Bazar günü, 20 iyul 2025
     

Əbülfət Mədətoğlu-60 - Tanınmış şair, jurnalist… - MÜSAHİBƏ

Image

“1991-ci ilin oktyabr ayının 30-dan 31-nə keçən gecədən, yəni mənim kəndim Tuğ ermənilər tərəfindən işğal edildikdən sonra bir insan kimi, torpaq adamı kimi yaşamağım sual altındadır”
“Həmin gecə ermənilər evimizi yandıranda 4 misralıq bir şeir yazmışdım”

 

Bakını çox sevsə də, burada özünü qərib quş kimi hiss edir. Deyir ki, imkanım olsaydı, Xocavəndə, doğma Tuğa - anamın qucağına qanadlanardım. Hələlik isə ora yalnız xəyallarımda gedib çıxıram, bir də yuxularım məni kəndimizə qovuşdurur. Bu sözləri 2019-cu il yanvarın 1-də 60 yaşı tamam olan Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Əməkdar jurnalist, tanınmış şair Əbülfət Mədətoğlundan tez-tez eşidirik. Ə.Mədətoğlu bir qərib dərviş kimi sözünə söykənib sözünün içi ilə üzü Tuğa tərəf gedir. Nə deyirik, tezliklə yurduna-yuvasına qovuşsun. Əbülfət müəllimlə görüşüb 60 illik yubileyi münasibətilə bir söhbət etdik.

- Əbülfət müəllim, 60 yaşınızın böyük bir hissəsinə qaçqınlıq-köçkünlük taleyi yazıldı. Bu illəri necə yaşadınız?

- Bir gerçəklik var ki, onu demək məcburiyyətindəyəm. Əlimi ürəyimin üstünə qoyub Allah qarşısında etiraf edirmişəm kimi deyirəm ki, 1991-ci ilin oktyabr ayının 30-dan 31-nə keçən gecədən, yəni mənim kəndim Tuğ ermənilər tərəfindən işğal edildikdən sonra bir insan kimi, torpaq adamı kimi yaşamağım sual altındadır. Bu illər ərzində yaşamamışam, sadəcə mövcud olmuşam. Çünki tam çılpaq desəm, ağacı torpaqdan, gülü dibçəkdən götürmək nə deməkdir… Yəni onları bir tərəfə qoyub “sən də varsan” deyirlər. Mövcud olmuşam, yalnız içimidəki sevgi və ümid məni ölməyə qoymayıb. Deyirəm ki, bəlkə də yenə kəndimizə qayıtdım, o torpağı, daşı öpmək bir də mənə qismət oldu.

- Yəni Tuğa qayıtmaq ümidiniz böyükdür?

- Hələ o ümidlə yaşayıram. Ümidim ölən gün demək ölüm haqdır.

- Qaçqınçılıq-köçkünlük taleyinizi poeziyaya çevirdiniz. Belə hesab etmək olarmı ki, əslində, şair olmağınız sizin dadınıza çatdı?

- Əslində, elə bilirəm ki, şeir yazmağımla Allah içimdəki ümidləri közərtdi, ölməyə qoymadı. Dedi ki, sənə bu qələmi, sözü verirəm, gecə-gündüz Tuğdan danış, kəndindən, torpağından, daşından yaz, heç olmasa elini, evini sözündə, içində yaşat. Doğulduğum Tuğ kəndinin tarixini ən azından Azərbaycan ədəbiyyatı tarixində Mirzə Fətəli Axundovun “Hacı Qara”sından tutmuş, Cəfər Cabbarlının “1905-ci ildə” əsərinə və çağdaş ədəbiyyatımıza qədər öyrənmək mümkündür. “1905-ci ildə” əsərində təsvir edilən hadisələri sonradan 1988-ci ildə təkrarən yaşamağa məhkum olunduq. Yenə “atan kazaklar oldu” və biz yenə də torpaqsız, vətənsiz qaldıq.

- 1991-ci ildən üzü bu yana Tuğu yaddaşlara həkk etmək üçün, onun obrazını tam olaraq təsəvvürlərdə canlandırmaqdan ötrü hansı əsərləri qələmə ala bildiniz?

- Şeirlərimin böyük əksəriyyəti Qarabağla, işğal altında olan torpaqlarımızla bağlıdır. Həmin gecə ermənilər evimizi yandıranda 4 misralıq bir şeir yazmışdım.

Yandı evim-eşiyim,
Yandı divarım-daşım.
İsit, qoyma üşüyüm,
İsit məni göz yaşım.

