Rusiya Ukraynada kimyəvi silah tətbiq etdi - ağır ittiham, dünya şokda...
İbrahim Rüstəmli: “Rusiyanın kimyəvi silaha əl atması onun resurslarının tükənməsi ilə bağlıdır”
Rusiyanın Ukrayna müharibəsində kimyəvi silahdan istifadə etdiyi bildirilir. Almaniya hakimiyyəti Rusiyanın kimyəvi silahdan istifadəsini pisləyir.
Rəsmi Berlin Ukraynada rus qoşunlarının ağ ciyər zəhərləyicilərindən istifadə etməsinə pis münasibət sərgiləyir və bunu Beynəlxalq Kimyəvi Silahlar Konvensiyasının pozulması kimi qiymətləndirir.
İyulun 4-də Berlin Qərb kəşfiyyat agentlikləri Rusiyanın Ukrayna ilə müharibədə kimyəvi silahlardan, o cümlədən gözyaşardıcı qazdan və xloropikrindən getdikcə daha çox istifadə etdiyi barədə məlumatı təsdiqləyib.
Almaniya hökumətinin rəsmi nümayəndəsi Stefan Kornelius vurğulayıb ki, bu, ağ ciyərləri dağıdan maddələrin istifadəsini qadağan edən Beynəlxalq Kimyəvi Silahlar Konvensiyasının pozulmasıdır. O qeyd edib ki, bu cür vasitələrdən istifadə müharibənin amansızlığının artmasına sübutdur. O qeyd edib ki, iyulun 3-də gecə saatlarında Rusiyanın intensiv hava hücumlarını nəzərə alaraq, Ukraynaya güclü mövqe və davamlı hərbi dəstək hər zamankindən daha vacibdir. Onun sözlərinə görə, Almaniya kansleri Fridrix Merz ABŞ-dan Ukraynaya silah tədarükünün qismən dayandırılması fonunda Ukraynanın hava hücumundan müdafiəsini gücləndirmək yollarını tapmaq üçün intensiv danışıqlar aparır. Digər məsələlərlə yanaşı, Ukrayna Silahlı Qüvvələri üçün “Patriot” sistemlərinin alınması müzakirə edilir.
Daha əvvəl “Bild” qəzeti federal hökumət başçısının bu təşəbbüsü barədə məlumat yayıb.
Bundan əlavə, Kornelius bildirib ki, Almaniyanın müdafiə naziri Boris Pistorius iyulun ortalarında Vaşinqtona səfər edəcək, o cümlədən Amerika tərəfi ilə Ukraynaya gələcək dəstəyi müzakirə edəcək.
Qeyd edirlər ki, Putinin Trampla söhbətindən sonra Rusiya tərəfindən kütləvi zərbə geniş xarakter alıb. İyulun 3-də axşam ABŞ və Rusiya prezidentləri Donald Tramp və Vladimir Putin növbəti dəfə telefonla danışıblar. Bu söhbəti şərh edən Ağ Ev rəhbəri etiraf edib ki, Putinlə “heç bir irəliləyiş” əldə etməyib və “bundan həyəcanlanmayıb”. Tramp, həmçinin, ABŞ-ın Ukraynaya hərbi yardımı davam etdirdiyini bildirib və tədarükün dayandırılmasını “Baydenin ölkəni viran qoyması” və indi ABŞ-ın özünün kifayət qədər sursata malik olduğundan əmin olması ilə izah edib. Bundan sonra bir gecədə Rusiya Ukraynaya 539 pilotsuz uçan aparat və 11 raket atıb ki, bu da Rusiya təcavüzünün başlanğıcından bəri ən güclü reydidir. Bu barədə Ukrayna hərbi rəsmiləri bildiriblər. Ukrayna Hərbi Hava Qüvvələrinin məlumatına görə, 550 hədəfdən 478-i vurulub. Əsas zərbə Kiyevə dəyib, burada 8 yerdə 9 raket və 63 PUA vurulub, həmçinin dağıntılar düşüb. Gecə hücumu nəticəsində azı 23 nəfər yaralanıb, onlardan 14-ü xəstəxanaya yerləşdirilib. Bunu mer Vitali Kliçko bildirib.
