Cümə axşamı günü, 17 iyul 2025
     

Azərbaycanın əsas müttəfiqlərindən birinin Talibanla ciddi problemi yarandı...

Image

Bəllidir ki, Azərbaycanın xarici siyasətində Pakistanla münasibətlər mühüm yer tutur, iki ölkə arasında çoxşaxəli əlaqələr mövcuddur. Ölkələrimiz bir-birinə sıx dostluq və qardaşlıq əlaqələri ilə bağlıdır. Ümumiyyətlə, iki ölkənin münasibətləri birgə tarix, mədəniyyət, din, həmrəylik və qarşılıqlı dəstək üzərində qurulub. Münasibətlərimizin yüksələn xətlə inkişafına həm dövlətlər səviyyəsində qətiyyətli siyasi iradə nümayiş etdirilir, həm də bunu xalqların bir-birinə yanaşması tələb edir. 

Qeyd edilənlər fonunda ötən ay prezident İlham Əliyevin Pakistana dövlət səfəri və ölkə başçısının yüksək səviyyədə qarşılanması da tamamilə təbii xarakter daşıyır. Xatırladaq ki, səfər çərçivəsində bir sıra mühüm tədbirlər baş tutub, ikitərəfli və regional məsələlər ətrafında aktual müzakirələr aparılıb. Pakistan Azərbaycana dəstək vermək və həmrəylik nümayiş etdirməklə, bugünə kimi Ermənistanla diplomatik əlaqələr qurmayıb. Azərbaycan da bütün məsələlərdə, o cümlədən Kəşmir məsələsində Pakistanın mövqeyini dəstəkləyir. Hər iki dövlət bir çox beynəlxalq platformalarda eyni maraqlardan çıxış edərək öz fəaliyyətlərini koordinasiya edir, bir-birini əksər məsələlərdə qeyd-şərtsiz dəstəkləyir. Hazırda ölkələrimiz müdafiə, enerji, infrastruktur layihələrinin icrası, informasiya texnologiyaları, səhiyyə və əczaçılıq, tekstil, farmakoloji preparatlar və digər sahələrdə əməkdaşlıq edirlər. Hazırda iki ölkə arasında əməkdaşlıq siyasi, iqtisadi, təhlükəsizlik, mədəniyyət, müdafiə və digər sahələrdə davam etdirilir. Bütün bunlar fonunda Pakistanda baş verənlər Azərbaycanda da diqqətlə izlənilir. Son vaxtlarda isə Pakistan üçün ciddi bir problem meydana çıxıb. Bu xüsusda "Radio Azadi" yazır ki, hələ üç il öncə - Taliban hakimiyyəti ələ keçirəndən bir neçə gün sonra Pakistanın İdarələrarası Kəşfiyyat Xidmətinin rəhbəri general-leytenant Faiz Həmid Əfqanıstanın paytaxtı Kabilə bir növ qələbə səfəri etmişdi. "Xahiş edirəm narahat olmayasınız. Hər şey yaxşı olacaq" deyən  general beşulduzlu "Sarena" otelində gülümsəyərək çay içə-içə Qərb jurnalistlərinə belə demişdi: "Di gəl, üç il sonra Pakistan Talibanın hakimiyyəti yenidən ələ keçirməsindən məmnun görünmür. Belə ki, Taliban hökuməti artıq Pakistanın əsas düşməninə çevrilib. 

