106 min yeni iş yeri açılıb, 17 mini bağlanıb - Azərbaycanın pandemiya dövrü üçün digər ölkələrdən növbəti üstünlüyü...
Pandemiya ilə əlaqədar bir sıra ölkələrdə həm yeni iş yerlərinin açılmasında problemlər var, həm də bağlanan iş yerlərinin sayı daha böyük rəqəmlərlə ölçülür.
Azərbaycanda isə bu sahədə vəziyyət daha əlverişlidir. Məsələ ondadır ki, 2020-ci ilin doqquz ayı ərzində ölkədə 106,2 min yeni iş yeri açılıb. Bu dövrdə yaradılmış iş yerlərinin 49,1 faizi qeyri-dövlət sektorunda açılıb.Yeni iş yerlərinin 68,3 faizi Bakı şəhərinin, 0,9 faizi Naxçıvan Muxtar Respublikasının, 30,8 faizi digər regionların və rayonların payına düşüb. Yeni açılmış iş yerlərinin 6 faizi yeni yaradılmış müəssisə və təşkilatlarda, 72,5 faizi mövcud müəssisə və təşkilatlarda, 0,3 faizi fəaliyyətini bərpa etmiş müəssisə və təşkilatlarda, 21,2 faizi isə digər tədbirlər üzrə yaradılıb.
Bununla yanaşı, 2020-ci ilin doqquz ayı ərzində ölkədə 17,9 min iş yeri bağlanıb. Bu dövrdə bağlanmış iş yerlərinin 26,8 faizi qeyri-dövlət sektorunun payına düşüb. İş yerlərinin 16,6 faizi müəssisə və təşkilatların fəaliyyətlərinin dayandırılması, 83,4 faizi isə fəaliyyət göstərən müəssisə və təşkilatlarda aparılan ixtisarlarla əlaqədar bağlanıb.
Göründüyü kimi, bağlanan iş yerlərinin sayı digər ölkələrlə müqayisədə çox azdır. Çünki bir sıra ölkələrdə bağlanan iş yerləri daha böyük rəqəmlərlə ölçülür. O baxımdan, Azərbaycanın bu üstünlüyünü ekspertlər necə dəyərləndirirlər?
- “İş adamları dövlətin həm vergi, həm birbaşa maddi güzəştlərindən və digər bu səpkili yardımlarından faydalanırlar”
Məsələyə münasibət bildirən sabiq maliyyə naziri, iqtisad elmləri doktoru Fikrət Yusifov Azərbaycanın üstünlüyünü bir sıra faktorlarla əlaqələndirdi: “Azərbaycanda digər ölkələrlə müqayisədə daha az iş yerinin bağlanması görülən bir sıra qabaqlayıcı tədbirlərlə bağlıdır. Bu onunla bağlıdır ki, ölkəmizdə özəl sektora dövlət dəstəyi daha mükəmməldir. Yəni bu sahədə dəstək daha genişmiqyaslıdır. Eyni zamanda, dövlət tərəfindən dəfələrlə sahibkarlara tövsiyə edilib ki, çalışın iş yerlərini ixtisar etməyin. Bunun sayəsində biz tək iş yerlərini qorumuruq, həmçinin, biznesi qoruyub saxlayırıq. Yeni iş yerləri açılır. Biznesin qorunması postpandemiya dövrü üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Çünki biznes fəaliyyətini dayandırsa, postpandemiya dövründə onu hərəkətə gətirmək çox çətin olacaq. Bax, bu səbəbdən də iş yerlərinin qorunub saxlanması lazımdır ki, bunu da iş adamları başa düşürlər. Bununla belə, onlar dövlətin həm vergi, həm birbaşa maddi güzəştlərindən və digər bu səpkili yardımlarından faydalanırlar. Bununla həm işçilərin minimal əməkhaqqını ödəyirlər, həm də iş yerlərini ixtisar etmirlər. Bütün bunların sayəsində biznes nəfəs ala bilir və özünü postpandemiya dövrünə qoruyub saxlayır. Bax, budur əsas məsələ. Ona görə də bizdə iş yerlərinin bağlanması elə də böyük rəqəmlərlə ölçülmür. Dövlət maraqlıdır ki, yeni iş yerləri açılsın və o üzdən, bununla bağlı lazım olan bütün addımları atır. O baxımdan hesab edirəm ki, bütün bunlar Azərbaycanın üstünlüyüdür”.
Ekspert hesab edir ki, bu kimi addımlar həm də işsizlərin sayının artmasının qarşısını alır.
Vidadi ORDAHALLI
