İrəvan əski günlərə qayıtdı – paytaxt küçə ticarətinin əsirliyində, pinti “Qazel”lər, antisanitar bazarlar...
“Irates” qəzeti yazır ki, Ermənistan keçmişə qayıdır. Gör ölkə nə vəziyyətə düşüb ki, İrəvanın mərkəzində yenidən xaos yaranıb, “Qazel” markalı maşınlar şəhərə qayıdıb, küçə ticarəti tüğyan edir. “Qazel”lər və taksilər İrəvanın mərkəzinə qayıdaraq paytaxtdan ölkənin bölgələrinə və geriyə daşınma həyata keçirirlər.
Qeyd edilir ki, əvvəl “Qazel” markalı avtomobillər yığışdırılsa da, indi yenidən həmin maşınlar paytaxt küçələrindədir: “Xatırladaq ki, İrəvanın keçmiş meri Karen Karapetyanın dövründə bu nəqliyyat vasitələrinin şəhərin mərkəzinə girişi və dayanması qadağan edilmişdi. Bütün bunların İrəvanın ətrafına köçürülməsi paytaxtda nəqliyyatın yaxşılaşdırılmasına kömək edib. O vaxt səs-küy yaransa da, həyat qərarın doğru olduğunu göstərib. Əvvəla şəhər mərkəzi müxtəlif “Qazel”lərdən qurtulub və şəhər nəqliyyatının gediş-gəlişi çox asanlaşıb. Ancaq yeni hökumət üçün nizam-intizam çox yad bir anlayışdır. Hər sahədə idarəolunmaz bir xaos olmalıdır və bu baxımdan, əlbəttə ki, “Qazel”lərin geri dönüb şəhərin mərkəzində saatlarla dayanması çox məntiqlidir.
Eyni şey küçə ticarəti üçün də deyilə bilər. Yenə də Karen Karapetyanın, daha sonra Taron Markaryanın dövründə bu xoşagəlməz hadisədən qurtulduq, lakin bu gün səkilərdə yenidən antigigiyenik bir vəziyyət hökm sürür. Toz, zibil və nəqliyyat tullantılarının arasında ticarət tüğyan edir. Balıq, meyvə, tərəvəz, pendir və göylər bir-birinin yanında satılır. İrəvan meri qanunsuz küçə ticarətinin aradan qaldırılması üçün iradə və mexanizmlərə sahibdirmi? Həyat bunun olmadığını göstərir” .
Bəlli olur ki, Ermənistan 90-cı illərə qayıdır. Çünki məhz sözügedən illərdə postsovet ölkələrində küçələrdə “Qazel”lər şütüyürdü, pinti pərakəndə küçə ticarəti geniş yayılmışdı. Ermənistan yeganə postsovet ölkəsidir ki, orada bu cür vəziyyət yenidən təkrarlanır. Ən yoxsul ölkə olan Tacikistanda belə, bənzər hal müşahidə edilmir.
- “Ölkə sürətlə 90-cı illərə qayıdır”
Məsələyə münasibət bildirən siyasi ekspert Ramil Hüseynovun sözlərinə görə, əslində, İrəvandakı sözügedən mənzərə Paşinyan hakimiyyətinin fiaskosunun göstəricisidir: “Baxmayaraq ki, “Məxməri inqilab”dan sonra gözləntilər tamam fərqli idi. Erməni cəmiyyəti ümid edirdi ki, ölkədə iqtisadi vəziyyət fərqli olacaq. Hətta belə gözləntilər var idi ki, Saakaşvili Gürcüstanın simasını dəyişdiyi kimi, Paşinyan da bənzər formada Ermənistanı dəyişəcək. Düşünürdülər ki, Qərbin layihəsi olaraq hakimiyyətə gələn Paşinyan ölkəni inkişafa doğru aparacaq. Yəni Gürcüstanda aparılan islahatlar Ermənistanda da aparılacaq. Paşinyana həm də ona görə ümid edirdilər ki, o da Saakaşvili kimi çılğın və emosional təsir bağışlayır. Ancaq erməni cəmiyyətinin bu yöndə gözləntiləri özünü doğrultmadı. Çünki Paşinyan islahat yox, imitasiya ilə məşğul oldu. Bu səbəbdən Qərb təsisatları bu ölkəyə maliyyə yardımı ayırmadı. Başqa bir tərəfdən, Gürcüstanın açıq dənizə çıxışı var, Ermənistan bu imkandan məhrumdur. Rusiyanın Ermənistana siyasi-hərbi təsir imkanları böyükdür. Digər yandan, pandemiya ölkəni ağır duruma sürükləyib. Beləcə, Paşinyanın islahat vədləri sabun köpüyü olaraq uçub getdi. Ölkə sürətlə 90-cı illərə qayıdır”.
Siyasi ekspertin fikrincə, yaşananlar həm də Ermənistanın sürətlə yoxsullaşmasının göstəricisidir.
Vidadi ORDAHALLI
