Çərşənbə axşamı günü, 29 iyul 2025
     

Rus əsgərlərinin İran-Ermənistan sərhədindən çəkilməsinin ŞOK TƏFƏRRÜATLARI...

Image

Abutalıb Səmədov: "Razılaşmaya əsasən, Rusiyanın razılığı olmadan sərhədçiləri çıxarmaq qeyri-mümkün idi"

Moskvada Paşinyanla Putin arasında əldə olunan razılaşmaya əsasən, Rusiya sərhədçilərinin Ermənistan-İran dövlət sərhədindəki keçid məntəqəsindən çıxarılması qərara alınıb. Bu, Zvartnos hava limanından rus sərhədçilərinin çıxarılmasından sonra baş verən ikinci önəmli qərardır. Ermənistan hər addımda Rusiyadan bir qədər də uzaqlaşır. Ancaq hələlik türk-erməni sərhədində rus sərhədçilər qalacaq.

Rusiya sərhədçilərinin İran-Ermənistan sərhədindən çıxarılmasına Rusiya necə razılaşdı? Bu, tərəflərə nə verir?

Suallarımıza cavabında politoloq Abutalıb Səmədov bildirdi ki, Rusiya sərhədçiləri 1992-ci ilin 30 sentiyabrından Ermənistan-İran və Ermənistan-Türkiyə sərhədlərini qoruyur: "Azərbaycan Ordusunun 1992-ci ilin iyun ayında başlatdığı hücumun nəticəsi olaraq Levon Ter-Petrosyan Rusiya ilə həmin razılaşmaya getmək məcburiyyətində qaldı. 30 sentiyabr 1992-ci il razilaşması imzalanandan sonra Rusiya hərbiçiləri Ermənistan tərəfdən Azərbaycana qarşı vurusmağa başladı. Bundan sonra bizim hücumlar dayandı və əks istiqamətdə hərəkət başladı. Son nəticədə isə biz əvvəlcə Kəlbəcəri, sonra isə digər rayonları itirdik. Rusiya-Ermənistan razılaşmasında sərhədçilərin Ermənistanda qalma müddəti göstərilməyib, bu, müddətsiz bir razılaşma idi. Razılaşmaya əsasən, Rusiyanın razılığı olmadan sərhədçiləri çıxarmaq qeyri-mümkün idi. Lakin son dövrlərdə açıq şəkildə görünür ki, Ermənistan həm Rusiya sərhədçilərini, həm də Rusiya hərbi bazasını öz ərazisindən çıxarmağa çalışır. Təbii ki, burada kəskin addımlar atmaq, birbaşa bu tələbləri qoymaq çox böyük risqdir. Ona görə də Ermənistan addım-addım getmək qərarına gəlib. Əvvətcə Zvartnots hava limanından rus sərhədçiləri çıxarıldı. İndi isə Rusiya sərhədçiləri Ermənistan-İran sərhədindən tamamilə çıxarılmır, yalnız nəzarət-buraxılış məntəqəsi Ermənistana təhvil verilir. Hələ rus sərhədçiləri sərhəddə qalmaqda davam edəcək. Sərhədi ermənilər ruslarla birlikdə qorumağa davam edəcəklər. Yəni Moskvada əldə edilən razilaşmaya əsasən, yalnız nəzarət-buraxılış məntəqəsi ermənilərin nəzarətinə verilir. Bu razılaşma qarşılığında Ermənistan nədən imtina edib? Rusiyanın buna asanlıqla razılaşmasının səbəbi nədir, məsələnin kökündə nə dayanır?

Bu, Rusiyanın Ukrayna müharibəsindən dolayı ağır durumda olmasi ilə bağlıdırm, yoxsa Rusiya Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı güzəştə gedib? Bu məsələ yəqin ki, yaxın aylarda bəlli olacaq.

