şənbə günü, 21 iyun 2025
     

Azərbaycanın əsas müttəfiqlərindən birinin Talibanla ciddi problemi yarandı...

Image

Bəllidir ki, Azərbaycanın xarici siyasətində Pakistanla münasibətlər mühüm yer tutur, iki ölkə arasında çoxşaxəli əlaqələr mövcuddur. Ölkələrimiz bir-birinə sıx dostluq və qardaşlıq əlaqələri ilə bağlıdır. Ümumiyyətlə, iki ölkənin münasibətləri birgə tarix, mədəniyyət, din, həmrəylik və qarşılıqlı dəstək üzərində qurulub. Münasibətlərimizin yüksələn xətlə inkişafına həm dövlətlər səviyyəsində qətiyyətli siyasi iradə nümayiş etdirilir, həm də bunu xalqların bir-birinə yanaşması tələb edir. 

Qeyd edilənlər fonunda ötən ay prezident İlham Əliyevin Pakistana dövlət səfəri və ölkə başçısının yüksək səviyyədə qarşılanması da tamamilə təbii xarakter daşıyır. Xatırladaq ki, səfər çərçivəsində bir sıra mühüm tədbirlər baş tutub, ikitərəfli və regional məsələlər ətrafında aktual müzakirələr aparılıb. Pakistan Azərbaycana dəstək vermək və həmrəylik nümayiş etdirməklə, bugünə kimi Ermənistanla diplomatik əlaqələr qurmayıb. Azərbaycan da bütün məsələlərdə, o cümlədən Kəşmir məsələsində Pakistanın mövqeyini dəstəkləyir. Hər iki dövlət bir çox beynəlxalq platformalarda eyni maraqlardan çıxış edərək öz fəaliyyətlərini koordinasiya edir, bir-birini əksər məsələlərdə qeyd-şərtsiz dəstəkləyir. Hazırda ölkələrimiz müdafiə, enerji, infrastruktur layihələrinin icrası, informasiya texnologiyaları, səhiyyə və əczaçılıq, tekstil, farmakoloji preparatlar və digər sahələrdə əməkdaşlıq edirlər. Hazırda iki ölkə arasında əməkdaşlıq siyasi, iqtisadi, təhlükəsizlik, mədəniyyət, müdafiə və digər sahələrdə davam etdirilir. Bütün bunlar fonunda Pakistanda baş verənlər Azərbaycanda da diqqətlə izlənilir. Son vaxtlarda isə Pakistan üçün ciddi bir problem meydana çıxıb. Bu xüsusda "Radio Azadi" yazır ki, hələ üç il öncə - Taliban hakimiyyəti ələ keçirəndən bir neçə gün sonra Pakistanın İdarələrarası Kəşfiyyat Xidmətinin rəhbəri general-leytenant Faiz Həmid Əfqanıstanın paytaxtı Kabilə bir növ qələbə səfəri etmişdi. "Xahiş edirəm narahat olmayasınız. Hər şey yaxşı olacaq" deyən  general beşulduzlu "Sarena" otelində gülümsəyərək çay içə-içə Qərb jurnalistlərinə belə demişdi: "Di gəl, üç il sonra Pakistan Talibanın hakimiyyəti yenidən ələ keçirməsindən məmnun görünmür. Belə ki, Taliban hökuməti artıq Pakistanın əsas düşməninə çevrilib. 

