Çərşənbə günü, 13 avqust 2025
     

Bakıda Fransanın iyrənc müstəmləkəçiliyinə qarşı daha bir beynəlxalq konfrans keçirildi... - YENİLƏNDİ

Image

Oktyabrın 3-də Bakı Təşəbbüs Qrupunun təşkilatçılığı ilə "Afrikada Fransanın neokolonializm siyasətinə" həsr edilmiş beynəlxalq konfrans keçirilib.

Konfransda Seneqaldan, Burkina-Fasodan, Kamerundan, Qvineya-Bisaudan, Konqo Demokratik Respublikasından, Mavritaniyadan, Zimbabvedən, Nigerdən, Fransadan və Fransanın əsarəti altında olan Mayot adasından nümayəndələr hüquqşünaslar, həmçinin QHT rəhbərləri, siyasətçilər və ekspertlər iştirak ediblər. Konfransda "Delimitasiyası olunmuş, lakin azad olmayan: Neokolonializmin Afrikada yeni təzahürləri", "Afrikanın inkişafı üçün iqtisadiyyatın dekolonizasiyası", "Afrikalıların kimliyin müəyyənləşdirilməsi üçün sosial və mədəni dirçəliş" mövzularında sessiyalar keçirilib.

Sessiyalarda çıxış edən mavritaniyalı jurnalist Abdarahman Von bildirib ki, Afrika ölkələri Fransa müstəmləkəçiliyindən əziyyət çəkən ölkələrdəndir. "Bu müstəmləkə vəziyyəti qadınlarımızın, uşaqlarımızın ləyaqətlə yaşamalarına imkan vermir. Bizə qarşı diskriminasiya siyasəti həyata keçirilir, qul kimi yanaşılır. İnanırıq ki, müstəmləkəçiliyə qarşı bu mübarizəmizi qazanacağıq. Ümidvaram, icmalarımız bu mübarizənin nə demək olduğunu anlayacaq və birləşəcək, nəticədə biz qalib gələcəyik", - deyə Abdarahman Von vurğulayıb.

Çıxış edən Milli Məclisin deputatı Nizami Səfərov deyib ki, insanlıq əleyhinə cinayətlərin konsepsiyası məhz Afrikada hələ də izləri görünən Trans-Atlantik qul ticarəti ilə bağlıdır. Bunun təsdiqini hələ XIX əsrdə dərc edilən və beynəlxalq hüquqa həsr olunmuş bir çox dərsliklərdə, ədəbiyyatlarda görmək olar. İnsanlıq əleyhinə cinayətlərin mənbəyi məhz quldarlıq, Afrikada baş verən qul ticarətidir. Şübhəsiz ki, Fransa bu cinayətin törədilməsində çox fəal rol oynayıb.

Qul ticarətinə görə Fransa tərəfindən reparasiyaların ödənilməsinin ən mühüm məsələlərdən biri olduğunu qeyd edən deputat vurğulayıb: "1998-ci ildə Qayanadan olan deputat Kristian Tobira Fransa parlamentində çıxış edib və xüsusi qanun layihəsi təklif edib. Həmin qanun layihəsində iki məsələ öz əksini tapmalı idi: Fransanın daxili cinayət qanunvericiliyinə uyğun olaraq quldarlığın, qul ticarətinin insanlıq əleyhinə cinayət kimi tanınması və reparasiya məsələsi, ümumiyyətlə, beynəlxalq müstəvidə reparasiya və kompensasiya. Ancaq çox təəssüf ki, bu məsələ Afrika xalqlarına, Afrika dövlətlərinə münasibətdə qanun layihəsindən kənarda qaldı".

