Fərman Qarabağlı: “Tacir, Allahın olsun, Murad Rzayevin haqqını danmaq olmaz”
Kimin nə danışmasından aslı olmayaraq fakt faktlığında qalır və bütün dövrlərin dəyişməz həqiqətinə çevrilir. “Bayatı-Şiraz” muğamına improvizəni kimin etdiyi, yaratdığı məlum olsa da, uzun illərdir ki, onun ətrafında qalmaqallar bitib-tükənmir.
Müğənni Tacir Şahmalıoğlu dəfələrlə iddia edib ki, “Bayatı-Şiraz”a improvizni mən yaratmışam, bu mənim əsərimdir. T.Şahmalıoğlu bu iddianı bu gün də davam etdirir.
“Murad Rzayev “Bayatı Şiraz”a improvizəni yaradanda onu oxumaq üçün başqa uşağı hazırlayıbmış, Tacir onu təsadüfən ifa edib”
Əslən Füzuli rayonunun Arayatılı kəndindən olan, uzun illər ticarətlə məşğul olan, hazırda Bakıda yaşayan "Bakı-Xəbər"in təəssübkeş oxucusu və təbliğatçısı, redaksiyamızın yaxın dostu Fərman Qarabağlı redaksiyamızla əlaqə saxlayıb T.Şahmalıoğlunun dediklərinin gerçək olmadığını bildirdi. F.Qarabağlı bildirdi ki, “Bayatı-Şiraz” muğamınan improvizənin müəllifi Ağdamda “Qarabağ bülbülləri” ansamblının yaradıcısı və bədii rəhbəri Murad Rzayev olub, o bu əsərin inkaredilməz yaradıcısıdır. “Gəlin haqqı danmayaq. Təxminən 60-70 il bundan əvvəl “Vicdan susanda” adlı bir əsər yazılmışdı, müəllifi Vidadi Babanlıdır. Bu əsəri oxuyanlar onun baş qəhrəmanı Vüqar Şəmsizadənin şərəfinə övladlarına Vüqar adını qoydular...Mən bu açıqlamanı televiziya kanallarından səsləndirilən haqsız fikirlərə cavab üçün verirəm. Uzun illər əvvəl Füzuli rayonunda Təvəkkül Musayevin rəhbərliyi ilə “Qarabağ bülbülləri” yaradılmışdı. Orada oxuyanlardan biri də xanəndə Eldəniz Məmmədov və “Zabul” muğamının məşhur ifaçısı Ağabala Abduallayevin nəvəsi Ağabala və başqaları idi. Onlar dörd nəfərdilər. Eldəniz Məmmədov konservatoriyanı bitirib, ustad xanəndə İslam Rzayevdən dərs alıb.
Ağdam rayonunda da məşhur Murad Rzayevin başçılığı altında “Qarabağ bülbüllər”i var idi. Murad Rzayev “Bayatı-Şiraz” kompozisiyasını yaradıb. Murad Rzayev şair Abbas Səhhətin şeirindən iki, şair İsa İsmayılzadənin də şeirindən iki misra götürüb birləşdirib, bir kompozisiya yaradıb. Bu nümunənin “yaradıcsının” Tacir olduğunu televiziyada iddia edən Sahib İbrahimova sual verirəm ki, bu, Tacir Şahmalıoğlunun ağlına gələ bilərdi? Tacir Şahmalı oğlu haqqı danır və “mən məktəb yaratmışam” deyir. Ay Tacir, haqqı niyə danırsan? Sən Murad Rzayevin məktəbindən çıxmısan. O vaxt Tacir hardasa 7-8 yaşında balaca uşaq olub. Bu halda o bu kompozisiyanı necə yarada bilərdi?
