Şənbə günü, 12 iyul 2025
     

Türkiyədə səhərə dad qatan ənənə: Türk səhər yeməyi

Image

Türkiyəyə səfər edən hər bir qonağın dadmalı olduğu ənənəvi təcrübələrdən biri türk səhər yeməyidir. Zəngin və çeşidli süfrəsi ilə seçilən bu mətbəx mirası, sadəcə bir qida qəbulu deyil, mədəniyyətin, qonaqpərvərliyin və birlikdə paylaşma dəyərlərinin təcəssümüdür.

Türk səhər yeməyi süfrəsində bir-birindən fərqli pendir növləri, yaşıl və qara zeytunlar, ev şəraitində hazırlanan xəmir məmulatları, təzə tərəvəzlər – xüsusilə pomidor və xiyar, müxtəlif üsullarla hazırlanmış yumurta növləri, qurudulmuş ətlər, isti və təzə çörək, mövsümi mürəbbələr, təbii bal və qaymaq təqdim olunur. Bu zəngin çeşidə, süfrənin ayrılmaz hissəsi olan və qonaqlara dəfələrlə təklif edilən ətirli türk çayı da müşayiət edir.

Bu ənənənin dəyəri və mədəni əhəmiyyəti səbəbindən türk səhər yeməyi mədəniyyəti hazırda UNESCO-nun (Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatı) Qeyri-Maddi Mədəni İrs Siyahısına daxil edilməyə namizəddir. Eyni zamanda, dünya üzrə aparılan reytinqlərə əsasən türk səhər yeməyi “Dünyanın Ən Yaxşı 50 Səhər Yeməyi” arasında birinci yerə layiq görülmüşdür.

Exquisite Brunch Table Setting

Türk dilində səhər yeməyi “kahvaltı” adlanır. Bu söz “kahve” (qəhvə) və “altı” (əvvəli) sözlərinin birləşməsindən yaranıb və sözün əsl mənasında “qəhvədən öncə” deməkdir. Tarixən bu termin, qəhvə içilməzdən əvvəl yeyilən yüngül yeməyi ifadə edirdi. Lakin zamanla türk səhər yeməyi o qədər zəngin və doyurucu hal alıb ki, artıq səhərin əsas hadisəsinə çevrilib — yeyənləri saatlarla tox saxlayır və növbəti acma hissini xeyli gecikdirir.

Türkiyənin geniş və müxtəlif coğrafiyası, bu ölkəyə bölgələrə görə fərqlənən, yerli ləzzətlərlə zəngin səhər yeməyi mədəniyyəti bəxş edib. Şərqi Türkiyədə səhər yeməyi adətən günün ilk işığı ilə başlayır: erkən açılan şorbaçı dükanları və ciğer dürməyi (qaraciyər dürməyi) satan satıcılar, günə möhkəm bir başlanğıc etmək istəyənlərə ürəkdolusu yeməklər təqdim edirlər. Əksinə, Egey bölgəsində səhər süfrələri daha yüngül və təravətli olur: təzə tərəvəzlər, mövsümi göyərtilər, ləzzətli zeytunlar və məşhur Bergama tulum pendiri ilə zəngin süfrələr diqqət çəkir.

Bölgələr arasında fərqliliklər olsa da, bəzi məhsullar hər bir türk səhər süfrəsində daim yer alır. Bu ümumi paylaşılan ənənə isə türk səhər yeməyini təkcə qida deyil, eyni zamanda bir mədəni dəyər kimi təqdim edir.

Türk qəlyanaltısının vazkeçilməzləri

Pendir və zeytun türk səhər yeməyinin ən simvolik və ayrılmaz tərkib hissələrindəndir. Səhər süfrəsinin əsas mərkəzində ağ pendir dursa da, müxtəlif bölgələrdə fərqli yerli pendir növləri ilə bu zənginlik daha da artır. Ezine pendiri, Konya mavi küflü pendiri, Karsın yetişmiş kaşarı və Vanın otlu pendiri bu müxtəlifliyin yalnız bir neçə nümunəsidir. Zeytun isə hər zaman səhər süfrələrini daha da rəngarəng edir. Türkiyə, dünya üzrə zeytun və zeytun yağı istehsalında ilk beşlikdə yer alır və ölkənin ən böyük zeytun bağları Egey bölgəsində yerləşir. Qara və yaşıl zeytunlar, adətən zeytun yağı, yerli otlar və ədviyyatlarla qarışdırılaraq süfrəyə təqdim olunur və ölkənin hər yerində səhər süfrələrinə xüsusi ləzzət qatır.

