Kamran Əsədov: “Mənzil şəraiti ağır vəziyyətdə olan və ya evsizlikdən əziyyət çəkən pedaqoqların sayı az deyil”
Məlum olduğu kimi, “Azərbaycan Respublikası İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun vəsaiti hesabına ipoteka kreditinin, o cümlədən, güzəştli ipoteka kreditinin verilməsi Qaydası"nda dəyişikliklər olunub. Bununla bağlı Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb. Fərmanda qeyd olunur ki, ən azı 3 il dövlət ümumtəhsil müəssisəsində müəllim işləyən şəxslər güzəştli ipoteka kreditindən istifadə etmək hüququna malik olacaqlar. Məlumat üçün bildirək ki, indiyə qədər bu müddət 5 il idi.
Onu da qeyd edək ki, İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun vəsaiti hesabına ipoteka verilməsi qaydası da dəyişib. Qaydalara edilən əlavəyə əsasən, ən azı 15 il dövlət ümumtəhsil müəssisəsində müəllim işləyən şəxslər güzəştli ipoteka kreditindən istifadə etmək hüququna malik olacaqlar. İndiyədək qanunvericilikdə bununla bağlı müddəa yox idi.
Təhsil işçilərinin güzəştli ipoteka şərtlərindən yararlanmasının şərtləri barədə media nümayəndələrinə məlumat verən Təhsil nazirinin müşaviri Elnur Məmmədov bildirib ki, “Azərbaycan Respublikası İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun vəsaiti hesabına ipoteka kreditinin, o cümlədən güzəştli ipoteka kreditinin verilməsi Qaydası”nda edilən dəyişiklik mühüm əhəmiyyət kəsb edir: “Dəyişikliyə əsasən, gənc ailənin üzvü olan müəllimlər üçün (gənc ailə dedikdə yaşı 35-dən çox olmayan şəxslərin nikaha daxil olmasından yaranan ailə, habelə himayəsində azı bir uşağı olan və yaşı 35-dən çox olmayan tək valideyn nəzərdə tutulur) ipoteka krediti güzəştli şərtlərlə veriləcək. Yalnız dövlət ümumtəhsil məktəbində deyil, o cümlədən, lisey, gimnaziya, internat məktəbləri, xüsusi məktəblər və sairdə çalışan müəllimlər də güzəştli ipoteka kreditlərindən yararlana biləcəklər. Ən azı 5 il deyil, 3 il iş stajı tələb olunur. Tələb olunan iş stajı müddəti də azaldılıb. Artıq dövlət ümumtəhsil müəssisəsində ən azı 15 il müəllim işləyən bütün şəxslər də bu güzəştli ipoteka kreditlərindən yararlana biləcəklər. Əvvəllər bu kateqoriya, ümumiyyətlə, nəzərdə tutulmamışdı".
Təhsil eksperti Kamran Əsədov bildirdi ki, bu gün müəllimlərin ən böyük problemlərindən biri mənzil problemidir: "Ev almaq və tikmək onlar üçün çox çətindir. İpoteka kreditlərinin şərtləri isə onlar üçün ağır olduğuna görə bundan yararlana bilmirlər. Gələcəyimiz olan gənc nəsli yetişdirən müəllimlərin mənzil problemlərini həll edə bilmək üçün güzəştli ipotekadan istifadə edə bilmələri çox vacib məsələdir. Amma bu gün orta məktəb müəllimləri ipotekadan yararlanaraq öz mənzil problemlərini həll edə bilmirlər. Özəlliklə orta məktəb müəllimləri ipoteka üçün müraciət edəndə onların əməkhaqlarının ipotekanın ödənişi üçün lazım olan standartlardan aşağı olması və s. şərtlər əsas gətirilir və onların əksəriyyəti bu sistemdən yararlana bilmir".
Həmsöhbətimiz onu da əlavə etdi ki, Azərbaycanda müəllimlərin orta əmək haqları 350-500 manat arasında dəyişir. Bu məbləğlə ipotekanın ödənməsi reallığı əks etdirməyəcək: “İlkin məbləğin ödənilməsi də müəllimlər üçün əlçatan deyil. Mənzil şəraiti ağır vəziyyətdə olan və ya evsizlikdən əziyyət çəkən pedaqoqların sayı az deyil. Onlara dəstək olmaq lazımdır. Yaxşı olar ki, ipoteka ilə mənzil alan müəllimlərin aylıq əməkhaqqı özlərində qalsın. Bunun üçün bəzi işlər görülməlidir. İlk növbədə, müəllim kommunal və nəqliyyat xərcindən azad olunmalıdır ki, onun aldığı məvacib ipotekaya yönələ bilsin. Çarəsizlikdən müəllimlər sosial ehtiyaclarını ödəmək üçün digər sahələrdə çalışırlar. Hesab edirəm ki, müəllimlərə daha az faizlə, ilkin məbləğ üçün müəyyən edilən vəsait az olmaqla və uzunmüddətli ipoteka krediti verilərsə, bu, pedaqoqların həm evsizlik problemini həll edər, həm də onların sosial həyatı normal səviyyədə olar".
Günel CƏLİLOVA
