Çərşənbə günü, 30 iyul 2025
     

ABŞ-Rusiya savaşı, hələ ki, sözdə şiddətlənir...

Image

Məlum olduğu kimi, ABŞ prezidenti Donald Tramp ötən həftə Kremlə açıq xəbərdarlıq edib. O, Kiyevə Avropa vasitəsilə silah tədarükü planlarını elan edərək bildirib ki, əgər Rusiya Ukraynadakı müharibə ilə bağlı 50 gün ərzində razılığa gəlməsə, ABŞ çox sərt tariflər tətbiq edəcək.

Amma bu hədələrə rəğmən, o da faktdır ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin hədəfi təkcə Ukraynanın bir hissəsini işğal etmək deyil, bundan qat-qat genişdir. O, bütünlükdə ölkəni fəth etmək, NATO ilə Qərbi zəiflətmək, Moskvanın sovet dövründəki idarəçiliyini Avropanın geniş ərazilərində bərpa etmək istədiyini açıq bildirib. Amerikadan olan ekspert Stiv Qutterman isə qeyd edir ki, Putinin birbaşa istədiyi də elə ərazi ilə bağlıdır.

Rusiya Ukraynanın təxminən 20 faizini işğal edib. 2014-cü ildən bəri Krım yarımadası Rusiyanın nəzarətindədir. Putin rəsmi şəkildə iddia edir ki, Ukraynanın Donetsk, Luqansk, Zaporojye və Xerson regionları da Rusiyanındır. Məsələ bundadır ki, Rusiya bu vilayətlərin böyük hissələri tuta bilməyib. Rusiya bildirib ki, Ukraynanın həmin dörd bölgədən tam geri çəkilməsi istənilən sülh razılaşmasının ilkin şərtidir. Kiyev bu tələbi qəbuledilməz sayır. Analitiklər deyirlər ki, Putin yalnız hazırda nəzarət etdiyi əraziləri əhatələyən bir razılaşmaya getsə, ölkə daxilində buna mümkün təpkini idarə edə bilər. Amma o, belə bir addım atacağına dair heç bir işarə verməyib. Putin iddiasını reallığa çevirməyə çalışır, xüsusilə Donetsk bölgəsində irəliləyir, dağıdılmış Pokrovsk şəhərini təzyiq altında saxlayır. Bu durumda Kremlə yaxın deputat Konstantin Kosaçov “Telegram”da Trampın dediyinə belə reaksiya verib: “50 gün ərzində cəbhə xəttində çox şey dəyişə bilər”. Rusiya növbəti həftələrdə hücumunu sürətləndirə bilər, hətta Xarkov və Sumı vilayətlərinə belə. Bundan başqa, Rusiyanın sentyabra qədər dörd regionun qalan hissələrini, o cümlədən Zaporojye və Xersonun paytaxtlarını ələ keçirməsi mümkün görünmür. Amma Putinin bu ərazilər üzərində nəzarəti hər hansı sazişdən öncə, heç olmasa, kağız üzərində təmin etmək istəyi daha da arta bilər. Rusiya parlamentinin keçmiş müxalifətçi deputatı Dmitri Qudkov qeyd edir: “Mənə görə, Putinin heç bir atəşkəs istəmədiyi aydındır, ən azı onun konstitusiyasında Rusiya ərazisi kimi göstərilən bütün bölgələrə tam nəzarəti əldə etməyincə. Əslində bu, Ukraynanın kapitulyasiyası demək olardı”. Burda onu da xatırladaq ki, Tramp altı ay əvvəl prezident vəzifəsinə başladığı vaxtdan bəri Ukraynadakı müharibəyə son qoymaq üçün vasitəçilik etməyə çalışır. Seçki kampaniyası zamanı o, bu münaqişəni bir-iki günə həll edə biləcəyini demişdi. Lakin Putin bu cəhdlərə dirəniş göstərib, ABŞ-nin 30 günlük atəşkəs çağırışını ehtiyatlı ifadələrlə rədd edib. Tramp son həftələrdə Putinə qarşı sərt açıqlamalar verib.

