Cəbhə zonasında son hərbi əməliyyatların gedişi beynəlxalq miqyasda da xüsusi diqqətlə izlənilir. Ekspertlərin, araşdırma mərkəzlərinin yekun rəyi budur ki, Ermənistanın işğal edilmiş ərazilərdə Azərbaycana müqaviməti əbəsdir və Bakı məqsədinə çatacaq. Sadəcə, hələ də müqavimət niyyətindən əl çəkməyən Nikol Paşinyan iqtidarı bu siyasəti ilə daha böyük müharibə cinayətlərinə imza atmış olur. Bunu Rusiya Siyasi Araşdırmalar İnstitutunun baş direktoru, politoloq Sergey Markov da xüsusi olaraq vurğulayır.
O qeyd edib ki, Azərbaycan ordusu Ermənistan tərəfindən 27 ildən artıq müddətdə zəbt edilmiş ərazilərinin artıq müəyyən hissəsini öz nəzarəti altına alıb: “Ermənistanın baş naziri bu müharibənin əsas səbəbkarıdır. Bu halda Ermənistanın siyasi və hərbi məğlubiyyətlərinin də əsas səbəbkarı olan Nikol Paşinyan hər an hakimiyyətdən uzaqlaşdırıla bilər”. Politoloqun fikrincə, Ermənistanda hakimiyyət hərbi komitəyə ötürülə bilər: “Buna səbəb Ermənistanın açıq-aşkar hərbi məğlubiyyəti, bir də Rusiyanın Sorosun əlaltısı olan Paşinyana kömək göstərmək istəməməsidir. Hərbi əməliyyatlar zamanı Azərbaycan ordusu praktik şəkildə göstərdi ki, daha yaxşı təchiz olunub, daha yaxşı hazırlaşıb və görünür, onun döyüş ruhu da yüksəkdir. Çünki o, öz əraziləri uğrunda vuruşur. Axı Rusiya da, dünya birliyi də Dağlıq Qarabağı Azərbaycanın ayrılmaz hissəsi kimi tanıyır”. Qeyd edək ki, digər rusiyalı siyasətçi, ictimai xadim Maksim Şevçenko da məsələyə eyni prizmadan yanaşır: "Azərbaycan gənclərinin böyük əksəriyyəti döyüşə can atır. Analar bu uşaqları azadlıq müharibəsinə göndərirlər. Azərbaycanda görünməmiş vətənpərvərlik yüksəlişi hökm sürür. Kimsə mənə heç olmasa bir səbəb göstərə bilərmi ki, Azərbaycanın ən müasir silahlarla təchiz olunmuş ordusuna hansısa muzdlu yaraqlılardan ibarət qruplaşmalar nə üçün lazımdır?". Rusiyalı siyasətçi xaricdəki erməni diaspor xadimlərini Qarabağda gedən müharibədə birbaşa ittiham edib: "Bu insanlar hazırda Qarabağ dağlarında ölməli olan erməni uşaqlarının ətini və qanını satırlar".
