Bazar ertəsi günü, 16 iyun 2025
     

Dollara böyük tələb yaranıb - manat üçün hələlik təhlükə yoxdur...

Image

Azərbaycanda dollara yüksək tələbat qalmaqdadır. Hətta son günlər dollar qıtlığı ilə bağlı şikayətlər eşidilir. Bildirilir ki, ayrı-ayrı günlərdə bəzi banklar vətəndaşlara ya dollar, ümumiyyətlə, satmayıb, ya da çox az məbləğdə satıb. Eyni zamanda, Dövlət Neft Fondu 2024-cü ilin avqust ayı ərzində 763 milyon ABŞ dolları məbləğində vəsait satıb. 

Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə yeddi dəfə çoxdur. Sentyabrda da keçirilən hərraclarda dollara tələbat yüksək olub.

Bütün bunlar milli valyutanın mümkün devalvasiyası haqqında fikirlərə yol açıb. Lakin rəsmi qurumlar və bir çox ekspertlər hesab edir ki, manat hələ uzun müddət mövqeyini qoruya biləcək. Mərkəzi Bankın statistika departamentinin direktoru Samir Nəsirov da bildirib ki, ölkənin tədiyə balansının tarazlığını saxlamaq üçün dünya bazarında "Azeri Light" markalı neftin bir barelinin qiymətinin 40-45 ABŞ dolları səviyyəsində olması da kifayətdir: "Hazırda neftin qiyməti ilə bağlı heç bir narahatlığa ehtiyac yoxdur".

Mərkəzi Bankın məlumatına görə, bu ilin birinci yarısında Azərbaycanın tədiyə balansında 648.1 milyon  ABŞ dolları həcmində profisit yaranıb. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə səkkiz dəfə azdır. Milli Məclisin VI çağırış deputatı Azər Badamovun "Turan"a deməsinə görə, son vaxtlar dollara tələbatın artması yay mövsümü ilə əlaqədardır: "Yayda hamı məzuniyyətə çıxır, xarici ölkələrə üz tutmağa çalışır. Ona görə də dollara olan tələbatın müvəqqəti olaraq artması gözləniləndir". Onun fikrincə, manatın mümkün devalvasiyası ilə bağlı məlumatların da heç bir əsası yoxdur: ""Ölkəmiz enerji resurslarını dollarla satır. Dünya bazarlarında isə bizim enerji resurslarımızın qiyməti yuxarı həddə qalmaqdadır".

Amma iqtisadçı Natiq Cəfərli "Azadlıq" radiosuna bildirib ki, devalvasiya Azərbaycanda inzibati tənzimləmə sahəsidir və baş verəcəksə, hökumətin inzibati qərarı ilə gerçəkləşdiriləcək: "Sadəcə, məntiq məsələsi var və Azərbaycan əhalisi də "ilan vuran ala çatıdan qorxar" prinsipi ilə davranır". O xatırladır ki, Azərbaycanda seçkilər dövrü də sona çatır və dekabrda keçiriləcək bələdiyyə seçkilərdən sonra beş il seçki olmayacaq. Bu isə, onun fikrincə, hansısa qeyri-populyar addımların atılması üçün siyasi maneələri aradan qaldırır. İqtisadçı Azərbaycanın tədiyə balansında müsbət saldonun sürətlə azaldığını vurğulayır: "Neftin hasilatında da kəskin azalma var. Son məlumatlara görə, yenə bizdə gündəlik hasilat 472 min barel oldu ki, bu, çox aşağı göstəricidir. Neftin qiymətində də azalma müşahidə olunur – bu yaxınlarda qiymət 69-70 dollara düşdü. Eyni zamanda, ölkədə gəlirlər azalır, xərclər isə artır. Bütün bu faktorları cəmləyəndə insanlar keçmiş faktorları da nəzərə alaraq haqlı olaraq düşünürlər ki, devalvasiyanın siqnalları var". N.Cəfərli hesab edir ki, manatın məzənnəsi ilə bağlı qərarın verilməsi gözləniləndir, sadəcə zaman barədə konkret danışmaq çox çətindir. Ekspert devalvasiyanın ən azından bu il baş verməyəcəyini, 2025-ci ildə belə bir qərarın verilməsi ehtimalının yetərincə yüksək olduğunu söyləyir.