İslamabad Talibanı 2021-ci ildə yüzlərlə Pakistan hərbçisini öldürən "Təhrike Taliban Pakistan" hərəkatına sığınacaq verməkdə günahlandırır. "Təhrike Taliban Pakistan"ın Əfqanıstanın daxilində gizləndiyi düşünülən yerlərə Pakistanın davamlı hava zərbələri və diplomatik xəbərdarlıqları heç bir nəticə vermir. İslamabad öz tələblərini dəfələrlə təkrarlasa da, Taliban "Təhrike Taliban Pakistan"nı dəstəkləməkdən əl çəkmir. Pakistanla Əfqanıstan arasında əsas sərhəd keçid məntəqəsi olan Torxam artıq bu fonda bir neçə gündür ki,  qapalıdır. Avqustun 12-də baş verən atışma nəticəsində bir neçə Taliban döyüşçüsü yaralanmış, azı, üç Pakistan hərbçisi həyatını itirmişdi. İki ölkə arasındakı 2 min 500 kilometrlik sərhəd boyunca belə toqquşmalar, demək olar, hər həftə baş verir. Sərhədin tez-tez bağlanması və 1 milyona yaxın yoxsul əfqanın Pakistandan çıxarılması da Əfqanıstanın indiki hakimiyyətinə İslamabadın tələblərini qəbul etdirə bilmir". Baş verənlər fonunda "Xorasan gündəliyi" saytının xəbər direktoru İhsanulla Tipu Məsud bildirir: "Durum 180 dərəcə dəyişib. İndi savaşa aparan münaqişə vəziyyəti var". Avqustun 14-də - Pakistanın Müstəqillik Günündə ölkənin ordu rəhbəri general Asim Munir Taliban hökumətindən səmimi əməkdaşlıq münasibətləri naminə İslamabadın tələblərinə cavab verməsini xahiş edib. O, Taliban hökumətini "Təhrike Taliban Pakistan" ilə bağlarını Palistanla münasibətlərdən üstün tutmamağa çağırıb: "Pakistan hər zaman sizə kömək etdiyi kimi, siz də bu bəlaya son qoymaq işində bizə qoşulmalısınız". Ancaq Aİ və BMT-nin Əfqanıstandakı keçmiş müşaviri, hazırda Belfastdakı Kvins Universitetinin professoru Maykl Sempl  deyir ki, Pakistanı ağuşuna alan dərin siyasi və iqtisadi böhranı görən Taliban üçün "Təhrike Taliban Pakistan"ın, az qala, 20 il sürən kampaniyasından əl çəkmək çətin olacaq. Talibanın hakimiyyətə qayıdışından sonra "Təhrike Taliban Pakistan" yeni güclə ortaya çıxıb. 2014-cü ildə Pakistan ordusunun keçirdiyi əməliyyat və ABŞ-nin dron zərbələri nəticəsində sıraları seyrələn və rəhbərliyi zəifləyən "Təhrike Taliban Pakistan"Əfqanıstana çəkilmişdi. "Təhrike Taliban Pakistan" yaxın ideoloji və təşkilati baxımdan müttəfiqi Talibanın döyüş taktikasını mənimsəyib. Əsasən, təhlükəsizlik qüvvələrini hədəf alan qrup bəzi sərhəd bölgələrində İslamabadın hakimiyyətinə meydan oxumaq üçün kölgə hökuməti yaradıb. Sempl deyir ki, indi Talibanın casus xidməti olan Baş Kəşfiyyat İdarəsinin "Təhrike Taliban Pakistan" ali lideri Molla Heybətulla Axundzadəyə xeyir-dua verməklə qurumu dəstəklədiyinə dair artan dəlillər var: "Onların bir strateji dərinliyə nail olmaq, Pakistanda şəriət əsaslı sistemin qurulmasında bir növ böyük tərəfdaş olmaq arzusu var". Strateji dərinlik bir zamanlar Pakistanın hərbi doktrinasını xarakterizə edirdi. 1979-89-cu illərdə Pakistan SSRİ-nin Əfqanıstanı işğalına qarşı sərhəd dövlətinə çevrilmişdi. O zaman onun hərbi strateqləri qonşu ölkədə dominantlıq etmək və Pakistanın əsas düşməni Hindistanla müharibə başlayarsa, Əfqanıstandan arxa cəbhə kimi yararlanmaq məqsədinə fokuslandılar. Məsud deyir ki, "Təhrike Taliban Pakistan"da çox sayda əfqan Taliban döyüşçüsü cəmləşib və Talibanın müttəfiqi olan bəzi mollalar dəfələrlə "Təhrike Taliban Pakistan"ın Pakistandakı kampaniyasını dəstəkləyən fətvalar veriblər. İhsanulla Tipu Məsud bu fonda bildirir: "İşlər get-gedə pisləşəcək. Pakistan hökuməti iddia edir ki, Pakistanda hücumlar gerçəkləşdirən intihar bombaçılarının azı 15-i Əfqanıstan vətəndaşıdır". Ancaq əfqanıstanlı jurnalist və şərhçi Sami Yusafzay deyir ki, düşdükləri miskin durum üzündən İslamabadı günahlandıran əfqanlar arasında antipakistan ovqatının yüksək olması Talibanı İslamabada qarşı sərt ictimai mövqe tutmağa vadar edib: "Əfqanlar tərəfindən Pakistanın proksisi kimi görünmək Taliban üçün ciddi çatışmazlıqdır". İslamabadın örtülü hərbi dəstəyi 1996-cı ildə Talibanın Əfqanıstanın əksər hissəsini ələ keçirməsinə imkan yaradıb. Daha sonra - 1996-cı ilin sentyabrında Taliban Kabildə hakimiyyəti ələ keçirəndən sonra Pakistan Səudiyyə Ərəbistanı və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri ilə birlikdə Taliban hökumətini tanıyıb. Londonda yerləşən "Chatham House" beyin mərkəzinin Əfqanıstan üzrə eksperti Həmid Hakimi Talibanla Pakistan arasındakı münasibətlərin daha çox qarşılıqlı asılılığa doğru sürüşdüyü qənaətindədir. Onun sözlərinə görə, dünyada nüfuzu artmaqda olan Hindistanın regional hegemon kimi rolunu gücləndirməsi fonunda İslamabad Əfqanıstanla münasibətlərdə qeyri-sabitlik istəmir. O deyir ki, Talibanın Pakistan islamçı birlikləri ilə münasibətləri onun İslamabadın güvənlik isteblişmenti ilə bağlantılarından daha dərindir: "Kabillə İslamabad arasında zorakılığın eskalasiyası risqi yaranınca, bu əlaqə və şəbəkələr dərhal fəaliyyətə keçir".

