Bir neçə gün öncə Dövlət Gömrük Komitəsi (DGK) “Əqli mülkiyyət hüquqlarının təminatı və piratçılığa qarşı mübarizə haqqında” qanuna əsaslanaraq, gömrük ərazisinə gətirilən pirat və ya kontrafakt malların buraxılışını dayandırmaq hüququna malik olduğunu açıqladı.
Komitənin yaydığı məlumatda qeyd olunurdu ki, “Əqli mülkiyyət hüquqlarının təminatı və piratçılığa qarşı mübarizə haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 10-cu maddəsinə əsasən, gömrük ərazisinə gətirilən mallara münasibətdə istehlakçıların hüquqlarının və əhalinin sağlamlığının müdafiəsi, əqli mülkiyyət hüquqlarının qorunması, habelə pirat və ya kontrafakt məhsulların idxalının (ixracının) qarşısının alınması məqsədilə gömrük orqanları tərəfindən Gömrük Məcəlləsində və digər qanunvericilik aktlarında nəzərdə tutulmuş tədbirlər həyata keçirilir: “Gömrük Məcəlləsinin 287.1-ci maddəsinə əsasən, tərkibində əqli mülkiyyət hüquqlarının obyektləri olan malların pirat və ya kontrafakt olması əlamətləri aşkar edildikdə gömrük orqanları həmin malların buraxılışını dayandırmaq hüququna malikdir. Dövlət Gömrük Komitəsi həmçinin bildirir ki, tərkibində əqli mülkiyyət hüquqlarının obyekti olan mallardan qanunsuz istifadə Azərbaycan Respublikasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinə və Cinayət Məcəlləsinə uyğun olaraq inzibati və cinayət məsuliyyəti yaradır.
Maraqlıdır, Çin məhsullarının idxalına qadağa qoyulacaqsa, bu, bazara necə təsir edəcək? Məlumdur ki, saxta Çin məhsulları bazarda ucuz qiymətə təklif edilirdi. İndi bu qadağa qiymət artımına səbəb olacaqmı?
- Rəşad Həsənov: “Hazırda başladılmış prosesin nəticəsində ölkədə ciddi qiymət artımı olacaq”
İqtisadçı Rəşad Həsənov hesab edir ki, Azərbaycan alıcılıq gücü zəif olan ölkələrdəndir: "Reallıq ondan ibarətdir ki, inkişaf etmiş ölkələrin əhalisinin, xüsusilə də onun az və ortagəlirli qruplarının tələbatının böyük bir qismini həmin məhsullar ödəyir. Hətta Birləşmiş Millətlər Təşkilatının zaman-zaman bu kimi məsələlərdə daha ehtiyatlı davranmaqla bağlı tövsiyələri olur".
İqtisadçının fikrincə, hazırda başladılmış prosesin nəticəsində ölkədə ciddi qiymət artımı olacaq: "Bazar tələbi yüksək olanda bu kimi məhdudiyyətlər böyük korrupsiya risqlərini formalaşdırır. Bir tərəfdən, bu mallara böyük bazar tələbi var, digər tərəfdən, müəyyən səlahiyyətli qurum bunu məhdudlaşdırır. Belə olduğu təqdirdə bazarda bu böyük tələbat qarşılığında müəyyən mənfəət əldə etmək istəyən tərəflər hərəkətə keçir. Yəni böyük bir korrupsiya, rüşvət hallarına şərait yaranır".
- Osman Gündüz: “Artıq bu cür malların ölkə ərazisinə gətirilməsinin qadağan edildiyi bildirilir, karqolara da belə malları daşımamaq haqqında göstəriş verilib”
Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti, Multimedia Mərkəzinin direktoru Osman Gündüz bildirdi ki, artıq bu cür malların ölkə ərazisinə gətirilməsinin qadağan edildiyi bildirilir. Karqolara da belə malları daşımamaq haqqında göstəriş verilib. Karqolar da müştərilərinə bu haqda məlumatlar göndəriblər: “Çindən mal daşıyan sahibkarlar artıq hansısa brendin adından, loqosundan, hansısa ticarət nişanından və s. istifadə edərək mal gətirə bilməz. İndiki halda Çindən ölkəyə daxil olan, həmçinin də karqoların indiki anda gətirdiyi malların böyük əksəriyyəti "brend"dir, yəni kontrafaktdir. Amma bunun üzərində uzun illərdi ki, ölkədə nəhəng bir biznes şəbəkəsi qurulub. Bu zəncir halqasında Çindən bu malları daşıyan, topdan satan, pərakəndə satan, servisini təşkil edən, anbar xidməti göstərən, pərakəndə satış bazarları və ticarət mağazaları icarəyə verən, on minlərlə işçini işə cəlb edən və s. minlərlə sahibkarlıq subyekti var. Alıcılar, istehlakçılar da uzun illərdi ki, bu şəbəkə üzərindən alış-veriş edirlər. Hazırda anbarlarında, mağazalarında böyük həcmdə bu cür mallar olan sahibkarlar var. Maraqlıdır, bu sahibkarların, ümumiyyətlə bu şəbəkənin taleyi necə olacaq? İndiki anda, daxili-yerli istehsalın olmadığı indiki şəraitdə bu cür sərt yanaşmanın nəticələri öncədən hesablanıbmı? Həm də uzun illər oturuşmuş bu infrastruktur hesabına büdcəyə daxil olan vəsaitləri indi kim ödəyəcək, gömrük daxilolmaları əvvəlki səviyyədə qalacaqmı? Hazırda ölkədə mövcud olan, az sayda insanların daxil olduğu həqiqi brend mağazalarıın büdcəyə ödədikləri vəsait indiki səviyyədə olacaqmı?”
Günel CƏLİLOVA
.jpg)