Cümə axşamı günü, 17 iyul 2025
     

ABŞ parçalandı - Trampçılar İranla müharibəyə girişi qadağan edən qanun layihəsi hazırladı…

Image

Dünya gündəminin əsas mövzusuna çevrilən İsrail-İran savaşına ABŞ-ın müdaxilə edib-etməyəcəyi indi olduqca geniş şəkildə müzakirə edilir. Nüfuzlu “The Wall Street Journal” nəşri ABŞ administrasiyasındakı mənbələrə istinadən məlumat yayıb ki, prezident Donald Tramp İran İslam Respublikasına qarşı mümkün hərbi əməliyyat planlarını gizli şəkildə təsdiqləyib.

Qeyd olunur ki, Tramp və onun milli təhlükəsizlik komandasının hazırladığı hücum planı artıq Pentaqon və Mərkəzi Komandanlıq tərəfindən razılaşdırılıb. Lakin prezident hələlik son əmri verməyib və əməliyyatın həyata keçirilməsi məsələsi diplomatik nəticələrdən və İranın reaksiyasından asılı olaraq dəyərləndiriləcək.

Mənbələrin verdiyi məlumata əsasən, hücumun əsas hədəfi İranın Fordo şəhərində yerləşən yeraltı nüvə zənginləşdirmə obyektidir. ABŞ kəşfiyyatı bu obyektin son aylarda aktivləşdiyini və uranın 90%-ə qədər zənginləşdirilməsi səviyyəsinə yaxınlaşdığını qeydə alıb. Bununla yanaşı, Tramp administrasiyası İsraillə koordinasiyalı əməliyyat planı üzərində işləyir. “Bloomberg” agentliyi də mənbələrə istinadən məlumat yayıb ki, ABŞ-ın yüksək səviyyəli rəsmiləri yaxın günlərdə İrana mümkün zərbə endirməyə hazırlaşır. Onların məlumatına görə, potensial hücum iyunun 21-22-də həyata keçirilə bilər, lakin planların dəyişməsi ehtimalı var. Eyni zamanda, ABŞ-ın bir neçə federal agentliyin yüksək səviyyəli rəhbərliyi də zərbəyə hazırlaşır. Mənbələr bildiriblər ki, Amerika lideri Donald Trampın ABŞ-ın İran-İsrail münaqişəsinə müdaxiləsi ilə bağlı mövqeyi son günlər Respublikaçı müttəfiqlərin təzyiqi nəticəsində xeyli dəyişib. Mənbələrin məlumatına görə, senator Lindsi Qrem Trampı fəal şəkildə Tehrana qarşı hərbi əməliyyatların mümkünlüyünü nəzərdən keçirməyə çağırıb. Amma Trampın İsraillə İran arasında gedən müharibəyə İsrail tərəfindən birbaşa müdaxilə etməyə hazır olduğunu nümayiş etdirən döyüşkən ritorikası bəzi tərəfdarlarını çaşdırıb. Respublikaçılar Partiyasında hazırkı prezidenti qeyd-şərtsiz dəstəkləyənlərin çoxu onunla razılaşmır. ABŞ Konqresi hətta Trampın İrana hücumunu mahiyyətcə qadağan edən ikipartiyalı, Respublikaçılarla Demokratların birgə qanun layihəsini hazırlayıb. Amerikanın yeni müharibədə iştirakını rədd edən Trampçılar öz ideoloji əks düşərgələri olan Demokratlar Partiyasının radikal sol qanadı ilə parlaq həmrəylik nümayiş etdirirlər. Liberal baxışları ilə tanınan Kentukki ştatından olan respublikaçı konqresmen Tomas Massi ABŞ prezidentinə Amerika silahlı qüvvələrinin İrana qarşı istifadəsini qadağan edən qanun layihəsini Nümayəndələr Palatasına təqdim edib: “Bu, bizim müharibəmiz deyil”. Ən maraqlısı odur ki, respublikaçı Demokratlar Partiyasından dəstək alıb. Qanun layihəsinin həmmüəllifi Amerika solçularının kumirinin, Vermontdan olan senator Berni Sandersin ən ardıcıl tərəfdarı hesab edilən konqresmen Ro Xannadır. Prinsipcə, Demokratların Konqresin aşağı palatasındakı mütərəqqi qanadının bütün nümayəndələri qanun layihəsini dəstəkləməyə hazırdırlar. Konqresdə bir çoxları da İsrailin İrana zərbə endirməsi faktını pisləyir. Sanders İsrailin baş naziri Binyamin Netanyahunu qanunsuz təcavüzdə və beynəlxalq hüququn pozulmasında ittiham edib. Senator Qəzza zolağında hərbi əməliyyatlar başlayandan bəri səslənən İsraili Amerikanın maliyyə və hərbi yardımından məhrum etmək tələbini bir daha təkrarlayıb. Massi və Sandersin situasiya ittifaqı Amerika və xüsusilə də İsrail şərhçiləri üçün sürprizdir. Vermont senatoru yəhudidir və Massi uzun müddətdir ki, ABŞ-da çoxlarının sərhəd faşisti hesab etdiyi ifrat sağçı Con Birç Cəmiyyətini dəstəklədiyi üçün antisemitizmdə şübhəli bilinir.