Amma 50 günlük xəbərdarlıq Trampın Kremlə ilk ultimatumudur, bu isə Putin üçün xoşagəlməz təzyiq formasıdır. Axı o, digər ölkələrin Rusiyanı bərabər tərəf kimi tanımasını xarici siyasətinin bir hissəsinə çevirib. Beləliklə, Qərbdə bir çoxları Trampın Putinə konkret tələblər irəli sürməsini istəsə də, ultimatumun razılaşma şanslarını artırıb-artırmadığı hələ də aydın deyil. Putin Trampın açıqlamaları barədə ictimaiyyətə heç nə deməyib. Xarici işlər nazirinin, Moskvanın Vaşinqtonla əlaqələrinə məsul olan müavini Sergey Ryabkov isə deyib ki, istənilən tələblərin, xüsusilə ultimatumların verilməsi bizim üçün qəbuledilməzdir. İndi Kreml ümid edə bilər ki, Trampın son həftələrdə Putinə qarşı dönüşü o qədər də möhkəm olmasın. Rusiyada geniş yayılan fikirlərdən biri budur ki, Trampın hazırkı diqqəti keçicidir və Ukraynaya artan dəstək Putinə təzyiqi artırmaq və bu yanaşmanın nəticə verib-verməyəcəyini sınamaq məqsədilə atılmış bir manevrdir. Bunu “Karneqi” fondunun Rusiya Avrasiya Mərkəzinin aparıcı tədqiqatçısı Tatyana Stanovaya da təsdiq edir: “Bu fikri dəstəkləyənlər inanırlar ki, belə təzyiqin təsirsiz olduğu üzə çıxanda, – bu, yaxın vaxtlarda gözlənilir, – Tramp, ehtimal ki, əvvəlki diplomatik kursa qayıdacaq, kompromisə nail olmaq üçün Ukraynaya da təzyiq göstərəcək”. Tramp əvvəllər də günahın böyük hissəsini Ukraynanın üzərinə atıb. Onun 14 iyul açıqlamalarında isə diqqətdən kənarda qalan bir məqam var idi: Tramp 50 gün ərzində razılıq əldə etmək təşəbbüsünün Ukraynaya da təsir edəcəyini vurğulayıb. Hər halda, iki səbəbdən sanksiyalar hədəsinin Putini Ukrayna ilə müharibəni müvəqqəti dayandırmaq və ya bitirmək üçün razılığa daha da yaxınlaşdırma ehtimalı azdır. Birincisi, Trampın təhdidinin, yəni Rusiyadan neft alan ölkələrə tariflər və ya sanksiyaların necə işləyəcəyi hələ aydın deyil. Atlantik Şurası tədqiqat mərkəzinin əməkdaşı, 2014-cü ildə Krımı işğal etdikdən sonra ABŞ-nin Rusiyaya tətbiq etdiyi sanksiyaların memarı Deniel Frid qeyd edir: “Trampın 14 iyul açıqlaması Rusiyanın iqtisadiyyatına zərbə vurmaq niyyətinə görə təqdirəlayiq olsa da, detalları baxımından hələ tam hazır deyil”. Stenford Universitetinin siyasi elmlər professoru, 2012-2014-cü illərdə ABŞ-nin Rusiyadakı səfiri olmuş Maykl Makfol isə qeyd edir: “Çin və Hindistan Rusiyanın enerji ixracatında ən böyük iki alıcıdır və onların Putinə növbəti 50 gün ərzində müharibəyə son qoyması üçün təzyiq göstərəcəyini gözləmək sadəlövhlükdür”. Trampın Ukraynaya vəd etdiyi silahlara gəlincə, Frid deyir ki, əgər Trampın Ukraynaya silah tədarükləri və Rusiyaya iqtisadi təzyiq barədə açıqlamaları dəqiqləşdirilsə, gücləndirilsə və həyata keçirilsə, bu, müharibə və sülh yolunda böyük fərq yarada bilər.

Tahir TAĞIYEV



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

30.07.2025 / 19:31
Təhsil proqramlarında “süni intellekt” dövrü açılır - Prezident anons etdi...

30.07.2025 / 19:18
Qazaxıstan Bakı-Tbilisi-Ceyhanla bağlı qərar verdi - Ərdoğanla birlikdə...

30.07.2025 / 19:04
Bakı ilə saziş Ermənistanın “ən yaxın dövlət vəzifəsi” elan edildi...

30.07.2025 / 18:55
42 milyonluq mənimsəmədə ittiham olunan “Şlyapa Zahid”ə hökm oxundu - 9 il...

30.07.2025 / 18:49
Xəzərdə kazino biznesinin yolu rəsmən açıldı...

30.07.2025 / 18:36
"Azərbaycan Gümrünü işğal etdi" - təxribatı ermənilər özləri inkar edir...

30.07.2025 / 18:23
"Azərbaycan İranın qorxusundan ABŞ, NATO, AB-ni Zəngəzur dəhlizinə gətirir" - İran düzəlmir...

30.07.2025 / 18:17
"İşğaldan azad edilmiş ərazilərin dirçəldilməsi DİM-lərin reallaşdırılmasına töhfə verir" - Sahibə Qafarova

30.07.2025 / 18:10
Kreml Qusmanla Markovun Şuşa Forumunda iştirakını “xəyanət” adlandırdı...