Tahir TAĞIYEV



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

17.07.2025 / 20:20
Rusiyadan Ermənistana istehza və hədə - münasibətlər daha da gərginləşir

17.07.2025 / 20:07
Uzun durğunluqdan sonra Bakı-Aşqabad münasibətləri yeni mərhələyə çıxdı...

17.07.2025 / 19:53
Rusiyanın Ermənistanda hakimiyyətə əsas namizədi məhv edilir...

17.07.2025 / 19:40
Qarabağ Dirçəliş Fondunun 2024-cü il üzrə maliyyə hesabatları PwC-nin auditindən uğurla keçdi

17.07.2025 / 19:38
Paşinyan Zəngəzur dəhlizi barədə ABŞ-ın son planını dəstəklədi...

17.07.2025 / 19:25
Rusiya Azərbaycan diasporunda daha bir həbs...

17.07.2025 / 19:15
Akif Nağı Aydın Quliyevi təbrik etdi

17.07.2025 / 19:11
DİM-də "imtahan islahatları" bitmir - indi də "esse islahatları" gəlir...

17.07.2025 / 18:57
Çin də Zəngəzur dəhlizinə müştəri çıxdı...

17.07.2025 / 18:44
Paşinyan ABŞ-dan strateji müttəfiqliklə bağlı yeni mesajlar alıb...

17.07.2025 / 18:36
lk dəfə ingilis dilinə tərcümə olunan "Oftalmologiyanın aktual problemləri” kitabı göz xəstəliklərinə dair fundamental əsərdir

17.07.2025 / 18:31
AB-nin 3 ölkəsi Rusiyanın "tərəfinə keçdi"...

17.07.2025 / 18:24
"ADA Universitetində təhsil alan tələbələrin 30 faizi ödənişsiz oxuyur" - Hafiz Paşayev

17.07.2025 / 18:17
İsveçrə deputatı İlham Əliyevə şər atdı - sülhə mane olan kimdir?

17.07.2025 / 18:04
İşğaldan azad rayonlarımızda yaşayanların sayı 50 minə çatdı...

17.07.2025 / 17:55
Azərbaycan mətbuatı 150 illik yol qət edərək tarixi Zəfərimizin, suverenliyimizin tam bərpasının müjdəçisi olmağından qürur duyur

17.07.2025 / 17:46
Çin Azərbaycanla əlaqələrdə Rusiyanı üstələməyə başladı...

17.07.2025 / 17:33
Milli Məclisin Komitə sədri Aydın Quliyevi təbrik etdi

17.07.2025 / 17:21
Dövlət əleyhinə açıq çağırışlara görə DTX-nın saxladığı Mirədalət Talışxanov məhkəmə qarşısında...