Lakin Amerika mətbuatını bu ittifaq faktından çox Respublikaçılar Partiyasında Massi-Xanna qanun layihəsini daha kimin dəstəkləyəcəyi sualı maraqlandırır. Bu konqresmen Marcori Teylor-Qrin ola bilər. Əvvəllər inamlı Trampçı, bütün ölkədə özünün qəzəbli debat tərzi və çox qəribə baxışları ilə məşhur olan bu şəxs İran-İsrail münaqişəsinə ABŞ-ın hər hansı mümkün müdaxiləsini pisləyib. Teylor-Qrin Trampa xatırladıb ki, seçki kampaniyası zamanı və indiki prezidentliyi dövründə o, müharibələri başladan deyil, onları bitirən prezident olacağına söz verib. Əvvəllər bəzi məsələlərdə Ağ Evi tənqid edən Massidən fərqli olaraq, o, ilk dəfədir ki, hazırkı dövlət başçısının əleyhinə çıxış edir. Bununla belə, Teylor-Qrinin gözlənilməz üsyanında nə qədər irəliləyə biləcəyi bəlli deyil. Tanınmış sağçı jurnalist Taker Karlson da gözlənilmədən ABŞ-ın İrana zərbə endirməsinə qarşı çıxanların ruporuna çevrilib. Bir neçə videoda o, artıq Trampı ölkəni yeni xarici siyasət macərasına sürükləmək niyyətinə görə tənqid edib. Karlson İrandakı müharibənin ABŞ üçün İraqdakı müharibə ilə eyni geosiyasi və hərbi tələyə çevriləcəyinə şübhə etmir. İndi sual Tramp tərəfdarları sırasında gözlənilməz qiyamın nə dərəcədə ciddi ola biləcəyidir. Hələlik İrana təklif edilən zərbəni ictimai tənqid edənlər arasında Respublikaçılar Partiyasında yüksək səviyyəli şəxslər yoxdur. Lakin bu o demək deyil ki, onlar prinsipcə yoxdur. “The New York Times” iddia edir ki, ABŞ-ın müharibəyə girməsinə qarşı çıxanlar arasında vitse-prezident Ceyms Vensdən başqa heç kim yoxdur. İddialara görə, o, İsrailin İrana zərbə endirməsini müdafiə edib, lakin söhbət Amerika hərbçilərinin mümkün istifadəsinə gəlincə, bunun əleyhinə çıxış edib və indi Trampı ölümcül qərar qəbul etməməyə çağırır. Bunun doğru olub-olmadığı bəlli deyil. Amma əgər Respublikaçılar Partiyasının ümidi olan vitse-prezident həqiqətən də Trampın xəttinə qarşı çıxıbsa, bu, həqiqətən də prezidentin komandasında ən yüksək rütbəli məmurların iştirak etdiyi ciddi parçalanmanın olduğunu göstərə bilər. Və çətin ki, bunu ictimaiyyətdən uzun müddət gizlətmək mümkün olsun.

Nahid SALAYEV



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

17.07.2025 / 01:14
Suriyada nə baş verir... İsrail prezident iqamətgahını, Baş Qərargah və Müdafiə Nazirliyinin binalarını vurdu... ölü sayısı 300-ü keçdi... - VİDEO

16.07.2025 / 23:18
Paşinyan Ermənistanın KTMT-dən çıxacağını açıqladı - geri qayıtmaq niyyətində deyilik...

16.07.2025 / 22:41
Ermənistan Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına tam üzvlük üçün müraciət edib

16.07.2025 / 22:24
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov birgə nahar ediblər

16.07.2025 / 21:43
Yekaterinburqdakı Azərbaycan diaspor rəhbərinin oğlu həbs edildi

16.07.2025 / 21:21
Zəngəzur dəhlizi ABŞ-a verilsə, bölgəmizdə nə baş verər?

16.07.2025 / 21:04
Paşinyan Bakıda mühakimə olunan şəxslə bağlı məktubdan imtina etdi...

16.07.2025 / 20:49
Tramp neçənci dəfədir Rusiya barədə 180 dərəcə mövqe dəyişir - taktika, ya xamlıq...

16.07.2025 / 20:45
Şamaxıda dini ibadətgahlara media-tur təşkil olunub

16.07.2025 / 20:35
12 günlük müharibə Rusiya-İran münasibətlərini xeyli zədələdi...