30.07.2025 / 17:57
BDU-nun 6 tələbəsi Azərbaycan Kibertəhlükəsizlik Mərkəzindən məzun olub

30.07.2025 / 17:56
“Vəfa” Sosial Problemlərin Həllinə Dəstək İctimai Birliyi Göygöl rayonunda tədbir keçirib

30.07.2025 / 17:56
İran "250 minlik İmişli düşərgəsində" köçkünlərimizə nə kömək edib ki?!...

30.07.2025 / 17:43
Ermənilər Qarabağda yanğınları da saxta əks-təbliğat faktına çevirdilər...

30.07.2025 / 17:30
Matviyenko Cenevrədə pərt oldu - çıxışını heç kimi dinləmək istəmədi...

30.07.2025 / 17:28
BDU-nun 14 təhsil proqramı beynəlxalq akkreditasiya prosesindən keçiriləcək

30.07.2025 / 17:07
Naxçıvanda ildə cəmi 7 nəfər ipoteka kreditindən yararlana bilir...

30.07.2025 / 16:54
İstefada olan generaldan İsrailə şok xəbərdarlıq - Türkiyə İsraillə müharibəyə hazırlaşır, ölkə dağıla bilər…

30.07.2025 / 16:38
Vilayət Eyvazov Astarada vətəndaş qəbulu və sıra baxışı keçirdi - FOTO

30.07.2025 / 16:25
Məktəbli formaları ilə bağlı təhsil müəssisələrinə xəbərdarlıq edildi - "...yolverilməzdir"

30.07.2025 / 16:17
Dövlət Komitəsi ilə Müqəddəs Taxt-Tac arasında imzalanan Anlaşma Memorandumu xarici mətbuatda geniş işıqlandırılıb

30.07.2025 / 16:09
“Baku Electronics” və “ABC Telecom”a qarşı iş açıldı - haqsız rəqabət...

30.07.2025 / 15:52
Rusiyadakı səfirliyimiz Ceyhun Mirzəyevin qızı ilə bağlı vəziyyətə aydınlıq gətirdi

30.07.2025 / 15:31
Məhkəmə Qabil Məmmədov barəsində hökm çıxardı - 16 il...

30.07.2025 / 15:22
Hesablama Palatası İcbari tibbi sığorta fondunda nöqsanlar aşkarladı

30.07.2025 / 14:52
Azərbaycanda istilik tarifləri dəyişdi...

30.07.2025 / 14:44
Hərəkət edən maşında ayaqlarını pəncərədən çıxaran şəxs cərimələndi....

30.07.2025 / 14:31
“MEDİA Könüllü”lərinə təşəkkürnamələr təqdim edildi - FOTO

30.07.2025 / 14:25
Tramp xəbərdarlıq etdi - sunami təhlükəsi var...

30.07.2025 / 14:10
Polis sahilboyu ərazilərdə profilaktik tədbirləri davam etdirir...

30.07.2025 / 13:58
İrandan Azərbaycana külli miqdarda narkotik keçirmək cəhdinin qarşısı alındı

30.07.2025 / 13:45
Ərdoğanın “Terrorsuz Türkiyə” ideyasına kimlər mane olur?

30.07.2025 / 13:41
Rusiya məhkəməsi Şahin Şıxlinskinin oğlu barəsində həbs qərarını qüvvədə saxladı

30.07.2025 / 13:33
DİM-dən imtahan qaydalarını pozan şəbəkənin ifşası ilə bağlı açıqlama - vacib olan işin təşkilatçılarıdır...

30.07.2025 / 13:21
Gəncə Memorial Kompleksində tikinti-quraşdırma işlərinin tamamlanmasına vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

30.07.2025 / 13:12
Почему в Москве ненавидят Зеленского? - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

30.07.2025 / 13:09
Bu həftə Azərbaycan qazı Suriyaya nəql olunacaq - türkiyəli nazir

30.07.2025 / 13:04
BDU-nun 866 bakalavr və magistri yay semestri dərslərində iştirak edir

30.07.2025 / 12:58
Şahin Şıxlinski Rusiyada axtarışa verildi...

30.07.2025 / 12:14
Bu rayonun xəstəxana direktoru və baş həkimi işdən çıxarıldı

30.07.2025 / 11:48
“Neftçi” Lüksemburq millisinin üzvünü transfer etdi

30.07.2025 / 11:21
Ədliyyə Nazirliyindən üzərlik bitkisi ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ

30.07.2025 / 11:14
Azərbaycan Prezidenti Mərakeş Kralını təbrik edib

30.07.2025 / 11:06
13,5 milyard avroluq ən böyük asma körpü

30.07.2025 / 11:03
Ermənistan prezidentindən şok açıqlama! - CANLI

30.07.2025 / 11:00
Astarada gəlin qaynananı öldürüb

30.07.2025 / 10:36
Polşa bu polkovniki Azərbaycana hərbi attaşe təyin etdi

30.07.2025 / 10:26
Abbas Əraqçi Tacikistana gedib

30.07.2025 / 10:20
Tramp Hindistana da "ilişdi" - 25% rüsum tətbiq edəcəm

30.07.2025 / 10:13
Moldova rəhbərliyi təşviş keçirir - seçkilərə xarici müdaxilə ola bilər...

