BMT-də labüd islahatlar Qoşulmama hərəkatının gündəminə gəldi - Prezident Əliyevdən böyük təşəbbüs...
Prezident İlham Əliyev Qoşulmama Hərəkatı Parlament Şəbəkəsinin Bakı konfransında çıxışı zamanı deyib ki, Azərbaycan dünyada ən böyük ədalətsizliklə üzləşmiş ölkələrdən biri idi:
“Deyə bilərəm ki, Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi ilə bağlı vəziyyət təkcə regional deyil, qlobal məsələdir. Çünki bu, təkcə beynəlxalq hüququn təməl prinsiplərinin tam pozulması deyil, həm də BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin kobud pozulması və onlara məhəl qoyulmaması halı idi. 1993-cü ildə BMT Təhlükəsizlik Şurası 4 qətnamə qəbul etmişdir ki, orada erməni qoşunlarının bizim ərazimizdən dərhal, tam və qeyd-şərtsiz çıxarılması tələb edilirdi. Sual olunur ki, niyə bu qətnamələr icra edilmədi? Buna cavab verə bilən yoxdur və ya cavab vermək istəmir. Növbəti sual ondan ibarətdir ki, niyə BMT Təhlükəsizlik Şurasının bəzi qətnamələri bir neçə gün içərisində icra olunur, bizə gəldikdə onlar 28 il ərzində kağız üzərində qalır? Əgər cəsur azərbaycanlı hərbçilər torpaqlarımızı azad etməsə idi həmin qətnamələr yəqin ki, daha 28 il ərzində kağız üzərində qalacaqdı.
Bu, BMT-nin və onun Təhlükəsizlik Şurası çərçivəsində islahatların aparılması məsələsini gündəmə gətirir. Çünki qətnamələr icra edilmirsə, onları qəbul etməyin nə mənası var. Biz islahatların tərəfdarıyıq və hesab edirəm ki, bu, Qoşulmama Hərəkatının dövlət və hökumət başçıları səviyyəsində müzakirə olunmalı və BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin siyasi üstünlük əsasında icra edilməsinə son qoyulmalıdır”.
Göründüyü kimi, Prezident BMT Təhlükəsizlik Şurasının qəbul edilmiş qətnamələrinin icra mexanizmində olan problemlərə diqqəti yönəldir və bu yöndə islahatların aparılmasının zəruriliyindən söz açır.
BMT-nin qəbul etdiyi qərarların icrası ilə bağlı problemlərin mövcudluğu ilə bağlı ekspertlər nə düşünür?
Ana Vətən Partiyasının sədr müavini Arzuman Abdulkərimov “Bakı-Xəbər”ə açıqlamasında bildirdi ki, Prezident tam haqlı olaraq, ikili standartlara yol verilməməsi üçün tərəfdaş ölkələri BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin icra mexanizmlərinin təklif edilməsi və hazırlanması səylərinə qoşulmağa da dəvət edir: “Maraqlıdır ki, BMT Təhlükəsizlik Şurasının bəzi qətnamələri bir neçə gün ərazində icra olunur. Amma konkret olaraq Azərbaycan BMT Təhlükəsizlik Şurasının Dağlıq Qarabağ probleminin həlli ilə bağlı qəbul etdiyi 4 qətnamənin icrasını 27 il gözlədi.
Qətnamələrin icrası üçün Ermənistana qarşı heç bir təzyiq alətlərindən istifadə olunmadı. Əksinə, bir çox məqamlarda ermənipərəst mövqe sərgiləndi. Nəticədə yenə Azərbaycan öz torpaqlarını öz gücü hesabına, müharibə yolu ilə həll etdi. Prezident bundan əvvəl, məhz bu haqsızlıq barədə BMT Baş Assambleyasının 75-ci Sessiyası çərçivəsində BMT-nin 75 illiyinə həsr edilmiş iclasdakı çıxışında Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin yerinə yetirilməməsinin vacibliyini önə çıxardı. Heç kimə sirr deyil ki, bu gün BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin reallaşdırılmasında ikili standartlar mövcuddur. Axı, necə olar bilər ki, BMT Təhlükəsizlik Şurasının Liviya ilə bağlı qərarı 2 saata reallaşdırılır, amma Dağlıq Qarabağla bağlı 4 qətnamə 27-28 ildir yerinə yetirilmir? Əlbəttə ki, Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinin icra olunmaması bu təşkilatın nüfuzuna ciddi zərbə vurur. Çox maraqlıdır, nəyə görə bəzi hallarda ayrı-ayrı ölkələrə qarşı qısa müddətdə tədbirlər görüldüyü halda, BMT Təhlükəsizlik Şurasının Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllinə dair 822, 853, 874, 884 saylı qətnamələrinin icrası istiqamətində heç bir addım atılmadı? Məgər Ermənistanın işğalçı olması qeyri-müəyyən olub? Bütün bunlar bir daha sübut edir ki, BMT-nin qəbul etdiyi qərarların icra mexanizmi ilə bağlı ciddi problemlər mövcuddur. Bu baxımdan da, Prezidentin irəli sürdüyü islahat təşəbbüsü çox yerindədir”.
Məhəmmədəli QƏRİBLİ
