Bazar günü günü, 22 iyun 2025
     

Zəngəzur dəhlizində Kalininqrad modeli yenidən gündəmə gəldi...

Image

Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev hələ bu il yanvarın 10-da yerli televiziyalara müsahibəsində belə bir mühüm məqama diqqət çəkmişdi ki, Azərbaycandan Ermənistan ərazisi vasitəsilə Naxçıvan Muxtar Respublikasına insanlar və yüklər heç bir yoxlama aparılmadan keçməlidir: 

"Əks təqdirdə, Ermənistan əbədi dalan kimi qalacaq və dediyim marşrut açılmasa, biz Ermənistanla heç bir başqa yerdə sərhədimizi açmaq fikrində deyilik. Yəni beləliklə, onlar bundan daha çox ziyan görəcəklər, nəinki xeyir".

Bu açıqlamadan sonra Azərbaycandan Ermənistan ərazisi vasitəsilə Naxçıvan Muxtar Respublikasına keçid üçün Kalininqrad variantından istifadə gündəmə gəldi. Elə prezidentin köməkçisi Hikmət Hacıyev Almaniyanın "Berliner Zeitung" qəzetinə müsahibəsində Ermənistandan keçməklə Naxçıvan Muxtar Respublikasını Azərbaycanın əsas ərazisi ilə birləşdirə biləcək yola aid mövqelərini ifadə etdi. O bildirdi ki, ölkəsi malların gömrük və sərhəd nəzarətindən yalnız Naxçıvana daşındığı zaman azad edilməsini gözləyir: "Ancaq mallar Azərbaycandan üçüncü ölkəyə daşındıqda, təbii ki, gömrük və sərhəd nəzarəti Ermənistan tərəfindən təmin olunacaq". Bu fonda prezidentin köməkçisi Kalininqrad modelindən də danışdı: "Azərbaycan asanlaşdırılmış keçidin təmin olunmasını gözləyirdi və biz Kalininqrad kimi modelləri nəzərdən keçirməyə hazırıq". Hazırda Azərbayacnın yanaşması ermənistana yenidən gündəmə gəlib. Qarabağdakı keçmiş separatçıların qondarma "müdafiə naziri" olmuş, hazırda Ermənistanda baş nazir Nikol Paşinyana yaxın mövqe sərgiləyən Samvel Babayan da qeyd edir ki, Azərbaycana Naxçıvana çıxış üçün Kalininqrad variantından istifadə etmək imkanı vermək lazımdır. Babayan bildirib ki, əsas problem demarkasiya yox, yol məsələsidir: "4 kənd verildi, sonra anklavlar, konstitusiyanı dəyişdirmək, gerbin dəyişməsi və s. ilə üzləşəcəyik. Sonda da yol verməli olacağıq. Mən deyirəm ki, Azərbaycanın Ermənistan ərazisi vasitəsilə Naxçıvana çıxışına şərait yaradaq, o halda qalan problemlər həllini tapacaq. Biz bununla sərhədi dəyişmirik, Kalininqrad variantından istifadə edirik. Azərbaycanla bu çərçivədə danışıqlar aparıb, həll yollarını tapmaq lazımdır". Jurnalist "Azərbaycan Zəngəzur dəhlizi istəyir" sözlərinə Babayan "Yalan deyirsiniz" deyə cavab verib: "Azərbaycan prezidentinin noyabr ayında verdiyi bəyanata baxın. Orada deyilir ki, Kalininqrad variantını müzakirə etməyə hazırdırlar və bu, dəhliz demək deyil". Qeyd edək ki, Kalininqrad variantı Azərbaycanın Naxçıvana maneəsiz keçidini təmin etməyə imkan verir. Bu variantda Azərbaycandan Naxçıvana gedən sərnişinlər və daşınan yüklər gömrük yoxlanışına məruz qalmır, lakin bu yoldan istifadə edən üçüncü ölkələrin sərnişin və yüklərinə gömrük və sərhəd yoxlanışı tətbiq edilir.