Indilikdə isə neft və qazın qiyməti Azərbaycana daxil olan dollar kütləsinin artması ilə müşayiət olunur. Bundan başqa, digər istiqamətlər üzrə də dollaraxını davam edir. Məsələn, bu ilin altı ayında Azərbaycandan xaricə 259.6 milyon dollar, xaricdən Azərbaycana isə 567.8 milyon dollar köçürülüb. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə, uyğun olaraq, 1.9 faiz və 36.3 faiz çoxdur.Həmin dövrdə Azərbaycana ən çox pul baratı Rusiyadan (287 milyon), Türkiyədən (82.3 milyon), ABŞ-dan (30.5 milyon), Gürcüstandan (17.4 milyon) və Birləşmiş Krallıqdan (16.1 milyon) daxil olub. Altı ayda ölkədən xaricə köçürülən pul baratlarının həcminə görə isə birinci yerdə Türkiyə (76.6 milyon), sonra isə Rusiya (29.9 milyon), ABŞ (28.3 milyon), Gürcüstan (25.1 milyon) və Birləşmiş Krallıq (13.6 milyon) qərarlaşıb. Lakin istənilən halda ölkəyə daha çox dollar kütləsi daxil olur.  Devalivasiya o zaman aktual olur ki, artıq ölkəyə kifayət qədər valyuta daxil omur və bu istiqamətdə valyuta tələbatı daha yüksək olur. Belə olan halda hökumət məzənnə rejimini saxlaya bilmir və idarə etmək üçün başqa bir səviyyəyə qaldırır. Ölkəmizdə 9 ildir devalivasiya yoxdur. Devalivasiyaya o zaman ehtiyac yaranacaq ki, tədiyə balansında girən dollar çıxan dollardan az olacaq. Devalivasiya infiliyasiyaya gətirib çıxara bilər, amma bu o demək deyil ki, devalivasiya baş verməsə infiliyasiya olmayacaq. Indilikdə ən əsası bu gün Azərbaycanın makroiqtisadi göstəricilərinə nəzər yetirsək görərik ki, hər hansı bir böhran yoxdur. Yəni,  hazırda dolların bahalaşması üçün səbəb yoxdur. İqtisadiyyata baxsaq görərik ki, vəziyyət kifayət qədər müsbətdir. Ölkədə xeyli valyuta və resurslar var və bunu dövlət tənzimləyir. Bundan başqa, Azərbaycanda tədbirlər keçirilir, turistlər gəlir və ölkəyə dollar daxil olur. Daha bir məqam odur ki, Azərbaycanda manatın məzənnəsi inzibati qaydada tənzimlənir. Dünya bazarlarında, birjalarda gedən proseslərlə manatın heç bir əlaqəsi yoxdur. Hökumətin və Mərkəzi Bankın inzibati tənzimləmə mexanizmi mövcuddur. Ona görə də milli məzənnə hansısa xarici şoklardan, faktorlardan asılı deyil.

Ramil QULİYEV



VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

İsrail səfiri Holokostu təhqir edən ermənilərlə dostluq qurur... - VİDEO

Putin saxtalaşdırdı, Ermənistana "qəhrəman" dedi... - VİDEO

Tramp bu mövzuda Azərbaycana tələb qoymayıb və qoya da bilməz - erməni təbliğat şousu ifşa edilir...

Azərbaycanda bu ailələrin hər birinə ayda 2200 manat az pul deyil...

TÜRKPA tanıdı, Qərbi azərbaycanlıların haqqını başqa dünya qurumları nə vaxt tanıyacaq?..