İslamabad Talibanı 2021-ci ildə yüzlərlə Pakistan hərbçisini öldürən "Təhrike Taliban Pakistan" hərəkatına sığınacaq verməkdə günahlandırır. "Təhrike Taliban Pakistan"ın Əfqanıstanın daxilində gizləndiyi düşünülən yerlərə Pakistanın davamlı hava zərbələri və diplomatik xəbərdarlıqları heç bir nəticə vermir. İslamabad öz tələblərini dəfələrlə təkrarlasa da, Taliban "Təhrike Taliban Pakistan"nı dəstəkləməkdən əl çəkmir. Pakistanla Əfqanıstan arasında əsas sərhəd keçid məntəqəsi olan Torxam artıq bu fonda bir neçə gündür ki,  qapalıdır. Avqustun 12-də baş verən atışma nəticəsində bir neçə Taliban döyüşçüsü yaralanmış, azı, üç Pakistan hərbçisi həyatını itirmişdi. İki ölkə arasındakı 2 min 500 kilometrlik sərhəd boyunca belə toqquşmalar, demək olar, hər həftə baş verir. Sərhədin tez-tez bağlanması və 1 milyona yaxın yoxsul əfqanın Pakistandan çıxarılması da Əfqanıstanın indiki hakimiyyətinə İslamabadın tələblərini qəbul etdirə bilmir". Baş verənlər fonunda "Xorasan gündəliyi" saytının xəbər direktoru İhsanulla Tipu Məsud bildirir: "Durum 180 dərəcə dəyişib. İndi savaşa aparan münaqişə vəziyyəti var". Avqustun 14-də - Pakistanın Müstəqillik Günündə ölkənin ordu rəhbəri general Asim Munir Taliban hökumətindən səmimi əməkdaşlıq münasibətləri naminə İslamabadın tələblərinə cavab verməsini xahiş edib. O, Taliban hökumətini "Təhrike Taliban Pakistan" ilə bağlarını Palistanla münasibətlərdən üstün tutmamağa çağırıb: "Pakistan hər zaman sizə kömək etdiyi kimi, siz də bu bəlaya son qoymaq işində bizə qoşulmalısınız". Ancaq Aİ və BMT-nin Əfqanıstandakı keçmiş müşaviri, hazırda Belfastdakı Kvins Universitetinin professoru Maykl Sempl  deyir ki, Pakistanı ağuşuna alan dərin siyasi və iqtisadi böhranı görən Taliban üçün "Təhrike Taliban Pakistan"ın, az qala, 20 il sürən kampaniyasından əl çəkmək çətin olacaq. Talibanın hakimiyyətə qayıdışından sonra "Təhrike Taliban Pakistan" yeni güclə ortaya çıxıb. 2014-cü ildə Pakistan ordusunun keçirdiyi əməliyyat və ABŞ-nin dron zərbələri nəticəsində sıraları seyrələn və rəhbərliyi zəifləyən "Təhrike Taliban Pakistan"Əfqanıstana çəkilmişdi. "Təhrike Taliban Pakistan" yaxın ideoloji və təşkilati baxımdan müttəfiqi Talibanın döyüş taktikasını mənimsəyib. Əsasən, təhlükəsizlik qüvvələrini hədəf alan qrup bəzi sərhəd bölgələrində İslamabadın hakimiyyətinə meydan oxumaq üçün kölgə hökuməti yaradıb. Sempl deyir ki, indi Talibanın casus xidməti olan Baş Kəşfiyyat İdarəsinin "Təhrike Taliban Pakistan" ali lideri Molla Heybətulla Axundzadəyə xeyir-dua verməklə qurumu dəstəklədiyinə dair artan dəlillər var: "Onların bir strateji dərinliyə nail olmaq, Pakistanda şəriət əsaslı sistemin qurulmasında bir növ böyük tərəfdaş olmaq arzusu var". Strateji dərinlik bir zamanlar Pakistanın hərbi doktrinasını xarakterizə edirdi. 1979-89-cu illərdə Pakistan SSRİ-nin Əfqanıstanı işğalına qarşı sərhəd dövlətinə çevrilmişdi. O zaman onun hərbi strateqləri qonşu ölkədə dominantlıq etmək və Pakistanın əsas düşməni Hindistanla müharibə başlayarsa, Əfqanıstandan arxa cəbhə kimi yararlanmaq məqsədinə fokuslandılar. Məsud deyir ki, "Təhrike Taliban Pakistan"da çox sayda əfqan Taliban döyüşçüsü cəmləşib və Talibanın müttəfiqi olan bəzi mollalar dəfələrlə "Təhrike Taliban Pakistan"ın Pakistandakı kampaniyasını dəstəkləyən fətvalar veriblər. İhsanulla Tipu Məsud bu fonda bildirir: "İşlər get-gedə pisləşəcək. Pakistan hökuməti iddia edir ki, Pakistanda hücumlar gerçəkləşdirən intihar bombaçılarının azı 15-i Əfqanıstan vətəndaşıdır". Ancaq əfqanıstanlı jurnalist və şərhçi Sami Yusafzay deyir ki, düşdükləri miskin durum üzündən İslamabadı günahlandıran əfqanlar arasında antipakistan ovqatının yüksək olması Talibanı İslamabada qarşı sərt ictimai mövqe tutmağa vadar edib: "Əfqanlar tərəfindən Pakistanın proksisi kimi görünmək Taliban üçün ciddi çatışmazlıqdır". İslamabadın örtülü hərbi dəstəyi 1996-cı ildə Talibanın Əfqanıstanın əksər hissəsini ələ keçirməsinə imkan yaradıb. Daha sonra - 1996-cı ilin sentyabrında Taliban Kabildə hakimiyyəti ələ keçirəndən sonra Pakistan Səudiyyə Ərəbistanı və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri ilə birlikdə Taliban hökumətini tanıyıb. Londonda yerləşən "Chatham House" beyin mərkəzinin Əfqanıstan üzrə eksperti Həmid Hakimi Talibanla Pakistan arasındakı münasibətlərin daha çox qarşılıqlı asılılığa doğru sürüşdüyü qənaətindədir. Onun sözlərinə görə, dünyada nüfuzu artmaqda olan Hindistanın regional hegemon kimi rolunu gücləndirməsi fonunda İslamabad Əfqanıstanla münasibətlərdə qeyri-sabitlik istəmir. O deyir ki, Talibanın Pakistan islamçı birlikləri ilə münasibətləri onun İslamabadın güvənlik isteblişmenti ilə bağlantılarından daha dərindir: "Kabillə İslamabad arasında zorakılığın eskalasiyası risqi yaranınca, bu əlaqə və şəbəkələr dərhal fəaliyyətə keçir".

