Erməni diasporu Paşinyana qarşı üsyana başlayır...
Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan “Ermənistan Elektrik Şəbəkələri” QSC-nin milliləşdirilməsi layihəsinin hazır olduğunu elan edib. Onun sözlərinə görə, bu plan çox tezliklə və ölkə qanunvericiliyinə uyğun olaraq həyata keçiriləcək.
Qeyd edək ki, QSC-nin sahibi iyunun 18-də həbs edilmiş erməniəsilli rusiyalı iş adamı Samvel Karapetyandır. Paşinyanın sözlərinə görə, milyarder əhalini elektrik enerjisi ilə təmin edə bilmir və bununla da ermənilərin öz respublikasına inamını sarsıdır.
Hüquqi nöqteyi-nəzərdən, “Ermənistan Elektrik Şəbəkələri” QSC-nin sahiblərinin istehlakçılara zəif xidmət göstərdiyi və müəssisənin inkişafına kifayət qədər sərmayə qoymadığı sübut olunarsa, qurum milliləşdirilə bilər. Karapetyanın müdafiəçisi iddia edir ki, son illər enerji təchizatı ilə bağlı şikayətlərin sayı azalıb. Paşinyan isə əksinə, “Ermənistan Elektrik Şəbəkələri” QSC-nin rəhbərliyinin səriştəsizliyini deyil, həm də bədxah niyyətini görür. Yada salaq ki, Karapetyan iyunun 18-də dövlət çevrilişinə çağırış ittihamı ilə həbs edilib. Səbəb onun Erməni Apostol Kilsəsini Paşinyanın hücumlarından “öz yolu ilə” müdafiə etməyə hazır olması barədə bəyanatı olub. Buna görə milyarderi 5 ilə qədər həbs cəzası gözləyir. Baş nazirin may ayından etibarən kilsəni fəal şəkildə tənqid etməsi də xüsusi diqqət çəkir. Bunun üçün müxalifət onu mediada, parlamentdə və istənilən tribunada fəal şəkildə ittiham edir. Paşinyan isə kilsə əleyhinə kampaniyanı hələ də dayandırmayıb. Belə ki, parlamentdə çıxış edən baş nazir katolikos II Qareginin Erməni Apostol Kilsəsini “oğru yuvasına” çevirdiyini bildirib. Paşinyan sözlərini təsdiqləmək üçün kilsə rəhbərinin qohumlarına yeparxiya payladığını diqqətə çatdırıb. Bunun ardınca o, bir daha katolikosu əxlaqi pozğunluqda günahlandırıb və onu “müqəddəs Eçmiədzini dərhal tərk etməyə” çağırıb: “Mən kilsələrimizin hər bir daşına ehtiramla yanaşan, müqəddəs liturgiyamızın səslərini və mesajlarını ürəyimlə eşidən, 35 il dalbadal hər gün Allah qarşısında diz çökən və dua edən, vaxtaşırı oruc tutan Erməni Apostol Kilsəsinin sadiq davamçısıyam və deyirəm: biz öz dinimizi Erməni Apostol Kilsəsinin indiki rəhbərliyi ilə davam etdirə bilmərik”. Elə Karapetyan da Paşinyanın kilsə ilə mübarizəsinin qurbanı olub. Bununla belə, Karapetyan həbs olunduqdan sonra da mövqeyindən geri çəkilməyib. O, vəkilləri vasitəsilə bəyan edib ki, bütün hakimiyyəti dövründə Paşinyan diasporu Ermənistanın həyatından tamamilə kənarlaşdırmağa nail olub. O cümlədən, başqa ölkələrdə yaşayan bəzi ermənilərin respublikaya gəlişi qadağan edilib: “Qısa müddətdə hakimiyyət erməni diasporuni təmsil edən sahibkarların vətənlərinə sərmayə qoymaq və burada iş yerləri yaratmaq üçün vətənpərvərlik istəklərini minimuma endirməyə nail oldu. Axı, mahiyyət etibarı ilə diaspor təkcə vətəni inkişaf etdirməyə qadir iqtisadi potensial deyil, həm də dünyada Ermənistan üçün strateji lobbiçilik resursudur. İndi Ermənistan hakimiyyəti diaspor və diasporun dəstəyii geri çevirir. Nəticədə bu, ölkəmizə onun inkişafı üçün ən böyük və ən dəyərli müttəfiqi oaln diaspora baha başa gəldi... Hesab edirik ki, diaspor yenə də Ermənistanın sütunlarından birinə çevrilməlidir”. Onu da qeyd etmək yerinə düşər ki, həbsə atılmış oliqarx bəzi diaspor nümayəndələri tərəfindən dəstəklənir. Bunu ilk növbədə Rusiya Erməniləri İttifaqının rəhbəri Ara Abramyan, Böyük Britaniyanın Erməni İcması Şurasının sədri Qaren Arevyan, Fransanın Erməni Təşkilatlarının Fəaliyyəti üzrə Koordinasiya Şurasının həmsədri Murad Papazyan açıq şəkildə bildirib.