Malidən olan QHT rəhbəri Kabin Dumbia qeyd edib ki, iqtisadi müstəqilliyi əldə etmək üçün təbii resurslara tam sahib olmaq, istehsal zəncirini qurmaq, yerli istehsalı təşviq etmək zəruridir. Bunun üçün də elmi və texniki sahəyə çox ciddi investisiya qoyulmalıdır. Bütün Afrika ölkələri isə bu cəhətdən çətinliklə üzləşib. Diplomatik müstəqillik zəruridir. Diplomatik müstəqillik dedikdə xarici güclərin təzyiqini dəf etmək nəzərdə tutulur. O bildirib ki, Afrika ölkələri yeni tərəfdaşlar axtaran zaman keçmiş müstəmləkəçi ölkələrlə ehtiyatla davranmağa məcburdur. İqtisadi, diplomatik və hərbi təzyiqlər Afrika ölkələrinin dəf etməli olduğu çətinliklərdəndir. Bəzən xarici qüvvələr sülhü təmin etmək və ya terrorla mübarizə adı altında Afrika ölkələrinə müdaxilə edirlər.

Konqo Kinşasa Dünyəvilik Evinin rəhbəri Dani Bos Sinqoma Kabaqambe deyib: "Konqo Demokratik Respublikası kolonializm uğrunda mübarizədə həlak olmuş Patris Lubumbanın vətəndir. Neokolonializmlə mübarizə bütün bəşəriyyətin vəzifəsi olmalıdır. Suverenliyin çox böyük üstünlükləri var. Ölkənin suveren olması hökumətin müstəqil qərar qəbul etməsinə imkan verir. Bu zaman dövlət milli maraqlar çərçivəsində qərar qəbul edə bilir".

Çıxış edən fəal Kemi Seba "neoliberalizm" adı altında Qərb dəyərlərinin bir çox ölkələrə yeridildiyini bildirib. Onun sözlərinə görə, lakin bu dəyərlər bir çox ölkədə müqavimətlə qarşılanır. Berlin divarının dağıdılmasından sonra Avropa dövlətləri Mali, Benin, Burkina-Faso və digər Afrika ölkələrini bir-birindən ayırmağa çalışdılar. Lakin indiki Afrika gəncləri bunu bilir və buna imkan vermirlər.

"Azərbaycan hazırda Fransa ilə gərginlik yaşayır. Siz nəzərə alın ki, biz 500 ildir bu ölkənin zülmündən əziyyət çəkirik. Bəzi şəxslər panafrikanizmlə bağlı böyük tədbirin Bakıda keçirilməsini təəccüblə qarşılayırlar. Lakin ümumi vəziyyətə nəzər yetirsək görərik ki, Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatında fəal iştirak edir, deməli, dekolonizasiyaya qarşı ən ciddi mübarizə aparanlar sırasındadır. Azərbaycanın Fransanın insan hüquqları ilə bağlı bəyanatlarından artıq təngə gəldiyini bilirik. Afrikalılara gəldikdə, insan hüquqları fransız oliqarxiyasının yadına düşmür. Rəsmi Parisin Qarabağla bağlı mövqeyi Afrika ölkələri, Qviana, Martinika və Qvadelupaya münasibətilə daban-dabana ziddir. Fransa Qarabağdan fərqli olaraq Reünyon və Yeni Kaledoniyada öz müqəddəratını təyinetmə məsələsindən danışmır", - deyə Kemi Seba vurğulayıb.

Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin (STM) sektor müdiri, politoloq İlyas Hüseynov qeyd edib ki, hər bir xalq üçün öz taleyinin sahibi olmaq, müstəqil dövlət yaratmaq və inkişaf etdirmək onun ən böyük nailiyyətidir. Tarixin müxtəlif mərhələlərində üzləşdiyi çətinliklərə, işğala, məhrumiyyətlərə baxmayaraq, heç bir qüvvə xalqımızın müstəqillik və dövlətçilik əzmini sarsıda bilmədi. 1991-ci ildə müstəqilliyini elan etməklə Azərbaycan öz dövlət suverenliyini bərpa etdi. Çünki suverenlik hakimiyyətin ali keyfiyyəti deməkdir.

O bildirib ki, ikili standartların ən çox müzakirə olunan və ən ağrılı tərəfi böyük dövlətlərin kiçik dövlətlərə, ümumiyyətlə, bir dövlətin digər iki dövlətə qarşı fərqli, qərəzli münasibətidir. İkili standartlara misal kimi ABŞ, Fransa və digər ölkələrin Ermənistan və Azərbaycana qarşı siyasətini göstərmək olar. Bu zaman ikiüzlü siyasət termini də işlədilir. ABŞ Konqresinin Azərbaycan dövlətinə yardımı qadağan edən 907-ci düzəlişi də ikili standartın bariz nümunəsi hesab olunur.

