Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri bütün türkdilli ölkələr üçün örnək kimi qəbul edilsəydi - Prezidentin fikirlərinə sözardı...

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev avqustun 13-də Türkiyənin Milli Müdafiə naziri Hulusi Akarın başçılıq etdiyi nümayəndə heyətini qəbul edərkən çıxışında Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrinə böyük dəyər verib:
“Əminəm ki, yaxın zamanlarda Türkiyə bütün başqa sahələrdə olduğu kimi, hərbi-texniki əməkdaşlıq sahəsində də bizim üçün bir nömrəli tərəfdaş olacaqdır. Bildiyiniz kimi, həm siyasi, həm iqtisadi, həm də başqa sahələrdə bizim əlaqələrimiz bütün ölkələr üçün örnəkdir. Siz bilirsiniz, mən dəfələrlə demişəm ki, bu gün dünyada Türkiyə və Azərbaycan qədər bir-birinə yaxın və bağlı olan ölkələr yoxdur. Bu, həqiqətdir. Bu, həm tarixi və etnik köklərə əsaslanan həqiqətdir, eyni zamanda, biz - iki qardaş ölkə öz siyasətimizlə bu birliyi daha da möhkəmləndirdik”.
Azərbaycan-Türkiyə əlaqələrinin bütün ölkələr üçün örnək olduğunu ölkə başçısı qeyd edib. Bu həm də o deməkdir ki, Türkiyə və Azərbaycanın örnək münasibətləri digər türk dövlətləri üçün də bir örnəyə, nümunəyə çevrilməlidir.
Tovuz cəhbəsində baş verən erməni təxribatı və ondan sonrakı dönəmlərdə Türkiyə istisna olmaqla, o biri türk dövlətlərinin səsləri belə eşidilmədi. Bu azmış kimi, Qazaxıstan və Türkmənistan düşmən dəyirmanına su tökməklə məşğul oldu.
Məlum olduğu kimi, Prezident İlham Əliyev Rusiya Prezidenti Vladimir Putinlə telefon söhbəti zamanı Ermənistan-Azərbaycan sərhədində baş vermiş toqquşmadan dərhal sonra Rusiyadan Qazaxıstan, Türkmənistan və İran İslam Respublikasının hava məkanından istifadə edərək bu günə qədər Ermənistana daşınan hərbi təyinatlı yüklərin həcminin 400 tondan artıq olduğunu bildirib...
Rusiya və İranın Ermənistana münasibəti aydındır, bu iki ölkə hər zaman açıq və gizli şəkildə Ermənistana hərtərəfli dəstək verir.
Prezident İlham Əliyevin dediyi kimi, Azərbaycan-Türkiyə əlaqələri bir örnəkdir. Bəs bundan başqa türk dövlətləri, son olaylar zamanı xüsusən də Qazaxıstan və Türkmənistan niyə nümunə götürmür, nə üçün onlar düşmən dəyirmanına su töküb qardaşa xəyanət edirlər?
- “Türkiyə-Azərbaycan əlaqələrinin bir örnək kimi göstərildiyi şəraitdə digər türk dövlətlərinin bir qədər kənarda qalması...”
