ABŞ prezidenti Donald Tramp administrasiyası Rusiyanın sanksiyalardan yayınmaq üçün istifadə etdiyi “kölgə donanmaya” qarşı yeni sanksiyaları nəzərdən keçirir. “Financial Times” etibarlı mənbələrə istinadən yazır ki, Moskva avqustun 8-nə qədər Ukraynada hərbi əməliyyatları dayandırmasa, bu sanksiyalar tətbiq oluna bilər.
İki mənbə deyir ki, Vaşinqton administrasiyası Rusiyanın “kölgə donanmasına” qarşı sanksiyaları Moskvaya təzyiq göstərmək üçün ilk addım kimi dəyətləndirir.
Başqa bir mənbə vurğulayır ki, ABŞ rəsmiləri Kremlə qarşı çoxsaylı təzyiq variantlarını nəzərdən keçirir və “kölgə donanma” ilə bağlı sanksiyalar da bu paketin əsas tərkib hissəsidir.
Rusiya tərəfindən sanksiyalardan yayınmaq üçün yaradılan bu donanma sığorta sənədləri olmadan köhnə tankerlərdən ibarət gəmiçilik şəbəkəsi olduğu bildirilir.
Qəzet qeyd edir ki, Tramp yanvarda inaqurasiyasından sonra Ukrayna böhranının diplomatik yolla həllinə çalışır və buna görə də bu günə qədər Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar tətbiq etməkdən çəkinirdi. Bununla belə, Ağ Evə yaxın rəsmilər prezident Trampın Rusiya lideri Putinə qarşı məyusluğunun getdikcə artdığını və danışıqlardan imtina edəcəyi təqdirdə Moskvanın bunun bədəlini ağır ödəyəcəyini bildirir. Bu açıqlamalar Tramp administrasiyasının Rusiya siyasətinin sərtləşməsinin siqnalı kimi şərh edilir.
ABŞ prezidenti daha əvvəl xəbərdarlıq etmişdi ki, Ukraynadakı münaqişə avqustun 8-nə qədər sona çatmasa, Rusiyanın ticarət tərəfdaşlarına 100%-ə qədər əlavə rüsumlar tətbiq edəcək. “Bloomberg”in məlumatına görə, Rusiya rəsmiləri isə ABŞ-ın bu sanksiya təhlükəsindən yayınmaq üçün Vaşinqtonun hava atəşkəs təklifini nəzərdən keçirir. Mənbələr, bu addımın avqustun 8-də ultimatumun müddəti bitdikdən sonra həyata keçirilməsi planlaşdırılan ikinci dərəcəli sanksiyaların qarşısının alınması səylərinin bir hissəsi olduğunu bildirir.
Rusiyanın “kölgə donanmadan" neft ixracını, xüsusən də Asiya bazarlarına ixracını saxlamaq üçün istifadə etdiyi məlumdur.
Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir ki, “kölgə donanmaya” qarşı potensial sanksiyalar qlobal enerji təchizatı zəncirlərinə təsir göstərə və neft qiymətlərində dəyişkənliyə səbəb ola bilər. Bununla belə o da qeyd edilir ki, sanksiyaların tətbiqi Rusiyanın enerji daşınmalarına əhəmiyyətli dərəcədə zərbə vuracaq.
Bu arada, Tramp CNBC News telekanalına müsahibəsində neftin qiymətinin 10 dollar ucuzlaşmasının Rusiyanı Ukraynadakı müharibəni dayandırmağa məcbur edə biləcəyini deyib. ABŞ liderinin sözlərinə görə, neftin qiyməti 10 dollar da düşərsə, Putinin başqa seçimi qalmayacaq, Rusiya iqtisadiyyatı onsuz da ağır vəziyyətdədir. Bu bəyanat da Tramp administrasiyasının Rusiyaya qarşı iqtisadi təzyiq strategiyasının yeni ölçüsünü bir daha ortaya qoyur.
Bütün bunlarla belə Tramp Rusiyaya qarşı potensial sanksiyaları elan etməzdən əvvəl diplomatiyaya da son şans tanıyacaq. Trampın xüsusi nümayəndəsi Stiv Vitkoffun Rusiya rəsmiləri ilə görüşmək üçün bu gün Moskvada olacağı açıqlanıb. Witkoffun Putinlə kritik görüşü də gözlənilir və Kremlin “Trampa çatdıracağı mesajı alacağı” gözlənilir. Diplomatik dairələr əmindirlər ki, Putindən qaneedici hər hansı bir təklif gəlməzsə, Tramp həftənin sonuna qədər sanksiya qərarını açıqlayacaq.
Trampın Rusiyaya verdiyi ultimatum avqustun 8-də başa çatır və Ukrayna ilə atəşkəsə razılaşmasa, yeni sanksiyalar elan ediləcək.
TAHİR