İqtisadi zonalarda Prezidentin yeni xüsusi nümayəndələri - idarəçilikdə nə dəyişəcək?..
Xəbər verildiyi kimi, Emin Zamin oğlu Hüseynov “Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında” Azərbaycan Prezidentinin 2021-ci il 7 iyul tarixli 1386 nömrəli Fərmanı ilə müəyyən edilmiş Qarabağ iqtisadi rayonuna daxil olan işğaldan azad edilmiş ərazilərdə (Şuşa rayonu istisna olmaqla) Azərbaycan Respublikası Prezidentinin xüsusi nümayəndəsi təyin edilib. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev bununla bağlı Sərəncam imzalayıb. Dövlət başçısının digər sərəncamı ilə Ağdam rayonunun işğaldan azad edilmiş hissəsində Azərbaycan Prezidentinin xüsusi nümayəndəsi vəzifəsi ləğv olunub.
İqtisadi zonalarda Prezidentin yeni xüsusi nümayəndələri idarəçilikdə nəyi dəyişə bilər və bunun ölkə iqtisadiyyatına nə kimi faydası olacaq?
İqtisadçı Elçin Qurbanov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, dünyanın aparıcı ölkələrində sahibkarlığın inkişafının müxtəlif iqtisadi modelləri tətbiq edilir: “Belə modellərdən biri də xüsusi iqtisadi zonalardır (XİZ). XİZ-lərin yaradılmasında məqsəd ölkə iqtisadiyyatının prioritet sahələrinin inkişafının sürətləndirilməsi, yerli və xarici investisiyaların cəlb edilməsinə daha əlverişli şəraitin yaradılması, yüksək texnoloji sahələrin inkişafının, rəqabətqabiliyyətli, səmərəli istehsal və xidmət sahələrinin təşkilinin dəstəklənməsidir. Bunun üçün xüsusi normativ sənədlər hazırlanır. Eyni zamanda, həmin zonaya vergi güzəştləri və imtiyazlar tətbiq edilir. Qarabağdakı iqtisadi zonalarda iqtisadi güzəştlərin tətbiqinə başlanması orada sahibkarlığın, kənd təsərrüfatının və digər sosial yönümlü fəaliyyət sahələrinin inkişafını stimullaşdıracaq. Belə bir vakansiyanın yaradılması təqdir olunmalıdır. Bu barədə daha geniş cavabı iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov tədbirlər planının həyata keçiriləcəyi fonunda verdi. Faydası olacaq. Nəyə görə orada monitorinq fəaliyyətinə başlanılır? Sizə qısa bir misal göstərim. Yadınızdadırsa, bir neçə il əvvəl xüsusi məhsulların - pambıq, çəltik və daha mühüm əhəmiyyət kəsb edən kənd təsərrüfatı məhsullarının əkini üçün ərazilər boşaldıldı. Bunun özü də iqtisadi zonanın bir fomasıdır. Həmin ərazilərə ciddi vergi güzəştləri tətbiq ediləcək. Sənaye parkları da iqtisadi zonalara aid olacaq. Ora da 7 iilik güzəştlər olur. Məqsəd iqtisadiyyatı inkişaf etdirmək və məşulluğun səviyyəsini qaldırmaqdır. Artıq bu təcrübədən geniş istifadə olunmağa başlayıb. Ələt Azad İqtisadi Zonasının yaradılması və fəaliyyətinin təşkili haqqında Prezidentin ”2020-ci il 22 may tarixli 1032 nömrəli Fərmanı” var.
İqtisadçının sözlərinə görə, artıq işğaldan azad edilmiş rayonlarda abadlıq-quruculuq işlərinə başlanılıb: “Bu işlərin daha da sürətləndirilməsi üçün ölkə Prezidentinin “İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin xüsusi nümayəndələri haqqında” 19 yanvar 2021-ci il tarixli Fərmanı mühüm rol oynayacaq. Fərmanda bildirilir ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin xüsusi nümayəndəliklərinə ölkə Prezidenti tərəfindən vəzifəyə təyin və vəzifədən azad edilən və birbaşa Prezidentə tabe olan Azərbaycan Respublikası Prezidentinin xüsusi nümayəndələri rəhbərlik edir. Artıq Fərmanın icrasına başlanılıb, bundan əvvəl Aydın Kərimov Prezidentin Şuşa rayonunda xüsusi nümayəndəsi vəzifəsinə təyin olunub. Bu idarəetmə institutu birbaşa Prezidentin təşəbbüsü ilə yanvarın 19-da yaradılıb. Belə bir institutun yaradılması 2018-ci ildən başlanan islahatların tərkib hissədir. 2018-ci ildə keçirilən prezident seçkilərindən sonra həmin il aprelin 18-də Milli Məclisdə keçirilən andiçmə mərasimində Prezident İlham Əliyev hər bir sahə üzrə konkret proqram və planların olduğunu, qarşıdakı dövrdə islahatların dərinləşəcəyini, institusional islahatların həyata keçiriləcəyini bəyan etmişdi. Son illər ölkəmizdə keçirilən genişmiqyaslı islahatlar Azərbaycanı yeni inkişaf mərhələsinə çıxarıb. Eyni zamanda, idarəçilik sistemində çevikliyi, operativliyi daha da artırıb və müasir çağırışlara uyğunluğu təmin edib. Həyata keçirilən islahatlar idarəetmənin optimallaşdırılması ilə yanaşı, onun səmərəliliyini də artıracaq”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
