Köhnə avtomaşınların bazarı təkrar qızışır

Tarix: 01.08.2014 / 09:46
Bölmə: İqtisadiyyat

Aparılan araşdırmalar hələ də işlənmiş avtomobillərin ölkəmizə ixrac olunduğu əsas məkan qismində qonşu Gürcüstanın çıxış etdiyini göstərir. Lakin əvvəlki dövrlə müqayisədə Gürcüstandan avtomobil idxalında azalma olması da özünü qabarıq formada nümayiş etdirir. Gürcüstan Milli Statistika Xidmətinin məlumatına əsasən, son 6 ay ərzində bu ölkədən ötən ilin analoji dövrü ilə müqayisədə ixracın həcmi azalıb.
Belə ki, ötən ilin ilk yarısında Gürcüstandan Azərbaycana builkindən 13% çox - 332,5 milyon dollar dəyərində məhsul göndərilib. Bu ilin ilk yarısında qonşu Gürcüstandan Azərbaycana 290,2 milyon dollar dəyərində məhsul ixrac edilib və nəticədə Azərbaycan Gürcüstanın ən çox məhsul satdığı ölkə olub. Ötən illərdə olduğu kimi, bu ilin ilk yarısında da Gürcüstandan Azərbaycana ən çox avtomobil ixrac olunub. Cari ilin ilk 6 ayı ərzində qonşu Gürcüstandan ölkəmizə 147,5 milyon dollar dəyərində 11 min 957 ədəd avtomobil gətirilib. Ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə Gürcüstandan Azərbaycana ixrac olunan avtomobillərin sayı 40%-dən çox və ya 8 min ədəd azalıb. Ölkəyə gətirilən avtomobillər üçün ödənilən vəsait isə ötən illə müqayisədə daha az azalıb. Belə ki, 2013-cü ilin ilk 6 ayında 19 min 901 avtomobil üçün 189,5 milyon dollar ödənibsə, bu ilin ilk 6 ayında bu vəsait 22% və ya 42 milyon dollar azalıb. Bu isə o deməkdir ki, ötən il Gürcüstandan gətirilən bir ədəd avtomobilin orta qiyməti 9 min 500 dollar olduğu halda, bu il 12 min 400 dollar təşkil edib. Nəticədə ötən ilin yanvar-iyun ayları ilə müqayisdə bu ilin ilk 6 ayında Gürcüstandan gətirilən avtomobillərin qiymətində 30% artım baş verib.
Belə vəziyyət bazarlarda da özünü qabarıq büruzə verir. Söhbət bazarlarda köhnə maşınların bahalaşmasından gedir. Ekspertlər bildirir ki, ili köhnə avtomaşınların bahalaşması öncədən proqnozlaşdırılırdı. Bahalaşma da onunla əlaqədardır ki, sözügedən avtomobillərə tələbat artıb, çünki onların qiyməti ucuzdur. Ekspertlərin qənaətincə, ili köhnə avtomaşınların qiymətlərini bahalaşdıran səbəblərdən biri də avtomobil kreditləşməsinin dayanmasıdır. Çünki bu hal ili təzə olan avtomaşınlara tələbatın azalmasına gətirib çıxarıb. Bu proses də köhnə avtomobillərə güclü tələbatı formalaşdırıb.
Hesab olunur ki, ili köhnə maşınların bahalaşmasının digər səbəbi maşın alveri ilə məşğul olanların sayının azalması ilə bağlıdır. Belə şəxslər daha çox köhnə avtomobillər gətirirdi. Yeni standartın tətbiqi isə daha bahalı avtomaşınların gətirilməsini tələb edir ki, buna da əksər maşın alverçilərinin maliyyə imkanları yetmir. Belə vəziyyət isə avtomobil bazarlarına təsirsiz ötüşmür.
Hesablamalara görə, ölkədə olan avtomobillərin təxminən 750 mini 2005-ci ildən əvvəl istehsal olunan maşınlardır və onların sayı ildən-ilə azalır. O da vurğulanır ki, 2005-ci ildən əvvəl istehsal olunan avtomobillərin sayının azalması onların qiymətinə təsir edən amillər sırasındadır. Məsələ ondadır ki, hazırda insanlar bazara daha ucuz avtomobil almaq üçün üz tutur. İstehsal tarixi 2005-ci ildən aşağı olan maşınların qiyməti bütün hallarda daha ucuzdur. Nəticə etibarilə bu müəyyən dövr ərzində həmin maşınlara tələbatı artırır.
Aprelin 1-dən etibarən ölkədə "Avro-4" standartlarının tətbiqinin başlanması da maşın bazarına təsir göstərir. Çünki "Avro-4" standartlarının tətbiqinə qədər Gürcüstandan Azərbaycana bu standarta cavab verməyən, lakin qiyməti münasib olan xeyli sayda maşın gətirilib. Lakin artıq satışda belə maşınların sayı azalıb. Ekspertlər onu da vurğulayır ki, bahalaşma get-gedə, köhnə avtomobillərin satışı azaldıqca hiss ediləcək. O da vurğulanır ki, yeni standartlara keçid daha çox əhalinin aşağı təbəqəsinə təsir edir. Çünki orta və yuxarı təbəqə onsuz da təzə avtomobillərə üstünlük verir.
Hələlik isə araşdırmalar bir daha göstərir ki, bank kreditlərinin dayandırılması fonunda da insanlar o qədər də baha olmayan, ili köhnə maşınların alınmasına üstünlük verir. Bu proses ümumi bazarda köhnə avtomobillərin qiymət artımına təsir edir. 2005-ci ildən üzü bəri istehsal tarixi olan maşınların qiymətində isə ciddi dəyişikliklər müşahidə olunmur. Hazırda respublikada 1,3 milyona qədər avtomobilin olduğunu deyən ekspertlər qeyd edir ki, onların 50 faizindən çoxu MDB ölkələrinin istehsalı olan və keçmiş sovetlər birliyindən qalan avtomobillərdir. Respublikadakı avtomobillərin 70 faizə qədəri isə Bakıda cəmləşib.