Hadisələrin gedişi isə göstərir ki, Rusiya artiq Ukraynada təşəbbüsü ələ alıb, yavaş-yavaş olsa da irəliləyir, işğal etdiyi dörd vilayətin qalan hissəsini də nəzarətə götürümək arzusundadır. Qərbin isə Ukraynaya yardımları artmaq əvəzinə azalmaqdadır. Noyabr ayına planlaşdırılan sülh konfransı arzulanan nəticəni verməyəcək, bu göz önündədir. Rusiyanın əvvəlcədən elan etdiyi kimi bu konfransda iştirak etməməsi, hətta baş tutarsa belə nəticəsiz bitəcəyi tam aydındır.

Ukrayna üçün mühüm əhəmiyyətə malik Ramştaynda planlaşdırılan görüş də baş tutmadı. İndi Ukrayna kifayət qədər gərgin durumdadir, Zelenskinin planlaşdırdığı sülh - qələbə planı Qərbi qane etmədi. Rusiyanın dərinliklərinə raket zərbələri endirmək məsələsində razılığa gəlinmədi. Baxmayaraq ki, Ukrayna buna böyük ümid bəsləyirdi. Bizim də bəzi başabəla siyasətçilər deyirdilər ki, artıq razılaşma əldə olunub, Ukrayna prezidentinin Nyu-Yorka səfəri zamanı bu, rəsmi şəkildə bəyan ediləcək. Ancaq məlum oldu ki, bu məsələdə heç bir razılaşma əldə edilməyib və Qərb Rusiyanın təhdidlərinə yenə boyun əydi. Yəni hazırda Rusiyanın işləri kifayət qədər yaxşi gedir. Artiq Ukrayna müttəfiqləri tərəfindən ərazi güzəştlərinə çağırılmaqdadır.

NATO baş katibi Stoltenberqin vəzifədən getdikdən dərhal sonra Ukraynanı ərazi güzəştlərinə çağırması vəziyyətin Kiyev üçün nə qədər ağır olmasının göstəricisidir. Bu səbəbdən Ermənistana qarşılıqsız güzəştlər etmək üçün Rusiyanın elə bir məcburiyyəti yoxdur. Güman etmək olar ki, Ermənistan-İran sərhədində nəzarət-buraxılış məntəqəsinin erməni sərhədlərinə verilməsi hansısa güzəşt qarşılığında baş verib. Bu güzəştin nədən ibarət olduğu bu yaxınlarda aydınlaşacaq. Amma bir məsələ aydındır ki, İran 10 noyabr Üçtərəfli bəyanatının 9-cu bəndinin icrasına qəti etiraz edir, Rusiya sərhədçilərinin Zəngəzur dəhlizinə nəzarətini qəbul etməyəcəyini deyir. Hər dəfə də Paşinyan həmin 9-cu bəndin digər müddasını qabartmağa çalışır - deyir ki, təhlükəsizliyə biz zəmanət veririk. Ancaq nədənsə, müddəanın bundan sonrakı cümləsini oxumaq istəmir ki, yola nəzarət Rusiya sərhədçilərinin öhdəliyindədir. Bu həmin bəyanatda açıq səkildə yazılıb. İran bunu qəbul etmir. Hətta buna görə Rusiyanı, Türkiyəni və Azərbaycanı müharibə ilə hədələdi. Bu bəyanatı SEPAH verdi. Bu, İranda çox ciddi təşkilatdır, onun Rusiyanı hədələməsi çox ciddi mətləblərdən xəbər verir. Bundan sonra Şoyqunun İrana səfəri çərçivəsində müəyyən razılaşmalara gedilməsi göstərdi ki, Rusiya da bu hədəni ciddi qəbul edib. Rusiya və İran arasında hansı razılaşmalara nail olunduğu da hələ bəlli deyil.