Tahir TAĞIYEV



VİDEO

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

Bakı məhkəməsi sübut etdi - Qarabağda basdırılmış bütün mina xəritələri İrəvandadır...

Putin dünya media nəhəngləri ilə Azərbaycanı da müzakirə etdi...

Dəhşətli zəlzələ bölgəsində məhəllə salan ilk türk müsəlman dövləti - Azərbaycanın yeni statusu...

SON XƏBƏRLƏR

21.06.2025 / 11:16
ABŞ-ın İrana qarşı hərbi əməliyyatına kim rəhbərlik edə bilər?

21.06.2025 / 11:07
İsrail təkbaşına İranın Fordo nüvə obyektini məhv edə bilməz

21.06.2025 / 11:00
Bu axşam Bakı metrosunun iş rejimində dəyişiklik olunacaq

21.06.2025 / 10:36
Cenevrədəki avropalılar İranı ABŞ-la danışıqlara çağırdı

21.06.2025 / 10:30
Məşhur amerikalı rejissorun əşyaları 4,25 milyon dollara satıldı

21.06.2025 / 10:22
İsrail hökuməti 1000 yeni mobil sığınacaq tikəcək - 28,6 milyon dollara...

21.06.2025 / 10:15
Əraqçi Moskva yolçusudur - Putinlə görüşəcək

21.06.2025 / 10:05
"İki həftə maksimum olacaq” - Tramp İrana vaxt qoydu!

21.06.2025 / 10:00
Bu gün Bakıda ilk dəfə UFC turniri keçiriləcək

21.06.2025 / 09:30
"Çirkli pullara" həbs edildi, ürək tutmasından öldü - türkiyəli fenomeninin acı sonluğu...

21.06.2025 / 09:29
"Cəmiyyətdə heç kim toxunulmaz ola bilməz"

21.06.2025 / 09:22
7 - 8 yaşlı uşağa hesab açmaqda bankların marağı nədir?...

21.06.2025 / 09:16
Bakıda ölümlə nəticələnən yol qəzası baş verib

21.06.2025 / 09:13
Beynəlxalq muğam müsabiqəsinin qalibləri məlum olub

21.06.2025 / 09:08
Azərbaycanlı hakim Almaniya - İtaliya oyununa təyinat aldı

21.06.2025 / 09:00
Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığı və dostluğu əbədidir

21.06.2025 / 08:52
Azərbaycana yay fəsli daxil olub

21.06.2025 / 08:37
"Riyaziyyat uğursuzluğu" məktəblərin günahıdır, ya DİM-in?..

21.06.2025 / 08:15
Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

21.06.2025 / 03:02
Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

21.06.2025 / 01:11
Tramp İrana qarşı yerüstü əməliyyatlara işarə etdi - “onlar Avropa ilə danışmaq istəmir”...

