Cümə günü, 16 may 2025
     

Fransanın müstəmləkə siyasəti alt-üst olur - Azərbaycanın böyük töhfəsi...

Image

Fransanın müstəmləkəçilik siyasəti dünya boyu ifşa olunmaqda, elə bu fonda da iflasa uğramaqdadır. Bunun səbəbi daha çox elə Fransanın özündən qaynaqlanır. Məsələyə bu rakursda nəzər salan ekspertlər diqqəti ona yönəldir ki, bu gün Fransanın timsalında suverenliyə hörmətsiz münasibət bəsləyən etibarsız ölkə obrazı formalaşıb. 

Bu, həm də ondan irəli gəlir ki, Fransanın müəyyən dairələrində hələ də müstəmləkəçilik təfəkkürü mövcuddur. Məhz bu təfəkkür ona vaxtilə öz müstəmləkələrində amansız hərbi cinayətlər və insanlığa qarşı cinayətlər törətməyə imkan verirdi. Amma Azərbaycan sayəsində vəziyyət dəyişir. 

Faktdır ki, bu gün yeni müstəmləkəçilikdən əziyyət çəkən, müstəmləkə zülmünə qarşı qətiyyətlə mübarizəyə qalxan daha çox ölkə ümidlərini Azərbaycana bağlayır. Fransız Polineziyasında, Yeni Kaledoniyada Fransa müstəmləkəçiliyinə qarşı aksiyalarda Azərbaycan bayraqlarının da dalğalanması bunun təzahürüdür. Bu arada qeyd edək ki, Milli Məclisdə "Fransız Polineziyasının dekolonizasiya hüququ - çağırışlar və perspektivlər" mövzusunda konfrans keçirilib. Qeyd edək ki, BMT Nizamnaməsinin 73-cü maddəsinə əsasən, Fransanın Okeaniyadakı dənizaşırı ərazilərindən olan Fransız Polineziyası 1946-cı ildə BMT-nin "Dekolonizasiya edilməli olan ərazilər" siyahısına daxil edilib. Lakin yerli əhalinin razılığı olmadan 1947-ci ildə Fransız Polineziyası həmin siyahıdan çıxarılıb. Fransız Polineziyasının müstəqillik uğrunda mübarizə aparan qüvvələrinin fəaliyyəti nəticəsində 2013-cü il mayın 17-də Polineziya yenidən BMT-nin "Dekolonizasiya edilməli olan ərazilər" siyahısına salınıb. Lakin Fransa bu qərara hələ də məhəl qoymur. Sonuncu sənədin qəbulu Fransız Polineziyasında Maohi Nui dövlətinin və "Tavini Huiraatira" partiyasının nümayəndələrinin apardığı əzmkar mübarizənin nəticəsidir. Lakin bu koloniyalar fransız əsarətindən hələlik tam azad olmayıb. Ekspertlər qeyd edir ki, beynəlxalq hüquqda dövlətlərin hərbi cinayətlərə, soyqırımı aktlarına və insanlığa qarşı cinayətlərə görə məsuliyyət nəzərdə tutulur. Lakin müstəmləkə və postkolonial dövrünün cinayətlərinə görə beynəlxalq hüquqda məsuliyyətə cəlb edilmək üçün yüksək məhkəmə həddini aşmaq lazımdır. Elə  Fransa da uzun illər qeyri-insani rəftar nümayiş etdirərək, adalarda 200-ə yaxın nüvə sınağı keçirib və Maohi Nui xalqı bundan çox böyük əziyyət çəkib. Fransız Polineziyasından "Tavini Huiraatira" partiyasının baş katibi Viktor Maamaatuaiahutapu Fransanın BMT qətnamələrinə məhəl qoymadığını, nüvə sınaqlarını davam etdirmək istədiyini bildirib. Ölkəsinin təcrid olunduğunu bildirən Viktor Maamaatuaiahutapu xalqının səsini geniş ictimaiyyətə çatdırmaq üçün yaradılan imkana görə Azərbaycana təşəkkürünü ifadə edib. O, siyasi baxımdan gənc xalq olduqlarını və ədalətin bərpası üçün Azərbaycanın dəstəyinə ehtiyac duyduqlarını vurğulayıb. Viktor Maamaatuaiahutapu qeyd edib ki, apardıqları mübarizə xalqlarının mövcudluğu uğrunda savaşıdır: "Biz Fransadan, sadəcə, xalqımızın yaşamaq hüququnu tələb edirik, haqq səsimizi çatdırmağa çalışırıq. Bu gün Fransa hələ də bizi eşitmək, dinləmək istəmir, bizi təhdid, qorxu və təzyiq altında saxlayır. Halbuki, özü insan haqlarından, demokratiyadan danışır. Lakin biz artıq buna inanmırıq. Ona görə də biz buradayıq və inanırıq ki, ədalətə nail olmaq üçün dostların təcrübəsi və dəstəyi ilə Maohi Nui xalqı öz azadlıq mübarizəsini sonadək davam etdirəcək".

