Diplomatlar kilsəni erməni xalqının əsas təmsilçisi kimi tanıdılar...
Abutalıb Səmədov: "Həm katalikosu, həm də onun ətrafında olanları ən çox qorxudan məsələ Paşinyanın katalikos seçkiləri ilə bağlı söylədikləri oldu"
Ümumerməni Diplomatlar Şurası “Ermənistanda hakimiyyətin və onun liderinin, xüsusən də son günlər bütün elementar nəzakət və əxlaq sərhədlərini aşan bəyanatlarını” erməni apostol kilsəsinə qarşı yönəlməsini kəskin şəkildə pisləyib:
"Hesab edirik ki, ictimai müstəvidə qətiyyən yolverilməz olan, yüksək dövlət vəzifələrinə tamamilə uyğun gəlməyən bu cür bəyanatlar təkcə açıq-aşkar təhsil, bilik, əxlaq və tərbiyə çatışmazlığının ağrılı təzahürü deyil, həm də ona qarşı yönəlmiş düşünülmüş siyasətdir".
Bəyanatda deyilir ki, bu siyasət cəmiyyətin diqqətini xalqın qarşısında duran aktual problemlərdən və ekzistensial çağırışlardan yayındırmağa, cəmiyyətin növbəti parçalanmasının alçaq siyasəti ilə onun sarsıdıcı hakimiyyətini qoruyub saxlamağa yönəlib: "İllər boyu məqsədyönlü şəkildə cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrini bir-birinə qarşı qoyan və bu gün ağrılı vəziyyətdə olan nifrət, bədxahlıq və paxıllıq dalğasını idarə etməyə gələn hakimiyyətin ritorikası və hərəkətləri təkcə bizim din xadimlərimiz və kilsəmiz üçün deyil, bütün Ermənistan üçün təhlükədir. Axı kilsə millətin özüdür, Erməni Apostol Kilsəsi isə Ümummilli Seçilmiş Katolikosun başçılıq etdiyi dünyaya səpələnmiş bütün erməni xalqıdır.
Biz xalqımızın şüurlu hissəsi və Müqəddəs Erməni Apostol Kilsəsinin bütün dindar övladları ilə birlikdə Erməni Kilsəsinin yanındayıq və ona tam dəstəyimizi bildiririk”.
Diplomatlar bəyan edir ki, Kilsə erməni xalqı deməkdir, xalqa isə katalikosu rəhbərlik edir.
Əslində bu o demək deyilmi ki, katalikosu birbaşa Paşinyana qarşı qoydular?
Baki-xeber.com-un sualını cavablandıran politoloq Abutalıb Səmədov bildirdi ki, kilsənin Paşinyana qarşı çıxması artıq yeni məsələ deyil, hətta, keşiş Baqrat Qalustanyanın rəhbərliyi altında aylarla davam edən etiraz hərəkat da oldu, müxtəlif yerlərdə toplaşdılar, nazirliklərin qarşısını kəsdilər, hədə-qorxu gəldilər, Paşinyanı devirəcəklərini dedilər, onu cinayətkar elan etdilər, ancaq son nəticədə heç nəyə nail ola bilmədilər: "Bu gün Ermənistanda reallıq ondan ibarətdir ki, Paşinyanın nüfuzu günü-gündən düşür. Lakin rəqiblərinin nüfuzu ondan da aşağıdır - bu gün Paşinyanın siyasi rəqibi yoxdur. Erməni xalqı ona rəqib olan siyasətçilərin - Koçəryanın və Sarkisyanın nə qədər oğru, rəzil və korrupsiyaya bulaşmış insanlar olduğunu bilir və bu səbəbdən onlara dəstək vermir. Rusiya bu vəziyyəti gördüyündən müəyyən yollar axtarır ki, 2026-cı il seçkilərində onun məğlubiyyətinə nail olsun. Bunun üçün yeni siyasi liderin ortaya çıxmasına cəhd göstəriləcək. Ola bilər ki, bu din xadilməri arasındam çıxsın. Yaxud da ola bilər ki, Ermənistan Apostol Kilsəsi açıq şəkildə Paşinyana qarşı mübarizəyə başlasın, onun rəqibini gücləndirməklə hakimiyyət dəyişikliyini təmin etməyə cəhd göstərsin. Bu baxımdan hazırda Paşinyanın əsas rəqibi erməni kilsəsidir. Baş nazir bunu anladığına görə kilsəni nüfuzdan salmaq üçün əlindən gələni edir.
Son günlər onun verdiyi bəyanatlar da bununla bağlıdır. Məlumdur ki, bir neçə gün əvvəl erməni Katolik Apostol Kilsəsi tədbir keçirib. Həmin tədbir erməni abidələrinə, milli-tarixi irsə həsr edilmişdi. Orada ermənilərin katalikosu siyasi bir çıxış etdi. Yəni hər hansı bir siyasi xadimin söyləyəcəyi bir nitq söylədi və Azərbaycana qarşı ittihamlar irəli sürdü. İddia etdi ki, Qarabağda insan yaşamır, ermənilər "Artsax"dan didərgin salınıb, erməni tarixi, mədəni-mənəvi irsinə qarşı soyqırım siyasəti həyata keçrilir, onu məhv etməyə çalışırlar. Guya Ermənistanın ərazisi işğal edilib - ermənilər tez-tez iddia səsləndirir ki, guya Azerbaycan Ermənistanın 250 kvadrat kilometr ərazisini işğal edib. Halbuki delimitadiya prosesi gedir, proses başa çatdıqdan, sərhədlər müəyyənləşdirildikdən sonra Ermənistan sərhədfinin haradan keçdiyi məlum olacaq. Ona qədər Ermənistanın hansısa suveren ərazisindən danışmaq yersizdir.
