Çərşənbə axşamı günü, 29 iyul 2025
     

Paxlava: Əsrləri aşan Türk ənənəsi

Image

Paxlava, kağız kimi nazik təbəqələr olan filo xəmiri, yağ və ətirli şirin şərbətdən ibarət bu ləzzətli türk şirniyyatı, demək olar ki, Türkiyəyə gələn hər bir turistin qastronomik marşrutunda ilk desertdir. Əsl ləzzət ziyafəti olan paxlava həm də Türkiyənin zəngin mədəni irsinin əhəmiyyətli simvoludur. Xəmirin çoxəsrlik ənənəsi, sənətkarlığı və zəngin tarixi bu xüsusi gününün yaranmasına səbəb olub. Elə isə, 17 Noyabr Dünya Paxlava Gününə özəl olaraq paxlavanın hekayəsini kəşf edək.

Xüsusi günlər üçün desert

Mənbələr paxlavanın türk yufka (filo) mədəniyyətindən qaynaqlandığını, Osmanlı sarayının mətbəxlərində meydana çıxdığını göstərir. İlk dəfə saray qeydlərində 1473-cü ildə xatırlanan paxlava bayramlarda, ziyafətlərdə və tarixin mühüm günlərində süfrəyə verilirdi. Həqiqətən də, sarayda paxlava o qədər böyük əhəmiyyət kəsb edirdi ki, 18-ci əsrdə bu deserti yalnız paxlava hazırlamaqda xüsusi təlim keçmiş usta aşpazlar hazırlayırdı. İddialara görə, bu bacarıqlı ustalar filo xəmirini qızılgül ləçəkləri kimi nazik qat alınana qədər yaya bilir, təxminən 100 qat filo ilə paxlava düzəldə bilirdilər. Əhəmiyyətli günlərdə əsgərlərə paxlava ikram edilirdi. Bu mərasim paxlava yürüşü (Paxlava alayı) kimi tanınırdı və camaat bu yürüşü böyük həvəslə izləyirdi.

Mədəni İrsin Simvolu

Paxlava Türkiyənin milli desertlərindən biridir və saysız-hesabsız çeşidləri ilə ölkənin zəngin mədəni irsini parlaq şəkildə nümayiş etdirir. Türkiyəyə səyahət edərkən müxtəlif bölgələrdəki paxlava növlərini dadmaq olar. Qara dəniz bölgəsində fındıq, İç Anadoluda isə qoz üstünlük verilən paxlava içliyidir. Sahil Ege bölgəsində badam, Edirne və Trakyada küncütdən istifadə edilir. Cənub-Şərqi Anadoluda paxlava xırda doğranmış püstə ilə hazırlanır.

Cənub-Şərqi Anadoluda Qaziantep şəhəri mətbəx ənənələri ilə məşhurdur və UNESCO-nun Yaradıcı Şəhərlər Şəbəkəsinə daxildir. Qeyd edək ki, Qaziantepin görkəmli paxlavası dünya səviyyəsində bəyənilir. "Antep paxlavası/Qaziantep paxlavası" Aİ tərəfindən Qorunan Coğrafi Göstərici statusu alıb. Şəhərin möhtərəm paxlava ənənəsi nəsildən-nəslə ötürülür, şagirdlər ustalardan dərs alır. Tərkibinin keyfiyyətinə və hazırlanmasına görə digər desertlərdən fərqlənən Qaziantep paxlavası 40-45 qat nazik filo ilə hazırlanır və püstə ilə bəzədilir. Bundan əlavə, xəmir palıd ağacı ilə alovlanan daş sobalarda bişirilir.

Qaziantepli paxlava ustaları desertin görünüşü və ləzzəti ilə beş hissiyyata müraciət etməli olduğunu hesab edirlər. Paxlavanın tərkibi nisbətən sadə olsa da, desertin istehsalı böyük bacarıq və detallara diqqət tələb edir. Ustaların fikrincə, yaxşı paxlava əvvəlcə adekvat bişirilməli, qızılı sarı rənglə gözə xoş gəlməlidi, yüngül, təzə püstə və duru yağ ətirli olmalıdır. Paxlavanı daddığınız zaman nazik yuvarlanan filo xəmirinin xışıltısı eşidilməlidir. Qaziantep çoxlu dükan və çörək sexləri ilə paxlava mədəniyyətinin ayrılmaz hissəsidir. Bununla yanaşı, şəhərdə paxlava muzeyi də var.