Hərbi ekspert İbrahim Rüstəmli “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsində Rusiyanın kimyəvi silahdan istifadə etməsini dünya şok hadisə kimi qarşılamamalıdır, çünki bu, Rusiyadan gözlənilən bir addım idi. “Rusiyanın Ukrayna müharibəsində kimyəvi silahdan istifadə etməsi şok yaradacaq bir məsələ deyil. Bilirsiz ki, Rusiya xüsusi əməliyyata üç gün vaxt ayırmışdı və üç gün ərzində ən önəmli hədəflərə nail olacağını düşünürdü. Amma aylar, illər keçib, Rusiya bununla bağlı heç bir uğurlu nəticəyə nail ola bilməyib. Rusiyanın Ukrayna ilə bağlı düşüncələrində, müharibə ssenarisində çox ciddi yanlışlıqlar var. Ruslar elə bilirdilər ki, ukraynanlılar əllərini göyə qaldıracaqlar və təslimçilik aktına imza atacaqlar. Amma belə olmadı. Vəziyyət getdikcə də gərginləşir. Yəni müharibənin özü də bu gün Rusiyanın ərazilərinə doğru artan dinamika ilə özünü göstərməyə başlayıb. Eskalasiya prosesi yalnız Ukrayanaya aid deyil, eyni zamanda Rusiya ərazilərinə də aiddir. İnsan resursları - kadr çatışmazlığı, cəbbəxana sahəsində yaşanan problemlər, silah-sursat, mərmi çatışmazlığı, eyni zamanda maliyyə problemləri və sair bütün bunlar Rusiyanın ciddi problemləridir. Müharibənin uzanması Rusiyaya sərf etmir. Amma belə demək mümkündürsə, Rusiya elə bir şərait yaradıb ki, geriyə qayıtmağa da imkanı yoxdur. Yəni dalaşıb-barışmağa da üz qoymayıb. İki qardaş xalq arasında yaşanan bu müharibə çox ciddi problemə çevrilib. Təbii ki, zamanı gələndə bu məsələyə çox ciddi münasibətlər bildiriləcək, bu bir cinayətdir, qardaş qırğınıdır, bunu tətikləyənlər tarix qarşısında mütləq cavab verməli olacaqlar”.
İ.Rüstəmli qeyd etdi ki, bu müharibədə Rusiya elə bir vəziyyətə düşdü ki, artıq xarici müttəfiqlərinin dəstəyi olmadan heç nəyə nail ola bilmir, Rusiyanın bütün resursları tükənib. Rusiyanın hərbi sənayesinin inkişaf etdirilmədiyini deyən İ.Rüstəmli vurğuladı ki, bazada əsasən Sovetdən qalma nə vardısa onlar idi. “Düzdür, Rusiyanın kifayət qədər ağır, dağıdıcı silahları var, o cümlədən də nüvə, top silahı. Bu indiki vəziyyət üçün yetərli deyil. O mənada ki, Rusiyanın nüvə silahından istifadə etməsi çox risqli məsələdir. Bu adi bir məsələ deyil, bu, dünyanın sonu ola bilər. Belə bir vəziyyətdə Rusiya hər şeyə əl atır. Dəfələrlə Putin də nüvə silahından istifadə ilə bağlı təzyiqlərini nümayiş etdirib. Rusiyanın Ukrayna müharibəsində kimyəvi silahlardan istifadə etməsi heç də şok yaradacaq bir hal deyil. Çünki Rusiyanın indiki vəziyyəti bütün vasitələrdən istifadəni zərurətə çevirir. Ona görə də Rusiya prezidenti çıxış edib “nüvə silahımız var, ondan istifadə edə bilərik” deyib dünyanı qorxudur.
Bu gün Rusiya çox əsəbidir, çox gərgindir. Rusiya siyasilərinin, QHT-lərinin, tribunaya sahib şəxslərinin səsləndirdiyi bəyanatlar kifayət qədər aqressivdir, insanlıqdan uzaqdır, kifayət qədər təcüvüzkar siyasətin göstəricisidir. Ancaq indiki dövrdə Rusiyanın o resursları yoxdur. Rusiyanın kimyəvi silaha əl atması onun resurslarının tükənməsi ilə bağlıdır. İnsan resursları da tükənib, yalnız “verbovka” ilə insanları müharibəyə cəlb edə bilirlər. Görün vəziyyət nə yerə gəlib çatıb ki, insanları Ukrayna müharibəsi ilə qorxudurlar. Belə bir vəziyyətdə Rusiyanın kimyəvi silahdan istifadəsi onun dalana dirənməsi ilə bağlıdır. Ancaq bu da Rusiya üçün əsas vasitə deyil.Çünki kimyəvi silahdan istifadə edərək nəyəsə nail olmaq mümkün deyil. Ukrayna xalqı birmənalı olaraq Rusiyaya qarşı köklənib, Rusiyanın bu müharibəsini öz milli kimliyinə qarşı yönəlik bir təhdid, təzyiq və təcavüz kimi dəyərləndirir. Əsas məsələ budur. Ona görə də bu müharibədə xalq olaraq bütövlükdə iştirak edirlər”.
İ.Rüstəmli sonda bir daha qeyd etdi ki, Rusiyanın kimyəvi silahdan istifadəsi onun hərbi resursunun və səbrinin tükənməsi, belə demək mümkünsə, artıq cığallıq etməsi ilə əlaqədardır.
İradə SARIYEVA