Azərbaycana Naxçıvana çıxış imkanı verən yol üçün Kalininqrad modelini hələ 2021-ci ildə beynəlxalq siyasət və hüquq üzrə israilli mütəxəssis Mixail Finkel təklif etmişdi. SSRİ dağılandan sonra, digər respublikalar kimi, Litva da müstəqillik qazanıb və Rusiyanın eksklavı olan Kalininqrad ölkənin əsas hissəsi ilə əlaqəni itirmiş olub. Litva ilə Rusiya arasında sərhədlərlə bağlı saziş hələ 1997-ci ildə imzalansa da, Duma bu sazişi ratifikasiya etməmişdi. Rusiya yalnız Kalininqrad vilayətinə tranzit yüklərin keçməsi ilə bağlı razılaşma əldə olunandan sonra həmin sazişi ratifikasiya etdi. Bununla da Litva öz ərazisindən vizasız tranzitə razılaşıb. Amma Avropa İttifaqı ilə Rusiyanın 2002-ci ildəki birgə bəyanatında bildirilir ki, tranzit rejimi Litvanın lazım olan nəzarəti həyata keçirməsinə və öz ərazisinə giriş qadağasını tətbiq etməsinə suveren hüququnu məhdudlaşdırmayacaq. Rus siyasi analitik Andrey Areşev isə qeyd edir ki, Azərbaycan əsas məqsədindən, yəni Ermənistan ərazisindən keçməklə, Naxçıvanla Azərbaycanın qərb rayonları arasında nəzarətsiz kommunikasiya olmasından imtina etmir. Onun sözlərinə görə, ritorikanı nəzərə alsaq, bəzi geosiyasi mövqelər dəyişə bilər, lakin 2020-ci il müharibəsindən sonra Azərbaycan bu ideyadan heç vaxt imtina etməyib: "Sadəcə olaraq, İranın təklifi bir az dəyişdi və bəzi oyun kartlarını, o cümlədən Qərbin oyun kartlarını qarışdırdı, çünki Qərb İran versiyasının əleyhinədir, erməni variantı Qərb üçün daha məqbuldur, müəyyən təmaslardan sonra erməni variantına qayıtmalarının səbəbi də budur. Bu, həm də o deməkdir ki, bunu əldə etmək üçün təzyiq göstərmək lazımdır. Lakin hesab edirəm ki, bu gün bu, böhran mərhələsində olan məsələ deyil, çünki tərəflər ünsiyyət qururlar və delimitasiya ilə bağlı bir-birlərinin qərarlarından razıdırlar, lakin bu, hələ də davam etdirilməlidir və hər hansı düşünülməmiş addım bu prosesə mane ola bilər. Ona görə də hesab edirəm ki, bu marşrut məsələsi bir az sonra aktiv müzakirələrin gündəminə düşəcək".  Fransız politoloq Sebastian Bussua isə qeyd edir ki, Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı məsələnin həlli təkcə Naxçıvana birbaşa çıxışı bərpa edəcək Azərbaycana deyil, həm də qonşuları ilə ticarət əlaqələri qura biləcək Ermənistana sərfəli olacaq: "Çinlilər belə razılaşmaları hər iki tərəf üçün uğurlu razılaşma adlandırırlar. Hər iki tərəf ümid edir ki, sülh sazişi noyabrın sonunda Bakıda keçiriləcək COP29-dan əvvəl imzalanacaq".

Tahir TAĞIYEV




DİGƏR XƏBƏRLƏR

VİDEO

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

Azərbaycanın cənub sərhədlərində yeni Çernobıl təhlükəsi sürətlə böyüyür...

Solovyov Azərbaycan XİN-ə və MEDİA Agentliyinə sayğısızlıq etdi...

Ermənistan sülh sazişi üçün bütün şərtlərdən(?) imtina etdi...

SON XƏBƏRLƏR

22.06.2025 / 15:36
Ceyhun Bayramov Cammu və Kəşmir üzrə İƏT Təmas Qrupunun iclasında iştirak edib

22.06.2025 / 15:22
İran İsrailin “Ben Qorion” aeroportuna raket zərbələri endirdi...

22.06.2025 / 15:03
“ABŞ bir daha özünü gözdən saldı və sülh danışıqlarında etibarsızlığını sübut etdi”

22.06.2025 / 14:40
Almaniyanın "Taurus" raketləri Putinin yuxusunu niyə qaçırdıb...

22.06.2025 / 14:24
Tramp Lukaşenkonun qatı düşməni Tixonovskini Minskdə həbsdən azad etdirdi...

22.06.2025 / 14:08
Putin: - "Bütün Ukrayna bizimdir"....

22.06.2025 / 13:50
İran rejimi onsuz da gedəcək, lakin ABŞ-ın özünün də mənəvi-siyasi və xarizmatik məhvolma prosesi başladı...

22.06.2025 / 10:26
Rusiyadan İsrail-İran savaşı ilə bağlı təklif – Təl-Əviv də İranla birlikdə öz nüvə proqramından əl çəksin...

22.06.2025 / 09:52
İsrail Hörmüz boğazını ələ keçirmək üçün hərəkətə keçdi - Bəndər Abbasdakı İran Hərbi Dəniz Qüvvələrinə hücum başladı...

22.06.2025 / 09:30
Bakı küçələrində tramvay yolları salmaq asan olmayacaq - cəmi 5 il vaxt var...

22.06.2025 / 08:44
Bütün universitetlər müəllimə 7-8 min manat maaş verə bilməz? - Niyə?...

