Geosiyasi gərginliyin Azərbaycanın maliyyə sistemi üçün bir sıra fəsadları var. Trend xəbər verir ki, bunu Azərbaycanın Mərkəzi Bankının sədri Taleh Kazımov Ər-Riyadda Səudiyyə Ərəbistanı Maliyyə Nazirliyi və Beynəlxalq Valyuta Fondunun regional ofisi tərəfindən təşkil olunmuş İnkişaf etməkdə olan ölkələrin bazarları üçün Əl-Ula konfransı çərçivəsində “İnkişaf etməkdə olan ölkələrin maliyyə sisteminin dayanıqlılığı” mövzusunda panel diskussiyasında etdiyi çıxışda bildirib.
“Azərbaycan Mərkəzi Bankı nöqteyi-nəzərindən, geosiyasi gərginliyin bir sıra fəsadları var. Mən, əsasən, bunların üçünə diqqət çəkəcəyəm. Birincisi və ən vacibi – qlobal inflasiya və onun Azərbaycandakı inflasiyaya təsiridir. İkincisi – beynəlxalq hesablaşma sistemindəki dəyişikliklərdir. Üçüncüsü – nizamlayıcı mühitdir”, - deyə o bildirib.
T.Kazımov 2022-ci ilin oktyabr ayında Azərbaycanda inflyasiya səviyyəsinin 15,6 faizlik ən yüksək göstəricisinə çatdığını xatırladıb.
“2024-cü ilin sonuna kimi biz onu 4,9 faizə endirməyə nail olduq. Bizim proqnozlar göstərir ki, qeyri-müəyyənliyi nəzərə alsaq, bu il inflasiya 5,5 faiz təşkil edəcək, gələn il isə 3.8 faiz civarında olacaq. Beləcə biz, Mərkəzi Bankın 4% ± 2% -lik hədəf diapazonundayıq. İnflyasiyanın səbəblərinə gəlincə, Azərbaycanın nümunəsində, biz inflyasiyanı idxal edirik.
Bizim ticarət tərəfdaşlarımızda orta illik inflyasiya səviyyəsi son 3 il ərzində 15,8 faiz təşkil edib. Sabit valyuta məzənnəsi siyasətini rəhbər tutaraq, nominal effektiv məzənnənin möhkəmlənməsi yolu ilə inflyasiyanı cilovlamağa nail olmuşuq. Nominal effektiv məzənnənin orta illik möhkəmlənməsi 13% təşkil edib ki, bu da bizə idxal inflyasiyası ilə mübarizədə əhəmiyyətli üstünlük qazandırıb", – deyə AMB sədri qeyd edib.
İkinci əsas tendensiyadan söz açan Kazımov beynəlxalq hesablaşma sistemindəki dəyişikliklərə də toxunub.
“Misli görülməmiş sanksiyaların, xüsusilə də qonşu dövlətə qarşı tətbiq olunan çoxsaylı sanksiyaların fonunda biz beynəlxalq hesablaşmaların arxitekturasının dəyişməyə başlamasının şahidi olduq. Biz milli valyutalarda aparılan ödənişlərin payının artdığını müşahidə edirik. Bundan əvvəl ABŞ dolları üstünlük təşkil edirdi – bizim xarici ticarətin təxminən 90 faizi dollarla həyata keçirilirdi. Lakin indi biz rəqəmsal aktivlərdən, ələlxüsus kriptovalyutalardan istifadədə artımın olduğunu görürük və bu, bizi rəqəmsal aktivlər üçün normativ-hüquqi bazanın yaradılması üzrə işləri sürətləndirməyə vadar edib”, - deyə Kazımov bildirib.
Onun sözlərinə görə, üçüncü aspekt isə, nizamlayıcı mühitdir ki, son üç il ərzində Azərbaycan bu yöndə, xüsusilə çirkli pulların yuyulması (AML) və “komplayens” istiqamətində əhəmiyyətli tərəqqiyə nail olub.
“Biz komplayens və AML sahəsindəki iqtisadi fəallıq və beynəlxalq tələblər arasında olan balansı qoruyub-saxlamağa çalışırıq”, - deyə Kazımov Azərbaycanın bu sahədə əhəmiyyətli irəliləyişə nail olduğunu vurğulayıb.
