Atəşkəsi imzala, İstanbulda danışaq - Zelenski Putinə qarşı "atla gediş" etdi...

Azər Həsrət: "İndiki mərhələdə əldə edilməsi vacib olan qeyd-şərtsiz atəşkəsdir"
Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski mayın 15-də Rusiya prezidenti Vladimir Putini Türkiyədə şəxsən gözləyəcəyini bildirib.
"Biz sabah atəşkəs gözləyirik - tam və davamlı atəşkəs diplomatiya üçün lazımi baza təmin edəcək. Qətllərin davam etdirilməsinin mənası yoxdur. Mən Putini cümə axşamı Türkiyədə şəxsən gözləyəcəm.
Zelenski daha sonra təkid etdi ki, əvvəlcə atəşkəs olmalıdır, lakin ABŞ prezidenti Donald Tramp kifayət qədər kəskin şəkildə Ukraynanı Putinin daha öncə verdiyi danışıqlar təklifi ilə dərhal razılaşmağa çağırdı.
Zelenski nəyə görə öncə ayəşkəs sazişı imzalayıb, sonra danışıqlara getmək istəyir? Bəs Putin nəyə görə bundan yayınmağa çalışır?
Baki-xeber.com saytının sualını cavablandıran siyasi şərhçi Azər Həsrət bildirdi ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putinin paraddan sonra tez-tələsik, gecə yarısı bu təklifi irəli sürməsi Rusiyanın düşdüyü çətin vəziyyətdən xəbər verir. Həqiqətən Rusiyanın Ukrayna torpaqlarını işğal etməsinə baxmayaraq onun vəziyyəti çox ağırdır və dərhal atəşkəsin imzalanmasına Kremlin ciddi ehtiyacı var.
Yeri gəlmişkən onu da deyim ki, budəfəki parad əvvəlki yubiley paralarına nisbətən çox sönük keçdi. Bu da birbaşa Ukrayna ilə müharibədən qaynaqlanır. Zelenskinin "atəşkəs müqaviləsini imzala, gəl görüşək" deməsi də onun ruhlanmasından qaynaqlana bilər.
Putinin bu təşəbbüsü irəli sürməsi istər-istəməz Ukrayna üçün vacib və göydəndüşmədir. İndi əgər səmimi atəşkəsə gedilirsə, onu İstanbulda gözlənilən görüşdən əvvəl də reallaşdırmaq mümkündür. Bu baxımdan Rusiya bömba, raket və dron yağışını dayandırib bu görüşə gedə bilər. Fikrimizcə, Zelenski o bəyanatı bu anlamda verib.
Məsələ ilə bağlı Donald Trampın da mövqeyi maraq doğurur. Biz neçə aydır gözləyirdik ki, Donald Trampın vasitəçiliyi ilə atəşkəs əldə olunacaq və Ukrayna torpaqları azadlığa qovuşacaq. Amma ilkin cəhdlər ciddi nəticələrə səbəb olmadı, yenidən diqqətlər qardaş Türkiyəyə yönəlib, onun cumhurbaşqani Rəcəb Tayyib Ərdoğana ümidlər bəslənilir.
Düşünürəm ki, elə ən faydalısı da budur. Çünki türkün ədaləti müharibənin hər iki tərəf üçün məqbul şəkildə bitməsinə gətirib çıxara bilər. Ümumiyyətlə isə, atəşkəs hər iki tərəf üçün hava-su kimi lazımdır. Ona görə də, Putinin dediyi kimi, qeyd-şərtsiz atəşkəsə gedilməsi ən doğru qərardır.
Fikrimizcə, Zelenski bu mərhələdə hər hansı bir artıq tələblə çıxış etməməli, qeyd-şərtsiz atəşkəsə razılaşmalıdır. Heyətlər İstanbulda görüşəcək. Amma Zelenskinin bu cür çağırışlarına ehtiyac yoxdur.
İndiki mərhələdə əldə edilməsi vacib olan qeyd-şərtsiz atəşkəsdir. Atəşkəs əldə ediləndən sonra dövlət başçıları da həm vasitəçilərlə, həm də vasitəçilərsiz görüşəcəklər.
Bu danışıqlarda qardaş Türkiyə çox böyük rol oynaya bilər. Əslində 2022-ci ildə də qardaş Türkiyə bu danışıqlara vasitəçilik edirdi. Tərəfləri bir araya gətirmişdi, təəssüflər olsun ki, danışıqlar pozuldu və hər iki tərəf daha acı nəticələri dadmalı oldu. İndi yenidən qardaş Türkiyənin üzərində dayanıblar, bu isə onu deməyə əsas verir ki, ən doğru yol Türkiyə tərəfindən təklif edilib. Ona görə də Vladimir Putin bunun üzərində dayanır.
Bu təşəbbüsü Ukrayna tərəfi də həvəslə dəstəklədi.
Yəni qardaş Türkiyənin ədalətli və neytral mövqeyini hər iki tərəf qəbul edir. Bu, Azərbaycan dövləti üçün ciddi bir presedentdir".
Dəniz NƏSİRLİ