Qaren Arevyan məsələ ilə bağlı ilə qeyd edib: “Erməni Apostol Kilsəsinə qarşı nalayiq və zərərli hücum qəbuledilməzdir, xüsusən də belə bir hücumun arxasında aşkar siyasi motivlər olduğu halda. Samvel Karapetyanın həbsi belə bir hücumun nümunəsidir və Paşinyan hökumətinin millət üçün dağıdıcı fəaliyyətinin davam etməsini təmin etmək üçün nə qədər ümidsiz səylər göstərdiyini göstərir”. Məlum olduğu kimi, “məxməri inqilab”a qədər Karapetyanlar ailəsi Ermənistanın təkcə iqtisadi deyil, həm də siyasi həyatında mühüm rol oynayıb. O cümlədən, onun qardaşı müxtəlif illərdə respublikanın prezident administrasiyasına və hakim Respublikaçılar Partiyasının parlamentdəki fraksiyasına rəhbərlik edib. 2018-ci ildən sonra onların ancaq iqtisadi təsiri olub, amma Samvel Karapetyan hələ də dünyanın ən zəngin ermənilərindən biridir. “Forbes”un məlumatına görə, o, ən zəngin ruslar arasında 44-cü, qlobal reytinqdə isə 969-cu yerdədir. Buna baxmayaraq, erməni politoloq Mikael Zolyan Karapetyanın diaspora arxalanaraq Ermənistanın hakim elitasına qayıda biləcəyinə şübhə ilə yanaşır: “Diasporun çox müxtəlif nümayəndələri var. Bəziləri Karapetyanı dəstəkləyir, digərləri Paşinyanı, digərləri isə ümumiyyətlə siyasətlə maraqlanmırlar. Eyni zamanda, ümumiyyətlə, diasporun Ermənistana təsiri adətən çox yüksək qiymətləndirilir. Nəhayət, diaspora arxalanan ikinci prezident Robert Köçəryan belə, Ermənistanda yaşayan bir çox insanın rolunu məhdudlaşdırmağa çalışıb”. Onun nöqteyi-nəzərindən Karapetyanın diaspora müraciəti oliqarxın mümkün qədər diqqəti özünə cəlb etmək cəhdi kimi qiymətləndirilməlidir: “Eyni zamanda, Qarabağ uğrunda ikinci müharibədən sonra Ermənistanın bir çox sakinləri diaspordan məyus oldular, çünki onlar başa düşdülər ki, xaricdə kömək etmək üçün çox az şey var. Ümumiyyətlə, bütün bu hekayə Paşinyanın reytinqinə mənfi təsir göstərə bilməz. O, uzun müddətdir ki, 1990-cı illərdə varlanan oliqarxlara toxunmadığına görə tənqid olunur. Ermənistanda çoxları belə insanları cinayətkar hesab edir. Ona görə də mən Karapetyanın populyarlığının artacağını gözləməzdim”.
Samirə SƏFƏROVA