O gecə göz yaşına sığınıb, onun içində isinib yaşamaq, kəndimin, evimin yanmasını içimdə alova çevirmək istədim. Ona görə ki, Azərbaycan deyilən məmləkətdə o kəndin varlığı unudulmasın. Bakıya gəlişimizin ilk vaxtlarında qaçqın-köçkünlərə qarşı biganəliyi hiss edəndə onda da yazdım ki:

Qayğılı çəkdiyim, dərdli çəkdiyim
Bu boyda Bakıda dərd çiçəkləyir.
Mənim azadlıqda şərti çəkdiyim 
Cəzanın adını çəkənlər bilər.

Mənim günümdə olmayan nə çəkdiyimi hardan bilsin?! Hər kəsə öz köynəyi yaxındır. O ancaq hiss edə bilər. Bu mövzuda çox yazmışam, şeirlərim də, sənədli povestlərim də var. Publisistik yazılarımın, bədii əsərlərimin baş mövzusu doğulduğum  Tuğdur, el-obamdır, Qarabağdır. Xalq torpağının, yurdunun qədrini həmişə onu itirdikdən sonra bilib. Biz təəssüf ki, daha çox atamızı öldürüb goruna and içməyə öyrəşmişik. Mənim şair qardaşım, qaçqınçılıq həyatının əzablarına dözməyib dünyanı vaxtsız tərk edən Vahid Əlifoğlu “torpaqların adı haqqı” demişdi. İndi torpaqların adına and içirik. Bu mənada, bayatılarımızdan, bədii əsərlərimizdən və kino lentlərimizə qədər hər birində itirdiyimiz yurd haqqında ağlaya-ağlaya danışırıq. Çox zaman gəzdiyimiz yerləri tərifləyirik ki, filan bulağın başında belə oturduq, filan saz havasına kökləndik. Hansı torpağımızı itiririksə, oranın tarixini çeşidləməyə başlayırıq ki, burada hansı qeyri-adi güllər, çiçəklər, ağaclar, minerallar vardı. Onları itirdikdən sonra xatırlayırıq.

- Şair ancaq öz ömrünü yaşamır, həm də öz xalqının ömrünü yaşayır. Bu mənada Siz həmişə öz dərdinizdən çox xalqın dərdinə yanmısınız.

- Gəlin belə danışaq, biz hamımız xalqın bir zərrəsiyik. Mən nə qədər xoşbəxtəmsə, demək, xalqın ruhu xoşbəxtdir. Nə qədər qayğılıyamsa, xalqım o qədər qayğılıdır. Bir-birimizin içindəyik. Bu mənada xalqımızın 1988-ci ildən bu yana keçdiyi yol mənim, sənin, bizim yolumuzdur. Bu yolda itirdiyimiz də, qazandığımız da olub. Elə götürək mətbuatımızı, böhran içində də fəaliyyət göstərdiyimiz vaxtlar olub. Bu gün isə mətbuatımıza dövlətimizin çox böyük dəstəyi var. Dövlət jurnalistlərə ev verir, fəxri ad, mükafat verir. Bu biz jurnalistləri yaşadır, bizə stimul verir.

- Yeri gəlmişkən, Sizin fəaliyyətiniz dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilib. Əməkdar jurnalist fəxri adı almısınız, Prezidentin mənzil hədiyyə etdiyi jurnalistlərin sırasında Siz də varsınız. Bu mükafatlar Sizə hansı hissləri yaşatdı?

- Elə hesab edin ki, quruyub çatlaşan dodaqlara damcılanan su, yanan ocağa səpilən su hansı ovqatı verirsə, verilən mükafatlar da mənə o qədər könül rahatlığı gətirdi. Bu mənə böyük stimul verdi. İçimdə özümə böyük bir inam yarandı ki, demək, nahaq, boşuna yazmamışam, onların içində nə isə vardı ki, görüb dəyərləndirdilər. Bu hissləri bütün həmkarlarıma arzu edirəm.

- Heç içinizdə elə bir ümid olubmu ki, nə vaxtsa ad gününüzü, yubileyinizi Tuğda keçirə bilərsiniz?

- Sürünə-sürünə Şuşaya, Cıdır düzünə gedib çatım və orada bir dəfə “Şuşa” sözü deyib dünyamı dəyişmək istəyirəm. Gecə-gündüz o günü arzu edirəm ki, kəndimizə gedim və gözümün qabağında yanan evimin divarlarına əlimi sürtüm və tale öz hökmünü versin. Bakını nə qədər sevsəm də, lakin burada qəribliyimi yaşayıram. Allah sizə də ömrün 50-ni, 60-nı nəsib etsin. İnsan yaşlandıqca, onu torpaq özünə daha çox çəkir. Torpaq çəkir adamı. Hər gecə səhərə kimi uşaqlığımı kino lenti kimi gözümün qarşısından keçirirəm. İndi də doğum günümlə bağlı dostlar, tanışlar zəng vurur, onların hər biri zəng vuranda düşünürəm ki, görəsən Tuğda olsaydım, onlara nə cavab verərdim? Tuğda olsaydım, rayon qəzetində işləyərdim. Lap ixtisasımı dəyişib müəllim olardım və həyatın axarına qoşulardım.