Onu da qeyd edək ki, qlobal dekolonizasiyanın əhəmiyyətini dünya miqyasında təsdiq edən BMT Baş Assambleyasının 14 dekabr 1960-cı il tarixli "Müstəmləkə ölkələri və xalqlarına müstəqilliyin verilməsi haqqında" Bəyannaməsi qəbul edilsə də, onun həyata keçirilməsi hələ də təmin edilməyib. Fransız Polineziyasında mövcud vəziyyət bunun bariz nümunəsidir. Fransız Polineziyasında keçirilən nüvə sınaqları nəticəsində 100 mindən çox insanın zərər gördüyünü deyən ekspertlər Fransa dövlətinin yalnız 2010-cu ildə nüvə sınaqlarının qurbanlarına kompensasiya üzrə komissiya yaratdığını və 2022-ci ilədək 454 sakinə kompensasiya verdiyini, onlardan yalnız 63 nəfərin polineziyalı olduğunu bildirir. Beynəlxalq sənədlərə və yerli xalqın azadlıq mübarizəsinə baxmayaraq, Fransa bu gün də Polineziyada öz müstəmləkəçilik siyasətini davam etdirir. Mühüm beynəlxalq sənədlərə və yerli xalqın azadlıq mübarizəsinə baxmayaraq, Fransa BMT Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvlüyü statusundan da istifadə edərək, adalardakı kolonial maraqlarını inadkarlıqla davam etdirir. Fransanın Polineziyanı əlində saxlamaq üçün ciddi cəhdlər göstərməsi bu ölkənin müstəmləkəçi tarixindən, müxtəlif xalqların hüquqlarına laqeyd münasibətindən, həmçinin müstəmləkəsi altında olan ölkələrin sərvətləri hesabına varlanmaqda davam etmək niyyətindən qaynaqlanır. Lakin yerli əhalinin qətiyyəti və getdikcə artan dəstək Fransız Polineziyasının müstəqillik mübarizəsində uğur qazanacağına ümidləri artırır. Bu fonda Azərbaycana da ümidlər böyükdür. Azərbaycan isə özünün prinsipial mövqeyini ifadə edib. Ölkəmizin siyasəti ondan ibarətdir ki, dünyada beynəlxalq hüquq, ədalət prinsipləri öz yerini tapmalıdır. Fransa müstəmləkəçilik siyasətindən imtina etməli, bütün xalqlar azad şəkildə yaşamalı və öz fəaliyyətləri ilə bəşəriyyətə töhfə verməlidirlər. Fransa bu reallıqla barışmalıdır.

Samirə SƏFƏROVA




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

Putin saxtalaşdırdı, Ermənistana "qəhrəman" dedi... - VİDEO

İran Prezidenti Bakıda Azərbaycanca şeir oxudu - VİDEO

Lavrovu Özbəkistanda dediyinə peşiman etdilər... - VİDEO

Trampın xüsusi nümayəndəsi Bakı-İrəvan sazişində qeyri-rəsmi vasitəçilik edir?..

