29 oktyabrda Böyük Qarabağ dönüşü ola bilər - Azərbaycan vaxt cədvəlini nəhayət müzakirəyə daxil etdirə bildi...
ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri bəyanatla çıxış ediblər. Bildirilir ki, həmsədrlər və xarici işlər nazirləri Cenevrədə görüşərək, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həlli üçün lazım olan bütün addımları müzakirə etmək, razılığa gəlmək və həyata keçirməyə başlamaq üçün baza prinsiplərinə uyğun olaraq yenidən bir araya gələcəklər.
Bəyanatda həmsədrlərin 24 oktyabrda Vaşinqtonda Ermənistan xarici işlər naziri Zohrab Mnatsakanyan və Azərbaycanın xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovla görüşdükləri, xarici işlər nazirləri və ABŞ Dövlət katibinin müavini Stiven Bigan ilə birgə iclasda iştirak etdikləri bildirilir. Məlumata görə, ATƏT sədrinin şəxsi nümayəndəsi Anjey Kasprşik də görüşlərdə iştirak edib. Həmsədrlər tərəfləri, öhdəliklərinə uyğun olaraq, 10 oktyabrda Moskvada imzalanmış birgə bəyanatın bütün aspektlərini həyata keçirmək üçün təcili addımlar atmağa çağırıblar və bu öhdəlikləri 18 oktyabrda Parisdə təsdiqlədiklərini qeyd ediblər.
Həmsədrlər tərəfləri hərbi əməliyyatları dərhal dayandırmağa və ATƏT-in Minsk Qrupu həmsədrlərinin himayəsində Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həll olunması üçün əsaslı danışıqları bərpa etməyə çağıran Amerika Birləşmiş Ştatları prezidenti Donald Tramp, Fransa prezidenti Emmanuel Makron və Rusiya prezidenti Vladimir Putinin 1 oktyabr 2020-ci il tarixli ortaq bəyanatını, həmçinin Amerika Birləşmiş Ştatlarının Dövlət katibi Maykl Pompeonun, Fransanın Avropa və Xarici işlər naziri Jan-İv Le Drianın və Rusiya Federasiyasının Xarici işlər naziri Sergey Lavrovun 5 oktyabrdakı birgə bəyanatını xatırladıblar.
Həmsədrlər və xarici işlər nazirləri intensiv müzakirələr zamanı təcili humanitar atəşkəsin tətbiq olunmasının, atəşkəsin monitorinqinin mümkün parametrlərinin və 10 oktyabrdakı birgə bəyanata uyğun olaraq hərtərəfli həll yolunun əsas substantiv elementlərinin müzakirəsinə başlamağı müzakirə ediblər. ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri ilə Azərbaycan və Ermənistanın xarici işlər nazirləri Ceyhun Bayramov və Zohrab Mnatsakanyanın birgə görüşü keçiriləcək. Razılaşdırılmış vaxt cədvəlinə uyğun olaraq, Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin qəbul etdikləri baza prinsiplərinə uyğun şəkildə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həllinə nail olmaq üçün lazım olan bütün addımları müzakirə etmək və həyata keçirməyə başlamaq barədə razılığa gəlinib.
Bəyanatı ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrləri - Rusiya Federasiyasından İqor Popov, Fransadan Stefan Viskonti və Amerika Birləşmiş Ştatlarından Andryu Şefer yayıb.
Həmsədrlərin bəyanatında diqqət çəkən məqamlardan biri “Razılaşdırılmış vaxt cədvəlinə uyğun olaraq...” ifadəsinin yer almasıdır. Qeyd edək ki, Azərbaycan daima bu məqamın üzərində dayanıb ki, Ermənistan tərəfi işğal edilmiş ərazilərdən çıxmaqla bağlı vaxt qrafiki versə, sülh danışıqları perspektivli ola bilər. Bu ifadənin bəyanatda yer alması hansı anlama gələ bilər?
Beynəlxalq məsələlər üzrə ekspert Yeganə Hacıyeva “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, ABŞ Dövlət Departamenti və ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrlərinin 25 oktyabr tarixli bəyanatı və tətbiq edilən atəşkəs bir-birilə əlaqəli proseslərdir: “ABŞ Dövlət Departamenti və ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrlərinin Vaşington görüşünün nəticəsi olaraq yenidən humanitar atəşəkəs elan edildi. Həmsədrlərin qəbul etdiyi bəyanatın mətni 24 oktyabr tarxində Vaşınqtonda təklif olunan və ən əsası, daha öncə qəbul edilmiş atəşkəs haqqında 2 razılaşmanın şərtlərindən fərqlidir. Daha öncə iki razılaşmada həmsədrlərin təklifi ilə atəşkəs birtərəfli qaydada və müddət göstərilmədən qəbul edilmişdi. Bu razılaşmada isə Azərbaycanın qəti israrı və sərt mövqeyilə açıqlama birtərəfli qaydada olmadı və razıılaşmanın ancaq humanitar atəşkəslə məhdudlaşdırılmasının qarşısı alındı. Oktyabrın 29-da Cenevrədə həmsədrlər və xarici işlər nazirləri görüşəcək. Həmsədrlərin bəyanatında deyilir ki, bu görüşdə razılaşdırılacaq qrafikə əsasən Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həllinə nail olmağa çalışılacaq. Buradan belə nəticə çıxır ki, Azərbaycan bu görüşdə təklif olunan atəşkəsin monitorinqi üzrə parametrlər mövzusunda münaqişənin tam həlli prosesini ehtiva edən təkliflərini hazırlayıb. Azərbaycan tərəfi bu prosesin danışıqlarla paralel getməsində israr edir. Birinci təklif Ermənistan qoşunlarının Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərinin hamısından çıxarılması ilə bağlı konkret vaxt cədvəli müəyyən edilməsidir və bu qəbul olundu. Bunun üçün bəyanatda öz əksini tapmış vaxt cədvəli nəzərdə tutulur. Biz bilirdik ki, humanitar atəşkəs də Ermənistan tərəfindən pozulacaq və məhz görüşlərdə də Azərbaycan bu halda qətiyyətli cavab verəcəyini bildirib. Artıq Ermənistan bu müddəanı pozdu. Onların yeganə şansı qalır, Cenevrə görüşündə bəyanatda yer alan müddəaya uyğun olaraq, torpaqlarımızın azad edilməsi üzrə vaxt qrafikini təqdim etməyə”.
Prezidentin xalqa etdiyi son müraciətdən də göründü ki, Azərbaycan öz prinsipial mövqeyindən bir addım da olsun geriyə addım atmayacaq.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