- Əbülfət müəllim, 60 illik yubiley günlərində gözləntiləriniz varmı?

- Tam səmimi deyirəm, mənim həyatda nəyi isə gözləməyim, ummağım heç vaxt olmayıb. Hər şeyi Allahın iradəsi ilə qəbul etmişəm. Həmişə içimdəki ümidə və sevgiyə güvənmişəm, gecəm-gündüzüm ondan ibarətdir. Mən, adi əliqabarlı bir fəhlənin oğlu gəlib Azərbaycan mətbuatında mininci, iki mininci adamlardan biri ola bilmişəmsə, mənim oğlum bir ziyalının övladı olaraq həyatda özünü təsdiq etsin. Bir də Allah mənim içimdə insanlara, sabaha, yurda, torpağa olan ümidi və sevgimi tükətməsin. Məni yaşadan onlardır…

İradə SARIYEVA

Bakı-Xəbərqəzetinin baş redaktoru, Azərbaycan Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin üzvü Aydın Quliyev və qəzetin kollektivi tanınmış şair, jurnalist Əbülfət Mədətoğlunu 60 illik yubileyi münasibətilə ürəkdən təbrik edir, ona cansağlığı, yaradıcılıq uğurları arzulayırlar.   



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

19.07.2025 / 21:37
Prezident: "Azərbaycan ilə Ermənistan arasında etimadın zəmanəti beynəlxalq hüquq normaları olmalıdır"

19.07.2025 / 21:28
"Qarabağ və Şərqi Zəngəzur artıq cənnətin kiçik bir parçasıdır" - Prezident

19.07.2025 / 21:16
Azərbaycan Prezidenti: "Fransa ilə Yeni Kaledoniya arasında baş verən hadisə tarixi presedentdir"

19.07.2025 / 21:15
Azərbaycan Rusiyanı beynəlxalq məhkəməyə verəcək...

19.07.2025 / 21:11
"Azərbaycan ilə Çinin ticarət həcminin artırılmasına dair böyük planları var" - Prezident

19.07.2025 / 21:01
Prezident İlham Əliyev: "Azərbaycan mediasının inkişafı məni çox sevindirir"

19.07.2025 / 20:57
"Biz xarici investorları enerji sektoruna cəlb edirik" - Prezident

19.07.2025 / 20:50
Prezident: "Mən süni intellektdən istifadə etmirəm"

19.07.2025 / 20:39
Prezident İlham Əliyev: "İqlim dəyişmələrinə qarşı mübarizədə Afrika dövlətlərini dəstəkləyirik"

19.07.2025 / 20:32
"Azərbaycan və Ermənistana razılığa gəlməkdə kömək etmək səylərinə görə Prezident Trampa minnətdarıq" - Prezident

19.07.2025 / 20:28
Azərbaycan Prezidenti qəzaya uğrayan AZAL təyyarəsi ilə bağlı sualı cavablandırıb

19.07.2025 / 20:17
Prezident Rusiya ilə Avropa İttifaqı arasında yaranmış təbii qaz böhranına münasibət bildirdi

19.07.2025 / 20:10
Prezident İlham Əliyev Şuşa Forumunda öz siyasətinin təməl prinsiplərini sadaladı

19.07.2025 / 19:59
"Cənubi Qafqaz sabit məkan olacaq" - Prezident İlham Əliyev

19.07.2025 / 19:56
Prezident Ermənistanla sülh müqaviləsinin hansı halda imzalana biləcəyini açıqladı

19.07.2025 / 19:49
Prezident İlham Əliyev III Şuşa Qlobal Media Forumunda iştirak edib - FOTO

19.07.2025 / 19:41
"Bizi tənqid edənlərin xarici borcu ÜDM-in 100 faizi qədərdir və ondan da artıqdır" - Prezident

19.07.2025 / 19:23
"Biz indi beynəlxalq səhnədə daha fəalıq" - Prezident

19.07.2025 / 19:15
Prezident: "İstəyirik ki, İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı daha güclü, daha effektiv olsun"

19.07.2025 / 19:12
"Bizim Qələbəmiz göstərir ki, ədalət var, sadəcə, ona nail olmaq lazımdır" - Prezident

19.07.2025 / 19:10
Bakı ilə İrəvanın arasında Paris özünü bu dəfə belə pərdələyir - "göz yaşları"...