Siyasi şərhçi Azər Həsrət “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, əlbəttə, Türkiyə və Azərbaycan arasındakı münasibətlər həqiqətən də başqa dövlətlərin qibtə edəcəyi səviyyədir. “Yəni bu təkcə yaxınlıq deyil, həmçinin, zamanda Türkiyə və Azərbaycan iç-içədir, eyni dövlət kimi hərəkət edir, vahid mövqe sərgiləyir. Baxmayaraq ki, ayrı-ayrı dövlətlərik. Amma Türkiyə olmayan yerdə Azərbaycan, Azərbaycan olmayan yerdə isə Türkiyə həmişə özünü göstərib və bu indən sonra da belə davam edəcək. Türkiyə-Azərbaycan əlaqələrinin bir örnək kimi göstərildiyi şəraitdə digər türk dövlətlərinin bir qədər kənarda qalması, əlbəttə, suallar doğurur. O cümlədən də Rusiyadan Ermənistana daşınan hərbi yüklərin Qazaxıstan və Türkmənistan üzərindən keçərək çatdırılması əlavə suallara səbəb olur. Düşünürəm ki, Azərbaycanın Xarici İşlər Nazirliyi Qazaxıstanın və Türkmənistanın ölkəmizdəki səfirlərini nazirliyə dəvət etməli, onlara ölkəmizin narahatlığını çatdırmalıdır və təbii, izahat tələb etməlidir. Bu, məsələnin bir tərəfi. Digər tərəfdən də düşünmürəm ki, Qazaxıstan və Türkmənistan bilərəkdən Ermənistana silah, hərbi yük daşınması üçün öz hava məkanlarından istifadəyə icazə veriblər. Çox ehtimal ki, Rusiya hər iki dövlətə yanlış informasiya verərək onları aldadıb və bu ölkələrin hava məkanından istifadə etməklə hərbi yükləri Ermənistana göndərib. Rusiya Ermənistana hərbi yükləri bu istiqamətdən göndərdiyi halda həmin dövlətlərin bəlkə də heç ağlına da gəlməyib ki, bu yüklər sonda gedib Ermənistana çıxacaq. Ermənistanın yolu o ölkələrdən keçmir ki, daha yaxın yol var. Məsələn, Gürcüstan üzərindən yol var və bu daha yaxındır. Amma, istənilən halda, Qazaxıstana və Türkmənistana nota verilməli və onlardan izahat tələb olunmalıdır. Ortada onların aldadılması faktları varsa, Qazaxıstan və Türkmənistan da Rusiya ilə münasibətlərində bu faktora diqqət yetirməlidirlər”.
A.Həsrət qeyd etdi ki, bu məsələdə eyni soykökə malik olduğumuz Türkmənistan və Qazaxıstanla bağlı narahatlıq ifadə etsə də, Rusiya və İranın belə əməl törətməsini təbii qarşılayır. A.Həsrətin sözlərinə görə, Rusiya və İranın Ermənistana dəstək verməsi təəccüblü deyil, bu, zaman-zaman olub: “Bu, İran və Rusiyadan gözlənilən idi. Çünki Rusiya Ermənistanın ağasıdır. Cənab Prezidentin sözü ilə desək, Ermənistan Rusiyanın forpostudur. İranın da Ermənistana münasibəti bəllidir. Sözdə “müsəlman qardaşımız”dır, amma həmişə Ermənistanı ən çətin vəziyyətdən çıxaran bir nömrəli dövlət olub. Ermənistanın nəfəslik rolunu oynayan “müsəlman qardaşımız” İrandır. Yəni İranla Rusiyanın bu məsələdə həmişə işbirliyi olub. Buna şübhəm yoxdur. Amma Qazaxıstan və Türkmənistanın isə Rusiya tərəfindən aldadılması ehtimalı var. Yəni düşünürəm ki, onlar Azərbaycana qarşı savaş açan Ermənistana yüklərin göndərilməsində məqsədli şəkildə iştirak etməyiblər. Mən belə düşünürəm. Amma biz səfirliklər vasitəsilə bu məsələni hərtərəfli araşdırmalı və aydınlaşdırmalıyıq. Düşmən istəyər ki, Azərbaycanla Qazaxıstan və Türkmənistan arasında münasibətlər sərinləsin. Halbuki, biz Ermənistana bu fürsəti verməməliyik. Sakit şəkildə, soyuq başla məsələni araşdırmalıyıq. Mənə elə gəlir ki, sonda Türkmənistan və Qazaxıstan bizi qane edəcək cavabı verəcəklər ”-deyə A.Həsrət bildirdi.
Türk dünyası ilə yaxın əlaqələri ilə seçilən ekspertin fikirlərindən belə qənaətə gəldik ki, Rusiya bu məsələdə hər iki dövləti aldadıb və o dövlətlər bu işə bilərəkdən qoşulmayıblar, amma bütün hallarda, Qazaxıstan və Türkmənistan baş verənlərlə bağlı Azərbaycana izahat verməlidir.
İradə SARIYEVA