şənbə günü, 13 dekabr 2025
     

"Hər bir xalqın milliliyini, mənəvi dəyərlərini yaşadan, inkişaf etdirən onun dilidir"

Image

Millət vəkili Ceyhun Məmmədov özünün sosial media hesabında Azərbaycan dilinin dünəni və bu günü ilə bağlı maraqlı paylaşım edib. C.Məmmədov yazır:

Ulu Öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi Azərbaycan SSR-nin 1978-ci il tarixli Konstitusiyasında təsbit olunması bir çox aspektlərdən xüsusi əhəmiyyət daşıyırdı.

Milli-mənəvi dəyərlərimizin qorunmasında və inkişafında ana dilimizin rolu böyükdür. Dilimiz xalqımızın keçdiyi bütün tarixi mərhələləri keçərək onunla eyni taleyi yaşayıb müasir dövrə gəlib çatan ən böyük mənəvi sərvətlərimizdəndir. Dilimizin keçdiyi çətin dövrlərdən biri də SSRİ dövrü idi. SSRİ Konstitusiyası qəbul edildikdən sonra milli dillərin sıxışdırılması üçün daha ciddi tədbirlər görülməyə başladı.

O dövrün çətinliklərinə baxmayaraq, öz xalqını, millətini böyük məhəbbətlə sevən ümumilli lider Heydər Əliyev ötən əsrin 70-ci illərində ana dilinə dövlət dili statusunun verilməsi uğrunda cəsarətlə və qətiyyətlə mübarizə aparmağa başladı. Ulu Öndər məqsədinə çatmaq üçün Konstitusiya layihəsinə Azərbaycan dilinin dövlət dili olması barədə maddənin salınmasına çalışırdı. Heydər Əliyev ziyalıları da mübarizəyə cəlb edərək bu prosesi daha da gücləndirdi.
1978-ci ildə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin VII sessiyasında Ulu Öndər Heydər Əliyev tərəfindən Azərbaycan Respublikası Konstitusiya layihəsinin 73-cü maddəsinə belə bir təklif olundu: “Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının dövlət dili Azərbaycan dilidir”. Nəticədə bu məsələ Azərbaycan SSR Konstitusiyasında öz əksini tapdı. Bununla da Azərbaycan dili dövlət dili statusunu aldı.
Azərbaycan dilinin davamlı inkişafı, ana dilində nəşr edilən kitabların sayının artması, Ulu Öndər Heydər Əliyev tərəfindən dilimizin inkişafı istiqamətində digər həyata keçirilən tədbirlər xalqımızın müstəqillik düşüncələrini daha da gücləndirmiş oldu.
Sonrakı illərdə ümummilli lider Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycan Respublikasında hakimiyyətə gəldikdən sonra 1995-ci ildə referendumla qəbul olunmuş Konstitusiyanın 21-ci maddəsində dövlət dilimizin Azərbaycan dili olması öz əksini tapdı.
Dövlətimiz tərəfindən Azərbaycan dilinin inkişafı və qorunması sahəsində mühüm işlər görüldü. 2001-ci ildə Ulu Öndər Heydər Əliyev “Dövlət dilinin tətbiqi işinin təkmilləşdirilməsi haqqında” Fərman imzaladı. Bu Fərman dilimizin inkişafı və tətbiqində yaranan problemlərin aradan qaldırılmasında xüsusi rol oynadı. Həmin Fərmanda nəzərdə tutulan digər mühüm məsələ Dövlət Dil Komissiyasının yaradılması idi.
Ümumilli lider Heydər Əliyevin 2001-ci ildə “Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili gününün təsis edilməsi haqqında” imzaladağı digər Fərmana əsasən ölkəmizdə hər il 1 avqust tarixində Azərbaycan əlifbası və Azərbaycan dili günü kimi qeyd edilməyə başlandı. Daha sonra, 2002-ci ildə Azərbaycan dilinin tətbiqi, qorunması, inkişafı və ana dilinin dövlət dili kimi hüquqi statusunun təsbit olunması məqsədilə “Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu qəbul edildi.
Ulu Öndərin layiqli davamçısı olan Prezident İlham Əliyev 2004-cü ildə “Azərbaycan Milli Ensiklopediyasının nəşri haqqında” və “Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında” verdiyi sərəncamlarla elmin və mədəniyyətin inkişafına xüsusi diqqət göstərdiyini bir daha təsdiqləmiş oldu.
Qeyd etmək lazımdır ki, müasir dövrün tələblərini və reallıqlarını nəzərə alan Azərbaycan Prezidentinin “Azərbaycan dilinin qloballaşma şəraitində zamanın tələblərinə uyğun istifadəsinə və ölkədə dilçiliyin inkişafına dair Dövlət Proqramı”nı 2013-cü il 9 aprel tarixli Sərəncamı ilə təsdiq etməsi milli və mənəvi varlığımızın güzgüsü olan ana dilimizin saflığının qorunması baxımından mühüm tarixi hadisədir.
Onu da qeyd edək ki, Prezident İlham Əliyevin 17 iyul 2018-ci il tarixli “Azərbaycan dilinin elektron məkanda daha geniş istifadəsinin təmin edilməsi ilə bağlı bir sıra tədbirlər haqqında” Sərəncamı Azərbaycan dilinin inkişafı və tətbiqi dairəsinin daha da genişləndirilməsi baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Heç şübhəsiz ki, Dövlətimizin başçısının 2018-ci il noyabrın 1-də imzaladığı “Azərbaycan dilinin saflığının qorunması və dövlət dilindən istifadənin daha da təkmilləşdirilməsi ilə bağlı tədbirlər haqqında” Fərmanı ölkəmizdə dövlət dilinin daim diqqət mərkəzində saxlanıldığını bir daha təsdiq edir.