Əsl Ləzzət Bayramı

Şəkər, qoz-fındıq və digər ləzzətli maddələrin bu qüsursuz qarışığı olan desert istehsal və kəsmə üsullarına görə fərqli adlar alır. Bu sıraya havuç dilimi paxlava (kök dilimi paxlava) və midye paxlavası (midye şəkilli paxlava), bülbül yuvası və şərbət əvəzinə südlə hazırlanan sütlü (südlü) nuriyye, daha çox xırtıldayan xəmir üçün daha az şərbət istifadə edilən kuru (quru) paxlava, fıstık sarma (püstə sarma) və ceviz sarma (qoz sarma) aiddir.



Baki-xeber.com




VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

29.07.2025 / 23:28
Beynəlxalq Dekolonizasiya Cəbhəsi Bujival razılaşmasını qəbul etmədi - Fransa qarşısında qəti tələb qoyuldu...

29.07.2025 / 23:11
Səudiyyə kralı və vəliəhdi Azərbaycana dəvət edildi

29.07.2025 / 21:35
Transatlantika ticarət müharibəsi qızışdı - Tramp-Ursula razılaşması yeni problemlər yaradıb...

29.07.2025 / 21:20
Dünya münaqişələri mülki təyyarələr üçün ciddi təhlükə mənbəyinə çevrilir...

29.07.2025 / 21:07
Makron 2027-nin çətin seçki kampaniyasını Azərbaycana hücumla başladı...

29.07.2025 / 20:53
Azərbaycan Ukraynaya qaz verdi, ruslar elektrik stansiyalarımızı vurmaqla hədələdi...

29.07.2025 / 20:47
"Sosial Tədqiqatlar Mərkəzindən ayrılmağıma onlar daha yaxşı aydınlıq gətirə bilər" - Rusiya adamı kimi adı hallanan sabiq deputat danışdı...

29.07.2025 / 20:39
Fransa ermənilər üçün "müqəddəratın təyini" mövzusunu yenidən diriltmək istəyir...

29.07.2025 / 20:25
Sanksiyalar Rusiyanın ən böyük avtomobil zavodunu çökdürdü...

29.07.2025 / 20:12
Zəngəzur dəhlizinə görə Ermənistanın gündəmində Azərbaycan və Türkiyə ilə müharibə də var...

29.07.2025 / 19:58
Makron Azərbaycana qarşı “Avropa qətnaməsi” təşəbbüsünə start verdi...

29.07.2025 / 19:44
Daxili Qoşunların xüsusi təyinatlısı Surxay Mehdiyev - Füzulidə son döyüş...

29.07.2025 / 19:31
Paşinyan Putindən yeni tapşırıq alıb? - “İrəvanda Arsax bayraqları qaldırın”...

29.07.2025 / 19:17
Azərbaycanın Avropada “kiçik, lakin strateji addımı” - Rusiya bu “pozisiyanı” da itirdi...

29.07.2025 / 19:03
Azərbaycanda tolerant mühitin dərin təzahürü - sadə fransızlar və ruslar çox rahat yaşayırlar...

29.07.2025 / 18:50
Suriyanı parçalamaq üçün ilk addım atıldı - Türkiyənin cavabı sərt olacaq...

29.07.2025 / 18:36
İpoteka Fondunun vəsaiti 1 milyardı ötdü... Mənzil bazarında gözləntilər...

29.07.2025 / 18:22
Putinin Ukraynaya təcavüzündən sonra 3-cü ölkə NATO üzvü olmağa hazırlaşır...

29.07.2025 / 18:09
Tramp 12 gün ərzində Putini "pis vuracaq"...

29.07.2025 / 18:04
Qarabağ qazisi olan jurnalistlər Demirören Xəbər Agentliyini ziyarət etdi

29.07.2025 / 17:56
Mark Avreli heykəli 65 ildən sonra Türkiyəyə qaytarıldı

29.07.2025 / 17:49
Elektrikə görə sabit tarif hər abonenti əlavə nə qədər xərcə salacaq?..

