Elşad Həsənov: “Moskvada 9 May paradının uğursuz keçməsi bu ölkənin təcrid olunmasının göstəricisidir”
Kreml üçün 9 May sadəcə tarixi hadisə deyil, həm də daxili təbliğatın mərkəzi simvoludur - xalqı "böyük qələbə" ətrafında səfərbər etmək, düşmən obrazı yaratmaq və sistemin legitimliyini möhkəmləndirmək vasitəsidir.
Ancaq bu dəfə Rusiya prezidenti Vladimir Putinin müharibənin 80-ci ildönümü ilə bağlı təşkil etdiyi parad uğursuz oldu. O mənada ki, paradda cəmi 27 ölkə iştirak edib. Halbuki, 2005-ci ildə bu rəqəm 50-dən çox idi - ABŞ prezidenti Corc Buş, Fransa prezidenti Jak Şirak və digər dünya liderləri yüksək səviyyəli qonaqlar sırasında idi. Ancaq budəfəki paradda 27-ölkənin əhəmiyyətli hissəsi MDB dövlətləri idi. Belarus, Ermənistan, Orta Asiyadan 5 dövləti və Rusiyanın özü. Anti-Hitler koalisiyasında iştirak edən aparıcı dövlətlərdən heç biri orada yox idi. Anti-Hitler koalisiyasında nə Çin, nə Hindistan, nə də Vyetnam var idi. Çünki sözügedən koalisiya müharibə aparanda heç o dövlətlərin özü də dünyanın siyasi xəritəsində mövcud deyildilər. Anti-Hitler koalisiyasında Böyük Britaniya, ABŞ, Fransa, Kanada və digər ölkələr təmsil olunurdular. Yəni bir dənə də olsun sanballı və anti-Hitler koalisiyasının rəsmi üzvü olan ölkə parada gəlmədi. Gələnlərin çoxu İkinci Dünya müharibəsindən sonra yaranan dövlətlər idi. O cümlədən, MDB dövlətləri. Hansı ki, müharibə gedən vaxtı müstəqil ölkə deyildilər. Faktiki dünya Moskvada keçirilən 9 May paradını boykot etdi.
“Bununla dünya birliyi lənətlənən Rusiyanın yanında olmadı”
Sözügedən məsələni “Bakı-Xəbər”ə şərh edən siyasi ekspert Elşad Həsənovun fikrincə, Rusiyanın Ukraynaya qarşı apardığı işğalçılıq siyasəti həm bu ölkəni təcrid vəziyyətinə salıb, həm də dünyada hörmətdən salıb: “Reallıq odur ki, Rusiya Ukraynada öz məqsədinə çata bilmir. Putin 3 günə Ukraynanı ələ keçirəcəyini düşünürdü, amma 3 il 3 aydır müharibə aparır, lakin heç Luqanskla Donetski tam ələ keçirə bilməyib. Üstəlik, dünyanın 50-dən çox ölkəsi “Ramştayn formatı” çərçivəsində Ukraynaya hərbi yardım göstərir. Bu müharibə başlayandan Azərbaycan beynəlxalq hüquq normalarından çıxış edərək birmənalı olaraq Ukraynanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir. İndiyə qədər təkcə dövlət səviyyəsində Ukraynaya 40 milyon dollara qədər humanitar yardım göstərilib. Bütün bunların fonunda, bu il Moskvada keçirilən 9 May paradı ən uğursuz tədbirlərdən biri oldu. Çünki Rusiya izqoy (təcrid) vəziyyətindədir. Azərbaycan prezident səviyyəsində parada qatılmadı. Çünki ötən ilin dekabrında mülki təyyarəmizin vurulması Azərbaycanın dövlət maraqlarına zərbə idi. Buna görə Rusiya hakimiyyəti rəsmi səviyyədə bizdən üzr istəmədi. Baxmayaraq ki, 2022-ci ilin fevralında iki ölkə arasında strateji müttəfiqlik haqqında müqavilə var. Təyyarəni vuranların cəzalandırılmaması iki ölkə münasibətlərində sərinlik yaradır. O cümlədən, Azərbaycan saytlarına Rusiyadan kiber hücumlar, deputatımızın bu ölkəyə buraxılmaması soyuq münasibətlərə səbəb olub. Moskvada 9 May paradının uğursuz keçməsi bu ölkənin təcrid olunmasının göstəricisidir. Bununla dünya birliyi lənətlənən Rusiyanın yanında olmadı. Paradda Çin kimi dövlətin başçısının iştirak etməsi Rusiyanın imicini xilas etmədi. Çünki nə Çin, nə də paradda iştirak edən digər dövlətlər anti-Hitler koalisiyasında təmsil olunmurdular. Nəzərə almaq lazımdır ki, anti-Hitler koalisiyasında təmsil olunan ölkələrin yardımı olmasaydı, SSRİ heç vaxt faşist Almaniyasına qalib gələ bilməzdi”.
Vidadi ORDAHALLI