SAMİRƏ



VİDEO

Biri ermənini öpür, biri sovet bayrağı qaldırır... Günümüzə baxın! - VİDEO

Lavrov işdən kənarlaşdırılır, yoxsa oyun qurulur? - VİDEO

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Avropa "Yaşıl keçid" istəyir, Azərbaycan buna da hazırdır...

Bəs deyirdilər Qarabağdan 120 min erməni gedib? - 23 min nə deməkdir?

Emin Əmrullayevin hədəfi doğru, seçdiyi üsul mübahisəli...

SON XƏBƏRLƏR

13.12.2025 / 01:27
Rusiya-Ukrayna müharibəsi Qara dənizdən sonra Xəzərə də sıçradı – “Lukoil”un iki neft platforması vuruldu...

13.12.2025 / 00:48
Rusiya Ərdoğan-Putin görüşündən dərhal sonra Odessada Türkiyə gəmisini vurdu - Qara dəniz müharibə meydanına çevrilir...

12.12.2025 / 22:16
Gürcüstanda aksiya qadağaları sərtləşdirildi…

12.12.2025 / 21:49
Avropa "Yaşıl keçid" istəyir, Azərbaycan buna da hazırdır...

12.12.2025 / 21:34
Ermənistan AB ilə Aİİ arasında, Rusiya çarəsiz durumda qalıb... Overçuk yenə danışdı...

12.12.2025 / 21:19
Venesuela neft blokadasında - Maduro Belarusdan sığınacaq istədi...

12.12.2025 / 21:05
İrəvanda "Arsax" sözü işlədən media bağlandı...

12.12.2025 / 20:52
“Terrorsuz Türkiyə” ciddi problemlə üzləşib - cinayətə batmamış PKK-çı necə təyin ediləcək...

12.12.2025 / 20:39
Tramp 907-ni ləğv etməsə, Azərbaycanda hörmətdən düşəcək...

12.12.2025 / 20:30
Naxçıvanın Kültəpə kəndində yas mərasimində qazdan kütləvi zəhərlənmə - 23 qadın xəstəxanaya yerləşdirildi

12.12.2025 / 20:25
Bəs deyirdilər Qarabağdan 120 min erməni gedib? - 23 min nə deməkdir?

12.12.2025 / 20:15
Vardanyanın məhkəməsi sənədlərin tədqiqi ilə davam etdirilib

12.12.2025 / 20:12
Azərbaycan-Ermənistan-Türkiyə-Aralıq dənizi marşrutu Almaniyada nəzərdən keçirildi...

12.12.2025 / 19:58
AMEA-nın akademikləri də Mehdiyevin üzündən problem yaşayacaq...

12.12.2025 / 19:45
Mədəni-maarif proqramları Azərbaycan cəmiyyətinin rifahı üçün strateji əhəmiyyət daşıyır

12.12.2025 / 19:42
Rusiya Putinin həbsinə orderini qərar verən BCM hakiminə 15 il iş kəsdi...

12.12.2025 / 19:33
Aşqabadda bağlı qapılar arxasında 40 dəqiqlik zirvə - Ərdoğanla Putin nəyi müzakirə etdi...

12.12.2025 / 19:27
Krımda qanunsuz iş aparan Ermitaj alimi Polşada tutuldu - Qarabağı alt-üst etmiş əcnəbi alimlər isə...

