Bazar günü, 13 iyul 2025
     

Söz, ifadə və media azadlıqlarından sui-istifadələr bütün cəmiyyət üçün təhlükədir...

Image

Cəmiyyətdə informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsi əsas şərtlərdən biri olsa da, təəssüflər olsun ki, biz bunu bəzən görə bilmirik. Söz və  mətbuat azadlığı cəmiyyətin dəyərlərindən biridir və bu baxımdan  onun qorunması, mühafizə edilməsi də əsas şərtlərdən biri olmalıdır. Amma çox təəssüflər olsun ki, Azərbaycanda bu sahədə hələ də problemlər var.

Bu gün də söz və ifadə azadlıqlarından sui-istifadə edənlər tapılır. Əslində, bu sahədə azadlıq ona görə verilmir ki, onun qaydaları pozulsun və ondan aşırı dərəcədə istifadə olunsun. Bildiyimiz kimi, son dövrlər söz və mətbuat azadlığından istifadə edən media qurumlarına, ayrı-ayrı jurnalistlərə Baş Prokurorluq tərəfindən xəbərdarlıq edilib, bəzi şəxslərə sadəcə xəbərdarlıq edilməsi ilə kifayətlənilsə də, bəzilərinə cərimə tətbiq edilib. Çox təəssüflər olsun ki, son zamanlar reketlərin də sayı artıb və onlar əsasən insanların şəxsiyyətinə qarşı qarayaxma kampaniyası aparırlar, insanları şantaj edib onlardan pul tələb edirlər. Bir sözlə, reketçilik faəliyyəti ilə məşğul olanlar söz və mətbuat azadlığından kifayət qədər sui-istifadə edirlər. Vurğuladığımız kimi, söz, ifadə, media azadlığından sui-istifadə halları, reketçilik, insanların şəxsi həyatına, şərəfinə, ləyaqətinə müdaxilələrin, reketçiliyin intensivləşməsi müşahidə olunur. Bunun qarşısını almaq üçün yollar nədir? Hökumət səviyyəsində, inzibati orqanlar tərəfindən atılan addımlar, edilən xəbərdarlıqlar, bunlar nə qədər vacibdir, yerindədir? Bu sahədə maarifləndirici işlər hansı şəkildə gedir, qənaətbəxşdirmi, daha hansı işlər görülməlidir?

  • “Söz və media azadlığından su- istifadə halları var”

Müstəqil.az saytının baş redaktoru Faiq Balabəyli “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, söz və mətbuat azadlığından sui-istifadə halları ciddi fəsadlara yol açır və bu cəmiyyət üçün böyük narahatlıqlar doğurur. İnformasiya işləməyin xüsusi həssaslıq tələb etdiyini deyən F.Balabəylinin sözlərinə görə, verilən azadlıqldan aşırı istifadə o informasiyanın xalqa, cəmiyyətə ziyan verməsi ilə nəticələnə bilər. “Çox təəssüflər olsun ki, bir çox hallarda bizdə verilən azalıqlardan, imkanlardan qaydasından artıq istifadə etməyə meyl göstərənlər var.  Söz və media azadlığından su- istifadə halları var. Halbuki, azadlıq  sui-istifadə hallarına gətirib çıxarmamalıdır. Amma bizdə bəzən bunun tərsini görürük. Perşəkar jurnalistika ilə məşğul olanlarda, yaxud kifayət qədər təcrübəsi və ənənəsi olan mətbu orqanlarında vəziyyət əslində normaldır. Bu cür  demək olar. Peşəkarların, mətbuat haqqında mövcud qanunvericiliyin tələbləri  çərçivəsində işlərini qura bilənlərin işlədikləri, yaxud işlətdikləri KİV-lərdə bu hallara təsadüf etmək olsa da, amma digər saytlarda, xüsusən də sosial şəbəkələlərdə vəziyyət daha acınacaqlıdır”. 

  • “Bunun üçün nə etmək lazımdır?”