21.06.2025 / 00:35
Cenevrədə kritik görüş – İran növbəti danışıqlara razılıq verdi...

20.06.2025 / 23:05
Ərdoğan Paşinyanla nələri müzakirə etdi...

20.06.2025 / 22:10
Vaxtilə işğalda olan Azərbaycan ərazilərinin “Ermənistana birləşdirilməsi” niyyəti məhkəmədə ifşa olundu - FOTO

20.06.2025 / 21:35
İranda hakimiyyət dəyişikliyi təhlükəsi kəskinləşir...

20.06.2025 / 21:19
Bakı məhkəməsi sübut etdi - Qarabağda basdırılmış bütün mina xəritələri İrəvandadır...

20.06.2025 / 21:06
İran danışıq üçün Trampı yox, Avropa liderlərini seçdi...

20.06.2025 / 20:56
Avropa - İran danışıqları başladı

20.06.2025 / 20:52
Putin dünya media nəhəngləri ilə Azərbaycanı da müzakirə etdi...

20.06.2025 / 20:47
"Aprel döyüşləri ilə bağlı istintaq komissiyasının Ermənistanda yaradılmasının səbəbi əməliyyatın Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən keçirilməsi idi" - Bako Sahakyan

20.06.2025 / 20:38
Dəhşətli zəlzələ bölgəsində məhəllə salan ilk türk müsəlman dövləti - Azərbaycanın yeni statusu...

20.06.2025 / 20:25
Əliyev bu dəfə Türkiyədə daha böyük coşqu ilə qarşılandı - qardaşlığın yeni yüksəlişi...

20.06.2025 / 20:12
Paşinyan Ərdoğanı İrəvana dəvət etdi...

20.06.2025 / 20:10
İstanbul erməni patriarxı Paşinyanla görüşmədi...

20.06.2025 / 20:07
Moskvanın Paşinyanın yerinə hazırladığı milyarderlərin ikisi də türməlik oldu... Bakıda və İrəvanda...

20.06.2025 / 19:54
İsrailin israrla ABŞ-dan istədiyi bomba nəyə qadirdir?

20.06.2025 / 19:42
Faiq Ələkbərli Rusiya Federasiyasında keçirilən X Beynəlxalq elmi-praktiki konfransda onlayn iştirak edib

20.06.2025 / 19:38
İrəvanda "Azərbaycan Zəngəzura hücum edəcək" dalğası yenidən başladıldı...

20.06.2025 / 19:25
Xalqımızın sərvəti, Azərbaycanın tanınma simvolu - adət-ənənələr üçün təhlükələr...

20.06.2025 / 19:17
Cənnət ətri

20.06.2025 / 19:12
Qrossi xəbərdarlıq etdi- İraqdakı səhvi İranda təkrar etməyin....

20.06.2025 / 19:11
Münaqişə davam edərsə, İran nüvə silahına əl ata bilər

20.06.2025 / 19:07
Paşinyandan Kremlə sərrast mesaj - “Rusiyanın forpostluğundan çıxdıq”...

20.06.2025 / 18:52
Putin İrana hərbi müdafiə dəstəyindən imtina etdi...

20.06.2025 / 18:45
DİN qadınlara qarşı zorakılıq, ailə-məişət zəminində törədilən cinayətlər mövzusunda konfrans keçirdi - FOTO/VİDEO

20.06.2025 / 18:38
Azərbaycanda eyni cütlüyə azı 3, çoxu 4 dəfə toy qonaqlığı verilir - əcaibləşən adətlərimiz...

20.06.2025 / 18:25
Azərbaycan neftinin kəskin bahalaşmasının sonu nə olacaq?...

20.06.2025 / 18:11
İran nüvəsi ilə bağlı ABŞ kəşfiyyatı Trampın siyasətini alt-üst etdi...

20.06.2025 / 18:07
Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyi ilə əlaqədar keçirilən seminarlar yekunlaşıb - FOTO

20.06.2025 / 18:03
Türkiyənin sualtı dünyasına səyahət

20.06.2025 / 17:56
İlyarım sülhməramlılarda xidmət etdi, könüllü 44 günlük savaşa getdi, sonra isə...Şəhidin qazi atası İbrahimov danışır... - FOTO

20.06.2025 / 17:43
Tramp müharibəyə girsə İran ABŞ-a nələr edə bilər?..