12.12.2025 / 19:14
Məhkəmə sistemində tam yeni qurum yaradılır - rəqabət gözləntisi doğrulacaqmı?...

12.12.2025 / 19:08
Türkiyənin tarixi şəhəri - İzmir

12.12.2025 / 19:00
İran "mis mədənləri" ilə Ermənistanı Qərbin asılılığından qorumaq istəyir...

12.12.2025 / 18:53
Türkiyə səfiri: Heydər Əliyev qurucu bir liderdir

12.12.2025 / 18:47
Tramp NATO-dan çıxmaq adı ilə Avropanı şantaj edir(?)...

12.12.2025 / 18:35
Rəfail Hüseynov VHP-nin hansı(sa) nizamnamə maddəsini pozub?..

12.12.2025 / 18:21
Paşinyan “ermənilərin Qarabağa qayıdışı üzrə nə xəritə” hazırlayır...

12.12.2025 / 18:14
Starteji Obyektlərin Mühafizəsi Dövlət Agentliyi Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edib - FOTO

12.12.2025 / 18:08
Emin Əmrullayevin hədəfi doğru, seçdiyi üsul mübahisəli...

12.12.2025 / 17:55
Merz Trampın Avropa siyasətinə sərt cavab verdi...

12.12.2025 / 17:46
ABŞ Avropanı parçalayır... 4 ölkə Avropa Birliyindən çıxacaq - Gizli plan sızdırıldı…

12.12.2025 / 17:34
Rusiya Belçikanın “Euroclear” şirkətini məhkəməyə verdi…

12.12.2025 / 17:25
Ailə sevgi və sədaqət ocağıdır

12.12.2025 / 17:20
ABŞ G7-yə alternativ yaradır - Rusiya və Çinin də daxil olacağı Core-5 qrupu…

12.12.2025 / 17:15
MEDİA nümayəndələri Ümummilli Lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi - FOTO

12.12.2025 / 16:55
Gələn il dünyanın müxtəlif nöqtələrində savaş enerjisi yüksələcək - 2026-cı ilin astroloji-siyasi təhlili

12.12.2025 / 16:31
Trampın Ukrayna planının daha bir detalı ortaya çıxdı - silahsızlaşdırılmış zona Rusiya ərazisi kimi tanınacaq...

12.12.2025 / 16:14
Ukrayna Xəzərdə Rusiyanın iki gəmisini vurdu...

12.12.2025 / 16:01
Şahin Şıxlınskiyə yekun ittiham elan olundu - işi aparan və ifadə verənlər ermənilərdir...

12.12.2025 / 15:48
Nazirlik bələdiyyə sədrinin müavinindən 8 min manatlıq mebel alır

12.12.2025 / 15:25
Şəhid ailələri üçün daşınmaz əmlakın qeydiyyatı rüsumlardan azad edilir

12.12.2025 / 15:11
Azərbaycan kosmonavtların xilas edilməsi ilə bağlı Sazişə qoşulur...

12.12.2025 / 14:26
Kiyev Donbasda bufer zonanın yaradılmasını dəstəklədi, ancaq şərtləri var…

12.12.2025 / 14:06
Türkiyənin tanınmış müdafiə sənayesi şirkəti Azərbaycanda fəaliyyətə başladı

12.12.2025 / 13:50
Azərbaycan əhalisinin sayı açıqlandı

12.12.2025 / 13:37
AMEA Ramiz Mehdiyevin akadamek adını alır

12.12.2025 / 13:28
Trampdan xəbərdarlıq - Ukrayna münaqişəsi III Dünya müharibəsinə çevrilə bilər

12.12.2025 / 13:10
Tokayev Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh müqaviləsinin tezliklə bağlanacağına ümid edir

12.12.2025 / 12:52
Ramiz Mehdiyevin Dövlət Şurası və “son siyahı”

12.12.2025 / 12:44
Xocalıda Heydər Əliyevin anım günü münasibətilə ağacəkmə aksiyası keçirilib

12.12.2025 / 12:40
Əli Əsədov Aşqabadda Neytrallıq Abidəsini ziyarət etdi - FOTO

12.12.2025 / 12:15
Daxili İşlər Nazirliyinin şəxsi heyəti Ulu Öndər Heydər Əliyevin xatirəsini yad edib - FOTO

12.12.2025 / 12:07
ABŞ Ticarət Palatasının nümayəndə heyəti Azərbaycana gəlir

12.12.2025 / 11:25
Əli Əsədov: "Azərbaycanla Mərkəzi Asiya ölkələri arasındakı münasibətlər unikal xarakter daşıyır"