16.07.2025 / 20:22
Ermənistan təlaşda: Qərbi Zəngəzur mübahisəli ərazilər kimi dünyada tanınmağa başlayır...

16.07.2025 / 20:20
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov “Sea Breeze”də olublar - FOTO

16.07.2025 / 20:03
Tramp bir sözü ilə dolları elə möhkəmləndirdi ki, təsiri manata da dəyə bilər...

16.07.2025 / 19:48
Azərbaycan-Suriya münasibətlərinin normallaşması İran mediasında böyük vəlvələ yaratdı...

16.07.2025 / 19:34
26 illik geosiyasi tələ qırılır, kəmər işə düşür - Azərbaycanın planı işlədi...

16.07.2025 / 19:20
Zirədə zibil dizə çıxır...

16.07.2025 / 19:07
Cənubi Qafqazın geosiyasəti yenidən şəkillənir - Azərbaycan işin başındadır...

16.07.2025 / 18:52
Dəhliz ABŞ-a verilsə Rusiya bu addımları atacaq...

16.07.2025 / 18:37
Xarici siyasətimizdə yeni istiqamət - Şaraanı Bakıya gətirən nə idi...

16.07.2025 / 18:23
Keçmiş nazir Zəngəzura qarşı ABŞ-da hansı dairələrdən sifariş alıb?..

16.07.2025 / 18:15
Paşinyan Zəngəzur dəhlizilə bağlı ABŞ-dan təklifin daxil olduğunu təsdiqlədi

16.07.2025 / 18:10
Pakistanlı nazir Azərbaycan haqda niyə bu sözləri eşitməli idi? - Dini liderin ətrafında çirkin intriqa...

16.07.2025 / 17:56
70 illik problem ancaq 2 dövlət prinsipi ilə həll oluna bilər - prezident ABŞ-a mövqe göstərdi...

16.07.2025 / 17:43
Vardanyan Bakıda məhkəmədə istədiyi vəsatəti qəbul etdirə bilir...

16.07.2025 / 17:30
Azərbaycanın ixracı ilin sonunadək azalmaqda davam edə bilər - pis proqnoz...

16.07.2025 / 17:23
Sahibə Qafarova Qurbanqulu Berdiməhəmmədovla görüşdü...

16.07.2025 / 17:18
Bakıda kişi arvadını güllələdi

16.07.2025 / 17:05
Kukla Teatrı “Bakı-Xəbər”in əməkdaşını “Teatrın dostu” mükafatı ilə təltif etdi...

16.07.2025 / 17:02
Dövlət Komitəsinin 2025-ci ilin ilk yarımilində fəaliyyəti müzakirə edilib

16.07.2025 / 16:52
DİN-dən əməliyyat - narkoşəbəkənin daha iki üzvü 67 kq narkotiklə yaxalandı

16.07.2025 / 16:39
"Əkinçi" qəzeti - maarifçilik, inkişaf, milli özünüdərk məktəbi

16.07.2025 / 16:27
Sovet dövründə tikilən evlərin sənədləşdirilməsi qaydaları dəyişdi

16.07.2025 / 16:23
Ədliyyə orqanlarının xüsusi xəzinə hesabı yaradılır

16.07.2025 / 16:20
Azad edilmiş ərazilərdə güzəştli ipoteka krediti ilə bağlı şərtlərdə dəyişiklik edildi

16.07.2025 / 16:16
Türkmənistan Xalq Məsləhətinin sədrinin qızı Heydər Əliyev Mərkəzində olub - FOTO

16.07.2025 / 15:49
"Ermənistan və Azərbaycan arasında müharibə yox, sülh olacaq" - Paşinyan

16.07.2025 / 15:41
Cəlilabadda doğuldu, Füzulidə şəhadətə qovuşdu – şəhid Elvin Bayramov...

16.07.2025 / 15:24
Paşinyan Ermənistanın Avropa İttifaqına mümkün üzvlüyü barədə danışdı

16.07.2025 / 15:09
“Vaqif Poeziya Günləri” Gəncədə davam etdi

16.07.2025 / 15:01
BMU məzunu tam təqaüdlə Şanxay Universitetinə qəbul olub

16.07.2025 / 14:38
Makron Fransanı borc bataqlığında batırır - hər saniyədə 5 min avro borc... hökumət devrilə bilər...

16.07.2025 / 14:05
Paşinyan Zəngəzura “HƏ” dedi, - Rusiya tətikdədir...

16.07.2025 / 13:45
Magistraturaya qəbul imtahanında esseyə minimal tələb qoyula bilər...