22.06.2025 / 07:50
ABŞ və İrandan şok iddia - Tramp Pezeşkianla görüşmək üçün Türkiyəyə gəlmək istədi, ancaq iranlılar razılıq almaq üçün Xamneyini tapa bilmədi...

22.06.2025 / 04:15
ABŞ rəsmən İran-İsrail müharibəsinə qoşuldu - B-2 bombardmançıları İranın nüvə obyektlərinə zərbələr endirdi...

21.06.2025 / 22:47
Sabir/Sibir diyarının dövlət tarixinin XV-XVII əsrlər dövrü...

21.06.2025 / 22:10
DTX tərəfindən saxlanan Qaxın sabiq icra başçısı həbs olundu

21.06.2025 / 21:18
Azərbaycanın cənub sərhədlərində yeni Çernobıl təhlükəsi sürətlə böyüyür...

21.06.2025 / 21:04
Azərbaycanla razılıq olmadan Ermənistanın Türkiyə arzusu gözündə qalacaq...

21.06.2025 / 20:48
İran-İsrail müharibəsi uzanır - Ermənistan ayaq altda qalacaq...

21.06.2025 / 20:34
Makron İranla bağlı Trampın tam ziddinə olan təkliflər verdi...

21.06.2025 / 20:19
Solovyov Azərbaycan XİN-ə və MEDİA Agentliyinə sayğısızlıq etdi...

21.06.2025 / 20:04
Qars müqaviləsi Naxçıvan Konstitusiyasından niyə çıxarılır?..

21.06.2025 / 19:49
ABŞ İranın Fordo atom zavoduna taktiki nüvə zərbəsi vuracaq...

21.06.2025 / 19:35
AB İsrailin Fələstindəki qanunsuz məskənləri ilə ticarəti qadağan etməyə hazırlaşır....

21.06.2025 / 19:21
İsrail-İran savaşının Azərbaycana təsirləri görünməyə başladı...

21.06.2025 / 19:14
Azərbaycanın vaxtilə Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş ərazilərində qanunsuz məskunlaşma ilə bağlı yeni faktlar açıqlandı - MƏHKƏMƏ+ FOTO

21.06.2025 / 19:07
İlin sonunadək Ermənistan Rusiyaya 6 milyard dollar ziyan vuracaq...

21.06.2025 / 18:52
ABŞ İranı vursa bu ölkələr İranın yanında duracaqlar...

21.06.2025 / 18:39
"İrana qarşı hərbi əməliyyatlar narahatlıq doğurur" - Ceyhun Bayramov

21.06.2025 / 18:35
"Ermənistan Azərbaycan və Naxçıvan arasında maneəsiz əlaqənin təmin olunması öhdəliyini yerinə yetirmir" - XİN rəhbəri

21.06.2025 / 18:31
İsrail ilk gün İranı vurduğu dronları Əfqanıstan üzərindən keçirib...

21.06.2025 / 18:24
Bəşər Əsədin əmisi oğlu Suriyada yaxalandı...

21.06.2025 / 18:15
Ötən il qeyri-rəsmi nikahdan doğulan uşaqların sayı açıqlandı

21.06.2025 / 18:09
Azərbaycanda tək evlənmək yox, boşanmaq da təntənəli edilirmiş...

21.06.2025 / 17:56
Nəcməddin Sadıqov "Şlyapa Zahid " üçün 42 milyon manatın xahişini niyə etmişdi?..

21.06.2025 / 17:53
Təl - Əvivin üçdə biri dağıldı, İsrail raketlərini Kiprə köçürdü....

21.06.2025 / 17:42
Ermənistan sülh sazişi üçün bütün şərtlərdən(?) imtina etdi...

21.06.2025 / 17:28
Putin 3-cü dünya müharibəsindən danışdı - təhdid, ya real təhlükə...

21.06.2025 / 17:15
Azərbaycançılıq təbliğatı təkcə dövlətin işi deyil...

21.06.2025 / 17:02
Putin Ukraynanı Donbass və Novorossiyadan imtina etməyə çağırdı

21.06.2025 / 17:01
Hrant Dinkin qızı Paşinyana Ermənistanın Türkiyədə diplomatik nümayəndəliyini açmağı təklif etdi

21.06.2025 / 16:50
Prezident İlham Əliyevin islamofobiya ilə bağlı müraciəti BMT sənədi kimi yayıldı

21.06.2025 / 16:40
BMU-nun magistratura səviyyəsi və MBA proqramı üzrə qəbul planı təsdiqlənib

21.06.2025 / 16:30
Diplomatik korpusun nümayəndələri Şuşada və Ağdamda...

