İrəvanın Təpəbaşı məhəlləsinin arxivi Azərbaycanın əlinə necə düşüb? - Erməni alimlər çaşqınlıqda...
Azərbaycanın İrəvanın tarixi mərkəzi Təpəbaşı məhəlləsinin hazırkı təhlükəli vəziyyəti ilə bağlı məsələni gündəmə gətirməsi, ziyalılarımızın Təpəbaşının xilas edilməsi, nəzarətə götürülməsi üçün UNESCO-ya müraciət göndərməsi Ermənistanda çox ciddi narahatlıqla qarşılanır.
Təsəvvür edin ki, Azərbaycanın Təpəbaşı məsələsində hərəkətə geçməsi, tədqiqatçı, tarixçi Səbuhi Hüseynovun Təpəbaşı ilə əlaqədar mükəmməl araşdırması Ermənistanda təşviş yaradıb. Qeyd edək ki, “İrəvan şəhərində Azərbaycan milli-mədəni, tarixi irsinin sonuncu qalığı Təpəbaşı məhəlləsinin taleyi: Ermənistanda Azərbaycan xalqının irsinin dağıdılması və tarixi izlərin silinməsi” üzrə araşdırmanın müəllifi Səbuhi Hüseynovdur. Biz ermənilərin Təpəbaşı ilə bağlı narahatlıqlarını sosial şəbəkələrdə yayılan foto və videogörüntülərdə, statuslarda görürük. Onu da qeyd edək ki, Təpəbaşı məsələsi gündəmə gələn kimi erməni QHT-lər əl-ayağa düşüb anti-Azərbaycan təbliğatına başlayıblar. Bir ay bundan əvvəl Təpəbaşı ilə bağlı Bakıda keçirilən tədbir, Azərbaycanının UNESCO ya müraciəti bir neçə həftədir ki, Ermənistanda müzakirə edilir.
Məsələ burasındadır ki, erməni alimləri indiyə qədər şokdadır ki, Azərbaycan alimi, yaxud alimləri Təpəbaşı ilə bağlı bu səhih məlumatları hardan əldə edib, arxiv sənədlərini hansı yolla ələ keçirib? Təpəbaşının tarixini saxtalaşdırmağa çalışan erməni alimlərinin çoxu hələ də danışmayıb. Xüsusən də Aşot Melkonyan, Mark Qriqoryan kimi erməni tədqiqatçıları açıqlama verməyib. Səbəbə gəlincə, ola bilsin ki, onlar yeni saxtalaşdırma əməliyyatına başlayacaqlar və ona görə də saxta məlumatlar hazırlayırlar. Onların nə etməsindən asılı olmayaraq artıq ox yaydan çıxıb və Təpəbaşı həqiqətləri aşkarlanıb.
- “Ermənilərə də yaxşı məlumdur ki, bizim əlimizdə kifayət qədər sənədlər var və o arxiv sənədləri onların bütün saxtalaşdırma əməllərini ifşa edir”
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun ermənişünaslıq şöbəsinin müdiri, professor Qasım Hacıyev “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, erməni tədqiqatçıları nə qədər saxtalaşdırma kampaniyaları aparsalar da, arxiv sənədlərini alt-üst etsələr də, yenə də Təpəbaşının tarixini saxtalaşdıra bilməyiblər, çünki bu mümkün deyil. Bu səbəbdən də ermənilərin “çarəni” Təpəbaşı məhəlləsini məhv etməkdə gördüklərini deyən Q.Hacıyev hesab edir ki, onların bu mənfur planlarını Azərbaycan pozub və Ermənistanın dövlət siyasətini növbəti dəfə ifşa edib: “Ermənilərin Təpəbaşı məhəlləsi ilə bağlı narahatlıqları təsadüfi deyil. İrəvan şəhərinin yaxınlığında İrəvan mahalı olub və o da üç yerə bölünüb. Bilirsiz ki, o ərazi də tarixən, bineyi-qədimdən Azərbaycan-türk torpaqlarıdır, buradakı bütün toponimlər qədim türk adlarıdır. Ermənilər nə qədər çalışırlar bunları gizlədə bilmirlər. Onlar Təpəbaşının adını dəyişdirərək ermənicə “Kond” adlandırıblar. Bildiyimizə görə, “Kond” təpə deməkdir. Həmin mahalın əhalisi sırf azərbaycanlılardan ibarət olub. Uzağa getmirəm, XX əsrin əvvəllərinə diqqətinizi