Natiq Cəfərli: “Qlobal təhlükə bu gün də mövcud olan resurs iqtisadiyyatının olmasıdır”
Dünya İqtisadi Forumunun “2022 Qlobal Risq Hesabatı” dərc olunub. Hesabatda qarşıdakı illərdə Azərbaycan iqtisadiyyatını gözləyən risq də göstərilib.
Hesabata görə, pandemiyanın yaratdığı problemlərlə yanaşı, ən böyük risqlərə iqlim böhranı, artan sosial bölünmələr və qeyri-bərabər qlobal bərpa prosesi daxildir.
Hesabat hökumətlər, qeyri-hökumət təşkilatları və investorlar arasında keçirilən qlobal sorğu nəticəsində hazırlanıb. İqlim dəyişikliyi tədbirlərinin uğursuzluğu və fövqəladə hava şəraitinin baş verməsi növbəti 5-10 il üçün əsas narahatlıqlardır.
10 ildə dünyanı və ölkəmizi gözləyən 10 risqi təqdim edirik:
1. Təbii ehtiyatlar böhranları
2. Böyük iqtisadiyyatlarda aktiv “köpüyü”nün partlaması
3. Böyük iqtisadiyyatlarda borc böhranları
4. İqlim fəaliyyətində uğursuzluq
5. İnsan tərəfindən ekoloji zərər
6. Yoluxucu xəstəliklər.
Maraqlıdır, hesabatda qeyd olunan risqlərdən hansı Azərbaycan üçün təhlükəlidir?
- “Neft qiymətlərində yenidən aşağıya doğru ciddi dalğalanmalar ola bilər. Bu da Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün ən böyük təhdiddir”
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli bildirdi ki, qlobal təhlükə bu gün də mövcud olan resurs iqtisadiyyatının olmasıdır: “Azərbaycan resurslardan kəskin şəkildə asılıdır. Resurs iqtisadiyyatından bu qədər asılılıq dünyada nadir ölkələrdə görünüb. Yəni xarici ticarətin 90 faizi, büdcənin formalaşmasının 60-65 faizi birbaşa və dolayı resurslara bağlı olursa, bu ciddi təhlükədir. Həmin təhlükə bugünün, dünənin təhlükəsi deyil, uzun illərdir davam edir. Dünyada proseslərin indiki gedişində resursların qiymətinin artması Azərbaycana müəyyən üstünlük verirsə, bunun əks istiqamətdə də inkişafını gözləmək olar”.
Ekspert onu da əlavə etdi ki, dünyada “yaşıl enerji”yə keçidin sürətini və bununla bağlı ölkələrin ardıcıl olaraq qərarlar verməsini nəzərə alsaq, bir müddət sonra ən azından neft qiymətlərində yenidən aşağıya doğru ciddi dalğalanmalar ola bilər. Bu da Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün ən böyük təhdiddir.
Günel CƏLİLOVA