F.Balabəylinin sözlərinə görə, elə hallar var ki, medianın onunla məşğul olması birbaşa cinayət tərkibi yaradır: “İnsanların şəxsi həyatlarına müdaxilə etmək, şərəf və ləyaqətlərini təhqir etmək, işgüzar fəaliyyətinə mənfi təsir göstərmək söz azadlığı adı altında əslində cinayət tərkibi olan əməllərdir, desək, heç də yanılmarıq. Bu yollarla reketçiliyin, zorakılığın, haqsızlığın nə vaxtsa qoyulan təməlləri daha da möhkəmlənir. Əlbəttə qarşı tərəfin də bu halların genişlənməsində rolu az olmur. Məslən, mətbuata həqarət, olunan müraciətlərə bəzi dövlət qurumlarının, eləcə də məmurların biganəliyi, etinasızlığı jurnalistlərin ifadələrinin bir qədər də kəskinləşməsinə gətirib çıxara bilər və çıxarır da. Dəfələrlə olub ki, hər hansı bir idarə və müəsisəyə olunan zənglər, müraciətlər cavabsız qalıb. Hətta jurnalistə həqarət edənlər də olub. Bax bu zaman haqqında bəhs etdiyimiz mövzu ilə bağlı neqativ hallar daha da geniş vüsət alır. Bunun üçün nə etmək lazımdır? Əlbəttə IV hakimiyyət adlanan mətbuata doğrudan da sayğı göstərmək gərdir. Bəzən dövlət qurumlarının mətbuat xidmətləri mətbuatla münasibəti qurmaq, körpü yaratmaq əvəzinə uçurumlar yaradırlar. Sanki onların özlərinin doğma bildikləri, iş qurduqları mətbuat orqanları var, digərlərinə ögey münasibət bəslənilir. Çox yaxşı haldır ki, Mətbuata dövlət dəstəyi var və bəzən vəsait əldə etmək üçün reketçilik, yaxud buna bənzər hallara rəvac verən mətbu orqanlar maliyyə vəziyyətini yaxşılaşdırdıqlarına görə bu əməllərə rəvac verməzlər”.

  • “Son vaxtlar bəzi mətbu orqanlarda, sosial şəbəkələrdə yerli-yersiz...”

Son vaxtlar sosial şəbəkələrdə, bəzi saytlarda həqiqətə uyğun olmayan, dövlətin mövqeyinə uyğun gəlməyən, açıq şəkildə söz və media azadlığından sui-istifadə nümunəsi olan informasiyaların yayılmasının qarşısının alınması üçün yeni qəbul edilən media haqda qanunun, eləcə də peşə etikası qaydalarının, informasiya ilə işləmək texnologiyalarının təbliğ edilməli olduğunu deyən F.Balabəyli hesab edir ki, informasiyanın dəqiqliyi üçün rəsmi qurumlar da mətbuata açıq olmalıdır, eyni zamanda mediada düzgün informasiya yaymağa çalışmalıdır. “Son vaxtlar bəzi mətbu orqanlarında, sosial şəbəkələrdə yerli-yersiz, qanundan kənar yazıların, dövlət sirrlərinin aşkar olunması həddinə çatan informasiyaların yayılmasına qarşı əməli tədbirlər görülür və bu çox vacibdir. Dəqiqləşdirilməmiş informasiyalarınn tirajlanması düşmən dəyirmanına od su tökməkdir. Ehtiyatlı və etibarlı olmaq gərəkir. Bununla da bağlı mətbuatın çiyninə böyük yük  düşür. Bu yöndə  maarifləndirmə işləri aparılmalı, xüsusi tədbirlər keçirilməli, peşəkarların təcrübəsinə güvənilməlidir”-deyə F.Balabəyli qeyd etdi.

İradə SARIYEVA
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

13.07.2025 / 15:54
İran prezidentinin İsrailin 16 iyun hücumunda yaralandığı ortaya çıxdı…

13.07.2025 / 15:19
Yeni Kaledoniyada müstəqillik tərəfdarları və əleyhdarları arasında tarixi razılaşma əldə olundu

13.07.2025 / 14:56
Sinir ağrıları və efir enerjisi ilə müalicə

13.07.2025 / 14:37
"Azərbaycan Avrasiya üçün strateji əlaqələndirici rola malikdir" - Elnur Məmmədov

13.07.2025 / 13:50
Gülzar Namazovanın "Vətən müharibəsi ensklopediyası" adlı kitabının təqdimatı keçirildi - FOTO

13.07.2025 / 13:22
İstirahət zonalarında polisin fasiləsiz xidməti davam etdirilir

13.07.2025 / 11:37
Prezident İlham Əliyev Monteneqronun Prezidentini təbrik edib

13.07.2025 / 10:52
Polis Beyləqanda əməliyyat keçirdi - 9 nəfər saxlandı

12.07.2025 / 21:17
Vüqar Rəhimzadə: “Gəmiqaya və Göygöl Tarixi-Mədəni və Təbii Kompleksi” Azərbaycanın bəşəriyyətə bəxş etdiyi irs nümunəsidir

12.07.2025 / 21:09
Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri arasında telefon danışığı olub...

