Bölgənin araqarışdıran dövləti kimi tanınan Ermənistanda son günlərdə daxili vəziyyət sürətlə pisləşir. Xüsusən də baş nazir Nikol Paşinyan komandasında vəziyyət kifayət qədər gərgindir. Hətta erməni mediası yazır ki, yaranmış vəziyyətdə Paşinyan yeni inqilabdan qorxur.
Hazırda proseslər göstərir ki, Ermənistanın hazırkı rəhbərliyinə etimad azalmaqda davam edir. Paşinyanın “məxməri inqilab” zamanı verdiyi vədləri yerinə yetirə bilməməsi baş nazirə inamın azalmasına gətirib çıxarıb. O, 2019-cu ili iqtisadi inqilab ili elan etsə də, bu dönüşü təmin edə bilmədi. Ölkədə işsizlik, miqrasiya problemlərinin qalması sosial-iqtisadi sahələrdə mühüm islahatların aparılmadığından xəbər verir. Ona görə də Ermənistanda növbəti gözlənilməz etirazların baş qaldıracağı istisna olunmur. Ermənistan mətbuatının yazdığına görə, Paşinyanın inqilab yolu ilə hakimiyyətə gəlməsinin təşkilatçısı olan ABŞ onun reytinqinin aşağı düşməsindən narahatlıq keçirir. Hətta ABŞ-ın İrəvandakı səfirliyi Paşinyanın reytinqini öyrənmək üçün hesabatlar hazırlayır. Çünki növbəti etiraz dalğası ABŞ üçün arzuolunmaz bir şəxsin Ermənistanda hakimiyyət başına gəlməsi ilə nəticələnə bilər. Rəsmi Vaşinqton Ermənistanda vəziyyəti nəzarətdə saxlamaq üçün Paşinyana alternativ siyasi varis də hazırlayıb. Bu, baş nazirin müavini Tiqran Avinyandır. Xüsusilə erməni mətbuatında Avinyanın baş nazirin digər müavini Mher Qriqoryandan daha fəal olmasına dair xəbərlərin yayılması Paşinyanın narahatlığına səbəb olub. Qeyd edək ki, Avinyan həm də “Soros Fondu”nun Ermənistandakı əsas koordinatorlarından biri sayılır. Nikol Paşinyanın konstitusiya islahatı keçirmək qərarına gəlməsi də baş nazirin zəifləmiş hakimiyyətini möhkəmləndirmək niyyəti ilə izah edilir.
Ermənistanın “alternativ.am” nəşrində dərc olunan məqalədə də qeyd olunur ki, Avinyan məqsədinə çatmaq üçün Paşinyana təsir edə və Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin sabiq direktoru Artur Vanetsyanın istefasına nail ola bilib: “Paşinyanın hakimiyyəti daxilində formalaşmış bütün komandalar onu çaşdırmağa qadirdir. Komandalararası bu mübarizədə ən təsirli əməliyyatı Ermənistan baş nazirinin müavini Tiqran Avinyanın komandası həyata keçirib. Onlar yaxşı hazırlanmış proqram vasitəsilə Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin sabiq direktoru Artur Vanetsyanı hakim elitadan uzaqlaşdırıblar”. Xəbərlərə görə, Avinyanın komandası bu məqsədlə xüsusi qərargah formalaşdırıb. Ermənistan baş naziri müavininin administrasiyasının rəhbəri Varaq Siseryan, “Məlumatlı Vətəndaşlar” ictimai təşkilatının sədri Daniel İoannisyan və İctimai TV-nin jurnalisti Mkrtiç Karapetyan bu qərargahın tərkibindədir. Başqa üzvlər də olub, lakin əsas şəxslər onlar olub: “Avinyanın anti-Vanetsyan qərargahı Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin sabiq rəisinə qarşı KİV-ə də məlumatlar verib. Uzunmüddətli iş sayəsində nəhayət Avinyan Paşinyana təsir edə və Vanetsyanın istefasına nail ola bilib. Vanetsyanın istefası sübut edib ki, Paşinyana təsir edən Avinyan qərargahının sxemi işləyir və yaxın gələcəkdə başqa istiqamətdə işə başlayacağı istisna edilmir”.
Ermənistanın “politik.am” nəşri yaranmış durumda baş nazirin vəziyyətinin çətin olduğunu vurğulayır: “Paşinyan çətin vəziyyətlə üz-üzədir, demək olar, yarım ildir ki, MTX direktoru və polis rəisi təyin edə bilmir. Əlbəttə ki, bu sistemlərdə kadr problemləri yoxdur və baş nazir istəsə, problemi çox tez həll edə bilər, amma bu vəzifələr uğrunda qızğın bir siyasi mübarizə olduğu üçün qərar vermək çətindir”. Müəllif qeyd edir ki, Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin keçmiş rəhbəri Artur Vanetsyanın əhvalatı Paşinyan üçün yaxşı bir dərs olub. O, xüsusilə bu vəzifəyə heç bir nüfuzu olmayan və siyasətlə məşğul olmaq niyyəti olmayan bir şəxsi təyin etməli olduğunu yaxşı başa düşür. Paşinyan bu tələblərə əməl etməyi prioritet hesab edir. Amma əslində daha vacib bir məsələ var ki, Paşinyan fərqinə varmadıqda yenidən fakt qarşısında qala və bu dəfə hakimiyyəti itirə bilər. Problem ondadır ki, Paşinyan komandasındakı bir neçə nüfuzlu qrup baş nazirin məhz onların irəli sürdüyü namizədi MTX rəhbəri təyin etməsi üçün əllərindən gələni edir. Bu təkliflər, əlbəttə, “xoş arzularla” doludur, amma reallıq tamamilə fərqlidir. Paşinyanın komandası yaxşı bilir ki, artıq o, əvvəlki reytinqə sahib deyil. Vanetsyanın nümunəsinə yenidən qayıdaraq, MTX direktoru vəzifəsinin onlara sonsuz dərəcədə məlumat verəcəyini yaxşı bilirlər. Bu fürsət mütləq birmənalı şəkildə onların mövqelərini möhkəmləndirəcək. MTX-nin çoxlu qovluqları bu qruplara komanda daxilində onlara sadiq olacaqlarına vəd verən insanları toplamağı təmin edəcək. Bu fürsətlə, MTX direktoru vəzifəsini “ələ keçirən” komanda hakimiyyət içərisində çox tez bir zamanda diktə edə biləcək hala gələcək və vaxt gəldikdə, onlar tez bir zamanda sükanı ələ keçirə biləcəklər. Beləliklə, MTX rəisinin təyin edilməsi Paşinyanın siyasi gələcəyi üçün həlledici ola bilər. İndi Paşinyan hakimiyyətinin, media qalmaqalından başqa əllərində heç bir vasitə olmayan sələflərindən daha çox, öz komandası tərəfindən daha böyük təhlükə altında olduğu aydınlaşır. Bu prosesdə məhz Tiqran Avinyanın komandası xüsusilə seçilir. Belə vəziyyətdə qarşıdakı günlər ərzində Ermənistanda vəziyyətin daha da qarışması tamamilə gözlənilən sayılır.
Nahid SALAYEV