Tahir TAĞIYEV

DİGƏR XƏBƏRLƏR

Tarix: 12.12.2025 / 21:49

Avropa "Yaşıl keçid" istəyir, Azərbaycan buna da hazırdır...

Tarix: 11.12.2025 / 19:04

Mərkəzi Bank 7.25-dən başlayıb 6.75-ə düşdü - nə dəyişəcək?...

Tarix: 11.12.2025 / 18:11

2029-cu ildə Azərbaycan iqtisadiyyatı əsasən rəqəmsallaşacaq...

Tarix: 10.12.2025 / 18:15

Bu ölkə ilə Azərbaycanın geniş qarşılıqlı sərmayələr dövrü başladı...

Tarix: 10.12.2025 / 17:50

Rəqəmsal iqtisadiyyatın inkişafına dair 2026–2029-cu illər üçün Strategiya təsdiq edildi - SƏRƏNCAM

Tarix: 10.12.2025 / 17:43

Azərbaycan Biznesinin İnkişafı Fondu Açıq Səhmdar Cəmiyyətinə çevrildi - FƏRMAN

Tarix: 10.12.2025 / 12:15

Mərkəzi Bank uçot dərəcəsini azaltdı

Tarix: 10.12.2025 / 12:03

Mərkəzi Bank inflyasiya proqnozlarını açıqladı...

Tarix: 09.12.2025 / 19:50

Ölkədə kiçik və makro biznesin sayı sürətlə azalır - sürət 19 faiz artıb...

Tarix: 09.12.2025 / 19:36

Azərbaycanda Süni İntellekt Akademiyası... Sosial-iqtisadi tərəqqinin yeni mənbəyi...

Tarix: 09.12.2025 / 14:31

Şahdəniz kompressiya platformasının dayaq blokunun tikintisi üzrə müqavilə imzalandı

Tarix: 09.12.2025 / 13:52

"Azad olunmuş ərazilərin bərpasına büdcədən 25 milyard manatdan çox vəsait ayrılıb" - Baş nazir

VİDEO

Tarix: 27.11.2025 / 11:10

Biri ermənini öpür, biri sovet bayrağı qaldırır... Günümüzə baxın! - VİDEO

Tarix: 12.11.2025 / 11:05

Lavrov işdən kənarlaşdırılır, yoxsa oyun qurulur? - VİDEO

Tarix: 21.06.2025 / 08:15

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tarix: 12.12.2025 / 21:49

Avropa "Yaşıl keçid" istəyir, Azərbaycan buna da hazırdır...

Tarix: 12.12.2025 / 20:25

Bəs deyirdilər Qarabağdan 120 min erməni gedib? - 23 min nə deməkdir?

Tarix: 12.12.2025 / 18:08

Emin Əmrullayevin hədəfi doğru, seçdiyi üsul mübahisəli...

Mədəni-maarif proqramları Azərbaycan cəmiyyətinin rifahı üçün strateji əhəmiyyət daşıyır