“… tarix elə bir yerdə vurulsun ki, məhsulun qapağı açılanda "plomb” kimi qırılıb düşsün”
Sahibkarların bir qismi vaxtı keçmiş məhsulu yenidən satışa çıxarır. Vaxtı keçmiş məhsulun üzərindəki tarixi dəyişib yenidən satışa buraxırlar. Malını israf edib ziyana düşmək istəməyən bəzi sahibkarlar bunun yolunu yazılan rəqəmləri silib yeni tarixlə əvəzləməkdə və ya ümumiyyətlə, son istifadə tarixini göstərməməkdə tapıb.
Belə bir məlumat yayılıb ki, bu hal daha çox bölgələrdə fəaliyyət göstərən marketlərdə müşahidə olunur. Sahibkar vaxtı ötmüş məhsulun son istifadə tarixini dəyişərək yenidən satışa çıxarır. Təbii ki, bu hal qida zəhərlənmələri və digər xəstəliklərin yaranmasına səbəb olur.
- Eyyub Hüseynov: “Malların buraxılma tarixi, saxlanma müddəti və saxlanma şəraiti ilə bağlı ölkədə çox ciddi problemlər var”
Azad İstehlakçılar Birliyinin (AİB) sədri Eyyub Hüseynov bildirdi ki, sanki marketlərdə olan qidaların bir qismi ölməzlik statusu alıb: “Bu nüans isə səhhətimiz üçün çox böyük təhlükə doğurur. Vaxtı keçmiş qida məhsullarının son taleyi bizi çox narahat edir. Marketlər belə məhsulları bir küncə yığaraq sonradan distrübüter firmalara geri qaytarırlar. Təəssüflər olsun ki, biz yalnız bura qədər olan prosesi bilirik. Lakin bundan sonra həmin məhsulların taleyi necə olur, onu bilmirik".
Birlik sədri hesab edir ki, bu problem Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi tərəfindən nəzarətə götürülməlidir: "Həqiqətən də bu gün marketlərdə çox acınacaqlı hal yaranıb”.
Ekspert onu da vurğuladı ki, malların buraxılma tarixi, saxlanma müddəti və saxlanma şəraiti ilə bağlı ölkədə çox ciddi problemlər var: “Əsasən süd-qatıq məhsulları istehsal edən sahibkarlar bəzi fırıldaqlara ət atırlar. Ağartı məhsullarının istehsal, yararlılıq və son istifadə müddətləri qapaqların üzərində yazılır ki, bunu da dəyişib yeniləmək çox asandır. Lazım olanda həmin yapışqan kağız yenilənib yenidən marketlərə qaytarılır. Bəzən də elə həmin kağızı qopardıqda altında köhnə tarixin saxlandığı hallarla da rastlaşmaq mümkündür. Bizim tələbimiz budur: tarix elə bir yerdə vurulsun ki, məhsulun qapağı açılanda "plomb” kimi qırılıb düşsün. Ölkədə elə sosiska istehsalçıları var ki, hər 10 sosiskadan bir istehsal və saxlanma tarixi qeyd olunur. Lakin bunu etməyən sahibkarlar da var. Bu baxımdan, alıcılar özləri belə məhsullara diqqət yetirməlidirlər”.
E.Hüseynov onu da vurğuladı ki, vətəndaşlar aldanmamaq üçün istehsal tarixi vurulan hissənin sonradan yapışdırılan kağız olub-olmadığına baxsınlar. İstehlakçının hüququ var ki, satış şəbəkəsindən malın qaimə sənədini tələb etsin və malın dükana nə vaxt gəldiyini, istehsal və saxlanma tarixini öyrənsin: "Lakin Azərbaycanda satılan malların 80 faizinin heç bir sənədi yoxdur. Nazirlər Kabinetinin qərarı var ki, hər bir ədədinin üzərində tarix olmayan məhsulların açıq satışı qadağandır. Lakin bu gün bütün marketlərdə konfetlər açıq satılır. Bu sahədə də kütləvi surətdə aldatma var. Həmin qərarda göstərilir ki, ət məhsulları paket formasında satılmalıdır və hər paketin üzərində istehsal tarixi vurulmalıdır. Amma supermarketlərdə ət açıq formada satılır. Yalnız paketlənmiş və buraxılma tarixi olan ət almaq lazımdır. Bu tarixlərin yazılmasında da ən əsas diqqət yetirilməli bir məqam var ki, istehlakçılar yazının şriftinə fikir verməlidirlər. Orijinal tarixlər avtomatik formada nazik tuşla yazılır. Qalın şriftlə yazılanlar isə sonradan əlavə edilənlərdir”.
Günel CƏLİLOVA