Türk səhər süfrəsi eyni zamanda ölkənin məhsuldar torpaqlarının təzə tərəvəz və meyvə bolluğunu da əks etdirir. Mövsümi tərəvəzlər – xüsusilə yay aylarında şirəli pomidor və xırt-xırt xiyar, təzə göyərti və otlar – zeytun yağı və bir çimdik duzla süfrəyə verilir, pendir və zeytunla gözəl bir ahəng yaradır. Yay aylarında isə yeməyə bir qədər təravət və şirinlik qatmaq üçün süfrələrə tez-tez qarpız və yemiş də əlavə olunur – duzlu dadların arasında gözəl bir kontrast yaradaraq səhər süfrəsini tamamlayır.

Kahvaltı Sofrası Nasıl Hazırlanır? 5 Adımda Mutluluk Dolu Sabahlar - Nefis  Yemek Tarifleri

Yumurtalar, Türk səhər yeməyinin digər əsas simvollarından biridir və müxtəlif üsullarla hazırlanır. Ən sevilən yumurta növlərinə menemen (bibər və pomidorla birlikdə qarışdırılmış yumurta), sucuklu (ədviyyatlı türk kolbasası ilə qızardılmış) yumurta və son zamanlarda sosial mediyada böyük populyarlıq qazanan çılbır (sarğılı qatıq üzərində poşe yumurta) daxildir. Un məmulatları da türk səhər yeməyinin ayrılmaz hissəsidir. Hər süfrədə təzə, xırt-xırt çörək olsa da, simit (küncütlə örtülmüş bagel), poğaça (pendirdən kartofa qədər müxtəlif içliklərlə doldurulmuş un məmulatı), pişi (qızardılmış un məmulatı) və gözləmə (təzə göyərti, pendir, ət və ya kartofla doldurulmuş yastı çörək) kimi məhsullar da çox geniş yayılıb.

Köy Kahvaltısı Tadında ( Serpme Kahvaltı) - Nefis Yemek Tarifleri

Türk səhər yeməyi şirin sonluq olmadan tamamlanmaz. Süfrənin sonunda təbii bal və yaylaq heyvanlarının südündən hazırlanmış qaymaq mükəmməl bir cütlükdür. Evdə hazırlanmış və mövsümi meyvələrin ləzzəti ilə dolu türk mürəbbələri və marmeladları da sınanması vacib seçimlərdəndir. Və əlbəttə, bütün bunlar lalə formalı stəkanlarda süzülmüş, ətirli türk qara çayı ilə müşayiət olunur. Bu ləzzətlərin dadını çıxarın və gününüz gözəl keçsin!

SAMİRƏ



VİDEO

SON XƏBƏRLƏR

12.07.2025 / 09:12
"Feyk xəbər" yayanları ciddi cəza gözləyir

12.07.2025 / 09:03
Ölkəmizə "cəhənnəm istilər" gəlir...

12.07.2025 / 08:44
Sertifikasiyadan sonra indi də müəllimlərin dərs yükü problemə çevrilib...

12.07.2025 / 01:05
Azərbaycandan tarixi uğur - 40 gündə 6 seçkidə qalib gəldik...

11.07.2025 / 21:43
Erməni işğalı zamanı əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə verdi – MƏHKƏMƏ+ FOTO

11.07.2025 / 21:30
Rusiya XİN Azərbaycanda rus dilinin vəziyyətini(?) araşdırır...

11.07.2025 / 21:15
Antiterrordan Əbu-Dabiyədək - Əliyevin təşəbbüsləri aparıcıdır...

11.07.2025 / 21:01
Priqojin 2 azərbaycanlını “Vaqner”ə hansı ölkənin həbsxanasında cəlb edib?..

11.07.2025 / 20:46
Bakı-İrəvan sazişi bu ilin sonunda imzalana bilər...

11.07.2025 / 20:31
Zəngəzur dəhlizi açılır - Əbu-Dabi çox şeyi dəyişdi...

11.07.2025 / 20:16
Əliyev-Paşinyan görüşünə Rusiyadan ikibaşlı rəylər gəlir...

11.07.2025 / 20:02
Dövlətdən böyük vəsait ayrılır, ipəkçilik yenə də çökür...

11.07.2025 / 19:47
Azərbaycanın və Türkiyənin qəvi düşməninin axırına Ermənistan özü çıxır…

11.07.2025 / 19:30
Professor Məhərrəm Qasımlı Aydın Quliyevi yubileyi münasibətilə təbrik etdi

11.07.2025 / 19:17
Birləşmiş Kreml-İrəvan qüvvələri başladı - “Əbu-Dabi görüşünü ABŞ təşkil edib”...

