos Qarabağda Azərbaycan tərəfindən söndürülən münaqişə ocağını alovlandırmağa çalışır. Katolikosun məqsədinin bölgəni qarışdırmaq, sülhə zərbə vurmaq, yaranmasına zərurət olan qarşılıqlı etimadı tamamilə zədələmək olduğunu rus sülhməramlıları hamıdan yaxşı bilir, sadəcə, bizim bölgədə daha artıq illər qalmaq üçün hər cür təhlükəyə şərait yaradırlar” - deyə M.Zülfüqarlı qeyd etdi.
O hesab edir ki, Azərbaycan daha da gücləndikcə dünya ölkələri, beynəlxalq təşkilatlar arasında dostlarının sayı da artır və təmkinli siyasət tərəfdarı olan dövlətimiz yaxın gələcəkdə rus sülhməramlılarının nəzarətində olan ərazilərimizdə də tamamilə bərqərar olacaq.
İradə SARIYEVA