İstanbul danışıqlarında mümkün olan yeganə nəticə atəşkəsdir, onu da Rusiya istəmir, demək nəticə olmayacaq...

Azərbaycana xaricdən qızıl-gümüş axını 132 dəfə artıb - cəmiyyət qızıla qurşanıb...

SON XƏBƏRLƏR

16.05.2025 / 12:06
Culfanın 9 kəndi qazsız qalacaq - XƏBƏRDARLIQ

16.05.2025 / 12:00
Rusiya üçün sanksiya “yağışı” başlayır...

16.05.2025 / 11:44
18 yaşı tamam olmayıb, "Barselona"da tarix yazır...

16.05.2025 / 11:32
İstanbul danışıqlarında nümayəndə heyətlərinin tərkibi göstərdi ki, sülh hələ çox uzaqdadır

16.05.2025 / 11:25
Milli Məclis iclasa başlayıb, 12 məsələ müzakirə olunur

16.05.2025 / 11:22
Ana şalvarın cibində həbsdəki oğluna narkotika keçirmək istədi...

16.05.2025 / 11:15
İlk dəfə Xankəndidə qəbul imtahanı keçiriləcək

16.05.2025 / 11:06
Bu gün Əfv Komissiyası iclas keçirəcək

16.05.2025 / 11:00
Naxçıvanda dələduzluq edən şəxs saxlanıldı

16.05.2025 / 10:27
Gömrükdə “Brokoli və kahı” yükündən narkotik vasitə aşkarlandı

16.05.2025 / 10:21
Putinə BƏD XƏBƏR - Rusiyaya qarşı sərt ticarət embarqosu işə salınacaq

16.05.2025 / 10:15
Gəncədə 31 yaşlı kişi restoranda bıçaqlanıb

16.05.2025 / 10:05
Rusiyada bu heyvanları evdə saxlamaq qadağan edildi!

16.05.2025 / 10:00
"Ukraynada müharibənin bitməsi üçün Tramp və Putin bir masada əyləşməlidir"

16.05.2025 / 09:32
Birinci Qarabağ müharibəsində şəhid olmuş əsgərin nəşi Naxçıvana gətirilib

16.05.2025 / 09:25
Faiq Ələkbərlinin “Turan sivilizasiyasına giriş: Turan məfkurəsi və Tanrıçılıq” kitabı Türkiyədə yenidən nəşr olunub

16.05.2025 / 09:23
Qanunsuz abort həkimlərinə qarşı mübarizə sərtləşdirilir - bəs abort etdirən pasiyentlər?..

16.05.2025 / 09:16
Trampa müjdə - 11-ci dəfə baba oldu...

16.05.2025 / 09:11
"Barselona" 28-ci dəfə İspanya çempionu oldu!

16.05.2025 / 09:11
Tramp İstanbul danışıqlarından nəticə gözləmir - Biz Putinlə görüşməyənədək heç nə olmayacaq, başa düşürsüz...

16.05.2025 / 09:07
ABŞ "Hizbullah"a yeni sanksiyalar tətbiq etdi

16.05.2025 / 09:02
Pakistanın “Rafale”ləri vurması təkcə Nindistanın deyil, Avropanın da yuxusunu qaçırtdı

16.05.2025 / 08:35
Bakı küçələrində cəmi 3 manata - bu qiymətə kabab olar?..

15.05.2025 / 22:50
Avropa niyə Putini vurmur: Aİ-nin sanksiya strategiyasının pərdəarxası

15.05.2025 / 22:31
Medinski: Rusiya kompromislərə hazırdır, amma...

15.05.2025 / 22:29
Ərdoğan Putin və Zelenskini danışıqlar masasına dəvət etdi

15.05.2025 / 21:50
Məhkəmədə Ermənistan ordusunun Azərbaycan ərazilərini işğal etməsi, mülki əhalini qətlə yetirməsi faktları ilə bağlı ifadələr dinlənilib - FOTO

15.05.2025 / 21:11
İsrail Amerikanın hərbi dəstəyindən imtina edə bilər - 142 milyardlıq saziş işləri qarışdırır...

