Məlum olduğu kimi, Prezident İlham Əliyev yeni sosial paketi açıqladı. Dövlət başçısının yeni sosial paketində ilk mühüm Sərəncam minimum əməkhaqqının 300 manata çatdırılmasıdır.
2018-ci ildə başlanan sosial islahatlar indiyə qədər vətəndaşların sosial rifahının yaxşılaşdırılması istiqamətində mühüm nəticələrə səbəb olub. 2018-ci ildə 130 manat olan minimum əmək haqqı 3 il ərzində - 2021-ci ilə qədər 250 manata çatdırıldı. Prezidentin sərəncamı ilə bu, 2022-ci ilin 1 yanvar tarixindən etibarən 300 manat olacaq. Dövlət büdcəsindən maliyyələşdirilən sahələrdə çalışan işçilərin maaşlarının minimum məbləğləri də bu Sərəncama uyğunlaşdırılacaq. Minimum əməkhaqqının artımı Vahid Tarif Cədvəlinin (VTC) bütün pillələri üzrə artımlara imkan verəcək. Ümumilikdə minimum əməkhaqqı və VTC üzrə işləyənlərin əməkhaqqının artımı 800 min nəfərə şamil olunacaq. Dövlət sektoru üzrə 400 min, özəl sektor üzrə 400 min işçinin mövcud əməkhaqları yanvar ayından artacaq. Minimum əməkhaqqı artımı üçün illik əlavə maliyyə xərci 460 milyon manat təşkil edir.
O da məlumdur ki, dövlət sektorunda çalışan 400 min nəfərin əmək haqqı büdcədən maliyələşəcək. Maraqlıdır, bəs özəl sektor o sahədə çalışanların minimum əmək artımını 50 manat qaldırmaq üçün hansı mənbələrdən istifadə edəcək? Bunu necə təmin edəcək? Özəl sektor bunu maliyyələşdirmək üçün mənbəyi hardan tapmalıdır?
“Elə özəl sektor sahələri var ki, qiymət artımına görə gəlirləri artıb”
Məsələyə münasibət bildirən ekspert Rəsul Cahangirli hesab edir ki, özəl sektor üçün buna getmək asan olmayacaq: “Ona görə ki, pandemiyanın təsirləri, bunun yaratdığı məhdudiyyətlər qalmaqdadır. Sözügedən səbəbdən özəl sektorun gəlirləri elə də artmayıb, amma inflyasiya artıb. Ancaq elə özəl sektor sahələri var ki, qiymət artımına görə gəlirləri artıb. Düzdür, bu bütün sahələrə aid deyil, amma var. Xüsusən də ticarət sektorunda fəaliyyət göstərən qurumların gəlirləri artıb. Bir sıra xidmət sektorunda əhaliyə göstərilən xidmətlərə görə qiymətlər artıb. Həmin sahələrdə çalışanların minimum əmək haqqını artırmaq mümkündür. Ancaq qeyd etdiyim kimi, bunu bütün sahələrə aid etmək olmaz. Bir sıra sahələr var ki, orada gəlirlər artmayıb. O üzdən, həmin sahələrdə fəaliyyət göstərən sahibkarlar üçün çətin olacaq. Onlar gərək işçilərini ixtisar edib minimum əmək haqqını artırsın. Bir sözlə, sahibkarlar gəlirlərinin bir hissəsindən keçib minimum əmək haqqını artırmalıdır”.
Ekspert hesab edir ki, iqtisadi fəallıq artsa, bu, sahibkarlara çətin olmayacaq.
Vidadi ORDAHALLI