Rusiyanın 9-cu bənddəki səlahiyyətindən imtina edəcəyi də ağılabatan deyil. Çünki Rusiya Orta dəhlizin böyük bir hissəsinə nəzarəti özündə saxlamaq istəyir. Bu səbəbdən Moskva görüşündə hansı razılaşmalar oldu, Paşinyan hansı güzəştlərə getmək məcburiyyətində qaldı, Moskvanın bundan sonrakı addımları nə olacaq, bunu yaxın günlər və ya aylar göstərəcək".

Dəniz NƏSİRLİ




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

29.07.2025 / 23:28
Beynəlxalq Dekolonizasiya Cəbhəsi Bujival razılaşmasını qəbul etmədi - Fransa qarşısında qəti tələb qoyuldu...

29.07.2025 / 23:11
Səudiyyə kralı və vəliəhdi Azərbaycana dəvət edildi

29.07.2025 / 21:35
Transatlantika ticarət müharibəsi qızışdı - Tramp-Ursula razılaşması yeni problemlər yaradıb...

29.07.2025 / 21:20
Dünya münaqişələri mülki təyyarələr üçün ciddi təhlükə mənbəyinə çevrilir...

29.07.2025 / 21:07
Makron 2027-nin çətin seçki kampaniyasını Azərbaycana hücumla başladı...

29.07.2025 / 20:53
Azərbaycan Ukraynaya qaz verdi, ruslar elektrik stansiyalarımızı vurmaqla hədələdi...

29.07.2025 / 20:47
"Sosial Tədqiqatlar Mərkəzindən ayrılmağıma onlar daha yaxşı aydınlıq gətirə bilər" - Rusiya adamı kimi adı hallanan sabiq deputat danışdı...

29.07.2025 / 20:39
Fransa ermənilər üçün "müqəddəratın təyini" mövzusunu yenidən diriltmək istəyir...

29.07.2025 / 20:25
Sanksiyalar Rusiyanın ən böyük avtomobil zavodunu çökdürdü...

29.07.2025 / 20:12
Zəngəzur dəhlizinə görə Ermənistanın gündəmində Azərbaycan və Türkiyə ilə müharibə də var...

29.07.2025 / 19:58
Makron Azərbaycana qarşı “Avropa qətnaməsi” təşəbbüsünə start verdi...

29.07.2025 / 19:44
Daxili Qoşunların xüsusi təyinatlısı Surxay Mehdiyev - Füzulidə son döyüş...

29.07.2025 / 19:31
Paşinyan Putindən yeni tapşırıq alıb? - “İrəvanda Arsax bayraqları qaldırın”...

29.07.2025 / 19:17
Azərbaycanın Avropada “kiçik, lakin strateji addımı” - Rusiya bu “pozisiyanı” da itirdi...

29.07.2025 / 19:03
Azərbaycanda tolerant mühitin dərin təzahürü - sadə fransızlar və ruslar çox rahat yaşayırlar...

29.07.2025 / 18:50
Suriyanı parçalamaq üçün ilk addım atıldı - Türkiyənin cavabı sərt olacaq...

29.07.2025 / 18:36
İpoteka Fondunun vəsaiti 1 milyardı ötdü... Mənzil bazarında gözləntilər...

29.07.2025 / 18:22
Putinin Ukraynaya təcavüzündən sonra 3-cü ölkə NATO üzvü olmağa hazırlaşır...

29.07.2025 / 18:09
Tramp 12 gün ərzində Putini "pis vuracaq"...

29.07.2025 / 18:04
Qarabağ qazisi olan jurnalistlər Demirören Xəbər Agentliyini ziyarət etdi

29.07.2025 / 17:56
Mark Avreli heykəli 65 ildən sonra Türkiyəyə qaytarıldı

29.07.2025 / 17:49
Elektrikə görə sabit tarif hər abonenti əlavə nə qədər xərcə salacaq?..

29.07.2025 / 17:36
Tramp Amerikanı Çin yolu ilə aparır - dollar yuan kimi su qiymətinə düşə bilər...