21.06.2025 / 15:36
Sahakyan “Hayastan” ümumerməni fondunun üzvlərindən biri olduğunu məhkəmədə təsdiqlədi

21.06.2025 / 15:20
"Bakcell"in brend strategiyası nüfuzlu Filip Kotlerin nəşrində

21.06.2025 / 15:17
Prezident İlham Əliyev bir qrup dövlət qulluqçusunu təltif etdi

21.06.2025 / 15:15
Qaxın icra başçısı vəzifəsindən azad edildi - SƏRƏNCAM

21.06.2025 / 15:04
Şirvanda narkotik vasitələr satan iki nəfər saxlandı

21.06.2025 / 14:53
MEDİA onlayn və çap media subyektlərinə dəstək layihəsi çərçivəsində müsabiqənin nəticələrini açıqladı - FOTO

21.06.2025 / 14:42
Ermənistan tərəfindən işğal olunmuş ərazilərdə qanunsuz məskunlaşma aparılması məhkəmədə sübut olundu

21.06.2025 / 14:26
ABŞ səfirinin müavini vəzifəsinin icraçısı Azərbaycan-İran sərhədinə gedib

21.06.2025 / 14:11
Bakıda iki taksi sürücüsü saxlandı - səbəb...

21.06.2025 / 13:56
Polis əməkdaşlarının sosial müdafiəsi gücləndirilir

21.06.2025 / 13:43
Ali Məclis sədri seçiləcək şəxsin 5 il Naxçıvanda yaşaması tələbi aradan qaldırılır

21.06.2025 / 13:27
Məğlub bir ölkənin idxalının həcmi son üç ildə üç dəfədən çox “artdı”...

21.06.2025 / 13:21
Naxçıvanın Nazirlər Kabineti Ali Məclisə tabe olmayacaq

21.06.2025 / 13:16
Ali Məclisin sədri Naxçıvan MR-in ali vəzifəli şəxsi sayılmayacaq

21.06.2025 / 13:02
Moskva və Qars müqavilələrinin adı Naxçıvan Konstitusiyasından çıxarılır

21.06.2025 / 12:46
İsmayıllıda həyətində çətənə kolu yetişdirən şəxs tutuldu

21.06.2025 / 12:33
Cəbrayılda insan sümüyünə bənzər fraqmentlər aşkarlandı

21.06.2025 / 12:23
Milli Məclisin deputatı Vüqar Rəhimzadə Culfada seçiciləri ilə növbəti görüşünü keçirib

21.06.2025 / 12:10
İsrail Qumda SEPAH-ın Fələstin bölməsinin rəhbərini öldürdü

21.06.2025 / 12:06
Bank kartlarından oğurluq davam edir...

21.06.2025 / 12:01
“Həmkardan həmkara qayğı ilə” layihəsinin növbəti mərhələsi Laçında keçirilib

21.06.2025 / 11:37
Türkiyədə əməliyyat - 450 qanunsuz miqrant saxlanıldı

21.06.2025 / 11:34
İsraildən etiraf kimi açıqlama: “Bizi çətin günlər gözləyir”

21.06.2025 / 11:20
“Samvel Şahramanyan həbs oluna bilər”

21.06.2025 / 11:16
ABŞ-ın İrana qarşı hərbi əməliyyatına kim rəhbərlik edə bilər?

21.06.2025 / 11:07
İsrail təkbaşına İranın Fordo nüvə obyektini məhv edə bilməz

21.06.2025 / 11:00
Bu axşam Bakı metrosunun iş rejimində dəyişiklik olunacaq

21.06.2025 / 10:36
Cenevrədəki avropalılar İranı ABŞ-la danışıqlara çağırdı

21.06.2025 / 10:30
Məşhur amerikalı rejissorun əşyaları 4,25 milyon dollara satıldı

21.06.2025 / 10:22
İsrail hökuməti 1000 yeni mobil sığınacaq tikəcək - 28,6 milyon dollara...

21.06.2025 / 10:15
Əraqçi Moskva yolçusudur - Putinlə görüşəcək

21.06.2025 / 10:05
"İki həftə maksimum olacaq” - Tramp İrana vaxt qoydu!

21.06.2025 / 10:00
Bu gün Bakıda ilk dəfə UFC turniri keçiriləcək

21.06.2025 / 09:30
"Çirkli pullara" görə həbs edildi, ürək tutmasından öldü - türkiyəli fenomeninin acı sonluğu...

21.06.2025 / 09:29
"Cəmiyyətdə heç kim toxunulmaz ola bilməz"

21.06.2025 / 09:22
7 - 8 yaşlı uşağa hesab açmaqda bankların marağı nədir?...

21.06.2025 / 09:16
Bakıda ölümlə nəticələnən yol qəzası baş verib

21.06.2025 / 09:13
Beynəlxalq muğam müsabiqəsinin qalibləri məlum olub

Azərbaycançılıq təbliğatı təkcə dövlətin işi deyil...

XƏBƏR ARXİVİ