Şirin səsləri var, sözüm yox, amma Zemfira İbrahimovaya və Ülviyyə Namazovaya iradımı bildirirəm. Tacir Şahmalıoğlunun adı çəkiləndə bu iki gənc xanəndə dedilər ki, Tacir məktəb yaradıb. Hansı məktəbi yaradıb Tacır? Hər iki xanəndə “Şahnaz”ı öz yerində, lap yüksək yerdə oxuyurlar. Hörmətli Manaf Ağayev çox düzgün dedi ki, kimi çıxarmaq istəyirsinizsə onu Eldəniz Məmmədov və Zemfira İbrahimova ilə yarışa çıxarın, xərcini də mən çəkirəm. Bunu danmaq olmaz.
Vaxtilə Tacir Şahmalıoğlu atası ilə Konservatoriyanın rektoru Fərhad Bədəlbəylinin yanına gedib ki, məni bura götür. O da deyib ki, imtahan ver və qəbul ol. Tacirdən bir “Segah”, yaxud başqa bir dəstgah eşitməmişəm. “Cahargah”, “Rast”, “Segah-Zabul” və başqa bir dəstgahı Tacir Şahmalıoğlu oxuyubsa heç olmasa lent yazını ortaya qoysun qulaq asaq. Ya indi oxusun. Oxumayıb. Murad Rzayevin haqqını itirmək düzgün deyil, ay Tacir Şahmalıoğlu, ay Zemfira İbrahimova, ay Ülviyyə Namazova. Axı bu məktəb Murad Rzayevin məktəbidir.
Bu yaxınlarda televiziya kanalında Manaf Ağayev dedi ki, Nəfəs adlı xanəndə “Şahnaz” muğamını öz yerində oxuya bilməz, bunu öz yerində Xan Şuşinski oxuyub... Kimsə dedi ki, Arzu Qarabağlı Təyyar Bayramovun yanına gedib dərs alır, yolu götürmək olar, amma səsi almaq olmaz.
“Rəngarəng” verilişində gördüm ki, Sahib İbrahimov müğənnilikdən başqa dərs dediyini də deyir. Dərs deyirsən, sözüm yox, amma sübut et ki, Tacir dəstgah oxuyub. Bir dənə dəstgah oxut hamımız baxaq. Söz yox ki, o vaxt Təvəkkül Musayev də bunu Eldənizə öyrədə bilərdi, amma bu Təvəkkül Musayevin ağlına gəlməyib. O, Murad Rzayev kimi ustad musiqiçinin ağlına gələ bilərdi. Özü də rəhmətlik Təvəkkül Musayev heç Murad Rzayev səviyyəsində olmayıb. Gəlin bunu etiraf edək. Tacirin oxuduğunu nəvə Ağabala Abdullayev də, Eldəniz Məmmədov da oxuya bilərdi.
“Günaydın” verilişində “bal Cabir” - xanəndə Cabir Abdullayev bir gözəl söz dedi. O bildirdi ki, Yaqub Məmmədov, Süleyman Abdullayev, Arif Babayev, Sabir Mirzəyev özlərinə heç vaxt şah demədilər. Mən onun fikrinə Qədir Rüstəmovu, Vahid Abdullayevi, Sədi Məmmədovu və başqalarını da əlavə edərdim. Bu sənətkarlar heç vaxt özlərinə şah demədilər, ay Tacir, sən haranın şahısan? “Toylar kralı” yarışmasında sən də iştirak etdin. SMS əsl xalq sevgisidir. Heç kəs pulunun dəlisi deyil. Manaf Ağayev o vaxt 1 milyondan çox səs qazandı, xalq seçdi onu. Çünki xalq onu sevir, o, “toylar kralı” oldu. Tacir özü də orada iştirak edərdi. O da yer tutardı, niyə tutmadı? Çünki yalan danışır.
Yusif Mustafayev bir dəfə dedi ki, Nəfəs “Şahnaz”ı oxuya bilər, çünki insan xarüqələr yaradır. Mən ona zəng edib dedim ki, sən niyə belə deyirsən? Dedi ki, vallah, toy dərdindən cəncələ düşmək istəmədim, Nəfəs olduğu toya məni qoymayacaq gedim. Açıq etiraf etdi bunu. Dedim ki, sən məscid də tikdirmisən, sənətdə az-çox iş görmüsən, tanınırsan, sənin 65 yaşın var, bu yaşda o sözü demək sənə yaraşar? Dedi ki, nə bilim vallah, mən beləyəm. Manafı tərifləyib dedi ki, Manafın böyük ətrafı var, özü pul xərcləyən, dost qədri bilən adamdır, “toylar kralı”da o oldu. Niyə paxıllıq edirlər. Ay Nəfəsin tərəfini saxlayanlar, siz bilmirsiz ki, o,”Şahnaz”ı oxuya bilməz?
