Cümə axşamı günü, 17 iyul 2025
     

XV əsrə aid tarixi abidəmizin “modern plastik pəncərələri”...

Image

Adı tariximizə ayrı bir zinət verən Dərbənd qalası - Narın qala xalqımızın mənəviyyatını, milli ruhunu özündə ifadə edir. Bu abidənin UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edildiyi məlumdur. Rusiya Federasiyasında yerləşən bu qədim qala Azərbaycan xalqının qədim tarixi irsinin ayrılmaz bir parçasıdır.

Təəssüflər olsun ki, bir sıra hallarda ölkəmizin sərhədlərindən kənarda yerləşən bu kimi abidələrimizə elə də qayğı göstərilmir. Yayılan məlumatlara görə,  XV əsrin Dərbənd qalasına plastik pəncərələr qoyulub. Tariximizə “müasir baxış” əlbəttə bizi narahat edir. Qeyd edilənə görə, Rusiya Federasiyasının Dərbənd şəhərində yerləşən, orta əsrlərə aid “Narın-Qala” qəsrinə plastik pəncərələrin vurulması yerli sakinlərin etirazına səbəb olub. “Narın-Qala”nın YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil olmasına baxmayaraq, tarixi tikiliyə müdaxilə edilib. Yerli fəallar unikal memarlıq nümunəsi olan qəsrin mühafizə edilməsi üçün lazımı və təxirəsalınmaz addımların atılımasını tələb ediblər.

  • “Tarixi abidəyə müdaxilə qəbuledilməzidir”

AMEA-nın Sosiologiya və Fəlsəfə İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, fəlsəfə doktoru, BAO başqanının müavini, siyasi şərhçi Faiq Ələkbərli “Bakı-Xəbər”ə bildirdi ki, bu məsələ çox həssas yanaşma tələb edir və tarixi abidəyə “plastik” pəncərə qoyulması mənfi haldır. O hesab edir ki, Narın qalada hər hansı bir restavrasiya işləri aparmağa istəyirdilərsə, ən azından bu sahədə böyük təcrübəsi və xeyriyyəçilik ənənələri olan Heydər Əliyev Fonduna müraciət edə bilərdilər.

O qeyd etdi ki, Narın Qalanın bu vəziyyətdə “bərap” edilməsi normal deyil: “Şübhəsiz ki, Dərbənd qalasına bu cür yanaşma qəbul edilən hal deyil. Çünki Dərbənd qalası-Narın qala bizim tarixi abidəmizdən biridir və bu cür tarixi abidəyə “plastik ”pəncərələrin qoyulması bütün hallarda, memarlıq baxımından da ziddir, tarixi abidənin adına və simasına da yaraşmır. Ona görə də, əlbəttə, müvafiq qurumların bu məsələyə qarışması lazımdır. Buna uyğun olaraq da yəqin ki, müvafiq qurumlar müəyyən addımlar atacaqlar. Hesab edirəm ki, Azərbaycan hökuməti də kənrda olan tarixi abidələrimizin, onların öz tarixin, milli memarlıq xüsusiyyətlərinin qoruması məsələsinə ciddi yanaşmalıdır. Hər halda Azərbaycanın özünün müvafiq fondları var. Məsələn, Heydər Əliyev Fondu dünyanın bir çox ölkələrində mədəni abidələrin bərpasını həyata keçirib. Bu fond dünyada abidələrin bərpası işində çox aktiv iştirak edib, bu gün də iştirak edir. Çox yaxşı olardı ki, Narın qalanın rəhbərliyi restavrasiya ilə bağlı dəstək üçün Heydər Əliyev Fonduna müraciət edəydi. Çünki buna ehtiyac var. Bu abidə UNESCO-ya daxildir və onun bərpasında bu qurum da aktiv iştirak edə bilərdi. Əlbəttə, Narın qala da daxil olmaqla Dərbənddəki digər tarixi abidələrin bərpa işində Heydər Əliyev Fondu böyük rol oynaya bilər. Fonda müraciət olunsaydı o bu işi öz üzərinə götürərdi. Bu həm də Azərbaycanın öz tarixi abidələrinə sahib çıxması olardı. Bu da, şübhəsiz ki, Dərbənddəki azərbaycanlılar üçün də müsbət bir addım olardı. Tarixi abidələrə sahib çıxmaq oradakı insanlara da sahib çıxmaq anlamındadır. Dərbənbdəki insanlarımızın da bu məsələlərə müdaxilə etməsi, ona münasibət bildirməsi müsbət haldır. Qeyd edildiyi kimi, Narın-Qala UNESCO-nun dünya irs siyahısına daxildir. Bu baxımdan, bu qalanın əhəmiyyəti bizim üçün doğrudan da çox böyükdür. Biz nə olur olsun, hazırkı Azərbaycan sərhədlərindən kənardakı abidələrimizə də sahib çıxmalıyıq, onların bərpasına öz töhfələrimizi verməliyik”.