15.05.2025 / 20:55
Ermənistanda ən populyar təhqir - "Sən Robert Köçəryansan"...

15.05.2025 / 20:39
Avrokomissiyanın "vaksin korrupsiyası" açıldı - Azərbaycan Prezidenti hələ COVİD dövründə deyəndə ki...

15.05.2025 / 20:26
Yeni miqrant qanunu Rusiyanın özünə də ziyan vurur, azərbaycanlılara da... 332 min azərbaycanlı...

15.05.2025 / 20:12
Suriya prezidenti Şəraa Trampa ABŞ-Ukrayna tipli saziş təklif etdi...

15.05.2025 / 19:57
AŞ Nazirlər Komitəsinin qərarında Bakı-İrəvan sazişinə “erməni bucağından” baxıldı...

15.05.2025 / 19:43
“İbrahim sazişləri”ndə iştirak Azərbaycana xeyli üstünlüklər qazandıra bilər... Amma və lakin....

15.05.2025 / 19:28
“Lələ Təpə əməliyyatı”na görə Seyran Ohanyan və oğlu Artur Ohanyan qurban verilir...

15.05.2025 / 19:15
Vətən müharibəsi 2-ci Dünya müharibəsindən sonrakı 80 ildə yeganə nümunədir...

15.05.2025 / 19:02
Trampın xüsusi nümayəndəsi Bakı-İrəvan sazişində qeyri-rəsmi vasitəçilik edir?..

15.05.2025 / 18:58
Yaşıl Dünya hərəkatında Azərbaycanın rolu

15.05.2025 / 18:47
Azərbaycanı Ermənistanla birgə bu sazişə qoşulmağa kim məcbur edə bilər?!.

15.05.2025 / 18:45
Prezident İlham Əliyev Albaniyaya işgüzar səfər edib - FOTO

15.05.2025 / 18:34
Portal üzərindən şəxsi maşınların gedə bildiyi azad rayonların sayı 8-ə çatdırıldı...

15.05.2025 / 18:20
Qondarma "Arsaxın” oyuncaq prezidentinin "fərmanları" adi kağız parçasıdır...

15.05.2025 / 18:07
İstanbul danışıqlarında mümkün olan yeganə nəticə atəşkəsdir, onu da Rusiya istəmir, demək nəticə olmayacaq...

15.05.2025 / 17:56
Azərbaycana xaricdən qızıl-gümüş axını 132 dəfə artıb - cəmiyyət qızıla qurşanıb...

15.05.2025 / 17:43
İranın Azərbaycana səfir seçimi çox ləng gedir - düz 1 ildir ki...

15.05.2025 / 17:38
İstanbul danışıqları: Zaxarovanın qəzəbi, Zelenskinin “aydın siqnalı” və Trampın “Putini incidən” sözləri

15.05.2025 / 17:36
Ukrayna prezidenti Zelenski Türkiyə prezidenti Ərdoğanla görüşdü

15.05.2025 / 17:34
"Ümid edirik ki, bu kitab gənc nəslin vətənpərvərlik ruhunda böyüməsi üçün böyük əhəmiyyət kəsb edəcək"-Nəzakət Məmmədova

15.05.2025 / 17:32
"İllər, qərinələr ötəcək, şəhidlər heç vaxt unudulmayacaqlar" - Nəzakət Məmmədova

15.05.2025 / 17:29
Şəmkirdə "Cəsur Vətən oğlu" kitabının təqdimatı keçirilib

15.05.2025 / 17:21
Tramp Ukrayna barədə növbəti şübhəli bəyanat verdi - “ən yaxın günlərdə...”

15.05.2025 / 17:10
Əhliman Əmiraslanov Milli Məclisdə vətəndaşları qəbul edib - FOTO

15.05.2025 / 17:07
Mərkəzi Bankın inflyasiya proqnozları ziddiyyətli qarşılanır...