O qeyd edib ki, Azərbaycan ordusu Şuşadan bir neçə kilometr aralıda dayanıb və onu götürə bilər. Maksim Şevçenko bunun qaçılmaz bir proses olduğunu vurğulayıb. Rusiyalı siyasətçi bildirib ki, Nikol Paşinyanın arxasında duran qüvvələr məsələnin sülh yolu ilə həllində maraqlı deyillər. Şevçenko xatırladıb ki, vaxtilə Heydər Əliyev və Levon Ter-Petrosyan məsələnin sülh yolu ilə həll olunması barədə, demək olar ki, razılığa gəlmişdilər, lakin Saziş pozuldu. Bu məsələdə rusiyalı siyasətçi Rusiyanın sabiq xarici işlər naziri Andrey Kozırevi ittiham edib. Ekspert Moskvanın Cənubi Qafqazla bağlı siyasətində Kozırevin hələ də iştirak etdiyini vurğulayıb və bildirib ki, Rusiya prezidenti Vladimir Putin bu vektoru dəyişdirməyə çalışır. O bir daha vurğulayıb ki, Azərbaycan ordusu Şuşanı və Xankəndini götürə bilər, amma bunu etmir: "Yalnız hərbi həll yolu qalarsa, bu, Rusiyanın maraqlarına dəhşətli zərbə olacaq. İslam dünyası ilə, Türkiyə ilə, Qafqazla yaxşı münasibətlər saxlamaq Rusiyanın xeyrinədir. Bu, Rusiyanı reallaşdırır və Rusiya üzərində hökmranlıq edən rusofob transmilli elitaların hakimiyyətinə son qoymaq imkanıdır. Ona görə də mən Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunmasını dəstəkləyirəm. Bu gün Azərbaycan əsgəri həm də erməni xalqı üçün, ermənilərin onları bu fəlakətə düçar etmiş qüvvələrdən azad olması və Rusiya xalqlarının mənafeyi uğrunda mübarizə aparır ki, onlar, onları Qərb elitalarına “topdan və pərakəndə” satanların girovuna çevrilməsinlər. Biz əlbəttə ki, sülh tərəfdarıyıq, amma bəzən sülh yalnız silah hesabına əldə edilir".
Rusiyalı ekspert Andrey Petrov da baş verənlərdə günahkar kimi Paşinyanı görür və Ermənistanın məğlubiyyətini qaçılmaz sayır: “Məsələn, Gəncəyə son raket zərbəsindən sonra əminliklə deyə bilərik ki, həqiqətən hazırda Ermənistanı terror təşkilatı idarə edir. Yəni Nikol Paşinyanın hakimiyyətini, Paşinyan rejimini yalnız terror təşkilatı kimi xarakterizə etmək olar”. Ekspertin sözlərinə görə, Paşinyan rejiminin mülki Azərbaycan əhalisi ilə bağlı planı var: “Ermənistan hakimiyyətinin Azərbaycanın dinc sakinlərini öldürmək və dinc sakinləri qorxutmaq kimi planları və məqsədləri var. Və bunlar bu planı mərhələli şəkildə həyata keçirirlər. Anlamaq lazımdır ki, əvvəlki zərbələr və ya bu zərbə torpaqların azad olunmasının qisası kimi birdəfəlik həmlə və ya dinc sakinlərdə vahimə yaratmaq kimi bir hadisə deyil. Beynəlxalq təşkilatlar neytrallıq oyununu dayandırmalı, Ermənistanın hərbi cinayətini, bu cinayətin dəlillərini tanımalıdır. Və Ermənistana təzyiq göstərilməlidir ki, onlar terrorçu hərəkətlərindən əl çəksinlər”. Petrov beynəlxalq ictimaiyyətin susqunluğunu və Ermənistan tərəfindən törədilən bu terror aktlarının görməzdən gəlinməyini də qiymətləndirib: “Anlaya bilmirəm bunlar indi niyə bunu edir. Ümid edirəm ki, bugünkü terror hadisəsindən sonra hər hansı bir reaksiya olacaq. Çünki nə qədər susmaq və özünü heç bir şey baş vermir kimi aparmaq olar? Bilirəm ki, Azərbaycan BMT-nin Baş katibliyinə və Təhlükəsizlik Şurasına muraciət edib. İnanıram ki, nəhayət susqunluq ölü nöqtədən tərpənəcək. Və Ermənistana bunu bağışlamayacaqlar. Problem ondadır ki, hər şey Ermənistanın istədiyi kimidir. Azərbaycan ərazisində terror aktı törədir və heç bir reaksiya almır. Şübhəsiz, bu reaksiyaların olmaması İrəvanın terror aktlarını davam etdirməsinə şərait yaradır. İrəvan beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən dəqiq cavab almalıdır ki, bu cür hallar yolverilməzdir”.
Nahid SALAYEV
