Elşad Məmmədov: “Banklar haqqında yeni qanunda məsələ bu şəkildə öz əksini tapmalıdır ki, bankın real sahibləri...”
Mətbuatın yaydığı məlumata görə, banklarla bağlı yeni qanun qüvvədə olan qanundakı boşluqlar nəzərə alınmaqla hazırlanıb.
Belə ki, mövcud qanunvericilikdə hansısa bankın iflasa səbəb olmasına görə bank idarəediciləri məsuliyyətə cəlb olunmurlar. Əhaliyə dəyən ziyan isə dövlət tərəfindən kompensasiya edilir.
Bildirilənə görə, yeni qanunla bankın idarəediciləri bankın iflasına səbəb olduqlarına görə məsuliyyətə cəlb olunacaqlar.
Həmçinin, qanun banklara nəzarətin gücləndirilməsi, bank fəaliyyətində şəffaflığın artırılması, insanların bank hesabatlarını görə bilməsi, banklara inamın artırılmasını özündə ehtiva edir. Hazırda hökumət bunun üzərində işləyir. Layihənin yaxın vaxtlarda Milli Məclisə daxil olacağı gözlənir.
- “Bank böyük mənfəət əldə edibsə, onlar dividendlər alırlarsa, amma bank müflis olursa...”
Tanınmış iqtisadçı-ekspert Elşad Məmmədov “Bakı-Xəbər”ə şərhində bildirdi ki, bu qanun qəbul olunarsa, faydası böyük olacaq və bu sahədə məsuliyyətsizliyə yol verənlərin cəzalandırılması işin xeyrinədir: “Şübhəsiz ki, bu məsələ çox aktualdır və bank səhmdarları, bankın əsas təsisediçiləri bankın fəaliyyətinə görə məsuliyyət daşımalıdırlar. Təəssüf ki, biz bir çox halda Azərbaycanda bunun şahidi olmadıq. Çünki 45 kommersiya bankından cəmi 26-sı qalıb. Az qala bankların 50 faiz bağlanıb, onların lisenziyası alınıb. Bu həm dövlətə, həm də banklarda depozit yerləşdirən, hesab açan şəxslərə ciddi zərərlərlə müşayiət olunub. Amma buna baxmayaraq, bir çox halda bankların əsl təsisçiləri deyil, ən çox orada hansısa idarəedici vəzifədə çalışan insanlar məsuliyyət daşıyıblar. Bu yolverilməzdir. Bankların məsuliyyətsiz idarə edilməsi ilə bağlı bankların real sahiblərinin məsuliyyətə cəlb olunması mütləq şəkildə olmalıdır. Amma burada bir problem yarana bilər. Bu da ondan ibarətdir ki, bankların əsl sahibləri mümkündür ki, yenə də özlərini məsuliyyətdən kənarda saxlamaq üçün başqa-başqa insanların təsisçi kimi göstərilməsinə əl ata bilərlər. Hesab edirəm ki, çox güman, bu problem yaranacaq. Bu problemin həll edilməsi üçün aidiyyəti qurumlar ekspert cəmiyyətini də cəlb etməklə mütləq şəkildə öz təkliflərini verməlidirlər. Banklar haqqında yeni qanunda məsələ bu şəkildə öz əksini tapmalıdır ki, bankın real sahibləri, təsisçiləri mütləq şəkildə bankın fəaliyyətilə bağlı məsuliyyəti dərk etsinlər və məsuliyyətdə iştirak etsinlər. Çünki bank böyük mənfəət əldə edibsə, onlar dividendlər alırlarsa, amma bank müflis olursa, onlar bir sıra hallarda məsuliyyətə tam şəkildə cəlb olunmurlar”.
E.Məmmədov hesab edir ki, ona görə də burada effektiv üsullar işlənilməlidir. “Fikrimcə, burada ən effektiv yollardan biri ondan ibarətdir ki, əgər bankın təsisçisi kimi göstərilən şəxs bu qədər maliyyə resursuna hansı mənbədən malik olduğunu göstərə bilməzsə, o bank və o bankın təsisçisi kimi qeydiyyata alınmamalıdır. Çünki elə olmasın ki, 500 manat əməkhaqqı alan şəxs bank təsisçisi kimi çıxış etsin. Yəni bank təsisçisisənsə maliyyə resurslarının mənbəyini göstərməlisən ki, hansı resurslar hesabına bu bankda təsisiçi kimi çıxış edirsən” - deyə E.Məmmədov vurğuladı.
İradə SARIYEVA