SON XƏBƏRLƏR

16.06.2025 / 23:23
İmamoğlunu 7 il həbs gözləyir – xalq isə İmamoğlu deyir

16.06.2025 / 23:21
Erməni “politoloq” Azərbaycana şər atdı

16.06.2025 / 21:56
ABŞ İran-İsrail müharibəsinə qoşulacaqmı? - Tramp danışmaq istəmədi...

16.06.2025 / 21:12
İran raketini hədəf alan İsrailin “Dəmir günbəz”i atdığı raketlərlə özünü vurdu...

16.06.2025 / 20:43
Mendeleyev cədvəlindəki bu element insanı təkrar gəncləşdirir - SİRLƏR AÇILDI

16.06.2025 / 20:38
İsrail İran dövlət televiziyasını vurdu

16.06.2025 / 20:29
BDU Qlobal Dayanıqlı İnkişaf Konqresində öz stendi ilə təmsil olunur

16.06.2025 / 20:02
Netanyahu iranlılara, İran isə israillilərə çağırış etdi – “Tehranı boşaldın”, “Təl-Əvivi tərk edin”...

16.06.2025 / 19:47
Bir qrup Belarus vətəndaşı Azərbaycan vasitəsilə İrandan çıxarıldı...

16.06.2025 / 19:30
Bütöv Azərbaycan Ocaqlarının İsrailin İrana hərbi əməliyyatları ilə bağlı BƏYANATI

16.06.2025 / 18:58
Natanz nüvə obyektinin yeraltı hissəsinə hücuma dair heç bir əlamət yoxdur - MAQATE İsraili təkzib etdi

16.06.2025 / 18:35
İsrail ordusu Tehranda hava üstünlüyünü ələ keçirdiyini iddia etdi...

16.06.2025 / 17:53
İsrail İranın qisas hücumuna qarşı hərəkətə keçdi - xaricdəki səfirlik və nümayəndəliklər bağlanır...

16.06.2025 / 17:28
“Qurtuluşumuzun Suverenlik Yolu” eqidası altında tədbir, yazı müsabiqəsi, kitab sərgisi keçirilib

16.06.2025 / 17:11
İran Təl-Əvivə hücumda hipersonik raketlərdən istifadə etdi

16.06.2025 / 17:06
Şuşada “Yeni dünya nizamı: geosiyasi aspektlər və qlobal çağırışlar” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilib

16.06.2025 / 16:56
“İsrail İranın yenidən qruplaşmaq qabiliyyətini düzgün qiymətləndirmədi”

16.06.2025 / 16:35
Rusiya daha 1245 hərbçinin meyitini Ukraynaya təhvil verdi...

16.06.2025 / 15:30
İsmayıllıda həyətində çətənə kolu yetişdirən şəxs tutuldu

16.06.2025 / 14:46
Ceyhun Bayramov özbəkistanlı həmkarı ilə bölgədə yaranmış vəziyyəti müzakirə etdi

16.06.2025 / 13:18
Bakıda qəza törədib hadisə yerindən qaçan şəxs saxlandı

16.06.2025 / 13:03
Qırğızıstan XİN vətəndaşlarının İrandan təxliyəsinə göstərdiyi köməyə görə Azərbaycana təşəkkür etdi...

16.06.2025 / 12:44
41 Azərbaycan vətəndaşı İrandan təxliyə olundu...

16.06.2025 / 11:24
YUBİLYAR İLHAMƏ MƏHƏMMƏDQIZININ YENİ KİTABI TƏQDİM EDİLDİ

16.06.2025 / 09:38
İranda MOSSAD agentlərinin ovu başladı - Tehranın mərkəzində MOSSAD-ın üç mərtəbəli dron emalatxanası aşkarlandı

16.06.2025 / 08:51
Tramp Netanyahunun İranın ali dini lideri Xamneyini öldürmək planına qarşı çıxdı

16.06.2025 / 01:15
ABŞ səfirliyi vətəndaşlarını İranı Azərbaycan vasitəsilə dərhal tərk etməyə çağırdı

16.06.2025 / 00:56
İran İslam ölkələrinə çağırış etdi - İsrailə qarşı hərəkətə keçin...