15.05.2025 / 16:55
Naxçıvanda Vasif Talıbova məxsus olmuş məşhur şirkətlər bağlanır...

15.05.2025 / 16:41
Azərbaycanda kənd təsərrüfatı təyinatlı dronların istehsalına başlayır

15.05.2025 / 16:26
İstintaq təcridxanasına narkotik keçirilməsinin qarşısı alındı

15.05.2025 / 16:11
Putinlə bir neçə ABŞ prezidentinin münasibətlərinə dair maraqlı təhlil verildi...

15.05.2025 / 15:56
Keçmiş məhkum 12 kq narkotiklə Binəqədidə yaxalandı...

15.05.2025 / 15:42
Vətənlə bir vuran qəlb sahibi - FOTO

15.05.2025 / 15:36
"Ermənistan ordusu tərəfindən beş nəfərdən ibarət ailə vəhşicəsinə qətlə yetirildi" - Zərərçəkmiş

15.05.2025 / 15:17
Ərdoğan Ankarada Zelenski ilə görüşdü...

15.05.2025 / 14:54
Putin "bardağı daşırdı" – İstanbula gəlmədi, Trampı da, dünya birliyini də ələ saldı...

15.05.2025 / 14:04
Tramp Putinin İstanbula nə üçün getmədiyi sualına belə cavab verdi - Mənim olmadığım yerə o niyə getsin?

15.05.2025 / 14:03
Rubio:- “Rusiya –Ukrayna münaqişəsinin hərbi həll yolu yoxdur”

15.05.2025 / 13:51
Yunanlardan Türkiyə etirafı: Başqa çarəmiz yoxdur

15.05.2025 / 13:50
“Türk” etnonimi və törələri - YUNUS OĞUZ yazır

15.05.2025 / 13:48
10.4 kilometr magistral su xətti çəkilir

15.05.2025 / 13:28
“Şirvan Gənclər Evi”nə 20 min manat cərimə kəsildi, səbəb...

15.05.2025 / 13:25
Bakıda “Rəqəmsal dövrdə media və kommunikasiya fəaliyyəti” adlı beynəlxalq konfransın açılışı oldu - FOTO

15.05.2025 / 13:19
Bank kartının məlumatlarını heç kəslə paylaşmayın! - DİN-dən növbəti xəbərdarlıq...

15.05.2025 / 13:14
Məhəmməd Şahbaz Şərif Prezident İlham Əliyevə zəng edib

15.05.2025 / 13:10
Для города Шуша - хорен инопланетянин! - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

15.05.2025 / 12:57
"Milli mətbuatımızın 150 illik tarixi həm də gələcəyi düşünmək üçün mühüm informasiya bazası yaradır" - Natiq Məmmədli

15.05.2025 / 12:42
Şəxsiyyətləri müəyyənləşdirilən daha beş itkin şəhid dəfn olunacaq - FOTO

15.05.2025 / 12:25
“Əkinçi” qəzetinin fəaliyyətə başlaması həmin dövr üçün böyük fədakarlıq idi" - Rəşad Məcid

15.05.2025 / 12:16
Prezidentdən FHN-in 20 illik yubiley medalı barədə FƏRMAN

15.05.2025 / 12:06
İran ABŞ-la nüvə razılaşmasına hazırdır, lakin bir şərtlə...

15.05.2025 / 12:00
Pakistana bağlı şirkət Qarabağda düyü emal edəcək

15.05.2025 / 11:51
"İran Azərbaycanla qardaşlıq əlaqələrinin tərəfdarıdır" – Pezeşkian

15.05.2025 / 11:40
“Papa XIV Leo ermənidir”: Türkiyəli tarixçi belə deyir

15.05.2025 / 11:36
Ərdoğan və Zelenski danışıqlardan əvvəl görüşəcəklər - TƏCİLİ

Vətən müharibəsi 2-ci Dünya müharibəsindən sonrakı 80 ildə yeganə nümunədir...

XƏBƏR ARXİVİ