"Afrikanın dörd əsrdən artıq qul ticarəti və müstəmləkə istismarı zamanı Avropa dövlətləri tərəfindən əsarət altına alınması milyonlarla afrikalı üçün nəinki böyük əzab və ölümlə nəticələndi, həm də Afrikanın geriliyinə və kütləvi yoxsulluğuna səbəb oldu. Bununla belə həm "sivilizasiya missiyası", həm də Fransanın Afrikadakı siyasəti tamamilə irqçi idi və müstəmləkəçilik dövlət tərəfindən təsdiqlənmiş zorakılıq aktına çevrildi", - deyə politoloq vurğulayıb.

Sessiyalardan sonra Təşəbbüs Qrupunun illik (2023-2024) fəaliyyətinə həsr edilmiş videoçarx nümayiş etdirilib.

ZÜMRÜD





DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

13.08.2025 / 12:04
Qazaxıstan Xəzərin problemləri üçün 305 milyon ayırdı

13.08.2025 / 11:25
Azərbaycanda avtobus sürücülərinin sayı artırılır

13.08.2025 / 11:17
Qanunsuz saxlanılan silah-sursat aşkarlanıb - DİN açıqlama yaydı

13.08.2025 / 11:12
Çindən Avropaya ŞOK: 2 bank sanksiya altında!

13.08.2025 / 11:06
Daha bir ana ölümü - bu dəfə Qusarda...

13.08.2025 / 11:00
Magistraturaya boş qalan plan yerlərinə qəbul başladı

13.08.2025 / 10:43
Yeni Kaledoniya ilə bağlı xəbər - Bujival sazişi rədd edildi

13.08.2025 / 10:30
ABŞ-ın dövlət borcu 37 trilyon dolları keçdi!

13.08.2025 / 10:25
Azərbaycanlı FIFA referisi "Tottenhem"-PSJ oyununda dördüncü hakim olacaq

13.08.2025 / 10:20
Paşinyan Ermənistanda sülh kampaniyasına start verir

13.08.2025 / 10:13
İrem Derici yenə ərə gedir...

13.08.2025 / 10:08
Ötən ay 8 milyona yaxın tibbi xidmət göstərilib - TƏBİB

13.08.2025 / 10:00
Kiyev açıqladı: "Bu güzəştlər olmaycaq!"

13.08.2025 / 09:36
Yol polisi sürücülərə və piyadalara müraciət etdi

13.08.2025 / 09:26
Üç Avropa nəhəngi İrana qarşı sanksiyaların bərpasını tələb edir

13.08.2025 / 09:20
Turistləri möhkəm narazı salan daha bir problem - bölgələrdəki restoranlar...

13.08.2025 / 09:17
"Fənərbaxça" və "Qarabağ"ın pley-offdakı rəqibləri açıqlandı

13.08.2025 / 09:11
Qubada narkotikaya görə saxlanılan 2 nəfər həbs edildi

13.08.2025 / 09:06
Naxçıvanda yaşayan 63 şəhid övladının Şuşaya səfəri başlayıb

13.08.2025 / 09:00
"Vəfa” Sosial Problemlərin Həllinə Dəstək İB zorakılığın qarşısının alınması ilə bağlı tədbir keçirdi

13.08.2025 / 08:57
Tramp Putinlə görüşdən əvvəl Zelenski ilə danışacaq

13.08.2025 / 08:34
Rusiyanın Bakı-Tbilisi-Ceyhana qarşı təxribatının üstü açıldı - Azərbaycan neftinin çirkləndirilməsinin arxasından onlar çıxdı...

12.08.2025 / 22:12
Putin Azərbaycana qarşı daha qatı düşmənçiliyin sifarişini verdi... Heydər Əliyevin heykəllərini hədəfə aldılar...