16.06.2025 / 00:51
Heydər Əliyev Mərkəzinin parkında Milli Qurtuluş Günü münasibətilə konsert olub

16.06.2025 / 00:42
İsrail İran XİN-in binasını, İran isə İsrailin silah zavodunu vurdu... - VİDEO

15.06.2025 / 22:44
İsraildən İrana daha bir zərbə - SEPAH-ın kəşfiyyat rəhbəri Kazemi də öldürüldü

15.06.2025 / 22:32
İran yenidən İsrailə raket zərbələri endirməyə başladı – Təl-Əviv, Hayfa və Qüds vuruldu...

15.06.2025 / 21:49
İsrail İran Hərbi Dəniz Qüvvələrinin qərargahını məhv etdi

15.06.2025 / 21:10
Ərdoğan Azərbaycanı təbrik etdi

15.06.2025 / 20:22
Putin Trampla danışdıqdan sonra Xamneyiyə xəbərdarlıq etdi - İran rejimi təhlükədədir…

15.06.2025 / 20:06
MOSSAD İran daxilində də hücumlarını davam etdirir - Tehranda bomba yüklü 5 avtomobil partladıldı, 14 nüvə alimi öldürüldü…

15.06.2025 / 18:33
Trampdan son dəqiqə İran-İsrail açıqlaması - Hazırda danışıqlar gedir, çox yaxında sülh olacaq…

15.06.2025 / 18:02
Tehran və Təl-Əviv ağır bombardman atında - SEPAH-ın və İran Hərbi Dəniz Qüvvələrinin qərargahları vuruldu…

15.06.2025 / 16:51
İsrailin müdafiə naziri: “Tehran Beyruta çevrilir”

15.06.2025 / 16:29
Şuşa Bəyannaməsi - Tarixi Birlik və Qardaşlığın Zirvəsi

15.06.2025 / 16:27
Mətbuat Şurasında Gürcüstanın Azərbaycan dilli media orqanları ilə bağlı müzakirə aparılıb

15.06.2025 / 16:15
İran ABŞ-ı İsrailə təsir göstərməyə çağırdı

15.06.2025 / 15:53
Trampın ad günündə etiraz aksiyaları bütün ölkəyə yayıldı

15.06.2025 / 15:10
Tarixdə iz qoyan sənəd - Şuşa Bəyannaməsi

15.06.2025 / 14:14
TİKA Azərbaycanda autizmli uşaqlar üçün yeni otaq yaradıb

15.06.2025 / 14:03
Türkiyədən İsrailə məlumat ötürülməsi iddialarına rəsmi cavab gəldi - YALANDIR

15.06.2025 / 13:53
Qırğızıstan səfirliyinin əməkdaşları da Azərbaycan vasitəsilə İrandan çıxarıldı...

15.06.2025 / 13:26
DTX 15 İyun - Milli Qurtuluş Gününə həsr olunmuş videoçarx paylaşdı - VİDEO

15.06.2025 / 12:03
Prezident İlham Əliyev Koreyanın yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul etdi - FOTO

15.06.2025 / 11:41
İran donanması Oman dənizində Britaniyanın kəşfiyyat gəmisinin qarşısını kəsdi

15.06.2025 / 11:26
Prezident İlham Əliyev Fələstinin yeni səfirinin etimadnaməsini qəbul edib - FOTO

15.06.2025 / 10:13
Prezident: "Azərbaycan yeni reallıqlar şəraitində müstəqil siyasətini cəsarətlə davam etdirir"

15.06.2025 / 10:11
"Azərbaycan nəinki Cənubi Qafqazın, bütövlükdə Avrasiyanın dialoq və əməkdaşlıq məkanına çevrilməsinin tərəfdarıdır" - Prezident

15.06.2025 / 10:10
Prezident İlham Əliyev beynəlxalq konfransın iştirakçılarına müraciət ünvanladı...