29.07.2025 / 17:23
Dövlət vəsaitlərinin istifadəsində 65 milyon manatlıq pozuntu aşkarlandı

29.07.2025 / 17:15
Zərərçəkmiş şəxslər məhkəmədə Vardanyanı ifşa edən ifadə verdilər - FOTO

29.07.2025 / 17:03
TURAN MARŞI

29.07.2025 / 16:48
Ukrayna müharibəsi Rusiyanı çökdürür - Stavropol qubernatoru Putinlə görüşdə onun siyasətini ifşa etdi...

29.07.2025 / 16:40
Vüqar Rəhimzadə: Qərəzli qətnamə layihəsi Fransanın ifşa olunmuş əsl simasının göstəricisidir

29.07.2025 / 16:25
Avropa Rusiya qazından tamamilə imtina edir – Avropanın qaz bazarı ABŞ-ın əlinə keçir...

29.07.2025 / 16:08
ABŞ-dan Rusiyaya daha bir ciddi mesaj - Britaniyaya nüvə silahı göndərildi…

29.07.2025 / 15:50
Hesablama Palatası ən çox rast gəlinən maliyyə pozuntularını açıqladı

29.07.2025 / 15:37
Bizim Rüfət Cabbarov, polis serjantı - şərəfli ömrünə belə son verdi....

29.07.2025 / 15:03
Rusiya aeroportları iflic duruma düşdü - minlərlə sərnişin yollarda qaldı...

29.07.2025 / 14:32
Ağdamın Xıdırlı kəndinə qayıdan 60 ailəyə mənzillərin açarları təqdim olundu...

29.07.2025 / 14:28
Prezidentdən Naxçıvanla bağlı sərəncam - Dövlət Proqramında dəyişiklik edildi

29.07.2025 / 14:10
İşgəncələr Əleyhinə Mərkəzin sədri məhkəmə zalında həbs edildi...

29.07.2025 / 13:57
Rusiya Zaporojyedə həbsxananı bombaladı - çox sayda ölü və yaralılar var...

29.07.2025 / 13:45
İrandan PUA ilə Azərbaycana narkotik keçirilməsinin qarşısı alındı

29.07.2025 / 13:30
Lənkəranda çimərlik ərazisində avtoşluq edən şəxs həbs edildi

29.07.2025 / 13:18
Lerikin Hamarmeşə–Bibiyani avtomobil yolunun əsaslı təmirinə 2 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM

29.07.2025 / 13:07
Л.Тер-Петросян! У тебя нет морального права говорить со своим народом - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

29.07.2025 / 12:08
Qusar Mərkəzi Xəstəxanasına yeni direktor təyin edildi - TƏBİB sədrindən QƏRAR

29.07.2025 / 12:00
“Bölgələrdə daimi iş yerləri açılmasa, Bakıda sənədsiz evlərin sayı hər gün artacaq"

29.07.2025 / 11:27
Xalq artisti Həsən Məmmədovun oğlu vəfat etdi

29.07.2025 / 11:18
Sumqayıtda baş verən yol qəzasında bir nəfər ölüb

29.07.2025 / 11:10
Ərdoğan Türkiyədəki meşə yanğınlarının əsl səbəbini açıqladı

29.07.2025 / 11:06
ABŞ-dan Rusiyaya daha bir qapaz... - CANLI

29.07.2025 / 11:05
Bu ölkə 2 İsrailli naziri “persona non-grata” elan etdi - Qəzzaya görə...

29.07.2025 / 11:00
Bu axşam Çempionlar Liqasında cavab oyunları keçiriləcək

29.07.2025 / 10:31
Neftimizin qiyməti 70 dolları ötdü...

29.07.2025 / 10:26
Araz Əzimov İran səfiri ilə görüşdü - nələr müzakirə olunub?

29.07.2025 / 10:20
"Bu dəfə qəti cavab verəcəyik" - Abbas Əraqçi Netanyahu və Trampı hədələdi...

29.07.2025 / 10:12
Fransa ŞOKDA - haker nüvə sirlərini oğurlayıb!