12.08.2025 / 21:44
Tramp Prezident İlham Əliyev və Paşinyanla görüşündən görüntüləri paylaşdı - VİDEO

12.08.2025 / 21:21
Dünyanı hədələyən 5 təhlükə - Azərbaycandan da uzaqda deyil... Əhalinin 70 faizi..

12.08.2025 / 21:06
Putin Trampın şəxsi adamı ilə söhbətini Paşinyana niyə açdı?..

12.08.2025 / 20:52
ATƏT sədri Azərbaycanla bağlı hərəkətə keçdi - Trampın zəhmi ağır imiş...

12.08.2025 / 20:36
Rusiya irticasına qarşı Bakı-Kiyev ittifaqı güclənir…

12.08.2025 / 20:22
İranın Zəngəzur siyasəti dəyişir - uzaqgörən diplomatiyanın fantastik uğuru...

12.08.2025 / 20:07
Paşinyanın Vaşinqtondan sonra Putin və Pezeşkianla danışması səbəbsiz deyildi...

12.08.2025 / 19:53
Erməni radikallar Vaşinqton prosesini pozmağa konstitusiyadan başladılar...

12.08.2025 / 19:39
Makronun layihəsi sayılan Avropa Birliyinin Ermənistanda qalmasına daha ehtiyac yoxdur - sazişin maddəsi...

12.08.2025 / 19:26
“Tarixi şəxsiyyətlər” jurnalı 20 illiyini qeyd edir... - MÜSAHİBƏ

12.08.2025 / 19:12
Bakı - Yerevan saziş layihəsi üzrə "icra təmasları" başladı..

12.08.2025 / 19:01
Rusiyanın Azərbaycana dərin pislikləri xanlıqlar dövründən başladı... Davam edir...

12.08.2025 / 18:45
Ermənistanla sülh sazişində elə nüanslar var ki... İlk baxışda görünməyənlər...

12.08.2025 / 18:38
Azərbaycan DİN MDB Daxili İşlər Nazirləri Şurasının iclasında iştirakdan imtina etdi

12.08.2025 / 18:34
Ceyhun Bayramov Mirzoyanla Vaşinqtonda imzalanmış Birgə Bəyannamənin icrasını müzakirə etdi

12.08.2025 / 18:20
Həm ATƏT üzvlüyündə qaldı, həm də obyektiv tənqidlərlə onu düz yola çəkir...

12.08.2025 / 18:07
Paşinyanın Konstitusiya dəyişikliyi öhdəliyindən yayınmaq şansı yoxdur - əks halda Tramp onu...

12.08.2025 / 17:50
İlham Əliyevin təklifi üzrə Trampa Nobel mükafatı... Proses başlanır...

12.08.2025 / 17:37
"Vətəndaş Tribunası" İctimai Birliyi Naxçıvan MR-də layihə tədbirlərinə başladı

12.08.2025 / 17:31
Azərbaycanlı ailənin övladları Paris aeroportunda əllərindən alındı - səfirlik hərəkətə keçdi...

12.08.2025 / 17:19
Strateji Tərəfdaşlıq Xartiyası ABŞ-Azərbaycan silah ticarətini başladacaq...

12.08.2025 / 17:10
"Texniki fənlər üzrə kadr tapmaqda müəyyən çətinliklər var" - Nurlan İsmayılbəyli

12.08.2025 / 16:57
Agentlikdən vakant yerlərin gizlədilməsi iddialarına reaksiya - əsassızdır...

12.08.2025 / 16:37
Emoməli Rəhmon Prezident İlham Əliyevi təbrik etdi

12.08.2025 / 16:32
Dini konfessiya rəhbərləri Prezident İlham Əliyevə müraciət ünvanladı...

12.08.2025 / 16:17
Tramp-Putin sammiti Alyaskada bu oteldə keçiriləcək - lüks otelə qonaq qəbulu dayandırıldı…

12.08.2025 / 15:58
7 milyonluq lüks avtomobillər müsadirə edildi...

12.08.2025 / 15:46
MÜTDA-dan məktəbli formaları ilə bağlı növbəti xəbərdarlıq - yolverilməzdir...