17.07.2025 / 17:08
Samir Nuriyevin BƏƏ-nin Hesablama Qurumunun nümayəndə heyəti ilə görüşü olub - FOTO

17.07.2025 / 16:53
NATO Ukraynaya “Patriot” sistemləri göndərməyə başladı...

17.07.2025 / 16:37
Bakıda marketlərə qənim kəsilən iki nəfər yaxalandı

17.07.2025 / 16:34
BMU-İNHA ikili diplom proqramının II məzun buraxılışı keçirilib

17.07.2025 / 16:11
Cəlilabadın qəhrəman şəhidi - Əli Rüstəmov...

17.07.2025 / 16:01
BDU-da şəhid övladları olan abituriyentlər üçün infotur keçirilib

17.07.2025 / 15:54
Suraxanıda 2 nəfər saxlandı, 4 kq-a yaxın narkotik ələ keçirildi

17.07.2025 / 15:26
Prezident İlham Əliyev Berdiməhəmmədova “Dostluq” adlı Qarabağ atı hədiyyə etdi - FOTO

17.07.2025 / 15:05
Nəsimidə silsilə oğurluqlar edən şəxs saxlandı

17.07.2025 / 14:43
Sviridenko Ukraynanın baş naziri təyin edildi

17.07.2025 / 14:42
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Mehmandarovların malikanə kompleksində olublar - FOTO

17.07.2025 / 14:30
Ağcabədidə çətənə bitkilərinin kultivasiyasını təşkil edən şəxslər saxlandı

17.07.2025 / 14:19
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Yuxarı Gövhər Ağa məscidini ziyarət ediblər - FOTO

17.07.2025 / 14:17
"İşgəncələrə məruz qalırdım, döyülürdüm" - Erməni əsirliyində olmuş azərbaycanlı

17.07.2025 / 13:58
Prezident İlham Əliyev və Türkmənistan Xalq Məsləhətinin sədri Şuşada Bülbülün ev-muzeyində olublar - FOTO

17.07.2025 / 13:45
İsti hava bu avtomobillərdə yanğın ehtimalını dəfələrlə artırır - BDYPİ-dən xəbərdarlıq

17.07.2025 / 13:33
Prezident İlham Əliyev və Türkmənistan Xalq Məsləhətinin sədri Natəvanın, Bülbülün və Üzeyir Hacıbəylinin gülləbaran edilmiş heykəllərinə baxıblar - FOTO

17.07.2025 / 13:24
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşadakı Yaradıcılıq Mərkəzində “Heydər Əliyev və Qarabağ” sərgisi ilə tanış olublar - FOTO

17.07.2025 / 13:17
Laçında baş vermiş meşə yanğınına görə 3 nəfər məsuliyyətə cəlb edildi

17.07.2025 / 13:11
Azərbaycan XİN-dən İraqa başsağlığı mesajı...

17.07.2025 / 13:08
Пашинян дал Кремлю очередную пощёчину - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

17.07.2025 / 12:53
Prezident Əliyev və Berdiməhəmmədov Yeni Şuşa məscidində tikinti işlərinin gedişi ilə tanış olublar - FOTO

17.07.2025 / 12:34
“Suriya tortu” bölüşülmür...

17.07.2025 / 12:26
Prezident İlham Əliyev və Türkmənistan Xalq Məsləhətinin sədri Şuşada inşa edilmiş birinci yaşayış kompleksində olublar - FOTO

17.07.2025 / 12:15
Azərbaycanla Vyetnam arasında mühüm razılaşma

17.07.2025 / 12:07
Prezident İlham Əliyev və Berdiməhəmmədov Daşaltı kəndinin fonunda şəkil çəkdiriblər - FOTO

17.07.2025 / 11:35
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Füzuli şəhərinin dağıdılmış yerlərinə baxıblar

17.07.2025 / 11:30
Bu da oldu - Tramp istədi, "Coca-Cola" tərkibini dəyişdi..

