Postqarabağ mərhələsində diasporumuzun taktika və strategiyası...
İllər uzunu diaspor təşkilatlarımızın qarşısında duran ən vacib məsələ Qarabağ və ətraf rayonları işğalını, erməni separatizminin gerçək sifətini dünyaya çatdırmaq idi. Artıq bu problem öz həllini tapıb. Bundan sonra diaspor və lobbi təşkilatlarımız üçün təbliğat prioriteti hansı istiqamətlər olmalıdır?
Vətən müharibəsindən sonrakı dövr Azərbaycan diasporunun da qarşısında yeni vəzifə və məsuliyyətlər qoyur. Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda apardığı müharibə və onun nəticələri ilə bağlı həqiqətlərin dünyaya çatıdırılması, diaspor və lobbiçilik istiqamətində gələcək fəaliyyət planları ilə bağlı xaricdə yaşayan ziyalılarımızın təklifləri maraqlıdır.
Bunun üçün müxtəlif ölkə və şəhərlərdəki mədəniyyət mərkəzlərinin sayını artırmaq lazımdır
Beynəlxalq Diaspor Mərkəzinin (BDM) sədri İsmayıl Ağayev "Bakı-Xəbər"ə açıqlamasında bildirdi ki, bu istiqamətdə diasporla yanaşı, həmin ölkələrdəki səfirliklərimiz də böyük rol oynaya bilər: "Ümumiyyətlə, xaricdə Azərbaycanı dəstəkləyən qrupların formalaşması və əlaqələrin gücləndirilməsi üçün diasporla səfirliklərin birgə fəaliyyəti zəruridir. Vətən müharibəsi zamanı, informasiya savaşında da Azərbaycan dövləti, xalqı və diasporu bütün gücünü səfərbər edib haqlı mövqeyimizi dünyaya çatdırmağa çalışdı. Bu istiqamətdə müəyyən nəticələr, irəliləyişlər əldə olunsa da, hələ görüləcək işlər çoxdur və bizi qarşıda daha ciddi fəaliyyətlər gözləyir.
Eyni zamanda, azərbaycanlıların bir araya gətirilməsi, onların potensialından düzgün və faydalı şəkildə istifadə olunması vacib amillərdəndir. Bunun üçün müxtəlif ölkə və şəhərlərdəki mədəniyyət mərkəzlərinin sayını artırmaq, olmayan yerlərdə isə yenilərini yaratmaq lazımdır".
Xarici ölkələrdəki media gücümüzü inkişaf etdirməliyik
İsmayıl Ağayev hesab edir ki, Vətən müharibəsi zamanı yaşadıqlarımızı göz qabağına gətirmək və bizə qarşı doğru olmayan mövqeləri düşünərək yola çıxmaq lazımdır: "Belə ki, bundan sonrakı mərhələdə bizi tanımayanlara Azərbaycanın necə sülhpərvər ölkə olduğunu və cənab Prezidentin dediyi kimi düşmənə yalnız döyüş meydanında beynəlxalq qanunlar çərçivəsində cavab verən ləyaqətli bir ölkə olduğumuzu göstərməliyik. Azərbaycan diasporunun yol xəritəsində çox önəmli yer tutacaq digər məsələlərdən biri də xarici ölkələrdəki media gücümüzü inkişaf etdirməkdir ki, bunun da önəmini bir daha Vətən müharibəsində gördük. Buna da ən üst səviyyədə ixtisaslı kadrlara və eləcə də gənclərə jurnalistika sahəsində xaricdə təhsil almaq şəraiti yaratmaqla, onlara dəstək olmaqla ən etibarlı şəkildə nail olmaq mümkündür".
Moskvada azərbaycanlıların sayı ermənilərdən üç dəfə çoxdur, amma...
Düzdür, bu istiqamətdə müəyyən işlər görülür, lakin diasporamızın fəaliyyətini düzgün qiymətləndirmək üçün düşmən ölkələrin diaspora fəaliyyətləri ilə müqayisə aparmalıyıq. Müqayisədə Avropada, ABŞ-da rəqabət halında hansı uğurları əldə etdiyimizə baxmalıyıq. Azərbaycan diasporasının güclü olduğu Rusiya, Türkiyədə də təşkilatlanma məsələlərində ciddi boşluqların olduğu özünü biruzə verir. Bu, aradan qaldırılmalıdır. Moskvada azərbaycanlıların sayı ermənilərdən üç dəfə çoxdur, amma erməni diasporası Azərbaycan diasporası ilə müqayisədə Rusiya siyasətinə daha çox təsiretmə gücünə malikdir. Ümumi konsepsiya qəbul olunmalıdır. Diaspora fəaliyyətində iqtidar-müxalifət anlayışı kənara qoyulmalı, Azərbaycan mövqeyindən çıxış edilməlidir.
Azərbaycan diasporunu Qarabağın dirçəlişi prosesinə cəlb etməliyik
Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Fuad Muradov hesab edir ki, postmüharibə dövründə diaspor artıq yeni metod və yanaşmalar ortaya qoymalıdır: "Bura, ilk növbədə, lobbi quruculuğu istiqamətində fəaliyyətin gücləndirilməsi, dost ölkə və xalqların, o cümlədən Türk Dövlətləri Təşkilatına üzv ölkələrin diaspor təşkilatları ilə əlaqələrin dərinləşdirilməsi, yeni texnologiyalardan istifadə etməklə diaspor hərəkatının gücləndirilməsi daxildir. Bundan başqa, uzun illərdir xaricdə çalışan azərbaycanlı alimlər, həkimlər topladıqları təcrübəni ölkəmizin inkişafına sərf etməli, vətəndəki həmkarları ilə daha çox təcrübə mübadiləsi aparmalıdırlar".
Onun sözlərinə görə, qarşımızda duran problemləri aradan qaldırmaq üçün diaspor təşkilatları arasındakı koordinasiya gücləndirmək, yerli cəmiyyətlərdə inteqrasiya məsələlərinə diqqət yetirmək, ictimai-siyasi inkişafa nail olmaq, xarici KİV-lə əlaqələri intensivləşdirmək, şəxsi mənafeni milli mənafedən üstün tutmaq, mənəm-mənəmlik prinsipləri kimi hallara son qoymaq, lobbiçilik fəaliyyətini gücləndirməklə dövlət və hökumət orqanlarına təsir imkanlarını artırmaq qarşımızda həllini gözləyən əsas problemlərdəndir: "Gələcək fəaliyyət proqramımızda əsas yeri milli dövlətçiliyimizin intibah dövrü - Zəfər mərhələsində Azərbaycan diasporunu Qarabağın dirçəlişi prosesinə cəlb etmək tutur. Məqsəd dünya azərbaycanlılarının, soydaşlarımızın və həmvətənlərimizin, habelə Azərbaycana dost münasibət bəsləyən diasporların nümayəndələrinin diqqət və qayğısı Qarabağın quruculuğuna yönəlməsidir. Ayrı-ayrı dövlətlərdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan diasporunun birbaşa və dolayısı ilə iştiraka sövq edilməsi, müxtəlif ölkələrdə böyük biznes imkanlarına malik azərbaycanlıların bura - Ana Vətənə sərmayə qoymasıdır".
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyilə çap olunur.