29.07.2025 / 17:36
Tramp Amerikanı Çin yolu ilə aparır - dollar yuan kimi su qiymətinə düşə bilər...

29.07.2025 / 17:23
Dövlət vəsaitlərinin istifadəsində 65 milyon manatlıq pozuntu aşkarlandı

29.07.2025 / 17:15
Zərərçəkmiş şəxslər məhkəmədə Vardanyanı ifşa edən ifadə verdilər - FOTO

29.07.2025 / 17:03
TURAN MARŞI

29.07.2025 / 16:48
Ukrayna müharibəsi Rusiyanı çökdürür - Stavropol qubernatoru Putinlə görüşdə onun siyasətini ifşa etdi...

29.07.2025 / 16:40
Vüqar Rəhimzadə: Qərəzli qətnamə layihəsi Fransanın ifşa olunmuş əsl simasının göstəricisidir

29.07.2025 / 16:25
Avropa Rusiya qazından tamamilə imtina edir – Avropanın qaz bazarı ABŞ-ın əlinə keçir...

29.07.2025 / 16:08
ABŞ-dan Rusiyaya daha bir ciddi mesaj - Britaniyaya nüvə silahı göndərildi…

29.07.2025 / 15:50
Hesablama Palatası ən çox rast gəlinən maliyyə pozuntularını açıqladı

29.07.2025 / 15:37
Bizim Rüfət Cabbarov, polis serjantı - şərəfli ömrünə belə son verdi....

29.07.2025 / 15:03
Rusiya aeroportları iflic duruma düşdü - minlərlə sərnişin yollarda qaldı...

29.07.2025 / 14:32
Ağdamın Xıdırlı kəndinə qayıdan 60 ailəyə mənzillərin açarları təqdim olundu...

29.07.2025 / 14:28
Prezidentdən Naxçıvanla bağlı sərəncam - Dövlət Proqramında dəyişiklik edildi

29.07.2025 / 14:10
İşgəncələr Əleyhinə Mərkəzin sədri məhkəmə zalında həbs edildi...

29.07.2025 / 13:57
Rusiya Zaporojyedə həbsxananı bombaladı - çox sayda ölü və yaralılar var...

29.07.2025 / 13:45
İrandan PUA ilə Azərbaycana narkotik keçirilməsinin qarşısı alındı

29.07.2025 / 13:30
Lənkəranda çimərlik ərazisində avtoşluq edən şəxs həbs edildi

29.07.2025 / 13:18
Lerikin Hamarmeşə–Bibiyani avtomobil yolunun əsaslı təmirinə 2 milyon manat ayrıldı - SƏRƏNCAM

29.07.2025 / 13:07
Л.Тер-Петросян! У тебя нет морального права говорить со своим народом - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

29.07.2025 / 12:08
Qusar Mərkəzi Xəstəxanasına yeni direktor təyin edildi - TƏBİB sədrindən QƏRAR

29.07.2025 / 12:00
“Bölgələrdə daimi iş yerləri açılmasa, Bakıda sənədsiz evlərin sayı hər gün artacaq"

29.07.2025 / 11:27
Xalq artisti Həsən Məmmədovun oğlu vəfat etdi

29.07.2025 / 11:18
Sumqayıtda baş verən yol qəzasında bir nəfər ölüb

29.07.2025 / 11:10
Ərdoğan Türkiyədəki meşə yanğınlarının əsl səbəbini açıqladı

29.07.2025 / 11:06
ABŞ-dan Rusiyaya daha bir qapaz... - CANLI

29.07.2025 / 11:05
Bu ölkə 2 İsrailli naziri “persona non-grata” elan etdi - Qəzzaya görə...

29.07.2025 / 11:00
Bu axşam Çempionlar Liqasında cavab oyunları keçiriləcək

29.07.2025 / 10:31
Neftimizin qiyməti 70 dolları ötdü...

29.07.2025 / 10:26
Araz Əzimov İran səfiri ilə görüşdü - nələr müzakirə olunub?