17.07.2025 / 11:29
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Füzuli rayonuna gəlib

17.07.2025 / 11:10
Azərbaycan və Qazaxıstanın XTQ mənsubları arasında görüş olub

17.07.2025 / 11:07
BDU-nun nəzdində “Gənc istedadlar” liseyinin 7 şagirdi qızıl və gümüş nişana layiq görülüb

17.07.2025 / 11:03
Trampdan Rusiyaya sərt cavab, müharibə qızışır - CANLI

17.07.2025 / 10:43
Bağdadda matəm elan edilib - yanğında ölən 50 nəfərə görə...

17.07.2025 / 10:30
"İsrail müharibəyə başlaya bilər, lakin onu bitirmək gücündə deyil" - Əhməd əş-Şaraa

17.07.2025 / 10:22
Şamaxıda keçirilən konfrans yekunlaşıb

17.07.2025 / 10:16
"İsrail Suriyanın ərazi bütövlüyünə təcavüz edir" - Türkiyə parlamenti

17.07.2025 / 10:10
Bu ərəb ölkəsi ABŞ iqtisadiyyatına 17 milyard dollar sərmayə qoyacaq

17.07.2025 / 10:04
Sabunçunun bu ərazilərində işıq olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

17.07.2025 / 10:00
"Sabah" bu gün Avroliqada cavab matçına çıxacaq

17.07.2025 / 09:54
Dolların məzənnəsi dəyişmədi, avro bahalaşdı - Mərkəzi Bankdan AÇIQLAMA

17.07.2025 / 09:28
"Yol-nəqliyyat hadisələrinin təsnifatı: səbəb və nəticələrin təhlili” adlı ictimai müzakirə keçirilib

17.07.2025 / 09:27
Ağıllı kəndlərlə bərabər sağlam şəhərlər də yaratmalıyıq - ÜST-dən Bakıya mesaj...

17.07.2025 / 09:26
Bakıda “Mercedes” yolu keçən qadını vurub öldürdü

17.07.2025 / 09:18
"Mən bunu edəcəm” - Makronun qorxulu rəqibi seçkilərə qatılacaq

17.07.2025 / 09:14
Tənha yaşayan almanların sayı 17 milyona çatıb...

17.07.2025 / 09:10
“Qarabağ” Çempionlar Liqasında bu rəqiblə qarşılaşacaq

17.07.2025 / 09:04
Daha 43 ailə Kəngərliyə köçürüldü

17.07.2025 / 08:34
Məleykə Abbaszadə qızlara nə demək istədi - hər gün sağılmaq nədir?

17.07.2025 / 08:22
Bakının bu yollarında güclü tıxac var

17.07.2025 / 01:14
Suriyada nə baş verir... İsrail prezident iqamətgahını, Baş Qərargah və Müdafiə Nazirliyinin binalarını vurdu... ölü sayısı 300-ü keçdi... - VİDEO

16.07.2025 / 23:18
Paşinyan Ermənistanın KTMT-dən çıxacağını açıqladı - geri qayıtmaq niyyətində deyilik...

16.07.2025 / 22:41
Ermənistan Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına tam üzvlük üçün müraciət edib

16.07.2025 / 22:24
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov birgə nahar ediblər

16.07.2025 / 21:43
Yekaterinburqdakı Azərbaycan diaspor rəhbərinin oğlu həbs edildi

16.07.2025 / 21:21
Zəngəzur dəhlizi ABŞ-a verilsə, bölgəmizdə nə baş verər?

16.07.2025 / 21:04
Paşinyan Bakıda mühakimə olunan şəxslə bağlı məktubdan imtina etdi...

16.07.2025 / 20:49
Tramp neçənci dəfədir Rusiya barədə 180 dərəcə mövqe dəyişir - taktika, ya xamlıq...

16.07.2025 / 20:45
Şamaxıda dini ibadətgahlara media-tur təşkil olunub

16.07.2025 / 20:35
12 günlük müharibə Rusiya-İran münasibətlərini xeyli zədələdi...

16.07.2025 / 20:22
Ermənistan təlaşda: Qərbi Zəngəzur mübahisəli ərazilər kimi dünyada tanınmağa başlayır...

16.07.2025 / 20:20
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov “Sea Breeze”də olublar - FOTO

16.07.2025 / 20:03
Tramp bir sözü ilə dolları elə möhkəmləndirdi ki, təsiri manata da dəyə bilər...

İşğaldan azad rayonlarımızda yaşayanların sayı 50 minə çatdı...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910