"Turana" baş qoyanlar, 12 milyarda satılanlar... Türk dünyasını bölənlər...
Tofiq Abbasov: "Ümumiyyətlə, hazırda biz Avropa Birliyinin türk dünyasına yönəlik "parçala və hökm sür" prinsipinə əsaslanan siyasətinin şahidi oluruq"
Mərkəzi Asiyanın dörd türk dövləti Şimali Kiprin əleyhinə olaraq, BM TŞ-nin qətnaməsini bir daha yenidən təsdiqlədi. Səmərqənd samitinda ayrılan 12 milyard dollar muqabilində Özbəkistan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Türkmənistan həm Şimali Kıbrıs Türk Cümhuriyyətini qeyri-qanuni - beynəlxalq hüquqa zidd bir qurum kimi tanıdı, həm də Türkiyənin Kipr adasının şimal hissəsini işğal etdiyini təsdiqlədi.
Əslində isə Türkiyə silahlı qüvvələri Kıbrıs türklərini yunanların zorakılığından qorumaq üçün adaya yeridilib. Yunan kiprliləri Yunanıstanın və Avropa Birliyinin dəstəyi ilə Kıbrıs türklərinə qarşı təcavüzkar-avanturist addimlar atırdılar. Türkiyə həmişə adanın bölünməsinin əleyhinə olub. Hətta adada referendum keçirilib (Kofi Annan planı), Kıbrıs türkləri birləşmənin lehinə, yunanlar isə əleyhinə səs verib. Bunun ardınca Avropa Birliyi müttəfiqlarinin dəstəyi ilə riyakarcasına yunan Kiprini müstəqil dövlət kimi BMT-yə və AB-yə üzv edib. Şimali Kipri isə bu günə qədər müstəqil dövlət kimi tanımırlar. Bu tamamilə İsrail-Fələstin formatına uyğun siyasətdir. Sadəcə olaraq, Türkiyənin dəstəyi üzündən Şimali Kiprə girə bilmirlər. Türkiyə qoşunlarını oradan çıxarsa, yunanlar adanı dərhal ələ keçirib, Kıbrıs türklərinə qarşı etnik təmizləmə həyata keçirərlər.
Məlumata görə, həmin ölkələr BMT Təhlükəsizlik Şurasının 541 və 550 saylı qətnamələrinə bağlılıqlarını vurğulayaraq, bütün adada yalnız Cənubi Kipr administrasiyasını "tək qanuni hökumət" olaraq tanıyacaqlarını öhdələrinə götürüblər.
Qeyd olunub ki, bu addımlar AB-nin Kipr siyasətində regional müttəfiqlər qazanmaq istiqamətində atdığı strateji addım kimi şərh edilir.
Sənəddə həmçinin Kiprin müstəqilliyi, suverenliyi və ərazi bütövlüyünün qorunmasının vacibliyinə vurğu edilib.
Dolayısı ilə bu, 1974-cü il hərəkatına və Türkiyənin Kipr türklərinin qətliamının qarşısını almaq üçün hərbi müdaxiləsinə qarşı bir addımdır.
Belə bir şəraitdə demək olarmı ki, sözügedən türk dövlətləri ŞKTC-ni və Türkiyəni Avropa Birliyinin 12 milyardına və BMT-nin iki il əvvəl icrasına başlanılan "Mərkəzi Asiya Ölkələrinin İqtisadiyyatlarının İnkişafı üçün BMT-nin Xüsusi Proqramı"na qurban verdilər? Bu nə dərəcədə doğru yanaşmadır və buna başqa nələr səbəb ola bilər - bu dörd türk dövləti nəyə görə belə bir addım atdı?
Baki-xeber.com saytının sualını cavablandıran politoloq Tofiq Abbasov bildirdi ki, bu dörd Mərkəzi Asiya ölkəsinin qərarı həm gözlənilməz, həm də anlaşılmaz oldu: "Ümumiyyətlə, hazırda biz Avropa Birliyinin türk dünyasına yönəlik "parçala və hökm sür" prinsipinə əsaslanan siyasətinin şahidi oluruq. Onlar istəyirlər ki, müsəlman-türk dövlətləri arasında nifaq salsınlar, onları bir-birinə qarşı qoysunlar. Bu işdə onlar şirnikləndirici metodlardan da istifadə edirlər. İndi bu dörd ölkəyə investisya paketləri təqdim ediblər və onlara səmərəli işbirliyi təklif edirlər. Əlbəttə, bu qeyri-sağlam yanaşmadır. Bir tərəfdən türk dövlətinin siyasətinə zidd hərəkət etdilər, digər tərəfdən seperatçılığa və təfriqəçiliyə dəstək verdilər. Həm də Kıbrıs türklərinə dönüklük nümayis etdirdilər. Fikrimizcə, bu bağışlanilmaz bir səhvdir.