29.07.2025 / 10:20
"Bu dəfə qəti cavab verəcəyik" - Abbas Əraqçi Netanyahu və Trampı hədələdi...

29.07.2025 / 10:12
Fransa ŞOKDA - haker nüvə sirlərini oğurlayıb!

29.07.2025 / 10:06
Şəmkirdə taksi sürücüsü iki əmioğlunu bıçaqlayıb

29.07.2025 / 10:00
Yol polisi yenə sürücələrə müracit etdi - bu dəfə ayaqqabılara görə..

29.07.2025 / 09:44
"Qalatasaray" bu futbolçuya 30 milyon avro qiymət qoydu!

29.07.2025 / 09:35
Tramp Çinə dəvət olundu

29.07.2025 / 09:25
Maaşları istənilən bank terminalından almaq mümkün olacaq - tutqu olacaqsa, nə faydası?..

29.07.2025 / 09:20
Dünya üçün HƏYƏCAN - İtaliyada bu virusdan ilk ölüm qeydə alındı...

29.07.2025 / 09:15
Qax sakini restoranda pilləkəndən yıxılaraq ölüb

29.07.2025 / 09:10
Xıdırlı kəndinə növbəti köç karvanı yola salınıb

29.07.2025 / 09:02
Nyu-Yorkda atışma olub, ölənlər var

29.07.2025 / 08:32
İnternetin sürət probleminin günahkarı tikinti şirkətləri imiş...

28.07.2025 / 23:18
Qərbi Azərbaycanın xalça sənəti irsi...

28.07.2025 / 22:31
Paşinyan Moskvanın onun üstünə qaldırdığı erməni oliqarxın torpaqlarını əlindən aldı...

28.07.2025 / 21:55
Erməni işgəncələrinin qurbanı olmuş azərbaycanlıların məhkəmə ifadələri davam edir... FOTO

28.07.2025 / 21:43
Tramp ucuz dollar siyasətinə başladı... Dollar-manat nisbətini nələr gözləyir...

28.07.2025 / 21:29
Avropa İttifaqı Trampa təslim oldu...

28.07.2025 / 21:17
Trampın hədəsi özünə qaldı - BRİCS özünə pul kəsdi...

28.07.2025 / 21:04
Makron Bakıdan "müstəmləkə qiyamlarının" intiqamını alır... "Respublikaçılar" önə verildi...

28.07.2025 / 20:48
Ərdoğan-Tokayev görüşü - Qazax nefti Bakı-Ceyhana qarışsa nə baş verəcək, sabah bilinəcək...

28.07.2025 / 20:36
Ermənistanın Azərbaycana vurduğu 100 milyardlarla ziyan dünya tribunalarına çıxarıldı...

28.07.2025 / 20:22
Rusiya mediasından Bakının neft siyasətinə qərəzli hücum... "Rusiya özü Norveçin yarısı qədər də..."

28.07.2025 / 20:08
Apreldə, Vətən savaşında döyüşdü, Şuşada şəhid oldu - qubalı gizir Mehrabın 3 övladı qaldı...

28.07.2025 / 19:55
Ukrayna Rusiyanın neft zavodlarını çökdürdü, o da Tacikistanın benzinini kəsdi...

28.07.2025 / 19:42
Gürcüstan 3 ölkəni birləşdirən dəmiryoluna dəvət olundu - Azərbaycansız bu iş baş tutar?..

28.07.2025 / 19:30
DTX imtahanlarda texniki fırıldaqçılıqla məşğul olan şəbəkəni ifşa etdi - saxlananlar var...

28.07.2025 / 19:22
Azərbaycan diasporu daha güclü mövqeyə sahiblənir...

28.07.2025 / 19:08
Dövriyyəmizdə nağd pul 131 milyon manat artıb - bunun əhaliyə nə “isti-soyuğu” var?

28.07.2025 / 18:55
Matviyenko “Labubu” oyuncaqlarını Rusiyanın “strateji hədəfi” saydı... Rusiyanın “düşdüyü gün”...

28.07.2025 / 18:49
Tramp Putinə verdiyi 50 günlük möhləti qısaltdı – ona 10-12 gün vaxt verirəm...

Azərbaycan diasporu daha güclü mövqeyə sahiblənir...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910