Katalikos Bakıda erməni cinayətkarlarının mühakimə olunmasını da beynəlxalq hüquqa zidd elan etdi. O, son olaraq onu da dedi ki, Qarabağdan köçən ermənilər geri qayıtmalıdır. Bu həm Azərbaycana, həm də Paşinyana qarşı yönəlmiş bir gediş idi. Onlar erməni xalqına nümayiş etdirmək istəyirdilər ki, hökümətin görməli olduğu işi bütün ermənilərin katalikosu həyata keçirir. Bu cür hərəkət sözsüz ki, cavabsız qala bilməzdi. Buna qədər də Paşinyan erməni Apostol Kilsədinə qarşı kəskin bəyanatlarla çıxış etmişdi, ancaq indiyə qədər bu dərəcədə kəskin bəyanatlar verilməyib.
Nikol Paşinyan ilk növbədə diqqəti kilsələrin vəziyyətinə yönlədir. O, bəyanatında bildirir ki, insanlar kilsələrə dua və etiraf etmək, arzularını, istəklətini dilə gətirmək ücün gəlirlər, lakin kilsələrin çoxu anbara çevrilib, bura müxtəlif köhnə əşyalar, tikinti materialları daşınıb gətirilir, kilsələrdə səliqəsizlik höküm sürür, insanları mənəvi baxımdan birləşdirən bir qurum bu qədər səliqəsiz və nizamsız olmamalıdır. Bu səbəbdən Paşinyan təhsil nazirinə tapşırıq verdi ki, ümumiyyətlə, kilsələr haqqında müəyyən əsasnamə hazırlansın. Təbiidir ki, bu da müəyyən adamlara xoş gələ bilməzdi. Dərhal Rusiyadakı Ermənilər İttifaqi etiraz bəyanatı ilə çıxış etdi. Sonra isə özünə "Ümumerməni Diplomatlar Şurası" adı verən qurum katalikosun müdafiəsinə qalxdı, müxalifət partiyaları təcili katalikosun yanında yer almağa çalışdılar və belə bir iddia irəli sürüldü ki, Paşinyanın katalikosa və Erməni Apostol Kilsəsinə qarşı söykədikləri əslində erməni icmasına qarşı hörmətsizlikdir. Amma həm katalikosu, həm də onun ətrafında olanları ən çox qorxudan məsələ Paşinyanın katalikos seçkiləri ilə bağlı söylədikləri oldu. Paşinyan dedi: "Ola bilməz ki, katalikos seçkilərindən hökumət tamamilə kənarda qalsın. Namizədlərin seçilməsi və onlarin mənəvi keyfiyyətləri hakimiyyət tərəfindən yoxlanılmalıdır. Yalniz bundan sonra onlar seçkiyə buraxıla bilərlər". Dərhal Paşinyanın əleyhidarları ayağa qalxdı ki, bu cur bəyanatlari kimsə Vatikana və yaxud Roma Papasına qarşı söyləyə bilməz, lakin Paşinyan Erməni Apostol Kilsəsini və katalikosu bu cür nüfuzdan salır.
Eyni zamanda, bəyanatında Paşinyan kilsə xadimlərinə hücum edir ki, onlar bir tərəfdən evlənməmək barədə vəd verirlər, sonra isə pozğun həyat yaşayırlar. O, deyir ki, bu cür adamlar kilsədən uzaqlaşdırılmalıdir. Bu cür hallar təkcə erməni kilsəsi üçün xarakterik deyil, elə Vatilan və digər kilsələrdə də bu cür halların geniş yayılması hamıya məlumdur.
Bu hadisələr onu göstərdi ki, Paşinyanla kilsə arasında açıq döyüş başlayıb. İndiyə qədər verilən ara-sıra bəyanatlar artıq açıq döyüşə keçməklə davam edir: ya Paşinyan kataikosu məğlum edəcək, onun nufuzuna zəribə vuracaq, onu sıradan çıxaracaq, ya da Erməni Apostol Kilsəsi və katalikos bütün gücünu açıq şəkildə ortaya qoyacaq. Artıq örtülü heç nə qalmayıb, açıq mübarizə başlayıb. Amma bu mübarizədən də çox güman ki, Paşinyan qalib çıxacaq. Çünki Qərbdə kifayət qədər dəstəyi var, Rusiyanın onu yıxmaq cəhdləri də uzun müddətdir bu səbəbdən heç bir nəticə vermir. Katalikos və Erməni Apostol Kilsəsinin bu mübarizəsinin uğurla nəticələnməsi üçun birinci növbədə uğurlu namizədə ehtiyac var. Kilsə belə bir namizədi tapıb ortaya çıxara biləcəkmi? Xalqın inandığı və dəstəklədiyi belə bir namizəd ölkədə varmı? Yaxın aylarda biz bu sualların cavabını alacağıq".
Akif NƏSİRLİ