19.07.2025 / 19:03
Azərbaycan Prezidenti: "ABŞ-la güclü tərəfdaşlıq münasibətlərinin dəstəkləndiyini görürük"

19.07.2025 / 18:40
"Bu gün Cənub Qaz Dəhlizi maksimal həcmdə fəaliyyət göstərir" - Prezident

19.07.2025 / 18:35
Ərdoğan Trampın “50 gün” hədəsindən Putini xilas etmək istəyir...

19.07.2025 / 18:28
Prezident İlham Əliyev: "Bizim etibarlı tərəfdaş imicimiz var"

19.07.2025 / 18:20
"Ermənistan Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı prosesi bundan sonra da bloklasa, onun tranzit ölkəyə çevrilmək şansı sıfra yaxınlaşır" - Prezident

19.07.2025 / 18:06
AB Azərbaycan qazına möhtac... Rəsmi Brüssel isə bizə pislikdən əl çəkmir…

19.07.2025 / 18:01
Prezident: "Zəngəzur dəhlizinin potensialı ilkin mərhələdə 15 milyon ton yük səviyyəsində qiymətləndirilir"

19.07.2025 / 17:38
Azərbaycanın MDB İqtisadi Şura iclasından imtinasının ardınca maraqlı bəyanat səsləndi...

19.07.2025 / 17:36
"Azərbaycan ekoloji baxımdan çox düzgün mövqe seçmiş ölkədir" - Prezident

19.07.2025 / 17:24
Prezident İlham Əliyev: "Şuşa Media Forumu artıq ənənəvi xarakter alıb"

19.07.2025 / 17:09
Mahmud Kaşqari Fondunun layihəsi əsasında çap olunan kitabların təqdimatı keçirilib - FOTO

19.07.2025 / 16:52
Yunus peyğəmbərdən sonra üçüncü Yunus... Yunus Oğuz - 65

19.07.2025 / 16:37
Bu gün 3-cü Şuşa Qlobal Media Forumu işə başlayır

19.07.2025 / 16:10
"Dünya liderləri Prezident İlham Əliyevdən çox şeyləri öyrənə bilər" - Rusiyalı politoloq

19.07.2025 / 15:33
Ermənilər Ağdamda qəbirlərdən protezləri də oğurlayıblar...

19.07.2025 / 14:16
Azərbaycan-Pakistan mövcud strateji tərəfdaşlıq münasibətləri müzakirə edilib

19.07.2025 / 12:18
Milli Məclisdən Belçika parlamentinə sərt cavab - regionda yeni gərginlik ocağı yaratmağa çalışırlar...

19.07.2025 / 11:45
Prezident İnzibati Xətalar Məcəlləsində dəyişiklik edilməsi haqqında qanunu təsdiqlədi

19.07.2025 / 11:33
Azərbaycanda geodeziya, qravimetriya, topoqrafiya, kartoqrafiya və kadastr işlərində yeni koordinat sistemi tətbiq ediləcək - SƏRƏNCAM

19.07.2025 / 10:12
ŞOK - Özbəkistanda İŞİD-ə məxsus terror qruplaşması aşkar edildi!

19.07.2025 / 10:08
İrəvanda keçmiş deputat hakimiyyətin devrilməsinə çağırışa görə həbs edilib

19.07.2025 / 10:01
"Napoli" Vikter Osimhen üçün "Qalatasaray"a "HƏ" dedi

19.07.2025 / 09:53
Milli Məclis Belçika Nümayəndələr Palatasının qətnaməsinə kəskin etirazını bildirib

19.07.2025 / 09:27
Müəllimlər kimi həkimlər də "yazı-pozu" ilə hədsiz yükləniblər...

19.07.2025 / 08:42
Ət 1 manat da bahalaşdı....

18.07.2025 / 23:20
Bakı Kitab Mərkəzində “Tanımadığımız Konfutsi” adlı gecə keçirildi - FOTO

18.07.2025 / 22:32
İctimai Birlik sədri Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

18.07.2025 / 22:18
“65 illik yubileyiniz mübarək olsun, ustad!” - Missiya TV-nin baş redaktorundan Aydın Quliyevə təbrik...