F.Ələkbərlinin sözlərinə görə, tarixi abidənin ona yaraşmayan şəkildə deyil, qayda-qanunlar, beynəlxalq standartlar çərçivəsində bərpa edilməsinə çalışmalıyıq. “Bilirik ki, bu məsələ ictimailəşibsə öz müsbət həllini tapacaq. İnsanlarımızın haqlı etirazı da müsbət qarşılanacaq, reaksiya veriləcək. Əlbəttə, Dərbənddəki yerli qurumlar bu qalanın tarixi memarlıq xüsusiyyətinə uyğun bərpasına çalışmalıdır. Tarixi abidəyə müdaxilə qəbuledilməzdir. Ümid edirəm ki, yaxında bu məsələ öz həllini tapacaq”- deyə F.Ələkbərli vurğuladı.

İradə SARIYEVA



VİDEO

Dünyada xaos böyüyür, Azərbaycana təhlükə də artır... - VİDEO

Tramp İranla müharibədən niyə qorxur... - VİDEO

Aydın Quliyev Putinin köməkçisinin cavabını sərrast verdi... - VİDEO

Zəngəzur dəhlizi ABŞ-a verilsə, bölgəmizdə nə baş verər?

Paşinyan Bakıda mühakimə olunan şəxslə bağlı məktubdan imtina etdi...

Tramp bir sözü ilə dolları elə möhkəmləndirdi ki, təsiri manata da dəyə bilər...

SON XƏBƏRLƏR

17.07.2025 / 15:05
Nəsimidə silsilə oğurluqlar edən şəxs saxlandı

17.07.2025 / 14:43
Sviridenko Ukraynanın baş naziir təyin edildi

17.07.2025 / 14:30
Ağcabədidə çətənə bitkilərinin kultivasiyasını təşkil edən şəxslər saxlandı

17.07.2025 / 14:19
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Yuxarı Gövhər Ağa məscidini ziyarət ediblər - FOTO

17.07.2025 / 14:17
"İşgəncələrə məruz qalırdım, döyülürdüm" - Erməni əsirliyində olmuş azərbaycanlı

17.07.2025 / 13:58
Prezident İlham Əliyev və Türkmənistan Xalq Məsləhətinin sədri Şuşada Bülbülün ev-muzeyində olublar - FOTO

17.07.2025 / 13:45
İsti hava bu avtomobillərdə yanğın ehtimalını dəfələrlə artırır - BDYPİ-dən xəbərdarlıq

17.07.2025 / 13:33
Prezident İlham Əliyev və Türkmənistan Xalq Məsləhətinin sədri Natəvanın, Bülbülün və Üzeyir Hacıbəylinin gülləbaran edilmiş heykəllərinə baxıblar - FOTO

17.07.2025 / 13:24
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Şuşadakı Yaradıcılıq Mərkəzində “Heydər Əliyev və Qarabağ” sərgisi ilə tanış olublar - FOTO

17.07.2025 / 13:17
Laçında baş vermiş meşə yanğınına görə 3 nəfər məsuliyyətə cəlb edildi

17.07.2025 / 13:11
Azərbaycan XİN-dən İraqa başsağlığı mesajı...

17.07.2025 / 13:08
Пашинян дал Кремлю очередную пощёчину - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

17.07.2025 / 12:53
Prezident Əliyev və Berdiməhəmmədov Yeni Şuşa məscidində tikinti işlərinin gedişi ilə tanış olublar - FOTO

17.07.2025 / 12:34
“Suriya tortu” bölüşülmür...

17.07.2025 / 12:26
Prezident İlham Əliyev və Türkmənistan Xalq Məsləhətinin sədri Şuşada inşa edilmiş birinci yaşayış kompleksində olublar - FOTO

17.07.2025 / 12:15
Azərbaycanla Vyetnam arasında mühüm razılaşma

17.07.2025 / 12:07
Prezident İlham Əliyev və Berdiməhəmmədov Daşaltı kəndinin fonunda şəkil çəkdiriblər - FOTO

17.07.2025 / 11:35
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Füzuli şəhərinin dağıdılmış yerlərinə baxıblar

17.07.2025 / 11:30
Bu da oldu - Tramp istədi, "Coca-Cola" tərkibini dəyişdi..