12.08.2025 / 15:32
Xaçmazda istirahət mərkəzində avtomobildən oğurluq edənlər yaxalandı

12.08.2025 / 15:18
Zelenski xəbərdarlıq etdi - ruslar yeni hücuma hazırlaşır...

12.08.2025 / 15:01
ABŞ hökuməti etirazların yatırmaq üçün yeni qoşun yaradır...

12.08.2025 / 14:43
Prokurorluq Köçəryan və Ohanyandan 670 milyon dram tələb etdi...

12.08.2025 / 14:21
Pezeşkian türk adları ilə bağlı qadağaların ləğvini tapşırdı

12.08.2025 / 14:04
İmtahanda keçid balını toplaya bilməyən iki mindən çox müəllimin taleyi necə olacaq?..

12.08.2025 / 13:51
"İran mediasında Zəngəzur dəhlizi göstərildiyi kimi qəribə deyil" – Hökumət sözçüsü

12.08.2025 / 13:44
Ukrayna Orenburqda Rusiya raketləri üçün helium qazı istehsal edən yeganə zavodu vurdu

12.08.2025 / 13:37
"Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh sazişinin imzalanması üçün əlavə addımlar atılmalıdır" - Elçin Əmirbəyov

12.08.2025 / 13:22
Motosikletlə avtoxuliqanlıq edən sürücü həbs edildi

12.08.2025 / 13:10
Захарова, почему Россия не хочет мира на Кавказе? - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

12.08.2025 / 12:55
Hicran Hüseynova “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif edildi

12.08.2025 / 12:53
Qarabağ Dirçəliş Fondunun Müşahidə Şurasının tərkibində dəyişiklik edildi

12.08.2025 / 12:36
İnnovasiya və Rəqəmsal İnkişaf Agentliyinin vəzifələri artırıldı

12.08.2025 / 12:34
“Elektron Hökumət İnformasiya Sistemi haqqında Əsasnamə” təsdiq edildi

12.08.2025 / 12:33
Bayram Beqay Prezident İlham Əliyevə zəng edib

12.08.2025 / 12:30
Lənkəranda yolların təmirinə 1.5 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM

12.08.2025 / 12:17
Antalya Böyükşəhər bələdiyyəsində əməliyyat - 17 nəfər həbs olundu...

12.08.2025 / 12:00
Hədə-qorxu ilə pul tələb edən sayt rəhbəri saxlanılıb

12.08.2025 / 11:20
“Fənərbağça” bu axşam "ya davam, ya tamam" oyununa çıxır...

12.08.2025 / 11:13
Yaşmada zirehdələn top mərmisi aşkarlanıb

12.08.2025 / 11:06
Naxçıvanda 7 ayda vətəndaşlara geri qaytarılan ƏDV-nin məbləği açıqlandı

12.08.2025 / 11:00
Bu iki gözəl insan mənim yaxşı dostlarımdır - Trampdan İlham Əliyev və Paşinyan haqqında paylaşım

12.08.2025 / 10:35
Ermənistanda müdafiə nazirinin müşaviri həbs edildi

12.08.2025 / 10:21
Sumqayıtda top mərmisi tapılıb - FHN-dən TƏCİLİ MƏLUMAT

12.08.2025 / 10:15
Qubada 52 yaşlı kişi evində yanaraq ölüb

12.08.2025 / 10:12
Qərbi Azərbaycan musiqi irsinin araşdırılması layihəsinə start verildi

12.08.2025 / 10:06
Şabranda əkin sahələrinin yandırılmasına görə iki nəfər saxlanılıb

12.08.2025 / 10:00
"Qarabağ" bu axşam "Şkendiya" ilə cavab oyununa çıxacaq

12.08.2025 / 09:51
Avronun məzənnəsi azaldı, rus rublu bahalaşdı - bu günün valyuta məzənnələri

Həm ATƏT üzvlüyündə qaldı, həm də obyektiv tənqidlərlə onu düz yola çəkir...

XƏBƏR ARXİVİ

Avqust
B.eÇ.aÇC.aCŞB
28293031123456789101112131415161718192021222324252627282930311234567