ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinə (CIA) aid bəzi sənədlərin məxfiliyi ləğv edilib və qurumun 1960-cı illərdə bir çox ölkəyə müdaxilə etdiyi üzə çıxıb. Sənədlərə görə, Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi Yunanıstan, Finlandiya, Peru və Braziliya kimi ölkələrdə seçkiləri gizli şəkildə maliyyələşdirib, Latın Amerikasında kütləvi etirazların təşkilində aktiv rol oynayıb.
1962-ci ilə aid bir sənəddə MKİ direktorunun müavini Riçard Helmsin bir toplantıda agentliyin müxtəlif ölkələrdə keçirilən seçkilərə gizli maliyyə dəstəyi verdiyini etiraf etdiyinə dair məlumatlar yer alıb.
Sənədə görə, Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi Peru, Yunanıstan, Finlandiya, İtaliya və Braziliyada keçirilən seçkilərdə gizli maliyyə yardımı göstərərək siyasi proseslərə təsir göstərməyə çalışıb.
Məlum olur ki, sözügedən sənəd 2023-cü ildə də dərc edilib, lakin o zaman ölkələrin adları gizli saxlanılıb. Bu dəfə dərc olunan sənədlərdə bu məlumatlar ilk dəfə senzura olmadan açıqlanıb.
Sənədlərdə həmçinin Latın Amerikasındakı etirazların təşkilində və istiqamətləndirilməsində MKİ-nin aktiv fəal rol oynadığı bildirilir. Həmçinin Argentina, Boliviya, Braziliya, Çili, Kolumbiya, Kosta-Rika, Ekvador, Qvatemala, Meksika, Panama, Peru, Uruqvay və Venesuelada təbliğata dəstək məqsədilə kütləvi aksiyaların təşkil olunduğu barədə də məlumatlar var.
Bu vəziyyət onu göstərir ki, ABŞ təkcə seçkilərə maliyyə dəstəyi vermir, həm də ictimai rəyə təsir etmək məqsədi daşıyan əməliyyatlar həyata keçirir.
Sənədlərdə həmçinin, Fidel Kastro hökumətini devirmək üçün CIA-nın “Kuba layihəsi” və ya "Firavunfaresi əməliyyatı” adlandırılan əməliyyatla bağlı yeni məlumatlar açıqlanır. Qeyd edilir ki, 1963-1964-cü illər ərzində əməliyyata cəlb edilənlərin sayının 600 nəfərə çatdırılması, büdcənin isə 100 milyon dollardan çox olması nəzərdə tutulub.
TAHİR