12.12.2025 / 11:18
"Azərbaycan Türkmənistanın BMT himayəsi altında Neytrallıq Universitetinin işində fəal iştiraka hazırdır" – Baş nazir

12.12.2025 / 11:13
Müdafiə Nazirliyinin rəhbərliyi Ulu Öndərin məzarını ziyarət edib

12.12.2025 / 11:08
Dövlət və hökumət rəsmiləri Fəxri xiyabanda Ulu Öndər Heydər Əliyevin xatirəsini yad ediblər

12.12.2025 / 10:52
Prezident İlham Əliyev və Birinci xanım Mehriban Əliyeva Ümummilli Lider Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər - FOTO

12.12.2025 / 09:57
Zelenskidən Donbasla bağlı təəccüblü açıqlama - referendum keçirilə bilər...

12.12.2025 / 09:25
MİDA-nın mənzillərindən "kiberbarmaqlar" kəsilmir ki, kəsilmir...

12.12.2025 / 09:06
Avropa Liqası - "Fənərbağça" darmadağınla qalib gəldi

12.12.2025 / 08:42
"Əldə balta ilə odun da doğramaq olar, adam da" - məktəbdə uşağa verilən suala baxın...

12.12.2025 / 00:31
Ukrayna Xəzərdə “Lukoil”un neft platformasını vurdu - 20-dən çox quyuda əməliyyatlar dayandı…

12.12.2025 / 00:06
Prezident İlham Əliyev Ulu Öndər Heydər Əliyevin anım günü ilə bağlı paylaşım edib - FOTO

12.12.2025 / 00:05
Mehriban Əliyeva Ulu Öndər Heydər Əliyevin anım günü ilə bağlı paylaşım edib - FOTO

12.12.2025 / 00:04
Bu gün Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anım günüdür

11.12.2025 / 22:50
“Nar”ın “Çoox Şanslı” lotereyasında 7-ci avtomobil uduldu

11.12.2025 / 22:46
Azərbaycan-BƏƏ media sahəsində əməkdaşlıq əlaqələrinin inkişafı müzakirə edildi - FOTO

11.12.2025 / 22:19
Ermənistan vətəndaşlarının məhkəməsində təqsirləndirilən şəxslərə son söz verildi

11.12.2025 / 21:44
Azərbaycan nefti Ermənistanda siyasi prosesləri idarə etməyə başlayır...

11.12.2025 / 21:28
Trampın Avropaya dair yeni strategiyası Zaxarovanı yaman həvəsləndirib...

11.12.2025 / 21:25
Leyla Əliyeva Səhiyyə Nazirliyi 5 saylı Uşaq Vərəm Sanatoriyasını ziyarət etdi - FOTO

11.12.2025 / 21:14
Azərbaycan Yaponiya üçün də "vasitəçiliyə" başlayıb...

11.12.2025 / 21:01
Ermənistan XİN Azərbaycana cavab verdi - "bu danışıqlar hələ iyunda yekunlaşıb"...

11.12.2025 / 20:53
Paşinyan Prezident İlham Əliyevin qərarını alqışladı

11.12.2025 / 20:47
Paşinyanın bic planı - "Oturaq, Qarabağ erməniləri barədə yol xəritəsi işləyək"...

11.12.2025 / 20:33
Rusiya və Çin bir ildə Avropaya və ABŞ-a milyard avroluq kələk gəldilər...

11.12.2025 / 20:20
Vüqar Bayramov şok rəqəm açıqladı - əmək müqavilələri ilə bağlı nə proses gedir...

11.12.2025 / 20:07
Paşinyan Almaniyada - “Ermənistanın tarixində bu olmamışdı, Azərbaycan yaratdı”...

11.12.2025 / 20:03
Leyla Əliyeva Liv Bona Dea Hospitalında Sümük iliyi transplantasiya mərkəzinin açılışında... - FOTO

11.12.2025 / 19:55
“Sev” romanı və oxu ki, bəşəriyyət xilas olsun… - FOTO

11.12.2025 / 19:43
Üç ölkənin siyasi direktorları Bakıya xüsusi missiya ilə gəldilər...

11.12.2025 / 19:38
Ukraynadan qayıdan rus döyüşçülər Rusiyada böyük təhlükə mənbəyinə çevriliblər...

Mədəni-maarif proqramları Azərbaycan cəmiyyətinin rifahı üçün strateji əhəmiyyət daşıyır

XƏBƏR ARXİVİ