30.07.2025 / 10:06
Xaçmazda motoblok qadını vuraraq öldürüb

30.07.2025 / 10:02
Bu rayonunun 9 kəndi qazsız qalacaq - XƏBƏRDARLIQ

30.07.2025 / 09:31
İsrailin Azərbaycandakı yeni səfiri Bakıya gəlib

30.07.2025 / 09:24
Haaqa Tribunalı “Bosniya qəssabı”nın istəyini rədd etdi

30.07.2025 / 09:21
Cehiz üstündə ölüb-öldürürlər - bu adət də əcaibləşdirilib...

30.07.2025 / 09:17
Türkiyəli məşhur aktyorun 70 milyonluq yaxtası...

30.07.2025 / 09:13
Şəkidə 38 yaşlı kişi həmkəndlisi tərəfindən öldürülüb

30.07.2025 / 09:10
Beş komanda Çempionlar Liqasında üçüncü mərhələyə yüksəlib

30.07.2025 / 09:08
"Qarabağ" - "Şelburn" matçına neçə min bilet satılıb?

30.07.2025 / 09:01
Daha 44 ailə Cəbrayıla köçürüldü

30.07.2025 / 08:35
8 min maaş alan da gəlir vergisindən azad edilir, 500 alan da - 1 yanvarda nə dəyişəcək?

29.07.2025 / 23:28
Beynəlxalq Dekolonizasiya Cəbhəsi Bujival razılaşmasını qəbul etmədi - Fransa qarşısında qəti tələb qoyuldu...

29.07.2025 / 23:11
Səudiyyə kralı və vəliəhdi Azərbaycana dəvət edildi

29.07.2025 / 21:35
Transatlantika ticarət müharibəsi qızışdı - Tramp-Ursula razılaşması yeni problemlər yaradıb...

29.07.2025 / 21:20
Dünya münaqişələri mülki təyyarələr üçün ciddi təhlükə mənbəyinə çevrilir...

29.07.2025 / 21:07
Makron 2027-nin çətin seçki kampaniyasını Azərbaycana hücumla başladı...

29.07.2025 / 20:53
Azərbaycan Ukraynaya qaz verdi, ruslar elektrik stansiyalarımızı vurmaqla hədələdi...

29.07.2025 / 20:47
"Sosial Tədqiqatlar Mərkəzindən ayrılmağıma onlar daha yaxşı aydınlıq gətirə bilər" - Rusiya adamı kimi adı hallanan sabiq deputat danışdı...

29.07.2025 / 20:39
Fransa ermənilər üçün "müqəddəratın təyini" mövzusunu yenidən diriltmək istəyir...

29.07.2025 / 20:25
Sanksiyalar Rusiyanın ən böyük avtomobil zavodunu çökdürdü...

29.07.2025 / 20:12
Zəngəzur dəhlizinə görə Ermənistanın gündəmində Azərbaycan və Türkiyə ilə müharibə də var...

29.07.2025 / 19:58
Makron Azərbaycana qarşı “Avropa qətnaməsi” təşəbbüsünə start verdi...

29.07.2025 / 19:44
Daxili Qoşunların xüsusi təyinatlısı Surxay Mehdiyev - Füzulidə son döyüş...

29.07.2025 / 19:31
Paşinyan Putindən yeni tapşırıq alıb? - “İrəvanda Arsax bayraqları qaldırın”...

29.07.2025 / 19:17
Azərbaycanın Avropada “kiçik, lakin strateji addımı” - Rusiya bu “pozisiyanı” da itirdi...

29.07.2025 / 19:03
Azərbaycanda tolerant mühitin dərin təzahürü - sadə fransızlar və ruslar çox rahat yaşayırlar...

29.07.2025 / 18:50
Suriyanı parçalamaq üçün ilk addım atıldı - Türkiyənin cavabı sərt olacaq...

29.07.2025 / 18:36
İpoteka Fondunun vəsaiti 1 milyardı ötdü... Mənzil bazarında gözləntilər...

29.07.2025 / 18:22
Putinin Ukraynaya təcavüzündən sonra 3-cü ölkə NATO üzvü olmağa hazırlaşır...

29.07.2025 / 18:09
Tramp 12 gün ərzində Putini "pis vuracaq"...

29.07.2025 / 18:04
Qarabağ qazisi olan jurnalistlər Demirören Xəbər Agentliyini ziyarət etdi

29.07.2025 / 17:56
Mark Avreli heykəli 65 ildən sonra Türkiyəyə qaytarıldı

Təhsil proqramlarında “süni intellekt” dövrü açılır - Prezident anons etdi...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910