12.07.2025 / 21:03
Azərbaycanın iki naziri adından saxta xəbər yayıldı - MEDİA Agentliyi xəbərdarlıq etdi...

12.07.2025 / 20:28
Putini Ukraynada dayandıra bilməyən Tramp hərəkətə keçdi – öncə silah yardımı, ardınca... "yaxında nəsə baş verəcək”...

12.07.2025 / 20:03
Rusiyanın yeganə təyyarədaşıyan gəmisini doğrayıb "metallom" edəcəklər

12.07.2025 / 19:20
Ailə sədaqətini və qonşuluq münasibətlərini insan canavardan öyrənməlidir

12.07.2025 / 17:10
Yaxın zamanlarda Azərbaycan qazının Türkiyə ərazisindən Suriyaya ixracına başlanacaq...

12.07.2025 / 16:21
"Suriya Azərbaycanla bir sıra sahələrdə əməkdaşlıqda maraqlıdır" - Əhməd Əl Şaraa

12.07.2025 / 16:18
Əhməd Əl Şaraa Prezident İlham Əliyevə təşəkkür etdi

12.07.2025 / 16:15
"Suriyada yeni hakimiyyətin qurulmasından sonra əlaqələrimizin inkişafı üçün böyük perspektivlər açılıb" - Prezident İlham Əliyev

12.07.2025 / 16:11
Prezident İlham Əliyevin Suriyanın keçid dövrü Prezidenti ilə görüşü olub - YENİLƏNİB

12.07.2025 / 15:34
UNESCO ermənilərin saxta “Urartu tarixini” rəsmiləşdirdi... Tarixə həqarət...

12.07.2025 / 15:21
Azərbaycanla gərgin günlərdə rus icması Rusiyanı müdafiə etməli idi? - Primakov "duzsuz" danışdı...

12.07.2025 / 14:30
SOCAR-la Suriya Hökuməti arasında Anlaşma Memorandumu imzalandı - FOTO

12.07.2025 / 13:48
Erməni işgəncəsi qurbanlarının məhkəmə ifadələri əsasında kino çəkiləcək(?)..

12.07.2025 / 13:38
Sonsuzluğa "çarə tapan" dələduzlar peyda olub...

12.07.2025 / 13:31
Rusiya xarici siyasi təsir aləti kimi mediadan fəal istifadə edir - Mətbuat Şurası beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət etdi

12.07.2025 / 13:28
Əhməd əl-Şaraa Azərbaycana gəldi – Suriya ilə münasibətlərdə yeni dövr başlayır

12.07.2025 / 12:07
DÇ-2030-un finalı bu stadionda keçiriləcək - AÇIQLANDI

12.07.2025 / 11:10
Ərdoğandan qərar - bu xanımı vəzifəyə təyin etdi

12.07.2025 / 11:02
Tramp ŞOKDA - ABŞ məhkəməsi Prezidentin fərmanını blokladı!

12.07.2025 / 10:54
Narkotik vasitələr becərən Qəbələ sakini yaxalanıb

12.07.2025 / 10:00
Mingəçevirin bu ərazilərində qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

12.07.2025 / 09:12
"Feyk xəbər" yayanları ciddi cəza gözləyir

12.07.2025 / 09:03
Ölkəmizə "cəhənnəm istilər" gəlir...

12.07.2025 / 08:44
Sertifikasiyadan sonra indi də müəllimlərin dərs yükü problemə çevrilib...

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

11.07.2025 / 13:24
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində BDU-nun 2 tələbəsinə Ombudsmanın xüsusi təqaüdü veriləcək

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

11.07.2025 / 13:19
BDU-da “Birincilik” təqaüdü təsis edildi

11.07.2025 / 13:12
Страшный сон профессора Хачикяна - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

11.07.2025 / 13:11
Almaniyada yaşayan ixtiraçı həmyerlimiz "Bakı Xəbər"ə müraciət etdi

11.07.2025 / 13:09
“Sənət və duyğu harmoniyasının təbliği” layihəsi uşaqların psixoloji rifahına töhfə verir

11.07.2025 / 12:53
"Medianın işində ciddi keyfiyyət dəyişikliyi özünü göstərməkdədir" - Əhməd İsmayılov

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910