Ortamüddətli perspektivdə ölkəmizin vergi siyasətində yaşıl enerjinin dəstəklənməsi prosesi davam etdiriləcək. Bunu iqtisadiyyat naziri Mikayıl Cabbarov "Yaşıl iqtisadiyyatda kiçik və orta biznesin rolu" mövzusunda keçirilən konfransda deyib.
Nazir bildirib ki, iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizə və "yaşıl texnologiyalar"dan istifadənin genişləndirilməsi məqsədilə ekoloji və "yaşıl vergilər"in tətbiq dairəsinin müəyyən edilməsi istiqamətində iş aparılır: "Bu sahədə qabaqcıl beynəlxalq təcrübənin öyrənilməsi, karbon emissiyasının azaldılması məqsədilə "karbon vergisi" və ya analoji verginin tətbiqi imkanlarının qiymətləndirilməsi nəzərdən keçirilir".
Xatırladaq ki, hazırda Avropa İttifaqı ölkələri, İsveçrə, Böyük Britaniya, Kanada, Yaponiya və Yeni Zelandiya kimi ölkələr öz daxili bazarlarında karbon vergisi tətbiq edir. Azərbaycanda da yaxın gələcəkdə karbon vergisi tətbiq oluna bilər. Məlumat üçün bildirək ki, karbon vergisi ölkələrin atmosferə buraxılan zərərli qaz emissiyalarını azaltmasını hədəfləyən və istehsal prosesində meydana çıxan karbon dioksid emissiyalarını məhdudlaşdıran vasitə kimi tətbiq edilir. Bu təcrübə ətraf mühitə vurulan zərərin dəyərini əks etdirmək və ekoloji cəhətdən təmiz istehsal və istehlak vərdişlərini təşviq etmək üçün edilir. Müəssisə istehsal gücünə və ya emissiya göstəricilərinə görə vergiyə cəlb edilir. Sərhəddə karbon vergisi isə idxal məhsullarına onların karbon tərkibinə və ya istehsal prosesində emissiyalarına görə vergi qoyulmasını təmin edir.
Vüqar Bayramov: "Sahibkar ekoloji standartı gözləmirsə o vergiyə cəlb olunur"
Karbon vergisi barədə fikir bildirən millət vəkili Vüqar Bayramov "Bakı-Xəbər"ə şərhində bildirdi ki, dünya təcrübəsində ekoloji standartlara əməl edən sahibkarlar üçün təşviq aləti mövcuddur. Eyni zamanda, ekoloji standartı gözləməyən sahibkar üçün xüsusi vergilər tətbiq olunur: "Bu vergilərin tətbiqində məqsəd sahibkarlatın yaşıl iqtisadiyyata daha çox meyl etməsidir. Xarici ölkələrin təcrübəsinə əsasən deyə bilərəm ki, sahibkar yaşıl enerji standartlarını gözlüyürsə, bu halda onlara dövlət tərəfindən xüsusi dəstək nümayiş etdirilir. Sahibkar ekoloji standartı gözləmirsə o vergiyə cəlb olunur. Həmin karbon vergisi adlı vergi ödəyir.
Natiq Cəfərli: "Bu vergi növünün simvolik xarakterli, mesaj xarakterli olması daha yaxşı olar, çünki…"
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli "Bakı-Xəbər"ə açıqlamasında bildirdi ki, son zamanlar məhz ekoloji, iqlim dəyişikliyi kontekstindən bu məsələ dünyada çox ciddi müzakirə olunur: "Hələ ki, nə ABŞ-də, nə Çində karbon vergisinin tətbiqi ilə bağlı qanun qəbul edilməyib. Hazırda Rusiyada bununla bağlı müzakirələr aparılır. Bəzi Avropa ölkələri isə karbon vergisinin tətbiqi ilə bağlı qanunu artıq qəbul edib. Amma Avropada sənayeçilər etiraz ediblər ki, karbon vergisinin tətbiq edilməsi onların mal və məhsullarını bahalaşdıracaq, rəqabətədavamlılığını aşağı salacaq. Avropada sənayeçilərin fikrincə, əgər ABŞ və Çin hələ ki, bunu tətbiq etmirsə, Avropa isə tətbiq edirsə, bu, onları daha zəif vəziyyətə salacaq. Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi edən ölkə kimi bu təkliflə çıxış etməsini anlamaq mümkündür. Amma ölkədə bu vergi növünün simvolik xarakterli, mesaj xarakterli olması daha yaxşı olar. Çünki bu addım bir sıra sənaye müəssisələrinin yaranmasına mənfi təsir göstərə bilər".
Günel CƏLİLOVA