29.07.2025 / 10:06
Şəmkirdə taksi sürücüsü iki əmioğlunu bıçaqlayıb

29.07.2025 / 10:00
Yol polisi yenə sürücələrə müracit etdi - bu dəfə ayaqqabılara görə..

29.07.2025 / 09:44
"Qalatasaray" bu futbolçuya 30 milyon avro qiymət qoydu!

29.07.2025 / 09:35
Tramp Çinə dəvət olundu

29.07.2025 / 09:25
Maaşları istənilən bank terminalından almaq mümkün olacaq - tutqu olacaqsa, nə faydası?..

29.07.2025 / 09:20
Dünya üçün HƏYƏCAN - İtaliyada bu virusdan ilk ölüm qeydə alındı...

29.07.2025 / 09:15
Qax sakini restoranda pilləkəndən yıxılaraq ölüb

29.07.2025 / 09:10
Xıdırlı kəndinə növbəti köç karvanı yola salınıb

29.07.2025 / 09:02
Nyu-Yorkda atışma olub, ölənlər var

29.07.2025 / 08:32
İnternetin sürət probleminin günahkarı tikinti şirkətləri imiş...

28.07.2025 / 23:18
Qərbi Azərbaycanın xalça sənəti irsi...

28.07.2025 / 22:31
Paşinyan Moskvanın onun üstünə qaldırdığı erməni oliqarxın torpaqlarını əlindən aldı...

28.07.2025 / 21:55
Erməni işgəncələrinin qurbanı olmuş azərbaycanlıların məhkəmə ifadələri davam edir... FOTO

28.07.2025 / 21:43
Tramp ucuz dollar siyasətinə başladı... Dollar-manat nisbətini nələr gözləyir...

28.07.2025 / 21:29
Avropa İttifaqı Trampa təslim oldu...

28.07.2025 / 21:17
Trampın hədəsi özünə qaldı - BRİCS özünə pul kəsdi...

28.07.2025 / 21:04
Makron Bakıdan "müstəmləkə qiyamlarının" intiqamını alır... "Respublikaçılar" önə verildi...

28.07.2025 / 20:48
Ərdoğan-Tokayev görüşü - Qazax nefti Bakı-Ceyhana qarışsa nə baş verəcək, sabah bilinəcək...

28.07.2025 / 20:36
Ermənistanın Azərbaycana vurduğu 100 milyardlarla ziyan dünya tribunalarına çıxarıldı...

28.07.2025 / 20:22
Rusiya mediasından Bakının neft siyasətinə qərəzli hücum... "Rusiya özü Norveçin yarısı qədər də..."

28.07.2025 / 20:08
Apreldə, Vətən savaşında döyüşdü, Şuşada şəhid oldu - qubalı gizir Mehrabın 3 övladı qaldı...

28.07.2025 / 19:55
Ukrayna Rusiyanın neft zavodlarını çökdürdü, o da Tacikistanın benzinini kəsdi...

28.07.2025 / 19:42
Gürcüstan 3 ölkəni birləşdirən dəmiryoluna dəvət olundu - Azərbaycansız bu iş baş tutar?..

28.07.2025 / 19:30
DTX imtahanlarda texniki fırıldaqçılıqla məşğul olan şəbəkəni ifşa etdi - saxlananlar var...

28.07.2025 / 19:22
Azərbaycan diasporu daha güclü mövqeyə sahiblənir...

28.07.2025 / 19:08
Dövriyyəmizdə nağd pul 131 milyon manat artıb - bunun əhaliyə nə “isti-soyuğu” var?

28.07.2025 / 18:55
Matviyenko “Labubu” oyuncaqlarını Rusiyanın “strateji hədəfi” saydı... Rusiyanın “düşdüyü gün”...

28.07.2025 / 18:49
Tramp Putinə verdiyi 50 günlük möhləti qısaltdı – ona 10-12 gün vaxt verirəm...

Azərbaycan diasporu daha güclü mövqeyə sahiblənir...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910