17.07.2025 / 11:29
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Füzuli rayonuna gəlib

17.07.2025 / 11:10
Azərbaycan və Qazaxıstanın XTQ mənsubları arasında görüş olub

17.07.2025 / 11:07
BDU-nun nəzdində “Gənc istedadlar” liseyinin 7 şagirdi qızıl və gümüş nişana layiq görülüb

17.07.2025 / 11:03
Trampdan Rusiyaya sərt cavab, müharibə qızışır - CANLI

17.07.2025 / 10:43
Bağdadda matəm elan edilib - yanğında ölən 50 nəfərə görə...

17.07.2025 / 10:30
"İsrail müharibəyə başlaya bilər, lakin onu bitirmək gücündə deyil" - Əhməd əş-Şaraa

17.07.2025 / 10:22
Şamaxıda keçirilən konfrans yekunlaşıb

17.07.2025 / 10:16
"İsrail Suriyanın ərazi bütövlüyünə təcavüz edir" - Türkiyə parlamenti

17.07.2025 / 10:10
Bu ərəb ölkəsi ABŞ iqtisadiyyatına 17 milyard dollar sərmayə qoyacaq

17.07.2025 / 10:04
Sabunçunun bu ərazilərində işıq olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ

17.07.2025 / 10:00
"Sabah" bu gün Avroliqada cavab matçına çıxacaq

17.07.2025 / 09:54
Dolların məzənnəsi dəyişmədi, avro bahalaşdı - Mərkəzi Bankdan AÇIQLAMA

17.07.2025 / 09:28
"Yol-nəqliyyat hadisələrinin təsnifatı: səbəb və nəticələrin təhlili” adlı ictimai müzakirə keçirilib

17.07.2025 / 09:27
Ağıllı kəndlərlə bərabər sağlam şəhərlər də yaratmalıyıq - ÜST-dən Bakıya mesaj...

17.07.2025 / 09:26
Bakıda “Mercedes” yolu keçən qadını vurub öldürdü

17.07.2025 / 09:18
"Mən bunu edəcəm” - Makronun qorxulu rəqibi seçkilərə qatılacaq

17.07.2025 / 09:14
Tənha yaşayan almanların sayı 17 milyona çatıb...

17.07.2025 / 09:10
“Qarabağ” Çempionlar Liqasında bu rəqiblə qarşılaşacaq

17.07.2025 / 09:04
Daha 43 ailə Kəngərliyə köçürüldü

17.07.2025 / 08:34
Məleykə Abbaszadə qızlara nə demək istədi - hər gün sağılmaq nədir?

17.07.2025 / 08:22
Bakının bu yollarında güclü tıxac var

17.07.2025 / 01:14
Suriyada nə baş verir... İsrail prezident iqamətgahını, Baş Qərargah və Müdafiə Nazirliyinin binalarını vurdu... ölü sayısı 300-ü keçdi... - VİDEO

16.07.2025 / 23:18
Paşinyan Ermənistanın KTMT-dən çıxacağını açıqladı - geri qayıtmaq niyyətində deyilik...

16.07.2025 / 22:41
Ermənistan Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatına tam üzvlük üçün müraciət edib

16.07.2025 / 22:24
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov birgə nahar ediblər

16.07.2025 / 21:43
Yekaterinburqdakı Azərbaycan diaspor rəhbərinin oğlu həbs edildi

16.07.2025 / 21:21
Zəngəzur dəhlizi ABŞ-a verilsə, bölgəmizdə nə baş verər?

16.07.2025 / 21:04
Paşinyan Bakıda mühakimə olunan şəxslə bağlı məktubdan imtina etdi...

16.07.2025 / 20:49
Tramp neçənci dəfədir Rusiya barədə 180 dərəcə mövqe dəyişir - taktika, ya xamlıq...

16.07.2025 / 20:45
Şamaxıda dini ibadətgahlara media-tur təşkil olunub

16.07.2025 / 20:35
12 günlük müharibə Rusiya-İran münasibətlərini xeyli zədələdi...