Ay Tacir, sən özünü tərifləməklə, yalan-palan danışmaqla özünü hörmətdən salırsan. Beş-altı toya aparırlar ondan da qalacaqsan. Sən hansı haqla Murad Rzayevin əməyini mənimsəyirsən? Murad Rzayev yaradıb bunu. Özü də Murad Rzayev “Bayatı-Şiraz”a improvizəni yaradanda onu oxumaq üçün başqa uşağı hazırlayıbmış, amma hansısa səbəbdən o uşaq oxumayıb. Tacir də bir kənarda dayanıbmış, Murad Rzayevə deyib ki, müəllim, olar onu mən oxuyum? Müəllim ona şans verib, o da oxuyub. Yəni Tacir onu təsadüfən ifa edib. Tacir onun ilk ifaçısıdırsa bu o demək deyil ki, onu Tacir yaradıb, onun iddiaları tamamilə boş və mənasızdır.
Xanəndə Təyyar Bayramovun oğlu Kənan “Bayatı-Şiraz”a improvizəni elə gözəl oxudu ki, Türkiyədə keçirilən yarışlarda uşaqlar arasında birinci oldu. Amma bu Murad Rzayevin məktəbidir. O da etiraf etdi ki, bu əsər, əlbəttə, Murad Rzayevindir. Bütün dünya bunu deyir, bircə Tacir və yaltaq xanəndələr deyir ki, bunu guya Tacir Şahmalıoğlu “yaradıb”. Bu əsəri ifa etmək təsadüfən Tacirin bəxtinə düşüb, onun şansı gətirib. Tacir, sən bununla nə demək istəyirsən?”
F.Qarabağlı bildirdi ki, yazıçı Nəriman Əbdürrəhmanlı həmin kompozisiyanın yaranma tarixi haqqında obyektiv yazıb. N.Əbdürrəhmanlı yazır: “Böyük şairimiz Abbas Səhhətin dillər əzbəri olan “Vətənimdir” şeirinin birinci və sonuncu beytlərini götürüb ayrıca bir bənd yaradıb:
Könlümün sevgili məhbubu mənim, vətənimdir, vətənimdir, vətənim.
Vətəni sevməyən insan olmaz, olsa da ol şəxsdə vicdan olmaz.
Sonra improvizə müəllifi daha bir görkəmli şairin - İsa İsmayılzadənin elə o illərdə “Ulduz” jurnalında işıq üzü görmüş və qısa müddətdə dillər əzbərinə çevrilmiş “Vətən deyirəm” şeirindən birinci və sonunci bəndinin baş misrasını Abbas Səhhətin sözlərinə əlavə edib birləşdirib”.
Ay Tacir, sən bunu edə bilərdin?
Mən sənin köksündə kiçik bir zərrə,
Mənə qanad verən odlu diləksən
Adına, özünə Vətən deyirəm
Çölünə, düzünə Vətən deyirəm”.
“Bunu nəinki Tacir, hətta çox adam birləşdirə bilməzdi. Bunu Murad Rzayev edib. Tacir, Allahın olsun, Murad Rzayevin haqqını danmaq olmaz.
Mən istəyirəm ki, Eldəniz Məmmədovla Tacir Şahmalıoğlu döş-döşə oxusunlar. Əgər Tacir Eldənizin yarısı qədər oxusa, mən ticarətdən əl çəkəcəm. Bir söz var, çox danışan, yalan uyduran adamlar haqda deyirlər ki, qoy danışsın, danışdıqca batır, özünü hörmətdən çatır. Bu faktdır”-deyə F.Qarabağlı bildirdi.
İradə SARIYEVA
