Ermənistanda yeni “Qarabağ fobiyası” – problemin həlli üzrə ATƏT-ə alternativ Türkiyə-Rusiya tandemi işə düşə bilər
Son günlər erməni mediasında Rusiya və Türkiyənin Cənubi Qafqazda fəallağını artıracağı ilə bağlı bir narahatlıq var. Bəzi erməni ekspertləri hesab edirlər ki, bütün bunlar Qarabağ münaqişəsinin tənzimlənməsində Ermənistanın xeyrinə olmayan vəziyyət yarada bilər.
Ermənistanın Təhlükəsizlik və Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun eksperti Ayk Gabrielyan iddia edir ki, Cənubi Qafqazda Rusiya ilə Türkiyə arasında rəqabət tezliklə qızışa bilər: “Mənə elə gəlir ki, Türkiyə Suriyadakı əksər hədəflərinə çatdığına görə daha çox Cənubi Qafqaza diqqət ayıracaq. Türkiyə bu çərçivədə Rusiya ilə dialoq aparmaq lazım olduğunu başa düşür və Rusiyanı öz planlarına cəlb etmək üçün metodik tədbirlər görür. Mən Ərdoğan və Çavuşoğlunun “Moskva istəsə, Qarabağ münaqişəsini həll edə bilər” fikirlərini nəzərdə tuturam. Qeyd edim ki, Türkiyə tərəfinin bu cür açıqlamaları Azərbaycanın özündə səslənən “Qarabağ Azərbaycandır” fikirlərindən daha çox təhlükəlidir”.
Erməni ekspert iddia edir ki, Rusiya ilə Türkiyə ATƏT-in Minsk Qrupuna alternativ olaraq Qarabağ münaqişəsinin həllinə dair variant ortaya qoya bilərlər: “Suriyadakı kimi, bölgədəki problemlərin yalnız bölgə ölkələri tərəfindən həll edilməli olduğunu göstərmək üçün Minsk Qrupuna qarşı çıxmaqla Cənubi Qafqazda Rusiya-Türkiyə "Astana" formatının yaradılması ehtimalına hazır olmalıyıq”.
Maraqlıdır, ekspertlər erməni tərəfinin bu iddialarını necə dəyərləndirirlər?
- “...Minsk Qrupuna bənzər başqa bir təsisatın meydana gəlməsinə...”
Məsələyə münasibət bildirən politoloq Elşən Manafovun sözlərinə görə, ermən tərəfi Rusiya-Türkiyə yaxınlaşmasından narahat olduğu üçün belə iddialarla çıxış edir: “Suriya probleminin həlli ilə bağlı razılıqların əldə edilməsindən sonra Ermənistan siyasi elitasında bir narahatlıq var. Belə fikirlər səslənir ki, iki ölkənin əməkdaşlığı fonunda Türkiyə Rusiyadan xahiş edəcəyi təqdirdə Kreml Ermənistana təzyiqləri artıracaq. Bu cür fikirlər təsadüfi deyil. Çünki “Astana” formatı Rusiya, İran və Türkiyənin timsalında yeni bir güc mərkəzinin yaranmasına səbəb oldu. Adıçəkilən dövlətlərin də hər biri Azərbaycanla əməkdaşlığa xüsusi önəm verir. Sözügedən dövlət başçılarının Azərbaycana səfərləri olub. Azərbaycan da daxil olmaqla, bu dövlətlər arasında təhlükəsizliklə bağlı məsələlər müzakirə olunub və müəyyən razılıqlar əldə olunub. Ümumiyyətlə, Ermənistanda zaman-zaman Rusiya ilə Türkiyə arasında əldə edilə biləcək hər hansı bir razılığın perspektivdə Qarabağ münaqişəsinin həllinə təsir edə biləcəyi ilə bağlı bir narahatlıq var. Hesab edirlər ki, bu, münaqişənin məhz Azərbaycanın xeyrinə həll olunacağına gətirib çıxaracaq. Erməni ekspert A.Gabrielyanın məlum narahatlığı əsasən bundan qaynaqlanır. Onu da qeyd edim ki, 2015-ci ildə rus təyyarəsinin vurulması ilə əlaqədar Rusiya-Türkiyə münasibətləri gərginləşdi. İki ölkə arasında gərginliyin aradan qaldırılmasında Prezident İlham Əliyevin müstəsna xidmətləri oldu. O mənada, Rusiya-Türkiyə əməkdaşlığı perspektivdə ATƏT-in Minsk Qrupuna bənzər başqa bir təsisatın meydana gəlməsinə gətirib çıxara bilər. Ancaq bunun yaxın perspektivdə baş verəcəyini demək çətindir”.
Vidadi ORDAHALLI