16.07.2025 / 20:22
Ermənistan təlaşda: Qərbi Zəngəzur mübahisəli ərazilər kimi dünyada tanınmağa başlayır...

16.07.2025 / 20:20
Prezident İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov “Sea Breeze”də olublar - FOTO

16.07.2025 / 20:03
Tramp bir sözü ilə dolları elə möhkəmləndirdi ki, təsiri manata da dəyə bilər...

16.07.2025 / 19:48
Azərbaycan-Suriya münasibətlərinin normallaşması İran mediasında böyük vəlvələ yaratdı...

16.07.2025 / 19:34
26 illik geosiyasi tələ qırılır, kəmər işə düşür - Azərbaycanın planı işlədi...

16.07.2025 / 19:20
Zirədə zibil dizə çıxır...

16.07.2025 / 19:07
Cənubi Qafqazın geosiyasəti yenidən şəkillənir - Azərbaycan işin başındadır...

16.07.2025 / 18:52
Dəhliz ABŞ-a verilsə Rusiya bu addımları atacaq...

16.07.2025 / 18:37
Xarici siyasətimizdə yeni istiqamət - Şaraanı Bakıya gətirən nə idi...

16.07.2025 / 18:23
Keçmiş nazir Zəngəzura qarşı ABŞ-da hansı dairələrdən sifariş alıb?..

16.07.2025 / 18:15
Paşinyan Zəngəzur dəhlizilə bağlı ABŞ-dan təklifin daxil olduğunu təsdiqlədi

16.07.2025 / 18:10
Pakistanlı nazir Azərbaycan haqda niyə bu sözləri eşitməli idi? - Dini liderin ətrafında çirkin intriqa...

16.07.2025 / 17:56
70 illik problem ancaq 2 dövlət prinsipi ilə həll oluna bilər - prezident ABŞ-a mövqe göstərdi...

16.07.2025 / 17:43
Vardanyan Bakıda məhkəmədə istədiyi vəsatəti qəbul etdirə bilir...

16.07.2025 / 17:30
Azərbaycanın ixracı ilin sonunadək azalmaqda davam edə bilər - pis proqnoz...

16.07.2025 / 17:23
Sahibə Qafarova Qurbanqulu Berdiməhəmmədovla görüşdü...

16.07.2025 / 17:18
Bakıda kişi arvadını güllələdi

16.07.2025 / 17:05
Kukla Teatrı “Bakı-Xəbər”in əməkdaşını “Teatrın dostu” mükafatı ilə təltif etdi...

16.07.2025 / 17:02
Dövlət Komitəsinin 2025-ci ilin ilk yarımilində fəaliyyəti müzakirə edilib

16.07.2025 / 16:52
DİN-dən əməliyyat - narkoşəbəkənin daha iki üzvü 67 kq narkotiklə yaxalandı

16.07.2025 / 16:39
"Əkinçi" qəzeti - maarifçilik, inkişaf, milli özünüdərk məktəbi

16.07.2025 / 16:27
Sovet dövründə tikilən evlərin sənədləşdirilməsi qaydaları dəyişdi

16.07.2025 / 16:23
Ədliyyə orqanlarının xüsusi xəzinə hesabı yaradılır

16.07.2025 / 16:20
Azad edilmiş ərazilərdə güzəştli ipoteka krediti ilə bağlı şərtlərdə dəyişiklik edildi

16.07.2025 / 16:16
Türkmənistan Xalq Məsləhətinin sədrinin qızı Heydər Əliyev Mərkəzində olub - FOTO

16.07.2025 / 15:49
"Ermənistan və Azərbaycan arasında müharibə yox, sülh olacaq" - Paşinyan

16.07.2025 / 15:41
Cəlilabadda doğuldu, Füzulidə şəhadətə qovuşdu – şəhid Elvin Bayramov...

16.07.2025 / 15:24
Paşinyan Ermənistanın Avropa İttifaqına mümkün üzvlüyü barədə danışdı

16.07.2025 / 15:09
“Vaqif Poeziya Günləri” Gəncədə davam etdi

16.07.2025 / 15:01
BMU məzunu tam təqaüdlə Şanxay Universitetinə qəbul olub

16.07.2025 / 14:38
Makron Fransanı borc bataqlığında batırır - hər saniyədə 5 min avro borc... hökumət devrilə bilər...

Xarici siyasətimizdə yeni istiqamət - Şaraanı Bakıya gətirən nə idi...

XƏBƏR ARXİVİ