yönəltmək istəyirəm, bu dövrdə də İrəvanın mahallarının böyük əkəsriyyətində Azərbaycan türkləri yaşayırdı. XIX əsrin əvvəllərinə qədər orada erməni olmayıb. Təpəbaşı məhəlləsi sıra Azərbaycan türklərinin qurub tikdiyi, yaşadığı bir tarixi məhəllə olub. Ermənilər ona görə narahatdır ki, Təpəbaşının gerçək tarixi üzə çıxarılıb, oranın əsl sakinləri, onların sayı, məhəllənin memarlıq quruluşu və sair barədə məlumatlar açıq göstərir ki, orada erməni yaşamayıb, sonrakı mərhələlərdə Ermənistan hökuməti Təpəbaşının tarixini saxtalaşdırmaq istəyib. Üzə çıxarılan faktlar erməniləri ciddi narahat edir. Azərbaycan alimlərinin İrəvanın tarixi, Təpəbaşı məhəlləsi barədə məlumatlarının olmasında qeyri-adi heç nə yoxdur, ora bizim tariximizin bir parçasıdır. İrəvan bizim tarixi şəhərimizdir və biz də onun tarixini öyrənə bilmişik. Ermənilərə də yaxşı məlumdur ki, bizim əlimizdə kifayət qədər sənədlər var və o arxiv sənədləri onların bütün saxtalaşdırma əməllərini ifşa edir. Ermənistan deyilən Qərbi Azərbaycan torpaqlarını soydaşlarımız sonuncu dəfə 1988-ci ildə tərk edib. Yəni onlar deportsiya ediliblər. Bizdə o yerlərin tarixi adları, abidələrin, məscidlərin, qədim yaşayış yerlərinin və sairin sənədləri var. Bu illər ərzində bizim alimlər boş oturmayıblar, bir çox ölkələrin arxivlərində işləyib ortaya tutarlı sənədlər çıxarıblar. Erməni alimləri saxtalaşdırma işini yaxşı bacarır, bizim alimlər də tarixi həqiqəti bərpa etmək üçün daha dəqiq mənbələr axtarıb tapır. Təsəvvür edin ki, ermənilər nə qədər çalışsalar da Təpəbaşının tarixini saxtalaşdıra bilməyiblər. Əndişəyə düşüblər ki, indiyə qədər çəkdikləri “zəhmət” boşa gedəcək. Ermənilər qorxurlar ki, azərbaycanlılar nə vaxtsa yenidən Azərbaycan türklərinin qədim tarixi irsini yaddaşında saxlayan İrəvan torpaqlarına qayıdacaq. Onlar bundan çox narahatdır. Baxmayaraq ki, biz onlara qarşı nə ərazi iddiası irəli sürürük, nə də onları təhdid edirik. Onlar özləri ona görə narahatdır ki, qurub yaratdıqları miflər suya düşüb yox olur”.
Q.Hacıyev deyir ki, Təpəbaşı təbliğatının beynəlxalq miqyasda aparılması işinə başlanılması erməni ideologiyasını sarsıdır. Alimin sözlərinə görə, ermənilərin nə qədim Vətəni var, nə də irsi, bu səbəbdən də qorxurlar ki, oğurlayıb mənimsədiklərini bir vaxtlar itirə bilərlər: “Maraqlıdır ki, erməni alimləri özlərindən uydurmalar düzüb-qoşarkən çox ifrata varırlar. Hər şeyi tamamilə gülünc vəziyyətdə təqdim edirlər. Bizim alimlər arxivlərdə zəhmət çəkib işləyiblər faktları üzə çıxarıblar, amma ermənilər bunu başqa tərəfə yozur, guya bu məlumatları kəşfiyyata aiddir. Onların iddialarını başa düşmək çətin deyil. Erməni alimləri hər şeyi saxtalaşdırdıqları kimi indiki məlumatları da, ideologiyalarını da, siyasətlərini saxtalaşdırırlar. Bu gün Ermənistanda ermənilər yaşamaq istəmir, bu ölkə boşalır, onlar da saxta tarix quraşdırmaqla insanları ora bağlamaq istəyirlər. Erməni alimləri nə qədər saxtalaşdırma aparsalar da, o yerləri, yurdları Azərbaycan türklərinin qan yaddaşından silə bilməzlər, çünki Qərbi Azərbaycan bizim əzəli torpaqlarımızdan biridir”.
İradə SARIYEVA