11.07.2025 / 19:05
Sabir Zeynalov Açıq Çelenc Turnirində gümüş medal qazanıb

11.07.2025 / 19:03
Üç nəfər xaricində PKK terror təşkilatı bağışlandı - Murat Karayılan, Cəmil Bayık və...

11.07.2025 / 18:57
İranın diplomatik ikiüzlülüyü

11.07.2025 / 18:47
Hökumət mollası türk dilini "cəhənnəm dili" adlandırdı...

11.07.2025 / 18:42
Bahar Muradova Balakən rayonunda vətəndaşları qəbul edib

11.07.2025 / 18:33
Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

11.07.2025 / 18:23
İqtisadi Şuranın iclası keçirildi - 2026-cı il büdcə layihəsinə dair müzakirə aparıldı

11.07.2025 / 18:19
Təhsil Nazirliyi “qanunsuz” azad edir, məhkəmələr bərpa edir...

11.07.2025 / 18:06
Əliyev-Paşinyan razılaşmasının ardınca Rusiya hərəkətə keçdi...

11.07.2025 / 17:52
Vətəndaş Cəmiyyəti Təşkilatlarının BMT-də rolu – BAMF-dan növbəti təlim

11.07.2025 / 17:47
Azərbaycandan Almaniyaya daha çox pul axmağa başlayıb - əvvəl tərsinə idi, nə olub?

11.07.2025 / 17:44
TƏBİB-in tabeli tibb müəssisələrinin fəaliyyətinə dair növbəti geniştərkibli müşavirə keçirilib

11.07.2025 / 17:25
Tramp Ukraynaya göndərəcəyi silahların pulunu NATO-dan alacaq - Biz silahları onlara verəcəyik, onlar da Ukraynaya...

11.07.2025 / 17:12
Sabunçuda əməliyyat - Emin Səmədov 10 kq narkotiklə tutuldu...

11.07.2025 / 16:59
Dünya Çərkəz Birliyi çərkəz xalqının geridönüş haqqının tanınmasını tələb edir

11.07.2025 / 16:40
PKK-nın tərksilah edilməsilə bağlı ilk addım Süleymaniyyədə atıldı - Rəsmi Ankaradan ilk reaksiya...

11.07.2025 / 16:37
FHN-in əməkdaşı Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi seçildi

11.07.2025 / 16:28
Beynəlxalq səyyahlar Laçında... - YENİLƏNDİ

11.07.2025 / 15:57
Ürəyi Vətənlə döyünən qəhrəman Elnur...

11.07.2025 / 15:30
bp-nin Azərbaycan milli mətbuatının 150 illiyinə töhfəsi...

11.07.2025 / 15:29
Dəniz kənarında ekoloji çirklənməyə yol verən şəxslərə qarşı polis nəzarəti daha da gücləndirilib

11.07.2025 / 15:14
"Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı" - Xocalı soyqırımı zamanı körpə övladları ilə girov götürülmüş qadın

11.07.2025 / 15:10
Bakıda “Gələcəyin mediası: “Əkinçi”nin izi ilə” mövzusunda Forum keçirilib - FOTO

11.07.2025 / 14:51
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun Dünya İrsinin İlkin Siyahısına daxil edildi

11.07.2025 / 14:26
16 milyon manata yaxın borcu olan şirkətin əmlakı satışa çıxarıldı

11.07.2025 / 14:12
Ağdamda tikinti aparılan ərazidə insan sümüyü aşkarlandı

11.07.2025 / 13:55
Türk Rivierasında heyranedici mənzərələrlə dolu unudulmaz səyahət

11.07.2025 / 13:47
Paşinyan İrəvanı revanşistlərdən “təmizləyir”..

11.07.2025 / 13:24
“Konstitusiya və Suverenlik İli” çərçivəsində BDU-nun 2 tələbəsinə Ombudsmanın xüsusi təqaüdü veriləcək

11.07.2025 / 13:21
Prezident İlham Əliyev Gürcüstanın iqtisadiyyat və davamlı inkişaf nazirini qəbul edib

11.07.2025 / 13:19
BDU-da “Birincilik” təqaüdü təsis edildi

11.07.2025 / 13:12
Страшный сон профессора Хачикяна - ПРЯМАЯ ТРАНСЛЯЦИЯ

11.07.2025 / 13:11
Almaniyada yaşayan ixtiraçı həmyerlimiz "Bakı Xəbər"ə müraciət etdi

11.07.2025 / 13:09
“Sənət və duyğu harmoniyasının təbliği” layihəsi uşaqların psixoloji rifahına töhfə verir

11.07.2025 / 12:53
"Medianın işində ciddi keyfiyyət dəyişikliyi özünü göstərməkdədir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 12:35
Rusiya Ukrayna müharibəsilə bağlı ABŞ-a yeni təkliflər verdi - Lavrovla görüşən Rubio detalları açıqlamadı...

