Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin keçmiş rəhbəri Georgi Kutoyan ətrafında qalmaqal davam edir. Belə görünür ki, bu məsələ baş nazir Nikol Paşinyan üçün ciddi başağrısı olacaq. Çünki qətlin arxasında Paşinyan iqtidarının durmasına dair ehtimallar getdikcə artır. Ermənistanın “Yerkir Tsirani” partiyasının sədri Zaruhi Postancyan bu xüsusda bildirir: “Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin keçmiş rəhbəri Georgi Kutoyan bu avtoritar sistemin qurbanıdır”.
O qeyd edib ki, olayla bağlı intihar həddinə çatdırma maddəsi ilə cinayət işi açılıb, lakin istər öldürsünlər, istər də intihar həddinə çatdırsınlar, bunun adı qətldir: “Əlbəttə, hadisənin necə baş verməsi vacibdir, lakin biz qeyd etməliyik ki, keçmiş yüksək dərəcəli rəsmi öldürülüb”.
Postancyanın sözlərinə görə, Kutoyan davamlı olaraq həyata keçirilən və davam edən qanunsuzluqların qurbanıdır:“2016-cı ildə Serj Sarkisyanın sərəncam verərək Kutoyanı MTX rəhbəri təyin etməsinə baxmayaraq, mən İnzibati Məhkəmədə bu sərəncama etiraz etdim, əlbəttə, məhkəmə qanunsuz olaraq proseduru qəbul etmədi, lakin cənab Kutoyan MTX direktoru standartlarına uyğun gəlmirdi. Cənab Kutoyan bu avtoritar sistemin qurbanıdır. O, davamlı olaraq həyata keçirilən və davam edən qanunsuzluqların qurbanıdır”. “Alternativ” ictimai təşkilatının həmsədri Narek Mantaşyan da hadisənin sosial zəmində ola biləcəyi fikri ilə razılaşmayıb: “Keçmiş yüksək dərəcəli rəsminin intihara səbəb olacaq sosial probleminin olacağını düşünmürəm. Problem daha çox konkret hansı hallarda ölüm həddinə çatdırmaqla bağlı olaraq hüquqi müstəvidədir. Georgi Kutoyanın ölüm hadisəsi ilə əlaqədar intihar həddinə çatdırma maddəsi ilə cinayət işi açılıb. Məhz bu məqama daha çox meylliyəm. Bu gün artıq elə bir vəziyyətə sahibik ki, məxməri Ermənistanda artıq şübhəli vəziyyətdə ölmüş 3 yüksək dərəcəli zabit var. Bu, kifayət qədər narahatedicidir”.
Digər erməni ekspert Hasmik Babacanyan da məsələnin kifayət qədər maraqlı olduğunu bildirir: “Ermənistan İstintaq Komitəsinin əldə etdiyi məlumatlara görə, 2019-cu il dekabrın sonlarında Kutoyan tək qeyd edilən mənzilə gedib, orada alkoqol istifadə etdikdən sonra qanuni qaydada özünə məxsus “Glock 34” tipli tapançadan qonaq otağı və mətbəxin ayırıcı divarına 35 nizamsız atəş açıb. Tapança Kutoyanın şəxsi silahı idi. Silahı ona Gürcüstan Təhlükəsizlik Xidmətinin rəhbəri mükafatlandırma qaydasına hədiyyə etmişdi. Mətbuatda çox danışılır, çox toxunulur ki, səsboğucu silaha bərkidilmişdi? Bir çoxları 35 atəş barədə qeyd edir, yaxşı, bəs qonşular dəvənin qulağında yatmışdılar, bir səs eşitmədilər? Təbii ki, bu sual qaldırılmalı və həmin istinaqın ictimaiyyət üçün açıq, şəffaf olmasını vurğulayan müvafiq qurumlar bu nöqtədən başlamalı idilər. Həm dekabrın sonlarında, həm də yanvarın 17-də atəşlər nişangaha bərkidilmiş eyni səsboğucudan açıldığı üçün (bu barədə danışılmır), çox güman ki, çoxlarını maraqlandıracaq kiçik bir sual: Kutoyanın tapançasının nişangahına bərkidilmiş səsboğucu yerindədir?”. Bu vəziyyətin Paşinyan üçün qətiyyən əlverişli olmadığı aydındır. Amma o da aydın görünür ki, Ermənistanda qorxu atmosferi yaratmaq cəhdi var. Özü də ən maraqlısı budur ki, Paşinyan indiyə qədər Kutoyanın ölümü barədə danışmayıb. Məhz bu fonda ona qarşı ittihamlar da artır. Politoloq Elxan Ələsgərov isə qeyd edir ki, əslində, "Qarabağ klanı"nın gənc və perspektivli təmsilçisi olan Kutoyanın ölümü Ermənistanda terroçuluğun və siyasi zorakılığın yayılmasının təsdiqidir: "Onun adı Paşinyanın hakimiyyətə gəlməsindən bir neçə gün əvvəl prezident Sarkisyanın iqamətgahından məxfi sənədlərin çıxarılaraq məhv edilməsi prosesində hallanıb. 2018-ci ilin aprel-may hadisələri zamanı xüsusi xidmət rəhbəri olarkən Kutoyan Ermənistanda hansı qüvvələrin "məxməri inqilab" etdiyini və hakimiyyətin dəyişməsi prosesinin əslində necə baş verdiyini yaxşı bilirdi. Bundan əlavə, Sarkisyanı zərbə altna qoya biləcək sənədlərin məhvində birbaşa iştirak edib, hərbi sirləri, 2016-cı il aprel döyüşlərində mğlubiyyətin səbəblərini bilib, Paşinyan komandası ilə bağlı "kompromat"lara malik olub. Paşinyan hakimiyyətə gələn kimi dərhal Kutoyanı vəzifədən azad etdi. Xidmətin keçmiş direktoru vaxt itirmədən ABŞ-a yollandı və guya Kembricdə təhsil almağa başladı. 2019-cu ilin dekabrında gözlənilmədən Ermənistana qayıdan Kutoyan müxalifətə keçəcəyini açıqlamışdı. Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin keçmiş direktorunun ölümü Ermənistanda vəzifəli şəxslərin qətli-intiharı qanuni ardıcıllığına uyur. Belə ki, 2019-cu ilin sentyabrında Kotayk vilayətinin Bjni kəndindəki evində sabiq polis rəisi Ayk Arutyunyan ölü tapılmışdı, İrəvan polisinin sabiq rəisi Aşot Karapetyan isə Pyatiqorsk şəhərində fərdi pivəbişirmə sexində partlayış nəticəsində həlak olmuşdu. Bu halda Kutoyanın və Ermənistanın digər vəzifəli şəxslərinin ölümü-intiharının hansı mühitdə baş verməsini təhlil etmək lazımdır".
Nahid SALAYEV