15.06.2025 / 09:30
İsrail İrana necə sızdı? - Əhmədinejadın illər öncəki etirafı yenidən gündəmə gəldi…

15.06.2025 / 09:05
Mehriban Əliyeva Milli Qurtuluş Günü münasibətilə paylaşım edib - FOTO

15.06.2025 / 08:47
İsrailin hücumu zamanı İran Baş Qərargah rəisi Baqerinin həyat yoldaşı və qızı da öldürüldü…

15.06.2025 / 04:15
İrana sızan MOSSAD agentləri raketlərlə Tehranda SEPAH hədəflərini vurdu… - VİDEO

15.06.2025 / 02:26
İran Hayfada İsrailin ən böyük neft emalı zavodunu vurdu

15.06.2025 / 01:44
İran İsrailin iki şəhərinə ballistik raket hücumlarına başladı… - VİDEO

15.06.2025 / 01:34
İsrail Tehranın əsas yanacaq anbarını bombaladı… - VİDEO

15.06.2025 / 00:15
Trampın ad günü paradı ilə eyni anda 50 ştatda güclü etirazlar da keçiriləcək...

15.06.2025 / 00:11
Prezident İlham Əliyev Milli Qurtuluş Günü münasibətilə sosial şəbəkədə paylaşım edib - FOTO

14.06.2025 / 23:21
İsrailin İrana hücumu nəticəsində 30 azərbaycanlı əsgər və bir Qızıl Aypara üzvü həlak oldu

14.06.2025 / 23:15
Beyləqanda bazar yanması və Xaçmazdakı qasırğa riyazi yolla Qurana bağlanır – İLAHİ XƏBƏRDARLIQ

14.06.2025 / 23:12
İran şahının oğlu və Netanyahu iranlıları rejimə qarşı üsyana çağırdılar

14.06.2025 / 22:54
İran İsrailin daha 10 qırıcısını vurdu…

14.06.2025 / 22:33
İsrail İranın ən böyük təbii qaz yatağını bombaladı…

14.06.2025 / 21:09
Pakistan İsraillə bağlı müsəlman ölkələrinə çağırış etdi - Birləşməsək, biz də İranın taleyini yaşayacağıq

14.06.2025 / 20:42
Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri İran-İsrail gərginliyini müzakirə etdi...

14.06.2025 / 20:34
İran bölgədəki ABŞ bazalarının da vurulacağını açıqladı…

14.06.2025 / 20:03
“Yaxınlarda elə bir raket atacağıq ki, dünya şoka düşəcək” - SEPAH komandanı…

14.06.2025 / 19:25
İrandan Rusiyaya "təzə qarpız" adı ilə 200 kq-dan artıq narkotik aparan maşın Astarada "ilişdi"... - FOTO

14.06.2025 / 19:01
"Azərbaycan ərazisindən hər hansı bir ölkə tərəfindən üçüncü ölkəyə qarşı istifadə edilməsi mümkün deyil" - Ceyhun Bayramov Ərağçi ilə danışdı

14.06.2025 / 18:44
İsrail İranın Hava Hücumundan Müdafiə sistemini sıxışdırdığını təsdiq etdi

14.06.2025 / 18:43
Mangistau vilayətindəki neft yatağı 150 milyon tengeyə çinlilərə verildi

14.06.2025 / 18:42
MAQATE İsrailin zərbələrindən sonra Natanzda radiasiya ilə çirklənmə olduğunu təsdiqlədi

14.06.2025 / 18:35
Prezident İlham Əliyev Britaniya Kralını təbrik edib

14.06.2025 / 18:11
Ceyhun Bayramov Hakan Fidanla İran-İsrail toqquşması ilə bağlı son vəziyyəti müzakirə etdi

14.06.2025 / 17:39
Pakistan İsrailin "sülh üçün ciddi təhlükə" olduğunu bildirdi

14.06.2025 / 17:23
Rusiya vətəndaşlarının İrandan təxliyəsinə görə Azərbaycana təşəkkür etdi

Erməni əsillilərin Bakı məhkəməsi dövlət və ictimai maraqlara tam uyğun faktları təsdiqləyir...

XƏBƏR ARXİVİ