Ermənistan vaxtsız parlament seçkilərinə doğru gedir - Amulsar və Rusiya problemi Paşinyanı çaşdırıb...
Ermənistanda Amulsar ətrafında yaranan narazılıq davam edir. Hətta bu fonda proseslərin həmin ölkənin parlamentini parçalamaq kimi effektə malik olduğu bildirilir. Qeyd edilir ki, hətta yeni parlamentdə Paşinyanı dəstəkləyən fraksiyalar belə bu məsələdə Baş nazirin mövqeyi ilə razılaşmırlar. Faktiki olaraq, ölkədə parlament böhranının yarana biləcəyinə dair fikirlər səslənir.
Artıq hakimiyyətə yaxın olan erməni KİV-i ölkədə növbədənkənar parlament seçkilərinin keçiriləcəyinin qaçılmaz olduğuna dair təbliğata start verib. Bildirilir ki, belə davam edən parlament böhranı siyasi böhrana çevrilə bilər. Qeyd edilir ki, bu həm də hakimiyyət üçün parlamentdəki balansı yaratmaq üçün gözəl şans sayıla bilər. Çünki Ermənistanda Rusiyaya bağlı olan qüvvələr də təkidlə növbədənkənar parlament seçkilərinin keçirilməsinin zəruriliyini vurğulayırlar. Erməni analitiklər qeyd edirlər ki, bununla hakimiyyət Rusiyaya bağlı olan qüvvələrin də parlamentdə təmsil olunmasına şərait yarada bilər və lazım olan balansı qorumaqla Moskva ilə aradakı narazılığı nisbətən yumşaltmağa nail olar. İndi hakimiyyətin bununla bağlı hansı addımlar atacağı və bunun daxildə necə qarşılanacağı maraqlıdır.
Politoloq Yeganə Hacıyeva “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, daha öncə bizim qəzetə küçələrdən hakimiyyətə gəlmiş Paşinyan və komandasının dövlət aparatının idarəçiliyində səriştəsiz, populist biri kimi hər keçən gün daha çox nüfuz itkisi gətirməsi, sosioloji araşdırmalar və sorğuların nəticəsinə görə inqilabın əvvəlində Paşinyanın arxasınca gedən kütlənin xəyal qırıqlığına uğraması haqqında geniş danışıb: “Ermənıstanda sıravi erməni vətəndaşa aydındır ki, ölkəni səriştəsiz və boşboğaz bir Baş nazir idarə edir.
Ermənistanda son parlament seçkiləri inqilab sonrası Paşinyana loyal çoxluğun, xüsusilə müxtəlif iqtisadi qrupların təmsilçiliyi ilə nəticələndi. Paşinyan istər komandası, istərsə də parlamentdə idarəçilik siyasəti əsasında qruplar arasında balans manevri durur, bu isə belə işlərdə təcrübəsiz Paşinyan üçün çox da asanlıqla alınmır və artıq bir neçə aydır Baş nazirin bu balansa nəzarət edə bilməməsi aydın sezilir.
Digər tərəfdən, hələ İrəvan küçələrində etirazlara rəhbərlik edən Nikol Paşinyanın həyat yoldaşı tərəfindən ölkədə maraqları və gözləntiləri olan transmilli korporasiyaların nümayəndələri ilə görüşləri və götürdükləri öhdəlikləri mövcuddur.
Paşinyanın seçki kampaniyası ərəfəsi komandasının sıx kontaktda olduğu biznes dairələr və onlarla razılaşmalar mövcuddur. Bunlardan da biri “Lydian Armenia” şirkətidir və bu şirkət Amulsar qızıl yataqlarına 2016-cı və 2019-cu illərdə 400 milyona yaxın maliyyə yatırıb.
Bu şirkətlə yeni hökumət Amulsar dağındakı qızıl yatağının işlənməsi ilə bağlı çərçivə razılaşma sənədi imzalayıb. Müqavilənin şərtlərinə görə, Ermənistan hökuməti şirkətlə danışıqları ləğv edəcəyi halda, şirkətin investisiya formasında yatırdığı 400 milyon dollarlıq maliyyədən kənarda həm də 700 milyon dollar cərimə ödəməlidir. Beynəlxalq Arbitraj Məhkəməsinə müraciət olunacağı halda bu məbləğ daha çox olacaq. Bu isə o deməkdir ki, Ermənistanı da bu günlərdə Qərbi Afrika ölkəsi Nigeriyanın aqibəti gözləyir. Xatırladım ki, Nigeriya da qaz yataqlarının işlənməsi ilə bağlı İngiltərə şirkəti ilə ləğv etdiyi sazişə görə arbitraj məhkəməsi tərəfindən 9 milyard dollar cərimə edilmişdi.
Cərimənin tətbiqi kiçik büdcəli Ermənistan üçün defolt təhlükəsi yaradacaq ki, bir ölkə bu yükün altından çətinliklə çıxacaq”.
Politoloqun sözlərinə görə, ölkədə dəyərli metal sənayesi də daxil sənaye və enerji şirkətlərinin 70 % nin səhmi Rusiyaya məxsusdur, bu isə bu dövləti avtomatik həm də payçı edir: “Parlamentin buraxılması belə, Paşınyan və komandasına yardım etməyəcək. Parlamentin buraxılması ideyası Baş nazirin həyat yoldaşının komandası adlandırılan qərbpərəst, Soros uşaqlarının oliqarxiya və rusiyayönümlü qüvvələrlə biznes mövqeləri və maraqlar üzərindən mübarizəsinin növbəti fazası olacaq. Paşinyan bunu anladığı üçün, həmin planın reallaşmasına imkan verməyəcək. Onsuz da mövqeləri laxlamış hakimiyyət nöbədənkənar parlament seçkilərinin fonunda daha da dalana dirənmiş olar. Paşinyan Rusiya ilə münasibətləri başqa kontekstdə normallaşdırmağa çalışacaq”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