11.07.2025 / 12:07
"Milli mətbuatımızın hazırkı estafetini yeni gənc nəsil qəbul etməlidir" - Əhməd İsmayılov

11.07.2025 / 11:55
“Respublika” qəzeti və “Xalq qəzeti” redaksiyaları birləşdirildi

11.07.2025 / 11:50
“Şübhəli əməliyyatların monitorinqi” informasiya sistemi yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:42
Prezident bələdiyyələrin vahid informasiya sisteminin yaradılmasını təsdiqlədi

11.07.2025 / 11:35
Yaşayış minimumu haqqında qanunda dəyişiklik edildi

11.07.2025 / 11:33
“Bakinski raboçi” və “Xalq” qəzetinin redaksiyalarının MMC-ləri yaradıldı - FƏRMAN

11.07.2025 / 11:31
Milli Onkologiya Mərkəzinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsinə vəsait ayrıldı - SƏRƏNCAM

11.07.2025 / 11:30
"İrana səfər etməyin!" - ABŞ öz vətəndaşlarına XƏBƏRDARLIQ ETDİ

11.07.2025 / 11:25
Dünya bazarı çalxalanır - qızıl 20 dollardan çox bahalaşıb

11.07.2025 / 11:16
Abşeronda 17 əl qumbarası, 16 partlayıcı və xeyli silah-sursat aşkarlandı - TƏCİLİ

11.07.2025 / 11:13
Vüqar Rəhimzadə: Azərbaycan konstruktiv və lider mövqeyi ilə sülh gündəliyini irəli aparır

11.07.2025 / 11:09
Cənubi Qafqazda yeni diplomatik mərhələ: Əbu-Dabidə tarixi görüş

11.07.2025 / 11:07
Samvel Karapetyanın yaxın adamı da həbs edildi

11.07.2025 / 11:04
Prezident İlham Əliyev Monqolustan Prezidentini təbrik etdi

11.07.2025 / 11:03
Bakı - İrəvan danışıqlarında mühüm nəticələr alındı - CANLI

11.07.2025 / 11:00
Respublika Klinik Xəstəxanasında pasiyent üzərində eyni anda 5 əməliyyat icra olunub

11.07.2025 / 10:31
BDU-da T3 Fondunun birgə əməkdaşlığı ilə “TEKNOFEST klubu” yaradılır

11.07.2025 / 10:29
Makron ŞOKDA - Məhkəmə onun arvadını kişi adlandıran jurnalistə bəraət verdi!

11.07.2025 / 10:22
Şirvanda narkokuryerdən 7 kiloqrama yaxın narkotik vasitə götürülüb

11.07.2025 / 10:13
Azərbaycan və Çin arasında mülki aviasiya sahəsində əməkdaşlığa dair sənəd imzalanıb

11.07.2025 / 10:10
Pakistanda cinayətkarlar 9 sərnişini öldürüblər

11.07.2025 / 10:00
"Rusiya ilə müharibə təkcə Ukrayna üçün deyil..."

11.07.2025 / 09:45
Pensiyaçılara şad xəbər

11.07.2025 / 09:32
Bu çanta Parisdə 7 milyona avroya satıldı

11.07.2025 / 09:20
"60 günlük atəşkəsə razıyıq, amma..."

11.07.2025 / 09:12
"Rusiya ilə bağlı məyus oldum" - Trampdan mühüm açıqlama

11.07.2025 / 09:05
Avroliqada yeni mövsüm başladı - NƏTİCƏLƏR

11.07.2025 / 09:02
PKK bu gün silahı yerə qoyacaq - "Terrorsuz Türkiyə" dövrü başlayır

11.07.2025 / 08:41
DİM-in riyaziyyatla bağlı "hesabları" özünü doğrultmadı...

11.07.2025 / 08:40
Bakının bu yollarında tıxac var - MƏLUMAT

Qərbi Azərbaycan məsələsi beynəlxalq sənədlərdə insan haqları kimi qəbul olundu...

XƏBƏR ARXİVİ

İyul
B.eÇ.aÇC.aCŞB
301234567891011121314151617181920212223242526272829303112345678910