Biz Kipr faciəsini 1974-cu ildən müşahidə edirik. Həmin il Kıbrıs türklərini müdafiə etmək üçün Türkiyə desant qüvvələri adaya daxil oldu. Bu, rəhmətlik Bülənd Ecevitin qərarı idi. O bütün mərkəzləri məlumatlandırmışdı və məqsəd adada yaşayan türkləri yunan təcavüzündən qorumaq idi. Həmin vaxt Afina istəyirdi ki, ada Yunanıstana birləşdirilsin. Onda isə adada türklərə qarşı zorakıliq, etnik təmizləmə aparılırdı. Ona görə də rəsmi Ankara adaya qoşun yeritdi.
Biz bu yaxınlarda gördük ki, Avropa adadaki münaqişəyə necə yanaşır. Avropa adada yunanlarla türklər arasında münaqişəni qidalandırır. Çunki orada adanın bütövləşməsi üçün referendum keçirildi, türklər birliyə "hə" dedilər. Yunanlar isə Afinanın və Avropa Birliyinin fitnəsi əsasında birliyin əleyhinə çıxdılar. Brüssel Şimali Kipri tanımadı, amma Cənubi Kipri tanıdi və AB-yə qəbul etdi. Cənubi Kipr həm də bir dövlət kimi BMT-nin üzvüdür, özünu müstəqil dövlət kimi qələmə verir.
Bununla da bəlli oldu ki, adada barışıq istəməyən ABŞ, Yunanıstan və AB-dir. Bu riakar bir yanaşmadır ki, adanı parçaladılar, türklərin birlik siyasətinə dönük çıxdılar, amma separatizmi dəstəkləyərək Cənubi Kipri həm BMT-də, həm də AB-də öz sıralarına qəbul etdilər.
Üstündən 50 il keçən qətnamənin yenidən gündəmə gətrilməsi o deməkdir ki, Avropa və onun müttəfiqləri müsəlman-turk toplumlarını sıxışdırmaq və parçalamaq istəyirlər. Bununla türk dünyasının parçalanacağına inanmıram, amma bu gediş türk bədxahlarının xeyrinə oldu. Bu dövlətlər çox lazımsız bir prosesə "hə" dedilər. Bununla 50 il əvvəl qəbul edilmiş BMT qətnamələri yeniləndi, bu sadə bir iş deyil. Ursula fon der Leyen Mərkəzi Asiyaya ona görə gəlməmiddi ki, regionda sabitliyi qoruyan, ona dəstək verən qüvvələri gündəmə gətirsin. Əksinə, onlar çalışdılar ki, TDT-nin birliyini sarsıtsınlar, müəyyan mənada da öz istəklərinə çatdılar. Amma inanmıram ki, bu gün AB-yə qucaq açan bu dörd dövlətin elitaları məmnunluq yaşasın. Biz dəfələrlə Qərbin öyunbazlığının şahidi olmuşuq. Onlar gəlişi gözəl sözlərlə, ibarələrlə elitaları öz təsiri altına salır və çalışirlar ki, özləri imtiyazlı mövqe tutsunlar, öz investisiyalarını yerləşdirsinlər, dəhlizlərin müqəddaratını oz əllərində saxlasınlar. Amma mən inanmıram ki, Türkiyə və Azərbaycan bu prosesdə Qərbin bütün tələblərinə dərhal "hə" desin. Bu ölkələrin mükəmməl xarici siyasəti var və bir-birinə dəstəkdirlər. Bir neçə ildən sonra bu dörd dövlət necə səhvə yol verdiklərini anlayacaq. Türk birliyinin pozulmasına isə Türkiyə və Azərbaycan yol verməyəcək".
Dəniz NƏSİRLİ