18.07.2025 / 21:51
Prezident İlham Əliyev İraq Prezidentinə başsağlığı verdi

18.07.2025 / 21:50
Ermənistan silahlı qüvvələrinin qalıqları və qeyri-qanuni erməni silahlı dəstələrinin törətdiyi təxribatlar nəticəsində zərər çəkmiş şəxslər məhkəmədə ifadə verdi - FOTO

18.07.2025 / 21:35
Ermənistanı elə Avropanın özü vurmağa hazırlaşır - Makron nə ilə fərqlənir?..

18.07.2025 / 21:23
65 İLLİK ÖMÜR YOLUNA DƏYƏR VERƏN İNSANA! - Milli İstiqlalçıların Aydın Quliyevə yubiley təbriki...

18.07.2025 / 21:20
31 tona yaxın qızıl almışıq - yığım, ya emal üçün?

18.07.2025 / 21:06
İmamoğlunun həbsindən sonra Türkiyənin iç siyasətində mümkün təmayüllər - sabitlik qalacaqmı?..

18.07.2025 / 20:53
Bakıdan Parisə sərt sillə - dünya mediası Azərbaycanın möhtəşəm uğuruna heyrandır...

18.07.2025 / 20:39
Avropa İttifaqı yeni SSRİ olmaq istəyir - Cənubi Qafqazda ilk olaraq Gürcüstanı əzəcək...

18.07.2025 / 20:26
Qonşularla müqayisədə iki rəqəm bizi geridə qoyur...

18.07.2025 / 20:14
Çin-Hindistan-Rusiya ittifaqı? - XİN-in yeni strategiyasında ən ağır maneə...

18.07.2025 / 20:00
Azərbaycanın çay ixracı azalır... Niyə?

18.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın zəngin elmi və mədəni irsinin özünəxas ikili mahiyyəti...

18.07.2025 / 19:35
"Erməni kilsəsi İŞİD-dir, molla rejimi ilə bir addımlayır" - təhqirin biri "1 qəpik"…

18.07.2025 / 19:26
Dünya Azərbaycanlılarının Mədəniyyət Mərkəzi Aydın Quliyevi təbrik etdi

18.07.2025 / 19:22
Suriyada Türkiyə-İsrail müharibəsi hər an başlaya bilər...

18.07.2025 / 19:09
Akademik Əhliman Əmiraslanov Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

18.07.2025 / 19:04
Müəllimlər müəllimi Sabir Qurbanov - FOTO

18.07.2025 / 19:04
BMT-nin İqtisadi və Sosial şurasına üzvlüklə bağlı təlimlər keçirilir

18.07.2025 / 18:50
İsrailin Suriyanı vurması Azərbaycanın siyasətinə bəzi çətinliklər yaradır...

18.07.2025 / 18:46
Bakıda Türkiyə-Azərbaycan Qardaşlıq Forumu keçirildi

18.07.2025 / 18:31
Azərbaycan Türkmənistanın Transxəzər problemini həll edəcək...

18.07.2025 / 18:17
Dünyanın yaradıcı insanlarının bir qrupu “Azərbaycan” Nəşriyyatına toplaşdı - 150 illik işığın əhatəsi... - FOTO

18.07.2025 / 18:03
Ay Paşinyan, Şanxay təşkilatı hara, Avropa Birliyi hara?..

18.07.2025 / 17:49
İrəvanda “Arsax deyən son dilləri də kəsirlər”...

18.07.2025 / 17:36
İrəvan Moskvanı konyakla məst edə bilmədi, ancaq Kreml İrəvanı konyakla vurdu...

18.07.2025 / 17:23
Prezident İlham Əliyev Təzəbinə və Xanyurdu sakinlərinə - Biz burada əbədi yaşayacağıq, daha heç kim bizi bu yerlərdən çıxara bilməz

18.07.2025 / 17:05
"Suriyada sülhün, təhlükəsizliyin və sabitliyin bərqərar olunması mütləq dərəcədə vacibdir" - Azərbaycan XİN

18.07.2025 / 16:51
Xadimələrə maşınını yudurdan məktəb direktoru işdən çıxarıldı

18.07.2025 / 16:36
Polis Maştağada əməliyyat keçirdi - 881 kq çətənə kolu yetişdirilən istixana aşkarlandı...

18.07.2025 / 15:55
Bakıda 12 min manatlıq oğurluq edən və avtomobil qaçıran şəxslər saxlandı

18.07.2025 / 15:43
Valideyn himayəsindən məhrum uşaqlar üçün yaradıcı və psixoloji inkişaf layihəsi

18.07.2025 / 15:40
Prezident Xocalının Xanyurdu kəndində olub, kəndə köçən bir qrup sakinlə görüşüb - FOTO/YENİLƏNDİ

Azərbaycanın zəngin elmi və mədəni irsinin özünəxas ikili mahiyyəti...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910