İlham Qəhrəman: “Bunlar ayıblarına kor olmaqdan, hələ məni məhkəməyə də veriblər”
Xeyli müddət əvvəl Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) üzvlüyündən çıxan tanınmış şair İlham Qəhrəman "Mən Yazıçılar Birliyini niyə tərk etdim?" yazısında atdığı addımın səbəblərini açıqlayıb. İ.Qəhrəman AYB sədri Anara və qurumun rəhbərliyində təmsil olunanlara qarşı fikirlər səsləndirib.
“AYB sədrindən həmişə yaradıcılığıma və şəxsimə qarşı ögey münasibət gördüm. Anar AYB tərəfindən xaricdə yayımlanan heç bir antologiyaya mənim adımın düşməyinə imkan vermədi, dövlət hesabına heç bir xarici səfərə və yaradıcılıq ezamiyyətinə getmədim” - deyə bildirən İ.Qəhrəman həmçinin qeyd edib ki, AYB onu mənzil bölgüsündə də nəzərə almayıb.
AYB sədri Anara qarşı ağır ittihamlarlarına görə Azərbaycan Yazıçılar Birliyi şair İlham Qəhrəmanı məhkəməyə verib.
“Onlar mənə qarşı nə etmək istəsələr, məndən adekvat cavab alacaqlar”
AYB-nin onu məhkəməyə verməsinə İlham Qəhrəmanın mövqeyini öyrəndik.
- Sabunçu Məhkəməsindən AYB-nin iddia ərizəsini götürdüm. Orda AYB-dən 3 nəfərin adı keçir ki, guya mən onların ictimai imicinə zərbə vurmuşam və onların şərəf və ləyaqətini təhqir etmişəm. Dedikləri hamısı şər-böhtandır. Mən heç kəsə şər-böhtan atmamışam.
- Üç nəfərdən biri Anar müəllimdir, bəs digər ikisi kimdir?
- Rəşad Məcid və Anarın müşaviri Rauf.
Mən də öz tərəfimdən Prokurorluqdan və DTX-dən xahiş edəcəyəm ki, dediklərimi dəqiq araşdırsınlar. Mənim Yazıçılar Birliyi haqqında səsləndirdiyim tənqidi fikirlərin heç birində böhtan yoxdur.
AYB-dən çıxmaq haqqında ərizə verəndən sonra 1 ay gözlədim. Heç kəs maraqlanmadı ki, ədəbiyyat qarşısında bu qədər xidmətləri olan bir adam niyə birdən-birə AYB-nin sıralarını tərk etdi? Bu da mənə bərk yer etdi.
- Siz ev bölgüsündən də, başqa məsələlərdən də narazısınız. Nə baş verib?
- Ev bölgüsündə mənə qarşı böyük ədalətsizlik etdilər. Yəni xidmətlərimi qiymətləndirmədilər. AYB-də meyarlara qiymət verilmir. Təsadüfi adamlar təqaüdə layiq görülür, üzvlüyə qəbul olunur. Bütün bunlar ciddi qələm adamlarında sarsıntıya səbəb olur. AYB cəmiyyətin bir parçasıdır. Orda baş verən ədalətsizliklər cəmiyyət üçün həm də nümunədir - pis mənada.
Anarın jurnalistin “ev hansı meyarla bölünür” sualına verdiyi cavab absurddur - kim bizi inandırsa ki, evi yoxdur, evi ona veririk. Bu cavabdan sonra adamın ayağının altından yer qaçır.
- Məqalənizdə kifayət qədər ciddi ittihamlar var. Siz AYB sədrinin şəxsinizə və yaradıcılığınıza münasibətdə laqeyd olduğunu qeyd etmisiniz. Sizə qarşı bu münasibətin səbəbi nə olub sizcə? Niyə laqeyd olublar sizə?
- Məncə bu sualı Anara ünvanlamaq lazımdır. Elə mən də onu bilmək istəyirəm.
Eldə bir məsəl var - Tükü yatımına darayarlar. Mən həm də tükü yatımına darayan adam deyiləm.
Demək olar ki, birinci şeir kitabımdan (“Gülüm yarpıza döndü”) başqa bütün şeir, foklor, publisistika kitablarımın hamısı AYB üzvü olduqdan sonra çap olunub. Şeir kitablarımı kənara qoyuram, 6 il ərzində Azərbaycanı dolaşıb qaçqın-köçkün laçınlılardan “Laçın folkloru” toplayıb çap etdirdim (hazırda AMEA Folklor İnstitutu Elmi Şurasının qərarı ilə ikinci, genişləndirilmiş nəşri çapdadır), 14 ilə o taylı-bu taylı Azərbaycanda Sarı Aşığın irsini toplayıb “Gül dəftəri” kitabını çap etdirdim (kitab iki dəfə çap olunub), Aşıq Alının “Nə qaldı” kitabını (bütün təcnislərindəki cinas sözlərə düzgün ətək şərhi verməklə) çap etdirdim (“Nə qaldı” kitabı AMEA Folklor İnstitutu Elmi Şurasının qərarı ilə Aşıq Alının yeni mənbələrdən əldə edilmiş 10 şeirilə ikinci nəşrə hazırlanır). Laçın-100 ədəbi antologiya 400 illik dövrü əhatə edir. “Zəngəzur butası” aşıq havası mənə aiddir. Həm də ən yüksək səviyyədə.
Bunlar bu qədər meyarlara dəyər verməyən insanlardı. Bunlar ayıblarına kor olmaqdan, hələ məni məhkəməyə də veriblər. Laçında bir el məsələ var - Kəkotu, ağzının ipini çək otu. Daha qaradan artıq rəng yoxdur. Axıra qədər gedəcəm.
- AYB məhkəmə ilə bağlı addım atıb. Siz nə etməyi düşünürsüz? Vəkil tutmaq barədə düşünürsüzmü? Ümumiyyətlə, məbəd saydığınız bir qurumun sizi məhkəməyə verməsi sizə necə təsir etdi? Bu gözlənilən idimi?
- Hələ açıqlanası çox şeylər var. Gözləyirəm. Məncə, məhkəmə Rəşad Məcidin tədbiridir.
Mənim vəkil tutmaq üçün maddi imkanım yoxdur.
Yaxınlarda 2 kitabımın çapı üçün bankdan kredit götürmüşəm. Vəkillər Kollegiyasına pulsuz vəkillə təmin olunmağımla bağlı müraciət edəcəm.
- Məhkəmənin vaxtı yəqin hələ bilinmir, yoxsa bilinir?
- Məhkəmənin ilk iclası aprelin 10-na təyin olunub.
- AYB-dən istefa verdiz, yazınızda demisiz ki, Anarın dövrü bitər, mən məbədə qayıdaram. AYB-ni nəzərdə tutmusuz. Anar müəllim 40 ilə yaxındı bu quruma sədrlik edir, getmək fikri də yoxdur. Mətbuatın yazdığına görə, növbəti sədr seçkisində də namizədliyini verəcək. Bu halda, siz AYB-də hansısa bir dəyişikliyə inanırsız?
- Ötən qrultyada tribunadan çıxış edib dedi ki, bu dövrü də məni seçin, gələn seçkidə namizədliyimi verən deyiləm. Bildiyim qədərilə, daha bu onun son sədrlik müddətidir. Qaradan artıq rəng yoxdur. Onlar mənə qarşı nə etmək istəsələr, məndən adekvat cavab alacaqlar.
Sadəcə, mən hələlik abrımı gözləyirəm.
İradə SARIYEVA