20.06.2025 / 17:30
Şagirdlər buraxılış xarici dil imtahanında ciddi qüsur tapdılar...

20.06.2025 / 17:25
"Səməd Vurğunun "Azərbaycan" şeirində yaradıcı masştab yoxdur"....

20.06.2025 / 17:23
Vüqar Rəhimzadə: Kahramanmaraşdakı “Azərbaycan” məhəlləsi Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığının, dostluğunun və həmrəyliyinin əyani nümunəsidir

20.06.2025 / 17:20
Diplomatik korpusun nümayəndələri Laçında olublar

20.06.2025 / 17:15
İsmayıllının Mollaisaqlı sakininin evi belə yandı - bir çöp də ələ gəlmədi... - VİDEO

20.06.2025 / 17:09
Xaosa bürünmüş dünyada Azərbaycanın tək yolu var - İlham Əliyev nə deyib...?

20.06.2025 / 17:07
Bahar Muradova Sabirabadda vətəndaşları qəbul edib

20.06.2025 / 16:54
Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığının təcəssümü Kahramanmaraş

20.06.2025 / 16:40
DTX Qaxda əməliyyat keçirdi - icra başçısı və müavinləri saxlandı

20.06.2025 / 16:34
Azərbaycan UNESCO-nun Hökumətlərarası Komitəsinə üzv seçildi

20.06.2025 / 16:20
"Əkinçi"dən sonra Qafqaza düşən "Ziya"

20.06.2025 / 16:05
İki ölkədən İsrailə hərbi dəstək - İrana qarşı 14 yük təyyarəsi ilə silah göndərdilər

20.06.2025 / 15:43
"Avropa İttifaqı səmasını üzümüzə bağlayıb, Ermənistan da bağlayacaq?" - Overçuk

20.06.2025 / 15:20
Bakıda soyğunçuluq edən 3 nəfər yaxalandı

20.06.2025 / 14:55
10 mindən çox aliment borcu olan Saatlı sakini həbs edildi

20.06.2025 / 14:47
Maqsud İbrahimbəyov Yaradıcılıq Mərkəzində “Zeynəbin sehrli dünyası” adlı sərginin açılışı olub - FOTO

20.06.2025 / 14:41
Prezidentin Naxçıvandakı nümayəndəliyinə dair qanunvercilik MR Konstitusiyasına daxil edilir

20.06.2025 / 14:25
Prezident İlham Əliyev UFC-nin prezidentini qəbul edib - FOTO

20.06.2025 / 14:25
Aprel döyüşləri zamanı Ermənistan tərəfindən əməliyyatlara rəhbərlik etmiş generalların adları məhkəmədə açıqlanıb

20.06.2025 / 14:09
DİN-dən Bakıda keçirilən UFC turniri ilə bağlı açıqlama - təhlükəsizlik polis tərəfindən təmin olunur...

20.06.2025 / 13:52
Naxçıvan Nazirlər Kabineti Azərbaycan Prezidentinə tabe olacaq

20.06.2025 / 13:37
Qubadlıda skelet fraqmentləri aşkarlandı

20.06.2025 / 13:16
Azərbaycan və Küveyt arasında kənd təsərrüfatı sahəsində əməkdaşlıq sənədi təsdiq edildi - FƏRMAN

20.06.2025 / 13:15
Azərbaycan və Çin arasında “Kəmər və Yol” Təşəbbüsünün Birgə Təşviqi üzrə Əməkdaşlıq Planı təsdiqləndi - FƏRMAN

20.06.2025 / 13:12
Azərbaycan və Çin arasında beynəlxalq multimodal daşımalar haqqında Saziş təsdiq edildi - FƏRMAN

20.06.2025 / 13:10
Армения - безхозная. Интересная история - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

20.06.2025 / 12:45
DTX tərəfindən saxlanan Fransa şirkətinin vitse-prezidentinin məhkəməsi başladı

20.06.2025 / 12:16
Azərbaycan və Avstraliya XİN başçıları İsrail-İran qarşıdurması nəticəsində təhlükəsizlik vəziyyətini müzakirə ediblər

20.06.2025 / 12:00
Paşinyan Ərdoğana sığınır...

Xalqımızın sərvəti, Azərbaycanın tanınma simvolu - adət-ənənələr üçün təhlükələr...

XƏBƏR ARXİVİ