16.07.2025 / 13:21
Leyla Əliyeva Berdiməhəmmədovun qızı Oquldjaxan Atabayeva ilə görüşüb - FOTO

16.07.2025 / 13:06
Россия обязана возместить ущерб, нанесённый Азербайджану за 200 лет оккупации - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

16.07.2025 / 12:57
“Su şəbəkələrinə qoşulma” işçi qrupunun növbəti iclası keçirilib*

16.07.2025 / 12:21
"Azərbaycan və Türkmən xalqlarını dərin qardaşlıq ənənələri birləşdirir və müstəqillik dövründə bu əlaqələr daha da gücləndi" - Prezident

16.07.2025 / 12:09
Prezident İlham Əliyevin Qurbanqulu Berdiməhəmmədovla görüşü olub - FOTO

16.07.2025 / 12:05
Avropa İttifaqından Ukrayna SÜRPRİZİ - 88 milyard avroluq yardım...

16.07.2025 / 11:29
Bir gündə ölkə ərazisində 46 cinayətin üstü açılıb- polis

16.07.2025 / 11:13
Paşinyan bu erməni naziri işdən qovdurdu

16.07.2025 / 11:06
I Qarabağ müharibəsinin daha bir şəhidi Xaçmazda dəfn olunacaq

16.07.2025 / 11:03
Paşinyanı devirmək üçün Rusiyanın yeni planı ortaya çıxdı - CANLI

16.07.2025 / 11:00
Altı ayda motosiklet sürücülərinin təqsiri üzündən 17 yol qəzası olub, 4 nəfər ölüb

16.07.2025 / 10:41
“Mentor Klinika” layihəsi çərçivəsində tibb müəssisələrinə baxış davam etdirilir

16.07.2025 / 10:34
Azərbaycanın ədliyyə naziri İraq Federal Ali Məhkəməsinin sədri ilə görüşüb

16.07.2025 / 10:32
Karapetyana qarşı "çirkli pulların yuyulması" ittihamı irəli sürülüb

16.07.2025 / 10:28
Tramp bu dəfə tələbələrin etirazı ilə qarşılaşdı

16.07.2025 / 10:21
Azərbaycanda bu kredit təşkilatı bağlandı

16.07.2025 / 10:17
Sabirabadda arvad ərini bıçaqlayıb

16.07.2025 / 10:12
MMA döyüşçüsü Mahaçqalada güllələndi

16.07.2025 / 10:05
Goranboyda kütləvi dava olub

16.07.2025 / 10:00
İran 2 milyon litr neft daşıyan xarici tankeri ələ keçirib

16.07.2025 / 09:51
Qazaxıstanın iki sığorta brokeri Azərbaycan bazarına daxil olub - Mərkəzi Bank

16.07.2025 / 09:46
Evdən çürümüş kişi meyiti tapıldı...

16.07.2025 / 09:39
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Bakıya gəlib

16.07.2025 / 09:22
Azərbaycanlı boksçu erməni rəqibinə qalib gəldi, Avropa çempionu oldu!

16.07.2025 / 09:18
Tramp Avropa İttifaqı barədə danışdı - "irəliləyiş var"

16.07.2025 / 09:11
Xaçmazda "Kamaz" divara çırpılıb, sürücü ölüb

16.07.2025 / 09:04
Rasim Məmmədov – 60

16.07.2025 / 09:00
Azərbaycanla Çin arasında viza rejiminin ləğvi ilə bağlı saziş bu gündən qüvvəyə minib

16.07.2025 / 08:36
5-ci qrup ixtisas universitetləri attestatla qəbulu dayandırdılar...

16.07.2025 / 01:27
Tramp geri addım atdı və Zelenskiyə xəbərdarlıq etdi – Moskvanı vurmayın...

15.07.2025 / 22:43
Yekaterinburqda Azərbaycan diaspor rəhbərinin oğlu saxlandı

15.07.2025 / 21:31
Tramp Putinə qarşı sərt addımlar üçün 50 gün gözləməyəcək...

15.07.2025 / 21:16
Ölkəyə gələn 31 tonun içində ərəb qızılı yoxdur - niyə?..

15.07.2025 / 21:02
AB Ermənistana 2,5 milyard avro dəstək qərarı verdi...

15.07.2025 / 20:47
“60 kənd boşaldılır, 300 min azərbaycanlı qayıdır” - Qərb daha çox şey gözləyirmiş...

15.07.2025 / 20:33
Zəngəzur dəhlizində 3-cü dövlətin nəzarəti ideyası kimə məxsusdur?

15.07.2025 / 20:20
Trampın bu 50 günü əvvəlki “60, 90 günlərə dönməsə yaxşıdır”...

15.07.2025 / 20:06
“3 dövlət birləşir” - Bakı-Dəməşq “qaz əməkdaşlığına” erməni mediasından hücum başladı...

Xarici siyasətimizdə yeni istiqamət - Şaraanı Bakıya gətirən nə idi...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910