Azərbaycan Suriya neftinə sərmayə qoysa ABŞ-la münasibətlər ziyan görə bilər?..
Fikrət Yusifov: “Bunun Bakı-Vaşinqton münasibətlərində problem yaradacağını düşünmürəm”
Suriya və Azərbaycan prezidentləri Türkiyədə keçirilən ilk görüşdə Bakının Suriyanın neft və qaz sektorunun bərpasında hansı rol oynaya biləcəyini müzakirə ediblər.
Suriya lideri Əhməd əl-Şaraa Antalya Diplomatik Forumu çərçivəsində İlham Əliyevlə görüşüb və Suriyada Bəşər Əsəd hökumətinin devrilməsindən sonrakı durumla bağlı danışıqlar aparıb. Müzakirələrdən xəbərdar olan mənbə bildirib ki, Suriya hökuməti Azərbaycanın dövlət neft şirkəti SOCAR-ın Suriyanın şimal-şərqində, əsasən də ABŞ-ın dəstəklədiyi Suriya Demokratik Qüvvələrinin (SDQ) yaraqlı qruplaşmasının nəzarətində olan ərazidə neft və qaz yataqlarının işlənməsinə kömək etməkdə maraqlıdır.
Suriya hökumətinə yaxın olan ikinci mənbə deyib ki, Suriya hər bir regional oyunçu ilə tarazlığı saxlamaq istəyir: “Həm Türkiyənin, həm də Azərbaycanın neft və qaz yataqlarının istismarına cəlb edilməsi İsrail məsələsində təhlükəsizliyi təmin edəcək”.
Yanvar ayında SOCAR-ın Türkiyə bölməsinin baş direktoru Elçin İbadov şirkətin Suriyanın enerji sektorunda iştirak etməyə hazır olduğunu açıqlamışdı.
O da məlumdur ki, Suriyada neft-qaz olan ərazilər hazırda ABŞ-ın işğalında olan yerlərdir. Orada ABŞ hərbiçiləri var. Bu baxımdan maraqlıdır, Azərbaycan Suriya neftinin işlənməsində iştirak etsə, bu, Azərbaycanla Birləşmiş Ştatların münasibətlərinə mənfi təsir edərmi? Bundan iki ölkə münasibətləri ziyan görə bilərmi?
“Əgər iki dövlət başçısı səviyyəsində belə bir müzakirə aparılıbsa və əməkdaşlığa dair razılıq əldə olunubsa, bu...”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən sabiq maliyyə naziri, professor Fikrət Yusifov buna fərqli prizmadan yanaşdı: “Amerika Birləşmiş Ştatalarının yeni prezidenti Donald Tramp bu yaxınlarda Türkiyənin Suriyadakı rejimin devrilməsindəki rolunu çox yüksək qiymətləndirdi. Bunu xüsusi olaraq vurğuladı. Onun Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan “Siz 2000-ci ildə heç kimin edə bilmədiyi bir işi etdiniz” deməsi və İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahu ilə danışıqlar zamanı Suriya məsələsində Türkiyənin mövqeyini müdafiə etməsi, sıradan bir məsələ deyil. Əgər Birləşmiş Ştatlar prezidenti Türkiyəyə və onun rəhbərinə qarşı belə bir münasibət sərgiləyirsə, bu halda Suriya ərazisində, ABŞ hərbiçilərinin yerləşdiyi məkanda belə Azərbaycan Neft şirkətinin neft-qaz yataqları sahəsində hər hansı bir fəaliyyəti üçün problem olacağı inandırıcı görünmür. Yəni bunun Bakı-Vaşinqton münasibətlərində problem yaradacağını düşünmürəm. Digər tərəfdən, belə əməkdaşlığın perspektivləri olmasaydı, ən azından Azərbaycan və Suriya prezidentləri görüş zamanı bu məsələni müzakirə etməzdilər. Əgər iki dövlət başçısı səviyyəsində belə bir müzakirə aparılıbsa və əməkdaşlığa dair razılıq əldə olunubsa, bu o deməkdir ki, hər hansı bir problem olmayacaq. Bu sıraya ABŞ prezidenti Trampın Azərbaycana və onun Prezidenti İlham Əliyevə münasibətini də əlavə etsək, o halda Azərbaycan neft Şirkətinin Suriyada neft-qaz sektorunun bərpasında heç bir çətinlik olmadan fəaliyyət göstərəcəyinə şübhə qalmaz”.
Vidadi ORDAHALLI
